شناسهٔ خبر: 14979813 - سرویس اقتصادی
نسخه قابل چاپ منبع: روزنامه مردم‌سالاری | لینک خبر

روند توسعه کيش دردولت تدبيرواميد

صاحب‌خبر -

‌توسعه متوازن کيش يکي از شاخصه‌هاي ارزنده عملکرد تيم مديريتي اين منطقه آزاد درسه سال گذشته است. رها شدن جزيره کيش از وابستگي به درآمدهاي ناشي از فروش زمين، ايجاد درآمدهاي پايدار، حمايت از سرمايه گذاران صنعتي وتوليدکنندگان کالا و خدمات درحوزه‌هاي گردشگري، فناوري، صنعتي ودرماني و...‌، تغيير انگيزه‌ها به سمت توليد کالا وخدمات وتوسعه کارآفريني با تسهيل شرايط ضمن ‌شفاف‌سازي امور نتايج ارزنده‌اي براي اين جزيره مرجاني است که ثمرات بسياري از اين اقدامات اعتلاي اين جزيره را درزمينه‌هاي اقتصادي وگردشگري رقم خواهد زد. اين نتايج حاصل تفکر، تدبر، اقدام و نظارت شبانه روزي بر برنامه ريزيها وفعاليت‌هاي اجرا شده در جزيره کيش است.

رشد ارزش صادرات محصولات توليد شده درجزيره کيش دستاوردي ارزشمند است که اين جزيره را در مسير دستيابي به اهداف پيش بيني شده براي مناطق آزاد درسياستهاي اقتصاد مقاومتي قرار داده است.رشد 117 درصدي ارزش صادرات جزيره کيش شاهدي براين ادعاست که درطول سه سال گذشته ارزش صادرات محصولات توليدي جزيره کيش از 4/48 ميليون دلار درسال 91 به 105 ميليون دلار درسال 94 رسيده است. درسال 92 سازمان منطقه آزاد کيش موفق شد ارزش صادرات خود را به رقم 7/54 ميليون دلار افزايش دهد روند افزايش ارزش صادرات با شيبي تند درسال 93 به رقم 4/81 ميليون دلارصعود کرد ودرسال 94 اين رقم به 105 ميليون دلار افزايش يافت. در بخش واردات درسال 92 ميزان واردات جزيره کيش 559 ميليون دلار بود که کاهش ميزان واردات جزيره کيش ازدستاوردهاي مهم درمسير تحقق اقتصاد مقاومتي است. درسال 93 اين رقم به 508 ميليون دلار کاهش يافت و درسال 93 رقم واردات جزيره کيش با تنزل 19 درصدي درمقايسه با سال 92 به 452 ميليون دلار کاهش يافت. مقايسه آمار صادرات کيش درسال 94 که رقم 105 ميليون دلار است با آمار 452 ميليون دلاري واردات درهمين سال نشان مي دهد ارزش واردات کيش 4 برابر ارزش صادرات محصولات توليدي درسال گذشته است درحالي که درسال 92 اين اختلاف بين ارزش واردات نسبت به صادرات 10 برابر بود. رسيدن به تراز مثبت تجاري برنامه‌اي است که سازمان منطقه آزاد کيش درطول سه سال گذشته با تمرکز برجذب سرمايه‌هاي صنعتي و توليدي درپيش گرفت و گام بزرگي دراين راستا برداشت هرچند تا رسيدن به سرمنزل مقصود راه دشواري پيش روست اما اين موفقيت ارزشمند که مرهون تلاش سه ساله تيم مديريتي منطقه آزاد کيش است نشان مي‌دهد با برنامه‌ريزي منسجم وهدفمند جزيره کيش درآينده نزديک مي‌تواند الگويي موفق براي دستيابي به توسعه اقتصادي باشد.

