به گزارش ایرنا، مجتبی فراهانی با 43 ساله سن، سه نسل است که در رنگرزی الیاف و مصالح فرش اشتغال دارد و با وجود فناوری متنوع در صنعت رنگرزی به شکل شیمیایی، همچنان اصالت در کیفیت تولید را برمبنای آموخته های سینه به سینه حفظ کرده و با علاقه از عناصر طبیعی و سنتی برای تولید مواد اولیه فرش استفاده می کند.
این رنگرز هنرمند استان مرکزی معتقد است: صنایع دستی و به ویژه حوزه زیراندازها و فرش دستباف مزیتی بکر است که نیازمند چتر حمایتی و در صورت نگاه اصولی به این بخش و احیاء مشاغل وابسته می توان گام عملی در راستای اشتغالزایی و تولید ثروت برداشت و این مهم جان کلام در حوزه اقتصاد مقاومتی است.
رنگرزی از دیرباز در خطه استان مرکزی که آوازه فرش ساروق و لیلیان و جیریای آن جهانی است، از مشاغل مهم بوده اما امروز کارگاه رنگرزی این هنرمند به عنوان تنها بازمانده رنگرزی سنتی حیات دارد و پای صحبت های وی نشسته ایم تا با نظرگاه ،مشکلات و پیشنهاداتش در این خصوص آشنا شویم.

س: لطفا بفرمایید ویژگی خاص کارگاه تولید فرش فراهان چیست؟ تمامی مصالح تولید فرش در این کارگاه طبیعی است و هیچ ماده شیمیایی در فرایند رنگ خامه ها استفاده نمی شود، نخ بافندگی از پشم گوسفند از استان فارس تهیه و توسط کارگاه رنگرزی با مواد طبیعی به رنگین کمانی رنگی تبدیل می شود که این خامه ها ماده اولیه تولید فرش دستباف است.

س: فرآیند رنگرزی طبیعی خامه های فرش به چه معناست؟
ج: خامه ها به عنوان ماده اولیه فرش اهمیت زیادی دارد چرا که فرش وسیله ای است که زیر پا افتاده و در معرض عوامل محیطی است و تثبیت رنگ در گذر زمان در خامه ها بسیار مهم است. در این کارگاه تلاش می شود تا از رنگ های سنتی با استفاده از مواد گیاهی برای رنگی کردن خامه ها استفاده شود.مثلا از رنگ دانه های موجود در پوست گردو در تولید رنگ های بژ، قهوره ای و شتری استفاده می شود، از برگ مو برای تولید رنگ زرد و ترکیبی طلایی، از پوست انار در تولید رنگ های خانواده قهوه ای و از روناس در تولید رنگ های قرمز، لاکی و صورتی بهره گرفته می شود.

س: برای تمیز و پاک کردن نخ قالی در طبیعت از چه موادی استفاده می شود؟
ج: قاراقوروت و زاج سفید پاک کننده طبیعی مناسبی برای رفع چربی پشم است و برای دندانه کردن نخ قالی کاربرد مطلوبی دارد.

س: با پیشرفت فناوری امکان تولید انبوه و آسان خامه های رنگی به روش رنگرزی شیمیایی وجود دارد، چرا کارگاه فراهان هنوز پابند به رنگرزی سنتی است؟
ج: خامه های رنگی که به شیوه شیمیایی رنگ آمیزی می شوند، مرغوبیت و کیفیت لازم را ندارند و به مرور زمان چند رنگ شدن و خوردگی در آن ها مشاهده می شود که این مساله موجب می شود با همه تلاش و مهارتی که در بافت نقشه به کار رفته اما مشتریان ابراز نارضایتی کنند و بازار فروش دستخوش بی ثباتی شود. مصالح مرغوب به روش سنتی درصد تثبیت رنگ بالا دارد و این مهم برای صادرات فرش دستباف از اهمیت ویژه برخوردار است.

س: سالانه چه میزان فرش در کارگاه فرش فراهان با مصالح طبیعی تولید می شود و چه میزان آن صادراتی است؟
ج: سالانه سه هزارمترمربع انواع فرش از قالیچه تا 60 متی توسط 400 بافنده این کارگاه تولید می شود و با وجود رکودی که بر اثر برخی سیاست ها بر بازار فرش کشور حاکم است ، این کارگاه توانسته به دلیل رعایت مولفه های اصلی در کیفیت و مرغوبیت بازار هدفش را حفظ کند و تولیدات آن از طریق گمرک مهرآباد تهران به کشورهای آمریکا، فرانسه، ژاپن و ایتالیا ارسال می شود.

س: درآمد ارزی که از محل صادرات فرش های کارگاه فراهان اراک تولید می شود چه میزان است و رفع تحریم ها و برجام چه تاثیری در بستر سازی و سهولت تولید و صادارت در این کارگاه داشته است؟
ج:در سال های گذشته دو تا دو نیم میلیون دلار درآمدی ارزی از محل صادرات فرش نصیب کارگاه فرش فراهان می شد می شد که با رفع تحریم ها بازار صادرات فرش نشان هایی از رونق را تجربه می کند و انتظار من به عنوان یکی از شاغلان این بخش این است که سایر همکاران برنامه محور و با مولفه های حرفه ای به صورت جدی برای بهره مندی از این فرصت برنامه ریزی کنند.

س: عمده مشکلات و موانع کارگاه تولید فرش فراهان را بفرمایید ؟
ج: از 400 بافنده شاغل در کارگاه که به صورت نیمه متمرکز و در روستاهای حوزه مشک آباد متمرکز هستند، فقط 170 نفر بیمه قالیبافی دارندو بقیه با وجود اشتغال مستمر و تهیه مدارک لازم با گذشت هشت ماه تحت پوشش قرار نگرفته اند.
این درحالیست که قالیبافی به عنوان یک شغل به صورت جدی نیازمند حمایت و امنیت شغلی است و می طلبد در شرایطی که مطالبه مهم در کلان کشور اقتصاد مقاومتی تعریف شده، این موضوع با نگاه علمی در حوزه هایی که قابلیت تولید ثروت و اشتغال را دارند، دنبال شود.
کارگاه تولید فرش فراهان کوشیده رهنمودهای مقام معظم رهبری در اتکا به تولیدات داخلی و اقتصاد مقاومتی را در حد بضاعت خود عملیاتی کند و پیام این تلاش در حفظ و زنده نگه داشتن شاخص های سنتی و داشته های اصیل هنرصنعت فرش است، انتظار از دولتمردان این است که موانع بیمه بافندگان این کارگاه رفع تا دلگرمی آنان به رونق و کیفیت کار افزایش پیدا کند.
375 رشته صنایع دستی در کشور وجود دارد که از این تعداد 110 رشته در استان مرکزی فعال است.
6991/6013/