اگرچه از ابتدای برگزاری تأکید شده بود که این جشنواره رقابتی نیست اما مرضیه برومند، دبیر جشنواره، گفته بود که چند جایزه ویژه برای یک دستاورد و یا کار ویژه اختصاص میدهد.
در ابتدای این مراسم مرضیه برومند به درگذشت داوود رشیدی اشاره کرد و با بیان اینکه خداوند متعال را شکر میکنیم که گاهی تقدیرش در این قرار میگیرد که اندوه و غم در درون ما قرار میدهد، گفت: اندوه و غم هم نعمت خداوند هستند و چهبسا باعث این میشود که قدر شادی را بدانیم. در این چند روز همه ما میدانیم که چه اتفاقی افتاده است. انسان بزرگی از میان ما رفت؛ انسانی که ستایشگر هستی بود و قدر آن را می دانست و تا آخرین لحظه برای هنر و نمایش کوشید. او آمد، دید، نمایش داد و رفت.
فاطمه معتمدآریا هم گفت: من دلم، وجودم و همه لحظات عمرم برای عروسک میگذرد و همیشه حامی اصلی این شیوه نمایشی بودهام. البته اجازه ما دست خودمان نیست و دست عروسکهاست و آنها برای ما تصمیم میگیرند.
در ادامه علی مرادخانی، معاون امور هنری وزارت ارشاد، در رابطه با جشنواره بیان کرد: با کمال خوشبختی شانزدهمین جشنواره تئاتر عروسکی با همت بزرگان این رشته بویژه خانم برومند که جزو بزرگان تئاتر عروسکی هستند و همه علاقهمندان به این رشته برگزار شد. انشاءالله فضای خوبی را برای تئاتر ایجاد کنیم و این فضای خوب کماکان ادامه پیدا کند.
در بخش اولِ اهدای جوایز منیژه حکمت و فرشته طائرپور با اهدای جوایزی از: هما جدیکار برای تئاتر عروسکی اصیل ایرانی و ارجنهادن به فرهنگ بومی، پوپک عظیمپور برای استفاده از متن ایرانی، منیر مولویزاده برای کار گروهی و همکاری، مرتضی اسدیمرام به خاطر سختکوشی و ممارست در عرصه نمایش عروسکی، اسماعیلی برای بهکارگیری ادبیات شفاهی در عرصه نمایش تقدیر کردند.
همچنین برومند گفت که باید جایزهای به مرجان پورغلامحسین اهدا کرد که در حوزه دفاع مقدس اثری را ارایه کرده اما چون در ستاد جشنواره حضور داشته است، این جایزه به او تعلق نمیگیرد.
در ادامه این مراسم با حضور زهرا صبری و حمیدرضا اردلان از گروههای بخش بینالملل تقدیر شد.
یکی از گروهها از هند بود که اردلان در سخنانی درباره تقدیر از پودامچی و گروهش عنوان کرد: در کنگره بیست و دوم یونیمای جهانی، مجمع عمومی پیشنهادی را مطرح کرد که کمیسیونی با نام خلیج اضافه شود. من به این پیشنهاد اعتراض کردم اما اگر حمایتهای پودامچی نبود، این پیشنهاد رد نمیشد و در نهایت اسم کمیسیون به خاورمیانه و آفریقا تغییر پیدا کرد.
در این بخش همچنین از نمایندگانی از گروههای هلند، افغانستان و روسیه تقدیر شد.
به دلیل رقابتینبودن این جشنواره، در بخش دیگرِ برنامه و با حضور یوسف صدیق، مریم سعادت و آزاده پورمختار از همه گروههای نمایش خیابانی تقدیر شد.
شانزدهیمن جشنواره بینالمللی نمایش عروسکی در حالی به کار خود پایان داد که بالغ بر 60 نمایش در بخشهای نمایشهای صحنهای، نمایشهای فضای باز، نمایشهای ملل، نوجوان و عروسک فعالیت میکردند.