جزيره کيش براساس ماموريت محوله از سوي دولت، منطقه آزاد تجاري وگردشگري است. درطول سه سال گذشته مسئولان، کارشناسان و مشاوران جزيره کيش با بررسي همه جانبه براي اصلاح ساختار سرمايه‌گذاري‌هاي کيش اقدام کردند. خلاء سرمايه‌گذاري در بخش‌هاي گردشگري و توليدي که مهمترين ماموريت جزيره کيش به عنوان نخستين منطقه آزاد کشوراست بزرگترين سد درمسير توسعه اين منطقه آزاد بود. تيم مديريتي سازمان منطقه آزاد کيش از بدو ورود درسال 92 با واقعي کردن قيمت عرضه زمين علاوه برحذف واسطه‌ها ورانت دراين بخش نسبت به حفظ اين اراضي به عنوان سرمايه اي براي آينده اين جزيره اقدام کرد. درسال 91 ميزان واگذاري زمين درجزيره کيش 970 هزار مترمربع بود که با سياستهاي اجرايي سازمان منطقه آزاد کيش درسال 94 به 82 هزار مترمربع رسيد درحقيقت واقعي شدن قيمت واگذاري زمين ضمن کاهش 91 درصدي ميزان واگذاري وحفظ اين منبع ارزشمند درطول سه سال گذشته ارزش افزوده‌اي معادل 130 درصد براي کيش به همراه داشته است. سازمان منطقه آزاد کيش همزمان با حمايت و تسهيل شرايط براي سرمايه‌گذاران در بخش‌هاي صنعتي، گردشگري، زيرساختي و خدماتي نسبت به اصلاح ترکيب پروژه‌هاي سرمايه‌گذاري دراين جزيره اقدام کرد. به طوريکه سهم کاربري‌هاي تفريحي و ‌گردشگري درسبد واگذاري اراضي درسه سال گذشته به بيش‌از 50 درصد افزايش يافته است. اين سياست هوشمندانه باعث شد انگيزه کار براي سرمايه گذاران صنعتي، توليدي، خدماتي وگردشگري افزايش يابد. با پشتوانه حمايت مسئولان درطول سه سال گذشته حجم سرمايه گذاريهاي غيرصنعتي کيش با اجراي 62 پروژه به رقم 65 هزار و200 ميليارد ريال رسيد و سبد سرمايه گذاري کيش با تحولي بزرگ روبرو شد و سهم سرمايه‌گذاري‌هاي گردشگري در جزيره کيش 51 درصد وسرمايه گذاري درحوزه مسکوني 27 درصد شد.

سازمان منطقه آزاد کيش در پي منويات ارزنده مقام معظم رهبري دراجراي سياست‌هاي اقتصاد مقاومتي مبني براصلاح ساختار درآمدي و ايجاد درآمدهاي پايدار رويکردي جديد را درواگذاري‌هاي خود دنبال کرد که حمايت از سرمايه‌گذاران، حفظ منابع و ايجاد ارزش افزوده دراراضي منطقه آزاد کيش نيز درآن ديده شده بود. دراين برنامه اراضي کيش به سه صورت استيجاري، مشارکتي وقطعي واگذار مي شوند. با اجراي اين طرح ميزان واگذاري قطعي زمين درسبد سرمايه گذاريهاي سازمان از 80 درصد به 36 درصد کاهش يافت ومشارکت با سرمايه‌گذاران دراجراي پروژه‌ها وکسب درآمد از ارزش افزوده ناشي از آن جايگزين درآمد حاصل از فروش زمين خام براي اين منطقه آزاد شد. نکته مثبت دراين طرح واگذاري استيجاري زمين با قيمت‌هاي حمايتي به سرمايه گذاران و کارآفرينان درحوزه خدمات صنعتي و صنايع کوچک است به همين منظور با ايجاد شهرک صنعتي شماره شش قطعات کوچک زمين براي فعاليت صنايع کوچک به سرمايه‌گذاران با قراردادهاي استيجاري و هزينه‌هاي پايين واگذار شده است. ايجاد فرصت براي جوانان، اشتغال آفريني، جذب شرکت‌هاي داشن بنيان و حمايت از کارآفرينان ثمره ارزشمند اجراي اين طرح است. شهرک شماره شش صنعتي کيش نمونه بارز اجراي اين طرح است که به شهرک خدمات صنعتي وپشتيبان تبديل شده است‌. اين شهرک داراي 94 قطعه زمين 120 تا 2300 متري است و درفاز اول 80 درصد اين شهرک واگذار شده است. با اجراي اين سياست‌ها 65 طرح صنعتي با سرمايه گذاري 9400 ميليارد ريال درسه سال گذشته جذب شده که رشد 6/17 درصدي را براي جزيره کيش به همراه داشته است. همچنين درطول سه سال گذشته 72 واحد توليدي وخدمات صنعتي به بهره‌برداري رسيده ويا فعال شده است.

