20 قدرت اقتصادی جهان در چین گردهم آمدند
رایزنی فشرده غولها
صاحبخبر - <جی 20> چیست؟ ٭آرژانتین، استرالیا، برزیل، کانادا، چین، فرانسه، آلمان، هند، اندونزی، ایتالیا، ژاپن، کرهجنوبی، مکزیک، روسیه، عربستان سعودی، آفریقای جنوبی، ترکیه، انگلستان و ایالات متحده امریکا به همراه اتحادیه اروپا اعضای گروه 20 هستند. ٭حدود 85 درصد از اقتصاد جهان، حدود سهچهارم از تجارت جهانی، 90 درصد تولید ناخالص جهانی و دوسوم از جمعیت جهان در اختیار اعضای گروه 20 است. ٭فعالیت G20 از سال 1999 آغاز شده و پس از بحران مالی جهانی، به عنوان مجمعی برای وزیران اقتصاد، رؤسای بانکهای مرکزی اقتصادهای بزرگ توسعه یافته و در حال ظهور فعالیت میکند. ٭ پس از جلسات پی در پی رهبران G20 در واشنگتندیسی در سال 2008، اوایل سال 2009 در لندن و اواخر سال 2009 در پیتسبورگ برای حل بحران مالی بینالمللی، نشستهای گروه 20 به نشستهایی سالانه تبدیل شد. ٭اسپانیا مدعو دائمی این نشست است. میزبان G20 همواره میتواند شمار محدودی از رهبران را به این نشست دعوت کند. ٭سران برخی سازمانهای بینالمللی از جمله صندوق بینالمللی پول، سازمان ملل متحد، بانک جهانی و سازمان تجارت جهانی در این نشست شرکت میکنند. گروه جهان/ یازدهمین نشست سران گروه 20 (G20) از امروز در شهر «هانگژو» در شرق چین آغاز میشود. بحرانهای اقتصادی بینالمللی، مقابله با پدیده گرم شدن زمین، بحران مهاجران و مقابله جهانی با تروریسم، مهمترین دستور کار رهبران بزرگترین اقتصادهای جهان است. به گزارش «ایران»، رهبران قدرتهای اقتصادی جهان یکسوم پایانی سال پرآشوب 2016 را در چین آغاز میکنند. کشوری که پس از دو دهه رشد شتابان در اقتصاد بینالمللی و تبدیل شدن به دومین اقتصاد بزرگ جهان، حالا مدتی است پس لرزههای رکود بینالمللی را اقتصادش تجربه میکند. این بار اما رهبران گروه 20 فراتر از چالشهای اقتصادی باید درباره بحرانهای سیاسی جهان نیز رایزنی کنند. بحرانهایی که با محوریت خشونتهای گسترده در خاورمیانه علاوه بر تنشهای گسترده میان بلوکهای بینالمللی قدرت، جهان را با واقعیتهای وحشتآفرینی مانند بحران روزافزون تروریسم و خیل عظیم مهاجران و آوارگان مواجه کرده است. «گروه 20» که در سال پایانی قرن بیستم و برای تحقق رؤیای تجارت جهانی تشکیل شد، اندکی بعد نقشی فراتر از برنامههای نخستین خود یافت و عملاً به محلی برای رایزنیهای غیررسمی رهبران کشورهای پیشرفته و اقتصادهای نوظهور جهان تبدیل شد. حالا مدتی است که دیدارهای دوجانبه و چندجانبه کشورهای عضو این گروه در حاشیه نشست سران جی 20، بیشترین تأثیر را بر خروجی این نشست دارد. سال گذشته این نشست به میزبانی ترکیه و در شهر ساحلی «آنتالیا» برگزار شد. در نشست آنتالیا، سران جی 20 که پس از سالها نبرد دشوار با بحران فراگیر اقتصادی این بار با خیالی آرامتر گرد هم آمده بودند، این بار رویکردی متفاوت را در پیش گرفتند و بیش از گذشته به رایزنی برای حل اختلافها و بحرانهای سیاسی میان خود پرداختند. بحرانهایی که تنشها در اوکراین؛ عملیاتهای تروریستی در پاریس و در نهایت نبرد با داعش در خاورمیانه در رأس آنها قرار داشت. امسال اما نشست وزیران دارایی کشورهای عضو که 40 روز پیش از نشست سران برگزار شد، نشان داد علاوه بر بحرانهای فراگیر سیاسی، همچنان نگرانیهای مشترک و عمیقی میان اعضای جی 20 وجود دارد. در بیانیه پایانی این نشست که اوایل مرداد در شهر «چنگدو» چین برگزار شد، علاوه بر همکاریهای مشترک اقتصادی وعده مقابله جهانی با گسترش تروریسم، پای مسأله خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا(برگزیت) نیز به صف بلند دغدغههای اعضا باز شد تا مشخص شود این بار هم اقدام یکی از اعضای پرنفوذ جی 20 زمینه ساز چالشهای آتی این گروه است. پیش از آغاز نشست سران نیز کریستین لاگارد، رئیس صندوق بینالمللی از کشورهای عضو خواست که مقابله با نابرابریهای اقتصادی را هم در فهرست رایزنیهای خود بگنجانند. مسألهای که بحران اقتصادی سال 2008 نشان داد در کنار فسادهای مالی گسترده و پولشویی، یکی از بزرگترین چالشهایی است که پیش پای «تجارت جهانی» قرار دارد. سرشاخ غولها یکی از حاشیههای بزرگ این اجلاس قرار گرفتن مردان اصلی سیاست جهان در یک قاب است. ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه و باراک اوباما، رئیس جمهوری امریکا این بار در شرایطی در کنار دیگر سران جی 20 قرار میگیرند که این دو کشور یکی از پیچیدهترین وضعیتها در روابط دوجانبه پس از پایان جنگ سرد را تجریه میکنند. بحران اوکراین و جنگ سوریه دو نقطه اصلی تقابل دو کشور در سالهای اخیر بوده است. بحرانهایی که با وجود رایزنیهای نزدیک و فشرده دو طرف، موجب شده این دو قدرت بزرگ جهانی صفآراییهای سیاسی و نظامی واضحی مقابل یکدیگر داشته باشند. اخراج روسیه از گروه جی 8 شامل هشت اقتصاد بزرگ جهان در سال 2014 و پس از آغاز بحران اوکراین یکی از نشانههای واضح این جنگ پیدا و پنهان است. برخلاف پوتین، اوباما آخرین باری است که به عنوان رئیس جمهوری ایالات متحده در این نشست شرکت میکند و به همین دلیل پیشبینی میشود، برای جمعبندی سیاستهای بینالمللی خود در ماههای پایانی ریاست جمهوری دو روز پرکاری را در شرق چین بگذراند. یکی از حاشیههای چشمگیر پیش از آغاز نشست خبر پیوستن چین به «معاهده اقلیمی پاریس» است. معاهدهای که در آن کشورهای جهان متعهد شدند برای مقابله با پدیده گرم شدن زمین به میزان قابل توجهی تولید گازهای گلخانهای خود را کاهش دهند. گفته میشود چینِ میزبان به همراه امریکا که مدتها است در صدر فهرست بزرگترین تولیدکنندگان دیاکسیدکربن جهان قرار دارند، در جریان این نشست رسماً به معاهده پاریس میپیوندند. امری که جدا از بعد تبلیغاتی آن میتواند سرنوشت گرمایش زمین تا سال 2030 را تغییر دهد. همین موضوع دیدار رهبران چین و امریکا را به مهمترین حاشیه این نشست تبدیل کرده است. روزهای شلوغ «اردوغان» در چین دیدار اوباما با رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه دیگر دیدار پرحاشیهای است که قرار است در حاشیه نشست سران برگزار شود. رابطه دو کشور پس از کودتای نافرجام دو ماه پیش در ترکیه بیش از همیشه وضعیتی لرزان را تجربه میکند و برخی ناظران معتقدند به دلیل نزدیکی ترکیه به رقبای منطقهای و بینالمللی امریکا، این دیدار میتواند نقشی مؤثر در آینده روابط دو کشور داشته باشد. دیدارهای رئیس جمهوری ترکیه اما به گفتوگو با اوباما محدود نخواهد ماند. اردوغان قرار است درباره بحران مهاجران و همچنین مقابله با تروریسم در دیداری چندجانبه با رهبران آلمان، فرانسه و ایتالیا مذاکره کند. دیدار با پوتین و شی جین پینگ، رئیس جمهوری چین هم از دیگر برنامههای اردوغان است. بانوی «برگزیت» چهره متفاوت این اجلاس اما بیشک ترزا می، نخستوزیر انگلیس است. او که نخستین بار است حضور در اجلاس گروه 20 را تجربه میکند، حالا علاوه بر بحرانهای بینالمللی که انگلیس به طور سنتی در آنها نقش آفرینی میکند، باید رابطه کدورتآمیز کشورش با رفقای سابق اروپایی پس از خروج این کشور از اتحادیه اروپا را متعادل کند. گفته میشود «می» در سخنرانی خود بیش از همه بر بحران مهاجران و همچنین خطر کوچ تروریستها از خاورمیانه به دیگر نقاط جهان تأکید میکند. دیدار با پوتین که آن هم برای نخستین بار صورت میگیرد، ترزا می را به بانوی نخستینها در این نشست تبدیل خواهد کرد؛ نخستوزیری که پس از زلزله برگزیت، یکی از مورد توجهترین رهبران جهان بوده است. در کنار رایزنیهای حاشیهای نشست سران جی 20، بحران اوکراین، مناقشات چین و ژاپن در دریای شرقی و مناقشه فیلیپین و امریکا با پکن درباره دریای جنوبی چین بحرانهای حل نشدهای هستند که میتوانند این نشست را تحت تأثیر قرار دهند؛ نشستی پرحاشیه و تأثیرگذار که چشمهای بسیاری به نتایج آن دوخته شده است.∎