گروه بین الملل آناج: بعد از استعفای افغان آلا از سمت وزارت امور داخلی ترکیه، با توجه به این که هیچ دلیلی برای این استعفا از سوی مراجع رسمی ارائه نگشته، چندین تز در مورد این تصمیم ناگهانی مطرح شد که هرکدام به جای خود می تواند سهمی از واقعیت داشته باشد.
یکی از اولین سوالاتی که بعد از انتشار خبر استعفای افغان آلا مطرح شد، این بود که آیا وی دیدار و یا گفت‌وگویی با رجب طیب اردوغان داشته یا نه، که موضوع دیدار این دو از سوی مراجع رسمی رد شد ولی ادعایی مبنی بر دیدار سلیمان سویلو که وزیر کار و امنیت اجتماعی بود و به جای آلا انتخاب گردیده و همچنین محمد مؤذن اوغلو که معاون نخست وزیر بود و به سمت وزارت کار و امنیت اجتماعی منصوب گشت، با اردوغان وجود دارد.
محمد مؤذن اوغلو
کودتا تعیین کننده بود
اگر عملکرد وزارت داخلی و نیروهای امنیتی و پلیس را در کودتای نافرجام 15 جولای ترکیه بررسی نماییم، بدون شک متوجه می‌شویم که نقش بسزایی در پیشگیری از پیروزی کودتا بازی کردند اما، سلیمان سویلو که در شب کودتا بر منصب وزارت کار بود تا صبح و حتی روز بعد هم نقش پررنگی در مقابل کودتاگران ایفا نمود و خود شخصاً در مکان هایی که اغتشاش و درگیری وجود داشت حضور می یافت و حتی به مکان های مهمی همچون ساختمان رادیو تلویزیون دولتی ترکیه، TRT که کودتاگران در ابتدا یورش بردند، شخصاً رفت. هرچند در حیطه مسئولیتش نبود و این فعالیت چشمگیر سویلو باعث درخشش چشم نواز وی در نظر اردوغان و ییلدیریم و حتی سایر سیاسیون شد.
سلیمان سویلو
عملیات امنیتی علیه جماعت گولن لباس های چرکین را رو کرد
بعد از اعلام شکست کودتا و متهم کردن گولن و طرفدارانش به علت طرح ریزی این شورش نظامی، عملیات گسترده ای در سراسر ترکیه و به خصوص ارگان های وابسته به دولت و نظامی آغاز شد. در این ارتباط اطلاعات مهمی از زبان خود وزرای کابینه شنیده شد که از این جمله برملا شدن ارتباط نزدیک به نیمی از نیروهای امنیتی و ارتش و حتی عده زیادی از نیروهای پلیس با جماعت گولن بود و مطرح شدن خود این موضوع باعث زیر سوال رفتن وزیر امور داخلی که در رأس این نهادها قرار داشت می شد.
احتمال بازخواست از افغان آلا به علت عدم تعیین صلاحیت و کنترل نیروهای امنیتی، نظامی و پلیس می تواند یکی از علل سوق دادن وی به سوی استعفا باشد.
تلاش حزب عدالت و توسعه برای عادی جلوه دادن استعفای افغان آلا
اعلام استعفای وی هیچ توضیح رسمی را در پی نداشت و بیش تر تلاش شد تا این استعفا و انتصاب سلیمان سویلو به سمت وزارت داخلی، به عنوان یک تحویل پرچم و مسئولیت جلوه داده شود تا از این استعفا به عنوان گسیخت درون حزبی یاد نشود که استعفای 3 شهردار این حزب، در پی درخواست افغان آلا و همچنین ابراز بی اطلاعی سلیمان سویلو از تصمیم انتصابش برای وزارت داخلی، این احتمال را قوی تر کرد.
اختلاف بر سر بازبینی مذاکرات صلح با کردها
هرچند پیش از کودتا نیز دولت ترکیه مبارزات گسترده ای را علیه پ.ک.ک آغاز کرده و دورادور در تلاش برای سرنگونی شاخه سوری پ.ک.ک یعنی پ.ی.د بود ولی، افزایش نقش تهاجمی پ.ک.ک بعد از کودتا برای تبدیل کردن اوضاع نابسامان کشور به جو شورشی، باعث شد کینه اردوغان بیش از پیش فوران کند و این مبارزات حتی پا را فراتر از مرزهای ترکیه بگذارد که این امر و همچنین عدم دعوت اردوغان از حزب دموکراتیک خلق ها برای همراهی در مقابله با کودتا، سبب مخالفت و واکنش عده ای شد که طرفدار صلح و رسیدن به نقطه توافقی در درون کشور بودند، اما تاکید اردوغان بر تصمیم خود سبب ایجاد شکافت های درون حزبی گردید و عده ای هر چند در پشت پرده این مخالفت را اعلام نمودند لذا احتمال می رود استعفای آلا بیش تر واکنشی اعتراضی در مقابل تصمیم اردوغان و کشیده شدن جنگ به خاک سوریه باشد.
کنار گذاشته شدن افغان آلا از سوی اردوغان
باتوجه به اختلاف های موجود در میان دیدگاه های اردوغان و افغان آلا و همچنین عدم تماس و یا گفت‌وگوی رو در روی افغان آلا و اردوغان، این احتمال در کولیس های سیاسی آنکارا مطرح می شود که این استعفا همچون استعفای داوود اوغلو از روی اجبار بوده باشد، البته، عدم انتصاب افغان آلا به سمتی دیگر نیز به این احتمال قدرت بیش تری می دهد.
از سوی دیگر عدم حضور افغان آلا در مهمانی شب گذشته بن علی ییلدیریم که از وزرای سابق حزب عدالت و توسعه و کابینه دولت دعوت کرده بود نیز بارقه هایی از وجود اختلاف درون حزبی می‌باشد.
اما، بی‌شک فضای روزهای آتی، دلایل استعفای افغان آلا را واضح تر بروز خواهد داد.
گزارش از: سارا ابراهیم نژاد