از ابتداي آغاز فعاليت اداره ثبت شرکت‌ها در منطقه آزادکيش تاكنون حدود 10 هزار و900 شركت در كيش ثبت شده‌اند. در سه سال گذشته 2647شركت در كيش ثبت شده‌اند كه از اين تعداد2519 شركت ايراني، 52 شركت خارجي و 76 شركت مالكيت مشترك ايراني، خارجي دارند. افزايش ثبت شركت‌هاي خارجي از هشت شركت در سال 92 به 27 شركت درسال 94 و ثبت 10 شركت در سه ماهه نخست امسال بيانگر بهبود فضاي كسب وكار ورونق در بخش بين الملل دراين جزيره است.

ايجاد درگاه خدمات دولت الکترونيک وپنجره واحد اقتصادي يکي از مهمترين برنامه‌هاي سازمان منطقه آزاد کيش براي دستيابي به شفافيت وسلامت اقتصادي وتسهيل امور فعالين اقتصادي درسه سال گذشته بوده است. شفاف‌سازي فرآيندها محصول ارزشمند الکترونيکي شدن فرآيندها درجزيره کيش است‌. معاونت اقتصادي سازمان منطقه آزاد کيش با ايجاد سه سامانه ثبت درخواست‌هاي سرمايه گذاري، صدور مجوز اقتصادي و ثبت اظهار نامه گمرکي امکان انجام فرآيندها به صورت الکترونيکي را براي متقاضيان وسرمايه‌گذاران داخلي وخارجي فراهم کرده است. ثبت شرکت‌ها سامانه جديدي است که تا پايان سال جاري رونمايي واجرايي مي شود. تسريع، تسهيل وسلامت اقتصادي از مزاياي راه اندازي اين سامانه‌ها است.

دولت براي تامين نيازهاي داخلي کشور ناگزير به واردات برخي کالاها است‌. مسيرهاي ورود اين کالاها بنادر وگمرکات مرزي کشور است که براساس مصوبه دولت براي مناطق آزاد سهمي از واردات اين کالاها درنظر گرفته شده است‌. با توسعه زيرساخت‌هاي بندرگاهي وتسهيل فرآيندهاي گمرکي واداري درسال گذشته 69 ميليون دلار از اين واردات که دربودجه کشور نيز ديده شده ومشمول تبصره جذب شده از بندر تجاري کيش وارد شده است که در مقايسه با سال 91 رشد 86 درصدي داشته است. با جذب اين ميزان از واردات کشور از طريق منطقه آزاد کيش، اين منطقه از طريق تسهيل امور به ياري ساير بنادر ومبادي ورودي کشور آمده وعلاوه بر اين موجب رونق اقتصادي وکسب درآمد براي فعالين اقتصادي ومنطقه شده است.

زنجيره تحول اقتصادي جزيره کيش با اصلاح قيمت ونحوه واگذاري اراضي کيش آغاز وباعث ترغيب سرمايه‌گذاران براي سرمايه‌گذاري‌هاي صنعتي وگردشگري درکيش شد. اين موضوع باعث اصلاح ترکيب سرمايه‌گذاري درکيش وافزايش سهم سرمايه‌گذاري‌هاي توليدي وصنعتي شد. با افزايش واحدهاي صنعتي ميزان توليد محصولات افزايش يافت و در پي آن رشد صادرات را در پي داشت. حصول اين نتايج ارزشمند اقتصادي حاصل برنامه‌اي دشوار بود که در سايه سياست‌هاي ارزشمند رهبر معظم انقلاب وتاکيد براجراي اقتصاد مقاومتي دردولت تدبيرواميد درکيش محقق شد.

براساس سياست‌هاي ابلاغي رهبر انقلاب درخصوص اقتصاد مقاومتي و برنامه ستاد فرماندهي اقتصاد مقاومتي دردولت، افزايش 30 درصدي توليد وصادرات، افزايش 30 درصدي صادرات مجدد و ايجاد مراکز ارتقاء وانتقال فناوري وتکنولوژي به عنوان اهداف مناطق آزاد درمسير تحقق اقتصاد مقاومتي در سال‌جاري تعيين شده است. در بخش افزايش توليد وصادرات جزيره کيش در 5 ماه نخست سال 95 با افزايش 15 درصدي صادرات محصولات توليدي که بخش عمده آن در زمينه محصولات پزشکي، دارويي‌، نفتي و آرايشي وبهداشتي وصادرات اين توليدات به کشورهاي منطقه وآسياي ميانه است نيمي از مسير را پيموده است‌. دربخش صادرات مجدد نيز با همين رقم جزيره کيش به نيمه راه رسيده و براساس تاکيدات مديرعامل سازمان منطقه آزاد کيش تلاش مي‌شود تاپايان سالجاري اين آمارها به بيش‌از 30 درصد افزايش يابد. در زمينه ايجاد مراکز ارتقاء و انتقال فناوري وتکنولوژي نيز جزيره کيش علاوه بر راه‌اندازي مرکز ارتقاء وانتقال تکنولوژي‌هاي توليد و ساخت تجهيزات صنعت نفت و تکنولوژي‌هاي توليد و ساخت اقدام نموده که اقدامات مرتبط با آنها تاکنون اجرايي شده است.

