به گزارش فرهنگ نیوز، از مهم‌ترین مشکلاتی که بشر امروزی با توجه به همه پیشرفت‌های صنعتی و علمی با آن دست به گریبان است، یأس و ناامیدی نسبت به زندگی و آینده خود است. تعریفی که از یأس و ناامیدی می‌توان ارائه نمود، عبارت است از اینکه انسان نسبت به ارزشمندی خود احساس تردید داشته باشد. همچنین ناامیدی به حالتی اطلاق می‌شود که فرد انگیزه خود را برای پیشرفت، حل مساله، روابط اجتماعی، موفقیت، تحول، یادگیری، دستیابی به اهداف زندگی و به طور کلی جنبه‌های مثبت از دست می‌دهد. پس باید با این مشکل و بلا که حضرت علی(ع) از آن به عنوان بزرگ‌ترین بلا یاد می‌کند، مقابله و پیشگیری شود. با تمرین و به کارگیری روش‌های زیر می‌توانید بذر امید و اعتماد به نفس را در خویش تقویت نمایید:
1. توانایی‌ها و استعدادهای خویش را در نظر آورید؛ اگر در برخی موارد ناتوان هستید و احساس می‌کنید که نسبت به دیگران ناموفق ترید، یقینا در موارد دیگر نسبت به دوستان و هم کلاسی هایتان موفق‌تر هستید شاید از نظر ورزش نسبت به دیگران عقب هستید، اما از لحاظ درس نسبت به آنها موفق‌تر هستید. بنابراین، فقط ابعاد منفی و ناتوانی‌های خود را در نظر نگیرید. بلکه زمینه‌های موفقیّت و توانایی‌های خویش را نیز لحاظ کنید. صحنه‌هایی را که در گذشته موفق شده‌اید همیشه به خاطر داشته باشید، لیستی از نقاط قوّت خود حتی کوچک‌ترین آنها تهیه کنید و پیوسته مرور کنید.
2. اگر اشتباهی انجام دادید یا دوباره شکست خوردید، به جای سرزنش خود، عمل خود را سرزنش کنید. مثلا نگویید: «من آدم بدی هستم»، یقین داشته باشید که اشتباه لازمه انسانیت است و هر انسانی ممکن است اشتباه کند. بلکه درباره رفتار خود قضاوت کنید و بگویید: فلان رفتارم مناسب نبود و باید اصلاح شود. 3. برای خود هدفی مناسب از زندگی داشته باشید و با انتخاب اهداف بلندمدت و کوتاه‌مدت و برنامه ریزی مناسب از پوچی رهایی یابید. 4. در ابتدا هدف‌های کوچک‌تر را در نظر بگیرید تا بتوانید آسانتر به آنها برسید. افرادی که اهداف بزرگ و ایده آل در نظر می‌گیرند و عملا نمی‌توانند در وقت محدودی به آن دست یابند، دچار ناامیدی می‌شوند. اما وقتی انسان اهداف جزیی‌تر و دست یافتی‌تر در نظر بگیرد و در آن زمینه موفق شود، احساس خوشحالی می‌کند و در آینده در دیگر موارد هم موفق می‌شود.
5. مثبت‌اندیش باشید و واژه‌ها و جملات منفی نظیر «من همیشه شکست می‌خورم»، «آدم ضعیفی هستم»، «هیچ کاری از من بر نمی‌آید» را هرگز بر زبان نیاورید. 6. بیش از اندازه توان خود، انتظار نداشته باشید: همه افراد مثل هم نیستند، شرایط زندگی و امکاناتی که در اختیار دارند هم یکسان نیست. افرادی که موفق هستند و در هر زمینه می‌توانند خود را نشان دهند، شاید امکانات بیشتری در اختیار دارند که اگر شما هم آن امکانات را می‌داشتید، موفق می‌شدید. 7. از ارتباط طولانی و همنشینی با افراد مأیوس، افسرده و مضطرب اجتناب نمایید.
8. با افراد موفق دوست شوید و به جای مقایسه کردن خود با آنها، سعی کنید از تجارب آنها استفاده نمایید. 9. به خداوند توکل نمایید، ارتباط با منبع لایزال الهی مایه قدرتمندی و احساس توانمندی در شما می‌شود. توکل به خدا از ترس، اضطراب و ناامیدی شما می‌کاهد. وقتی انسان به خدا توکل می‌کند، همان خدایی که همه جا حاضر و بر همه‌چیز قادر و توانا است، امیدوار می‌شود و هیچگاه خود را ناتوان نمی‌بیند. اگر کسی خود را در برابر دشمن تنها ببیند، هر قدر نیرومند و قوی باشد، به زودی روحیه و اعتماد به نفس خود را از دست می‌دهد ولی اگر احساس کند لشکر نیرومندی پشت سر او است، احساس توانمندی و قدرت می‌کند، هر چند خودش ضعیف و ناتوان باشد. در روایتی از امام علی (ع) آمده است: «چگونه بترسم در حالی که تو (خداوند) امید من هستی و چگونه مقهور شوم در حالی که تو تکیه گاه من باشی».انسان وقتی به خدا توکل نمود و امیدوار شد، از حالت شک و تحیّر بیرون می‌آید و به نصرت و یاری خداوند امیدوار می‌شود. خداوند در قرآن کریم می‌فرماید: «فاذا عزمْت فتوکّل علی‌ا...» امام باقر (ع) نقش توکل را در موفقیت و خودباوری و افزایش عزت نفس اینگونه بیان می‌کند: «کسی که به خدا توکل کند، مغلوب نمی‌شود و کسی که به دامن لطف اش چنگ زند و به او امیدوار شود شکست نمی‌خورد».
پس علاوه بر راهکارهای علمی که در تقویت اعتماد به نفس و خودباوری انسان نقش دارد، توکل به خدا بسیار مهم و ارزشمندتر است و می‌تواند عزت نفس و احساس کارآمدی فردی را در انسان تقویت کند. لذا در دعاهایمان می‌خوانیم: «اللهم اعزّنیِ باالتّوکل» بارالها؛ مرا در سایه توکل نیرومند و عزیز و سرافراز گردان. 10. اراده، اعتماد به نفس و عزت به نفس خود را تقویت کنید و در تصمیمات خود قاطع باشید. 11. بدانید که همیشه سختی‌ها و ناگواری‌ها با زندگی دنیوی عجین است و باید با سخت کوشی و تلاش خود آنها را پشت سر گذاشته و رو به خوشبختی و کمال گام بردارید. 12. از تفریحات سالم، گردش در طبیعت و ورزش کردن غافل نشوید. 13. زندگی را سخت نگیرید، زندگی لذت بخش‌تر از آن است که فکر می‌کنید، فقط شرط آن این است که اهل عمل باشید و ایمان تان به خدا را تقویت کنید و محبّ ائمه اطهار (ع) باشید. 14. در یأس‌های شدید و پژمردگی‌هایی که سازمان روانی تان به هم خورده است حتما از روان شناس بالینی کمک بگیرید.