محمدعلي زارع   
 فروش ماهي تيلاپيا در جهان، حجمي بيش از ۱۰‌ميليارد دلار در سال۲۰۱۵ داشته است. كشور ما نيز در سال گذشته حدود ۶۰ميليون دلار معادل ۲۰۰‌ميليارد تومان از اين ماهي را وارد كرده است. براي پرورش ماهي تيلاپيا در كشور به دلايل زيست محيطي مجوز صادر نمي‌شود؛ اين درحالي است كه ديگر كشورهاي جهان از جمله امريكا و چين با در نظر گرفتن ملاحظاتي، اين مساله را حل نموده‌اند و از فرصت بزرگ كسب درآمد از پرورش اين ماهي استفاده مي‌كنند.
تامين امنيت غذايي، يكي از مباحث استراتژيك حال و آينده كشورهاي جهان و به خصوص خاورميانه است. اين مهم در سياست‌هاي كلي اقتصاد مقاومتي نيز به عنوان يكي از مسائل اصلي كشور مورد اشاره قرار گرفته است؛ در ماده ۷ اين سياست‌ها آمده است: تامين امنيت غذا و درمان و ايجاد ذخاير راهبردي با تاكيد بر افزايش كمي و كيفي توليد (مواد اوليه و كالا) .
بنابر تعريف سازمان ملل، امنيت غذايي عبارت است از دسترسي همه مردم به غذاي كافي در تمام اوقات براي داشتن يك جسم سالم. طبق اين تعريف موجود بودن غذا، دسترسي به غذا و پايداري در دريافت غذا 3عنصر اصلي هستند.
يكي از ظرفيت‌هاي مهم تامين غذا در كشور و جهان پرورش آبزيان است. مطالعات فائو نشان مي‌دهد كه امروزه بيش از يك‌سوم غذاي جهان از طريق توليدات آبزي تامين مي‌شود. در ميان آبزيان، مصرف ماهي در صدر اين ليست قرار دارد.
در اين ميان هم‌اكنون ماهي تيلاپيا پس از كپور ماهيان، دومين ماهي پرورشي از نظر ميزان توليد در جهان است. براساس آمار فائو، توليد سالانه تيلاپيا ناشي از كشت و صيد، از يك‌ميليون و ۱۶۰هزار تن در سال۱۹۹۷ به ۲٫۵ميليون تن در سال۲۰۰۷، ۳ميليون و ۲۰۰هزار تن در سال۲۰۱۰ و به بيش از ۵ميليون تن در سال۲۰۱۵ افزايش يافته است. اين آمار نشان از رشد چشمگير مصرف اين نوع خاص از ماهي در جهان دارد؛ به‌طوري كه ميزان فروش ماهي تيلاپيا در جهان در سال۲۰۰۰ معادل يك‌ميليون و ۷۴۴هزار دلار بوده كه اين رقم در سال۲۰۱۰ به حدود ۵‌ميليارد دلار و در سال۲۰۱۵ به بيش از ۱۰‌ميليارد دلار افزايش يافته است.  پرورش ماهي تيلاپيا مي‌تواند علاوه بر مهيا كردن فرصت‌هاي اشتغال، راهي جديد به بازار‌هاي آسياي ميانه و غرب آسيا و همچنين ديگر كشورهاي مصرف‌كننده اين ماهي براي كشور ايجاد كند و با توسعه صادرات غيرنفتي، منجر به ارزآوري شود.  با اين وجود پرورش اين ماهي در كشور ما ممنوع بوده و مجوز آن از سوي سازمان‌هاي مرتبط مانند سازمان محيط زيست به دلايلي ازجمله ضررهاي زيست محيطي صادر نمي‌شود؛ درنتيجه در سال گذشته، بالغ بر ۶۰ميليون دلار معادل حدود ۲۰۰‌ميليارد تومان ماهي تيلاپيا وارد كشور شده است.  اين درحالي است كه ديگر كشورهاي جهان همچون امريكا و چين، اين مساله را در ابعاد وسيع حل كرده‌اند و با در نظر گرفتن ملاحظاتي، اين فرصت بزرگ براي كسب درآمد را در اختيار مردم و كشور خود قرار داده‌اند.
به عنوان مثال كشت نيمه متراكم، كشت متراكم در تانك با جريان آب، پرورش در كانال‌ها و سيستم‌هاي متراكم مدار بسته و استخرهاي آب شيرين ازجمله روش‌هايي است كه در بسياري از كشورها، براي پرورش تيلاپيا در نظر گرفته شده است تا توليد اين ماهي منجر به تخريب زيستي نشود و جلوي كسب درآمد از طريق آن نيز گرفته نشود.  بنابراين ضروري است تا در كشور ما نيز اين مساله مورد بررسي دقيق‌تر قرار گرفته و ضمن در نظر گرفتن سياست‌هايي جهت كاهش آثار منفي زيست محيطي توليد تيلاپيا در كشور، مجوز پرورش اين ماهي در كشور براي متقاضيان صادر شود و زمينه كسب درآمد براي خانوار، جلوگيري از خروج ارز و در ادامه ارزآوري و صادرات فراهم گردد و از بازار بزرگ اين محصول توسط توليدكنندگان داخلي استفاده شود.