گروه فرهنگ و هنر
علي جنتي، وزير ارشاد و فرهنگ اسلامي در ششمين روز هفته دولت در برنامه گفتوگوي ويژه خبري شبكه دو حاضر شد تا در مورد حوزه تحت عملكردش و اتفاقات و حاشيههاي آن توضيح دهد. بخش عمدهاي از صحبتهاي وزير ارشاد در اين برنامه درباره اتفاقات اخير موسيقي و لغو كنسرتها بود؛ همان حرفهايي كه وزير ارشاد در طول اين چند ماه بارها در پاسخ به سوال درباره دخالتها در زمينه لغو كنسرتهاي موسيقي مطرح كرده و همين موضوع انتقادهاي زيادي را از شخص او به همراه داشته است. لغو كنسرتهاي موسيقي كه در طول اين چند ماه به يكي از مهمترين خبرهاي حوزه موسيقي تبديل شده با اظهارنظر علي جنتي در واكنش به صحبتهاي امام جمعه مشهد در مورد عدم برگزاري كنسرت در اين شهر و موافقت با اين صحبتها وارد فاز جديتري شد. بعدها رييسجمهور به عملكرد وزيرش در اين زمينه انتقاد كرد و با واكنش اهالي موسيقي هم همراه بود. نامه اهالي موسيقي به رييسجمهور در واكنش به اظهارات وزير ارشاد در مورد لغو كنسرتها و البته تذكر كتبي 23 نماينده مجلس به علي جنتي و خواسته آنها در خصوص توضيح علت عقبنشيني وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي و مستثني كردن شهر مشهد از فعاليتهاي فرهنگي آخرين اتفاقاتي هستند كه در واكنش به عملكرد وزير ارشاد در زمينه موسيقي در طول يكي دو روز گذشته افتادهاند. علي جنتي اينبار ترجيح داد تا با توضيحاتي كلي در مورد كنسرتهاي موسيقي و لغو آنها از كنار اين موضوع بگذرد؛ «بنده يكي از عوامل دامن زدن به موضوع كنسرتها را سايتهاي بدونشناسنامه ميدانم. اينها به مسائل دامن ميزنند. هر چند برخي فكر ميكنند كار ارشاد فقط برگزاري كنسرت است اما ما در حوزههاي آموزشي، نيروهاي جوان، كتاب، سينما، موسسات علمي و كاربردي فرهنگ و هنر و... مجموعه فعاليت داريم. در زمينه كنسرت نهايت دقت صورت ميگيرد تا موازين شرعي و حساسيتهاي منطقهاي رعايت شود. اما برخي فقط به لغو فلان كنسرت دامن ميزنند. گاهي از من يا از معاونينم مرتب سوال ميكنند و سعي در دامن زدن به مساله دارند در حالي كه اين طور نيست.» وزير ارشاد در ادامه به آمارهايي اشاره كرد كه در مورد برگزاري كنسرتهاي موسيقي و لغو آنها در طول ماههاي گذشته وجود داشته است؛ «موسيقي پاپ در بسياري شهرستانها اجازه اجرا ندارد و بنا بر آمار در طول سال در استانهاي بزرگ حدود 300 كنسرت برگزار ميشود. اما در 5 ماهه گذشته تنها 9 كنسرت در كشور لغو شده است. گاهي ديده ميشود كنسرتهاي بدون مساله لغو ميشوند حتي خوانندههاي آنها نيز مورد تاييد نظام هستند و گاهي تيتراژهاي فيلمها را ميخوانند اما مسوولان قضايي و ائمه جمعه به حواشي كنسرت نقد دارند نه خود كنسرت. اينكه گاهي سروصدا ميشود به دليل اين است كه كنسرتهايي كه هيچ مشكلي ندارند لغو ميشود. در زمينه كنسرتها با مسوولان قضايي و ائمه جمعه مذاكراتي ميشود اما رسانهاي نميشود. در حوزه موسيقي شيوهنامههايي ابلاغ شده و در آن وظيفه خواننده، نوازنده، برگزاركننده و تماشاكننده كنسرت مشخص شده است. گاهي اوقات اين تماشاچيان هستند كه با وضعيت نامناسب در كنسرت ظاهر ميشوند و مشكلاتي را ايجاد ميكنند.» اما علي جنتي همين توضيحات را در مورد كنسرتهاي موسيقي و لغو آنها كافي دانست تا انتظارها از وزارت ارشاد در حوزه موسيقي برآورده نشود. صحبتهاي علي جنتي درباره حوزه نشر و سينما هم دستكمي از توضيحاتش درباره موسيقي و حواشي آن نداشت. در حالي كه اين روزها مهمترين مساله حوزه نشر واگذاري مميزي به ناشران است؛ وزير ارشاد ترجيح داد در مورد آمار نشر و مميزيهاي صورت گرفته توسط وزارت ارشاد توضيح دهد. علي جنتي با اشاره به اينكه در سال حدود ۸۰ هزار جلد كتاب چاپ ميشود، گفت: «بخشي از اين كتابها رمانهاي بسيار مبتذل و كتابهايي در زمينه عرفانهاي كاذب و ترجمههاي مضري است كه چاپ ميشد و جلوي آن گرفته شده است. » جنتي بعدتر از طرح واگذاري مميزي به ناشران كه از ابتداي ورودش به ارشاد در دستور كار قرار گرفت، دفاع كرد و با بيان اينكه ناشران آن را نپذيرفتند، به همان توضيحات معاون فرهنگياش، سيدعباس صالحي بسنده كرد؛ «مميزي از نظر قانوني برعهده ارشاد است و ارشاد نميتواند از اين مسووليت شانه خالي كند. در ابتداي كار شايد ماههاي اول ورودم نظريهاي وجود داشت كه مميزي قبل از چاپ كتاب را به ناشران واگذار كنيم و پس از انتشار ما هم مميزي داشته باشيم اما ديديم ناشران زيربار نميروند و ميگويند ارشاد ميخواهد سانسور را به ما واگذار كند اما اينگونه نبود. هيات نظارت بر نشر، ناظر بر نشر كتاب هستند. ما تعدادي از ناشران با سابقه داريم كه ضوابط را ميدانند، هيات علمي دارند كه ضوابط ارشاد و قانون را ميدانند و عمل ميكنند از اين دست از ناشران در عمل صلاحيت خود را نشان دادهاند. از اينرو اعلام شد ناشران هيات علمي خود را اعلام و پس از تاييد كار را آغاز كنند. هرچند كتابهاي برخي شخصيتهاي حوزوي قابل مميزي نيست. چرا كه اينها شخصيت علمي برجسته هستند كه كتاب اين افراد گاهي بيش از 30 بار به چاپ رسيده است و امثال اينها را چه كسي ميخواهد مميزي كند و بايد دانست اين آثار يكروزه مجوز ميگيرند.»
