-از جمعیت 80 میلیونی کشور 23 میلیون نفر از بازی‌های دیجیتال استفاده می کنند.

- 53 درصد این تعداد از بازیکنانی هستند که بطور مستمر از این بازی ها استفاده می‌کنند.

-از هر خانوار ایرانی بطور متوسط یک نفر بازی دیجیتال انجام می دهد و از هر 5 خانوار 4 خانوار حداقل یک دستگاه برای بازی کردن در اختیار دارند.

- متوسط سن بازیکنان ایرانی 21 سال است. 69 درصد بازیکنان به اینترنت دسترسی دارند.

- 39 درصد آنها به صورت آنلاین بازی می کنند. میانگین روزانه بازی کردن در بین بازیکنان ایرانی 79 دقیقه است.

-چهار هزار و ششصد میلیارد ریال در سال 1394صرف بازی های دیجیتال می شود.

-این در حالسیت که تنها 5درصد از بازار بازی های دیجیتال متعلق به بازی‌های ایرانی بوده است.

-اکثر والدین باخیال این که سرگرمی فرزندشان را در خانه فراهم ساخته اند از ماهیت این بازی ها بی خبرند.

-بازی‌های رایانه ای در زندگی امروز تبدیل به یک رسانه شده اند که اثرات عمیقی بر سبک زندگی کاربران گذاشته‌اند.

پژوهش خبری صدا و سیما: بازی‌های رایانه ای که امروز تقریباً در بیش تر شئون زندگی انسان‌ها راه یافته‌اند، هم چون دیگر ساخته‌های دست بشر، دو روی سکه دارند که یک روی آن، بهره‌گیری درست و مفید برای سرعت بخشی، دقت در کارها و کمک به پیشرفت امور است و روی دیگر آن، استفاده های نادرست و نابجا است که گاه، آسیب‌های فراوانی را در پی دارد.

امروزه با رشد فزاینده بازی‌های رایانه ­ای، میلیون‌ها کودک و نوجوان درکشور ما و سراسر جهان با رویگرداندن از بازی‌های پر تحرک و شادی آفرین، ساعت‌ها مانند مسافری یکه و غریب بی‌هیچ همراهی وارد دنیای بازی های بی انتهای رایانه ای شده و در نهایت با چشمانی برافروخته با تذکرات مکرر والدین آن را رها می کنند. هرچند این روزها بازی های رایانه ای جزو محبوب‌ترین بازی‌ها برای بچه‌ها لقب گرفته‌اند اما باید توجه داشت که این بازی‌ها می‌توانند به عنوان تهدیدی جدی برای سلامت روح و روان و جسم کودکان و نوجوانان به حساب بیایند.

در این نوشتار با نگاهی به خوب و بد بازی‌های رایانه‌ای به میزان وقت و هزینه‌ای که در ایران صرف بازی‌های دیجیتال می‌شود پرداخته می‌شود.

- نگاهی به اتلاف وقت ایرانیان در بازی‌های رایا‌نه‌ای

1- سعید عاملی، یکی از اعضای شورای عالی فضای مجازی:

طبق آمار رسمی ارائه شده توسط شورای عالی فضای مجازی، امروزه 25 میلیون ایرانی به انجام بازی‌های ویدئویی می‌پردازند. که به طور متوسط روزانه یک ساعت و نیم به بازی کردن با دستگاه‌های الکترونیکی می‌پردازند.

2- مؤمن‌نسب، کارشناس فضای مجازی:

دو میلیون ایرانی روزانه 144 دقیقه وقت خود را صرف بازی‌های آنلاین می‌کنند. با یک دو دوتا چهارتای ساده دست‌مان می‌آید ایرانی‌ها روزانه 30 الی 40 میلیون ساعت به انجام بازی‌های ویدئویی می‌پردازند. در این میان با عنایت به آمار بیش از 40 میلیونی کاربران تلفن همراه هوشمند در کشورمان بازی‌های تلفن همراه به خصوص بازی‌های آنلاین بیشترین طرفدار را در بین گیمرهای ایرانی دارند. 20 تا 25 میلیون گیمر حرفه‌ای در کشور به این معناست که حدود یک سوم تا یک چهارم جمعیت کشورمان پای ثابت بازی‌های رایانه‌ای هستند؛ جمعیتی که طبیعتاً شامل گروه‌های خردسال یا کهنسال نمی‌شود بلکه جمعیت جوان و فعال جامعه هستند که روزانه 40 میلیون ساعت عمر خود را پای چنین بازی‌هایی هدر می‌دهند.

