به گزارش روز سه شنبه گروه علمی ایرنا از ستاد ویژه توسعه فناوری نانو ریاست جمهوری، ترکیبات ارگانوفسفره از حشره کش ها و آفت کش های مهم هستند که اشکال مورد استفاده آن ها در جنگ شیمیایی به عنوان عامل اعصاب معروف است. وجود آن ها یکی از مشکلات اصلی کلینیکی در دنیا با هزاران قربانی در سال است.
سموم ارگانوفسفره که در برخی کشورها به صورت گسترده در کشاورزی مورد استفاده قرار می گیرند، گاهی اوقات علاوه بر کشتن آفت ها و حشرات مزاحم، سلامت انسان ها را نیز به خطر می اندازد. ازاین رو تعدیل سمیت این سموم خطرناک می تواند راهی برای ارتقای سلامت جامعه باشد.
منا نوایی نیگجه محقق دانشگاه علوم پزشکی تهران از نانوذرات اکسید منیزیم به عنوان یک نانوذره پرکاربرد در صنایع و حوزه های مختلف علم یاد کرد و افزود: نانوذرات اکسید منیزیم یکی از ذرات اکسید فلزی است که به طور گسترده در صنایعی نظیر داروسازی، لوازم آرایشی، بسته بندی مواد غذایی، پزشکی و الکترونیک مورد استفاده قرار می گیرد. ارزان بودن، زیست سازگاری، غیرسمی بودن و پایداری حرارتی بالا از مزایای عمده این نانوذرات است. در این مطالعه ظرفیت آنتی اکسیدانی و آنتی بیوتیکی نانوذرات مذکور در برابر یکی از رایج ترین سموم ارگانوفسفره بر روی لنفوسیت جدا شده از خون انسان ارزیابی شده است.
نوایی گفت: با توجه به قابلیت قابل توجه آنتی اکسیدانی و آنتی بیوتیکی نانوذرات اکسید منیزیم، می توان از آن ها جهت کنترل اثرات مضر سموم مختلف در حوزه سم شناسی و پزشکی بهره برد و به این ترتیب اثرات جانبی حاصل از استفاده این سموم بر سلامت انسان را کاهش داد.
بر اساس مطالعات انجام شده، اکسید منیزیم در ابعاد نانومتری و در غلظت های میکروبی می تواند خواصی متفاوت و معکوس نسبت به حالت سمی از خود بروز دهد. همچنین کاربرد این نانوذرات به همراه سم کلروپیریفوس، نه تنها سبب مقاومت سلول ها در برابر این سم می شود، بلکه با خنثی کردن اثرات سمی این ماده می تواند به عنوان یک ماده آنتی اکسیدان و آنتی بیوتیک مورد استفاده قرار گیرد.
نوایی در رابطه با مراحل انجام این طرح افزود:در این تحقیق پس از سنتز و مشخصه یابی نانوذرات اکسید منیزیم و اطمینان از ابعاد نانومتری آن با استفاده از آزمون MTT، چهار غلظت از آن انتخاب شد. در ادامه تأثیرات غلظت های مختلف نانوذره اکسید منیزیم در حضور سم کلروپیریفوس بر روی لنفوسیت های جدا شده از خون انسان بررسی شده و پس از گذشت 72 ساعت فاکتورهای مربوط به حیات سلولی و اکسیدانو استرس مورد بررسی قرار گرفت. در انتها آزمون های مربوط به ردیابی مکانیسم اثرگذاری سم کلروپیریفوس و نانوذرات اکسید منیزیم انجام شد.
به گفته وی نتایج نشان داده اند که نانوذرات اکسید منیزیم با مهار مسیرهای اثرگذاری سم کلروپیریفوس، سبب خنثی شدن اثرات منفی و مخرب این سم بر روی لنفوسیت های انسانی می شود.
این تحقیقات حاصل یکی از تحقیقات ادامه دار تیم تحقیقاتی دکتر محمد عبدالهی- عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران- با همکاری منا نوایی نیگجه- دانشجوی مقطع دکترای دانشگاه علوم پزشکی تهران- ویدا حیدری- دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهر- و همکارانی از مرکز تحقیقات علوم دارویی دانشگاه علوم پزشکی تهران است.
نتایج این کار در مجله Research Journal of Medical Sciences (جلد 20، شماره ی 11، سال 2015، صفحات 1021 تا 1031) به چاپ رسیده است.
علمی**1023**1440