علي جنتي درباره حوزه سينما و مساله اكران فيلمهاي داراي پروانه نمايش هم ترجيح داد در مورد دو فيلمي صحبت كند كه قبلا بارها در مورد آنها صحبت كرده بود. او دو فيلم «قصهها» و «50 كيلو آلبالو» را مثال زد و گفت: «فيلم قصهها در داخل كشور اكران شد؛ مشكلي هم نداشت؛ فيلم را ما تاييد كرديم شوراي نظارت بر نمايش هم تاييد كرد و پس از آن اكران شد و در خارج هم رفته مشكلي نداشته است. » فيلم «50 كيلو آلبالو» ساخته ماني حقيقي كه نوروز امسال اكران شد يكي از فيلمهايي بود كه در زمان اكرانش با وجود فروش بالايي كه داشت واكنشهاي مختلفي در مورد آن صورت گرفت. اين واكنشها تا آنجا پيش رفت كه وزير ارشاد را مجبور كرد در نهايت در مورد اين فيلم توضيح دهد. او اعلام كرد كه اين فيلم را پيش از اين نديده و اگر اين اتفاق ميافتاد اجازه اكران فيلم ماني حقيقي داده نميشد. علي جنتي در برنامه گفتوگوي خبري در مورد اين فيلم هم همين توضيحات را داد: «ابتدا شوراي نمايش فيلم را تاييد كرد و اكران شد اما پس از اكران ديديم انتقادات بسياري وارد ميشود؛ درخواست كردم فيلم را شخصا ببينم پس از آن حس كردم بخشي از اشكالات وارد است لذا مطرح كردم كه اگر قبل از اكران فيلم را ديده بودم اجازه اكران نميدادم ولي از پرده نمايش فيلم پايين كشيده نشد. » اما وزير ارشاد ترجيح داد درباره يكي از حاشيههاي مهم اين روزهاي سينما يعني ممنوعالفعاليتي تعدادي از سينماگران و تهيهكنندگان به خاطر همكاري با شبكههاي ماهوارهاي و پخش تيزر فيلمهايشان از اين شبكهها صحبتي نكند و در عوض از موضوع ماهواره و تاثير شبكههاي خارجي حرف بزند. او با اشاره به اينكه بخش قابل توجهي از جامعه از شبكههاي ماهوارهاي و فضاي مجازي استفاده ميكنند كه بخش فيلتر شده آن با فيلترشكن قابل دسترسي است، گفت: «فضاهاي مجازي و شبكههاي ماهوارهاي از خارج از كشور تاثير ميگيرند و در داخل عناصري كه تاثير گرفتهاند از اين فضاها سعي ميكنند اين الگوها را در جامعه نشر دهند. بهطور مثال افرادي كه در خارج از كشور آموزش مدلينگ ميبينند و در تهران به صورت زيرزميني اين كار را انجام ميدهند و با انواع و اقسام لباسها و آرايشهاي نامناسب آن را در جامعه نشر ميدهند.»
جنتي با بيان اينكه فيلمهاي سينمايي خارجي در داخل كشور به نمايش گذاشته نميشود و بازيهاي خارجي نيز بهشدت كنترل ميشود، توضيح داد: «در حوزه تئاتر بسياري از نمايشنامهها وضعيت مناسبي ندارند البته اگر قابل اصلاح باشد اصلاحيه درباره آن نمايش ميدهيم اما مساله اينجاست كه گاهي نمايشنامه تاييد ميشود اما به گونه ديگري اجرا ميشود يا فيلمنامهاي مورد تاييد قرار ميگيرد اما بعد از ساخت ميبينيم فيلم ديگري است، اما اينها هم اگر قابل اصلاح باشند اصلاحيه براي آنها ميزنيم. »