فرودگاه کيش به عنوان مهمترين مبداء ورودي در افزايش رضايتمندي گردشگران اين منطقه نقش موثري دارد. در همين راستا از ابتداي فعاليت دولت تدبير و اميد توسعه زير‌ساخت‌ها، امکانات و خدمات فرودگاهي و دستيابي به استانداردهاي بين‌المللي در دستور کار سازمان منطقه آزاد كيش قرار گرفت. تعريض، بهسازي و روكش باند جنوبي به طول تقريبي 4 كيلومتر كه با هدف ساخت و آماده‌سازي نخستين باند استاندارد كشور براي فرود هواپيماهاي پهن پيكر ايرباس A380 اجرايي شد جزيره كيش را در بين ساير مقاصد گردشگري منطقه متمايز كرده است.

پايانه مسافري فرودگاه بين‌المللي کيش با ظرفيت پذيرش سالانه چهار و نيم ميليون مسافر كه پس ازپايانه فرودگاه بين‌المللي امام خميني در تهران، دومين پايانه بزرگ کشور خواهد بود كه مراحل ساخت و تجهيز آن تا نيمه اول سال 96به پايان مي‌رسد. اين پايانه جديد در زميني به مساحت 1861 متر مربع ساخته شده كه شامل فضاهاي عمومي، گمرک خروجي و ورودي، کريدورها، کنترل گذرنامه، رستوران و نمازخانه‌ها و موتور خانه بودهودر مجموع 41 هزار و822 متر مربع زير بنا دارد.ساخت 6 پل هوايي انتقال مسافر به هواپيما از امکانات اين پايانه است كه بزرگترين سالن يكپارچه پروازهاي داخلي بوده و تاکنون با بيش‌از 50 درصد پيشرفت فيزيکي، مراحل زير ساختي آن تكميل شده است. گفتني است كه طبق طرح جامع كيش اين پايانه جديد مسافري فرودگاه بين‌المللي كيش تا 20 سال نياز جزيره را براي ارائه خدمات مطلوب در بالاترين حد استانداردهاي بين‌المللي به گردشگران تامين خواهد كرد.

ارتقاي زير ساخت‌هاي بندرگاهي در جزيره کيش از جمله اقداماتي است که در سه سال گذشته به عنوان يکي از عوامل موثر در توسعه اقتصادي جزيره مد نظر بوده است.تا چند سال گذشته با وجود ساخت اسکله دوازده هزار تني، بدليل عمق چهار متري حوضچه امكان پهلو‌گيري کشتي‌هاي بزرگ در بندرگاه كيش ميسر نبود كه اين امرروند صادرات و واردات و فعاليت‌هاي گسترده بازرگاني را با مشكل مواجه مي‌ساخت. در سه سال گذشته با استفاده از بزرگترين لايروب کشور حوضچه بندرگاه كيش لايروبي شده و عمق اين منطقه به منهاي ده متر رسيد تا شناورهاي پانزده هزار تن نيز بتوانند در بندرگاه کيش پهلو بگيرند.

پس از تكميل اسكله 12 هزار تني سازمان منطقه آزاد كيش عمليات ساخت اسكله 35 تني را در شهريور سال 93 آغاز كرد تا پس از تکميل اين طرح امکان پهلوگيري شناورهاي تا 35 هزار تن در بندرگاه کيش ميسر شود. اسكله 35 هزار تني به طول350 متر در ضلع غربي حوضچه شرقي واقع شده و براي ساخت آن حوضچه تا منفي 13 متر لايروبي مي‌شود. اين اسكله تا شهريور سال آينده به بهره‌برداري مي‌رسد.