مشکلات عروسکیها را درک کنیم
مرضیه برومند در گفتوگویی با خبرنگار ما درباره این دوره از جشنواره گفت: این دومین دورهای است که بنده دبیر جشنواره هستم و شانزدهمین جشنوارهای است که در تهران برگزار میشود. اولین دوره در سال 1368 برگزار شد. اوایل، جشنواره بهصورت سالانه برگزار میشد اما بعد از مدتی تصمیم بر این شد که هر 2 سال یک بار برگزار شود. به غیر از اینکه تا جشنواره هفتم به عنوان داور و کارشناس حضور داشتم، یک مدت طولانی از جشنواره فاصله گرفتم. به هر حال در این 2 دوره که داور بودم، این بخت را پیدا کردم که مجدداً با بچههای عروسکی از نزدیک ارتباط بیشتری داشته باشم و همین ارتباط باعث شدکه من بیشتر مشکلات آنها را درک کنم.
وی با بیان اینکه در دوره قبل من خیلی تلاش کردم که فضایی را که در ذهنم تجسم میشود به واقعیت تبدیل کنم، افزود: به هر حال چون اولین دورهای بود که دبیر جشنواره بودم آنطوری که میخواستم به خواستههایم برسم، نشد. ولی فکر میکنم که در جشنواره شانزدهم این اتفاق افتاد؛ اگر چه باز هم جشنواره خیلی فرصت دارد که به پیشرفتهای زیادی دست پیدا کند و تأثیر بیشتری در ارتقای فنی، تکنیکی، محتوایی و هنری فعالان تئاتر عروسکی بگذارد.
برومند اضافه کرد: با وجود پتانسیل بسیار بالا در فضای هنری شهرستانها، متأسفانه کمبودهای زیادی برای آنها وجود دارد و امیدوارم با یک برنامهریزی مناسب این مشکل برطرف شود.
شهر رنگ عروسک گرفت
در زمان برگزاری این جشنواره، شهر بهشکل واضحی رنگ و بوی عروسکی به خود میگیرد. از برومند پرسیدیم که هدف او از طراحی چنین جشنوارهای چیست؟ او پاسخ داد که هدف و معیار اصلی من خارج از فضایی نیست که در ذهن من و بچههای تئاتر عروسکی میگذرد.آرزوی همه ما این است که شهر رنگ و بوی عروسکی پیدا کند و این فرهنگ در همه نقاط نهادینه شود. اما هنوز راه زیادی مانده که به این هدف برسیم.
او در عین حال افزود: به هر حال خانواده و بچههای ما به اوقات فراغت نیاز دارند تا با انرژی مضاعف فعالیت کنند. ما سالن تئاتر زیاد نداریم و سالنهای موجود هم بیشتر در یک منطقه متمرکز هستند. ولی با این وجود، جوانان باید همت کنند و فضای نشاط جشنواره را در همه طول سال زنده نگه دارند.
گفتنی است که شانزدهمین جشنواره بینالمللی نمایش عروسکی «تهران– مبارک» در بخش بینالملل خود میزبان ۹ کشور مختلف بود.
در این دوره از جشنواره ۷ نمایش خارجی در بخش صحنهای به روی صحنه رفتند و ۲ نمایش خارجی نیز در بخش فضای باز اجرا شدند. در بخش صحنهای نمایشهای «نویسنده» از هلند، «فلوتزن سحرآمیز» از جمهوری چک، «اودیسه» از روسیه، «نقش حقیقت؛ زندگی ماهاتما گاندی» از هند، «پیتر ببره» از اکراین، «شیرین» از افغانستان و «سفر اعجابانگیز» از آلمان به روی صحنه رفتند.
همچنین در بخش فضای باز نیز نمایشهای «دایناسورهای رنگی» از اسپانیا و «شعری از آفتاب و ماه» از لهستان اجرا شدند. این نمایشها با استفاده از تکنیکهای گوناگون عروسکی همچون سایه، ماریونت، عروسکهای غولپیکر و تئاتر اشیا اجرا شدند و به همین دلیل بخش بینالملل این جشنواره از تنوع بالایی برخوردار بود. شانزدهمین جشنواره تئاتر عروسکی «تهران- مبارک» یکم تا هفتم شهریور با دبیری مرضیه برومند در تهران برگزار شد. بر اساس تصمیم برگزارکنندگان، دبیری دوره بعدی جشنواره نیز دوباره به خانم برومند واگذار شد.