 مروری بر بازی­ های رایانه ای در کشور با نگاهی به آمار کاربران آن 

مرکز تحقیقات بازی های دیجیتال در گزارشی اعلام کرده است از جمعیت 80 میلیونی کشور 23 میلیون نفر از بازی‌های دیجیتال استفاده می‌کنند که 53 درصد این تعداد نیز از بازیکنانی هستند که بطور مستمر از این بازی ها استفاده می کنند. این گزارش حاکسیت 77درصد بازیکنان از گوشی هوشمند، 21درصد از تبلت، 16درصد از رایانه شخصی،6درصد از کنسول بازی و 5 درصد از لپ تاپ برای بازی استفاده می‌کنند. 37 درصد بازیکنان زن و 63 درصد مرد هستند که 25درصد آنها را کودکان زیر 12 سال، 33درصد را نوجوانان 12 تا 16 سال، 29 درصد را جوانان 20 تا 34 سال، 12 درصد را میانسالان بین سنین 35 تا 59 سال و 1 درصد را نیز کهنسالان بالای 60 سال تشکیل می دهد. این اساس از هر خانوار ایرانی بطور متوسط یک نفر بازی دیجیتال انجام می‌دهد و از هر 5 خانوار 4 خانوار حداقل یک دستگاه برای بازی کردن در اختیار دارند و متوسط سن بازیکنان ایرانی نیز 21 سال است. 69درصد بازیکنان به اینترنت دسترسی دارند اما 39درصد آنها به صورت آنلاین بازی می‌کنند. میانگین روزانه بازی کردن در بین بازیکنان ایرانی 79 دقیقه است. حال اگر این میزان زمان را در تعداد 23 میلیون کاربر ضرب کنیم مشخص می‌شود که در کشور ما روزانه بیش از 30میلیون ساعت وقت صرف بازی‌های رایانه ای می شود. در سال 1394چهار هزار و ششصد میلیارد ریال صرف بازی‌های دیجیتال درکشور شده است در حالی که تنها 5درصد از بازار بازی‌های دیجیتال در ایران متعلق به بازی های ایرانی بوده است. 15 درصد هزینه‌های پرداخت شده صرف بازی‌های کنسولی، دو درصد صرف بازی‌های رایانه ای و 65 درصد نیز صرف بازی‌های موبایلی شده است.

 بازی های رایانه‌ای؛ خوب یا بد؟

گرچه بسیاری ازکارشناسان تربیتی معتقدند که بازی های رایانه ای می تواند اثرات مثبتی مانند تکامل شخصیت و رفتار، پرورش استعدادها، ایجاد خلاقیت، پرورش تمرکز و دقت، افزایش بهره هوشی، گسترش جهان بینی، تقویت ذوق هنری، آموزش مفاهیم پیچیده، انتقال فرهنگ و غیره را به همراه داشته باشند اما متأسفانه می شنویم که هر از گاهی اخباری از مناطق مختلف جهان به گوش می رسد که فلان نوجوان به دلیل این که مثلا 15 ساعت بدون وقفه مشغول بازی با کامپیوتر بود، دچار حمله های عصبی شد و کارش به بیمارستان کشیده است! آیا چنین مواردی می تواند دلیلی بر نفی عملکرد مثبت بازی های کامپیوتری باشد؟ امروزه جامعه شناسان به تأثیرات مثبت بازی های کامپیوتری بر رفتارهای فردی و اجتماعی افراد پی برده اند. اما به دلایلی مانند: عدم آموزش صحیح به کودکان و نوجوانان، معرفی بازی های رایانه ای و انواع آن به طور غیر صحیح، آشنا نبودن کاربران به زبان رایانه و ... اهداف بازی های رایانه ای به درستی شناخته نشده است و کودکان در عمل به سمت بازی هایی سوق داده شده اند که اثرات زیان باری دارند.

 سخن آخر

صنعت بازی‌های دیجیتال سومین صنعت پول‌ساز دنیا شناخته شده است این یعنی اینکه بازی‌های رایانه‌ای در عمق زندگی‌های ما رسوخ کرده است تا جایی که برخی مخاطبان بازی‌های رایانه‌ای را بیشتر از مخاطبان برنامه‌های رادیویی و تلویزیونی قلمداد می‌کنند. بازی‌های رایانه‌ای در زندگی امروز تبدیل به یک رسانه شده که اثرات عمیقی بر سبک زندگی کاربران گذاشته است. بر اساس آمارهای ارائه شده در این نوشتار تنها 5 درصد بازی‌های دیجیتالی که در کشور مورد استفاده هستند ایرانی هستند و این یعنی اینکه جامعه 23 میلیونی گیم بازان ایرانی که بیشتر آنان نیز در سنین شکل‌گیری شخصیتی هستند از مجرای این بازی ها تحت تاثیر شخصیت ها و فرهنگ غربی قرار گرفته اند و این بازی ها در حال تسخیر ذهن کودکان و نوجوانان و جوانان ما هستند. بنظر می رسد رسانه ملی لازم است تا در برنامه های خود به تبلیغات بیشتری در خصوص بازی های ایرانی بپردازد تا راه ورود فرهنگ و سبک زندگی غربی که از مجرای بازی‌های رایانه‌ای به کشور رسوخ می‌کند تا حدی محدود شود.

پژوهش خبری صدا و سیما// مرتضی رکن آبادی

* منابع در آرشیو در دسترس است.