اين اسكله با هشت پست در بندرگاه کيش در حال ساخت است كه تا سال آينده به بهره برداري مي‌رسد و سرويس دهي هيدروليك به كشتي‌هاي با ظرفيت 500 تا 5 هزارتني را امكان پذير خواهد كرد. اسکله‌هاي رو – رو (Link span) با قابليت تنظيم ارتفاع شامل سه پست اسکله 5500 تني و پنج اسکله 1500 تني به منظور پهلوگيري بارجها و لندينگ کرافت‌ها ساخته شده و تسهيل و تسريع فعاليت‌ها، ساماندهي امور، دسترسي آسان مراجعه كنندگان به محل ترخيص كالاها، كاهش تردد ماشين‌هاي سنگين در بندرگاه و افزايش نظم انجام فعاليت‌ها از جمله مزاياي ساخت اسكله رورو در بندرگاه کيش است. اسكله‌هاي رو رو با حجم خاکي 120 هزار متر مکعب و حجم عمليات بتن ريزي دو هزار و 300 متر مکعب بوده و مراحل ساخت آن شامل هزار و 170 تن شمع کوبي و 950 تن عمليات فولادي است.

سازمان منطقه آزاد كيش در روند اجراي دو طرح عمراني اسكله 35 هزار تني و اسكله‌هاي رورو و در توقف كوتاه عمليات ساخت توسط پيمانكار موفق شد تا با بهره گيري از مشاوره مهندسي ارزشي در زمينه بررسي دقيق و اعلام هزينه‌هاي كارشناسي ساخت و بهينه سازي روند اجراي طرح، هزينه‌هاي ساخت را به ميزان 40 ميليارد تومان كاهش دهد. تغيير سازه‌هاي پست اسكله رورو و جايگزيني سازه‌هاي بتني با توجه به احتمال ميزان بالاي خوردگي اسكله‌هاي مكانيزه در شرايط جغرافيايي كيش‌، تغير شرايط اجراي طرح و الزام پيمانكار به تامين كامل مصالح مطابق با برنامه زمان‌بندي شده از جمله مواردي بود كه به كمك مشاوران مهندسي ارزشي محقق شد.

در مسير توسعه بندرگاه کيش، انبار کانتينري بندر تجاري اين منطقه با وسعت 8 هکتار در دو زون A و B هر يک به مساحت تقريبي سه و پنج هکتار در حال ساخت است. اين انبار به گونه اي طراحي شده که به طور متوسط گنجايش TEU4000 را دارا است. براي ساخت انبار کانتينري بندرگاه تجاري کيش 45 هزار متر مکعب عمليات خاکي، 39 هزار متر مکعب کارهاي بتني و 81 هزار متر مربع بلوک بتني اجرا مي‌شود. هدف از ساخت اين انبار کانتينري تسهيل ورود کالا، افزايش حجم کالاهاي کانتينري، امکان استفاده از ظرفيت‌هاي ترانشيپ، امکان استفاده از ظرفيت‌هاي صادرات و واردات و ايجاد بستري مناسب براي بازرگانان جهت انبار کالاها و همچنين تثبيت بستر و زيباسازي پس کرانه‌هاي بندر است که پس از اجراي کامل اين پروژه، افقي روشن در راستاي دپوي انواع کالا از مسيرهاي مختلف در حاشيه خليج فارس به جزيره کيش فرا روي منطقه گشوده خواهد شد. تامين روشنايي، اجراي عمليات آبرساني و برق‌رساني، ايجاد سيستم اعلام و اطفاي حريق، ساختمان جديد گمرک بندرگاه کيش، محوطه‌سازي در گمرک کيش بخشي از اقدامات انجام شده در بندرگاه منطقه آزاد تجاري – صنعتي كيش است. گفتني است، همچنين از طرح‌هاي عمراني كه در راستاي طرح جامع بندرگاه اجرا شده است مي‌توان به اجراي سيستم حفاظت كاتديك اسكله‌هاي بندرتجاري به عنوان روشي پيشرفته جهت جلوگيري ازخوردگي فلزات، احداث دايك پيراموني بندرتجاري از طريق استحصال و استفاده از مصالح لايروبي به مساحت 14 هكتار،، تعريض دايك ساحلي،ساخت اسكله سنگي و لايروبي حوضچه و ترميم اسكله بندرگاه تداركاتي چارك اشاره كرد.