تقویت بینایی
برای تقویت بینایی دریافت مواد مغذی زیر توصیه می شود:
۱- آنتیاكسیدانها: آنتیاكسیدانها مولكول هایی هستند كه با خنثی كردن رادیكال های آزاد مانع اثر مخرب آنها بر سلول های بدن میشوند. رادیكال های آزاد تركیباتی هستند كه بر اثر واكنش های شیمیایی در داخل بدن تولید می شوند. تحقیقات نشان داده است كه بعضی از آنتیاكسیدانها خطر ابتلا به بسیاری از بیماری ها از جمله بیماری های چشم مثل كاتاراكت (آب مروارید) را كاهش می دهند. الف) ویتامین A و كاروتنوئیدها: ویتامین A مانع شب كوری می شود. كمبود ویتامین كه سبب شب كوری شده باشد، در صورت عدم درمان می تواند سبب گزروفتالمی (خشكی چشم)، زخم های قرنیه و تورم پلك ها شود. خشكی چشم نیز در صورت عدم درمان می تواند سبب كوری شود. بد نیست بدانید كه كمبود ویتامین A یكی از علل اصلی كوری در كشورهای در حال توسعه است. تحقیقات همچنین نشان داده است كه ویتامین A مانع شكل گیری كاتاراكت شده است. ب) لوتیئین و گزانتین: لوتیئین و گزانتین رنگدانه ها ی گیاهی زرد رنگ هستند. مطالعات مختلف نشان دادهاند لوتئین و گزانتین ممكن است در كاهش خطر ابتلا به كاتاراكت مؤثر باشند. لوتئین و گزانتین ارتباط تنگاتنگی با هم دارند. این دو ماده اغلب همراه با یكدیگر در سبزیجات و میوه جات یافت شده و بدن می تواند لوتئین را به گزانتین تبدیل كند. در حال حاضر مقدار مصرف روزانه ای این دو ماده مشخص نشده است ولی بهتر است روزانه کمی مصرف شوند زیرا بدن نمی تواند این دو ماده را بسازد. بهترین منبع تامین این مواد، سبزیجات سبز و پربرگ بویژه اسفناج است. كلم و سبزیجات سبز رنگ نیز منابع خوبی هستند. لوتئین و گزانتین را می توان در سبزیجات و میوه جات زرد و نارنجی رنگ نظیر ذرت نیز یافت. سبزیجات پخته مقادیر بیشتری لوتئین دارند، زیرا پختن سبب شكسته شدن دیواره سلول ها و آزاد شدن لوتئین می شود. ج) ویتامین C و بیوفلاونوئیدها (BIOFLAVONOIDS): هر چند که این مطلب با ویتامین A شروع شد، ولی این ویتامین تنها ماده غذایی مفید برای چشم نیست. یكی دیگر از مواد بسیار مفید برای بینایی ویتامین C است. بیوفلاونوئیدها نیز مواد آنتی اکسیدانی هستند که علاوه بر کمک به اثر گذاری ویتامین C، خود نیز فوایدی دارد. مطالعات نشان داده اند كه مقادیر بالای ویتامین C می تواند باعث كاهش خطر ابتلا به كاتاراكت شود. همچنین می تواند با كاهش فشار چشم، مانع گلوكوم (آب سیاه) شده و یا بیماری را در مبتلایان تسكین دهد. مركبات مثل پرتقال و لیمو، فلفل دلمه ای، کیوی، گوجه فرنگی، توت فرنگی، سیب زمینی و سبزیجات سبز و پر برگ منابع غنی ویتامین C هستند. د) ویتامین E و مواد معدنی: ویتامین E نیز یکی از آنتی اکسیدان های قوی می باشد. مطالعات زیادی نشان داده كه ویتامین E ازمبتلا شدن به كاتاراكت پیشگیری می کند . مقدار توصیه شده ویتامین E در مردان بالای ۱۱ سال ۱۰ میلی گرم و در زنان بالای ۱۱ سال ۸ میلی گرم در روز است. سیگار كشیدن نیاز به ویتامین E را نیز زیاد می كند.بهترین منبع ویتامین E آجیل و روغن های گیاهی است. چشم برای سلامتی خود به بعضی از مواد معدنی نیز نیاز دارد. برای مثال سلنیوم به جذب ویتامین E و ساخته شدن آنتیاكسیدانها در بدن كمك می كند. غذاهای دریایی از جمله مواد غذایی حاوی مقادیر زیاد سلنیوم هستند. روی نیز به جذب ویتامین A كمك كرده و همچنین بخشی از یك آنزیم است كه تعداد رادیكال های آزاد را كم می كند. مطالعات نشان داده اند كه روی، چشم را در برابر شب كوری محافظت می كند. روی در غذاهای دریایی، جوانه گندم و آجیل یافت می شود. ۲- اسیدهای چرب ضروری: بسیاری از مردم نمی توانند باور كنند كه چربیها نیز برای سلامتی لازم هستند. اسیدهای چرب در واقع زیر بنای چربیها هستند و بعضی از آنها از این جهت ضروری خوانده می شوند كه بدن نمی تواند آنها را بسازد و باید حتما از طریق مواد غذایی تامین شوند. اسیدهای چرب ضروری شامل چربی های اشباع نشده اُمگا-۳ و اُمگا-۶ هستند اُمگا-۳ اصلی، آلفا-لینولنیك اسید است و مشتقات شامل ایكوزاپنتانوئیك اسید (EICOSAPENTAEONIC ACID)، داكوزاهگزانوئیك اسید (DACOSAHEXAENOIC ACID) و چند تركیب دیگر است. اُمگا۶ اصلی نیز لینولئیك اسید است كه مشتقات آن تاثیری در سلامت چشم و بینایی ندارند. بهترین منبع تامین اُمگا-۳ ماهی است و مقدار توصیه شده مصرف دو بار در هفته است. نكته ای كه باید به آن توجه داشت این است كه روغن ماهی رادیكال های آزاد تولید می كند، به همین دلیل كسانی كه زیاد ماهی یا روغن ماهی مصرف می كنند، باید به میزان كافی آنتیاكسیدان به ویژه ویتامین E مصرف كنند. نكته قابل توجه دیگر این است كه بیشتر اُمگا-۶ مصرفی از روغن نباتی حاصل می شود، به همین دلیل استفاده از روغن مایع می تواند میزان اُمگا-۶ مصرفی را تا حد زیادی كاهش دهد. در نهایت مواد غذایی زیر برای داشتن چشمی سالم توصیه می شوند: ویتامین A:روغن كبد ماهی، جگر، هویج لوتئین و گزانتین: اسفناج، كلم ویتامینC:فلفل دلمه ای، كلم، توت فرنگی، پرتقال بیوفلاونوئیدها: مركبات، انگور ویتامین E:تخمه آفتاب گردان، بادام، فندق سلنیوم: آجیل، غذاهای دریایی روی: جوانه گندم، آجیل اسیدهای چرب ضروری: ماهی بطور كلی شما باید مقادیر زیادی سبزیجات سبز و پر برگ و هفته ای دو بار ماهی مصرف كنید تا چشمی سالم داشته باشید.
چه زمانی هندزفری به گوش آسیب میرساند؟
یک متخصص گوش، حلق و بینی در مورد استفاده از هندزفری و آسیبهایی که میتواند گوش و سیستم شنوایی را تهدید کند، توضیحاتی ارائه کرد. دکتر محسن رجعتی، با اشاره به پیشرفت تکنولوژی و همهگیر شدن استفاده از هندزفری در دستگاههای مختلف، اظهار کرد: شدت صدا و مسائل آن مهمترین عامل آسیبرسان به گوش در استفاده از هندزفری است و استاندارد نبودن بسیاری از آنها این مساله را شدیدتر میکند.وی ادامه داد: واحد سنجش شدت صدا دسیبل است و آستانه شنوایی یک انسان معمولی بین صفر تا ۱۵ دسیبل است.رجعتی با تاکید بر اینکه صداهایی با شدت ۸۵ دسیبل به بالا به شنوایی آسیب میزنند، عنوان کرد: این عدد توسط کارشناسان برای فردی که روزانه حدود هشت ساعت در محیطی پر سر و صدا حضور دارد، تعیین شده و به دلیل لگاریتمی بودن واحد دسیبل با افزایش چند درجهای شدت صدا، این زمان به شدت کاهش مییابد؛ به گونهای که شنیدن صدایی با شدت ۱۰۵ دسیبل برای چند دقیقه هم میتواند آسیبزا باشد.عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد افزود: در هندزفریها به دلیل اینکه شخص به طور خاص صدا را میشنود و محدودیتی برای میزان صدا ندارد، امکان افزایش آسیبزای شدت صدا بیشتر میشود.وی با بیان اینکه اگر شدت صدا کم باشد فرد در استفاده از هندزفری محدودیتی ندارد، خاطرنشان کرد: اگر شدت صدای هندزفری زیر ۸۵ دسیبل باشد، استفاده از آن محدودیت زمانی ندارد و حتی میتوان به صورت دائمی از آن استفاده کرد.این متخصص گوش، حلق و بینی، دیگر مورد آسیبرسان به گوش توسط هندزفریها را شکل و اندازه آنها عنوان کرد و گفت: گاهی اوقات هندزفریها به لحاظ شکل و اندازه مناسب نیستند که این میتواند آسیب موضعی در مجرای گوش یا محل لاله گوش ایجاد کند. همچنین استفاده طولانیمدت از هندزفری میتواند به دلیل زمان طولانی تماس با پوست آسیب موضعی ایجاد کند.وی دیگر مورد آسیبرسان به گوش توسط هندزفریها را عدم رعایت بهداشت در استفاده از آنها برشمرد و تصریح کرد: عدم رعایت بهداشت در استفاده از هندزفریها همچنین استفاده گروهی از آنها میتواند موجب انتفال عفونت به داخل گوش شده و در ایجاد بیماریهای مجرای گوش نقش داشته باشد.
∎