صاحب‌خبر - گروه سیاست خارجه: رابطه ایران و ونزوئلا از زمان دوران دولت نهم و دهم به شکل محسوسی افزایش یافت. به طوری که رسانه‌ها مدام از تعامل دو کشور و روابط نزدیک روسای جهمورشان حرف می‌زند. در آن دوران دو کشور همسویی زیادی داشتند.ایران هم به پیروی از سیاست‌های خاص آن دوره صرفا روابطش را محدود به چند کشور خاص از جمله ونزوئلا کرد. اما در دولت یازدهم سیاست‌خارجه ایران به طرز محسوسی تغییر کرد؛ به‌‌طوری که ضمن حفظ دوستی و تعهد خود به کشورهای دوست و هم‌پیمانش، روابط خود را به سایر کشورهای مهم و قدرتمند جهان افزایش داد، این درحالی بود که ونزوئلا همان روند سابق را پیش برد و اکنون دچار بحران خصوصا در زمینه اقتصادی است.
ونزوئلا نمونه‌ای از معدود کشورهایی‌است که در دوران تحریم ایران و کاهش روابط خارجی کشورمان با سایر کشورها همواره از ایران حمایت کرد. همین امر موجب شد تا این کشور آمریکای لاتین مورد غصب آمریکا قرار گیرد. در شرایط کنونی که ایران در دوران پسابرجامی قرار دارد و روابط کشور بیش‌از پیش افزایش یافته‌است، ونزوئلا با تحریم‌های سنگینی درگیر‌است که در اثر کاهش قیمت نفت و اقتصاد وابسته این کشور، دچار بحران‌های اساسی شدند و مردم این کشور بارها برای تهیه غذا و مواد اولیه زندگی خود به کشورهای همسایه سفر کردند. بحران اصلی زمانی رخ داد که قیمت نفت به طور محسوسی در جهان کاهش یافت و به تبع آن تاثیرات سو اقتصادی بر این کشور گذاشت. همچنین این کشور نیز با تحریم‌هایی خارجی روبرو شد که نتوانست نیازهای اساسی کشور را تامین کند. شرایطی که به زعم برخی کارشناسان، ممکن بود برای ایران هم پیش آید. البته باید درنظر گرفت که ایران از لحاظ جغرافیایی و سیاسی شرایط منحصر‌به‌فردی دارد که قابل مقایسه با ونزوئلا نیست. لذا این احتمال دور از ذهن بود اما به هرحال کاهش توان اقتصادی کشور که هنوز هم شاهد تبعات آن هستیم یکی از مسائلی است که از تحت تاثیر روابط خارجی‌مان بود. پس از توافق هسته‌ای و اقدامات وزارت خارجه و شخص وزیر خارجه ایران توانست به مرحله جدیدی از دیپلماسی دست‌یابد که ضمن ادامه دوستی با کشورهای هم‌پیمان و همراه کشور کشورهای ابرقدرت جهان را نیز همراه و هم‌پیمان خود کنیم. همکاری های ایران با روسیه، فرانسه و سایر کشورهای قدرتمند نتیجه همین روند بود. در این راستا محمد کشاورزاده، مدیر کل قاره آمریکای وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در گفت‌وگویی با ایرنا با رد ادعای کم توجهی دولت یازدهم به آمریکای لاتین تاکید کرد که این دولت برنامه های جدیدی برای توسعه روابط با همه کشورهای این منطقه دارد و معتقد به سفرهای نمایشی نیست. همچنین مهرداد رشیدیان، کارشناس ارشد آمریکای لاتین هم در سایت دیپلماسی ایرانی اظهار کرده که دو کشور هم‌چنان دوست هم باقی می‌مانند چرا که دشمن مشترکی به نام استکبار جهانی دارند.
دیدار ظریف با رئیس جمهور ونزوئلا
در راستای دیپلماسی هم‌جانبه ظریف، این بار هئیت دیپلماسی ایران به کشورهای آمریکای لاتین سفر کرده‌است. این شش سفر برای افزایش روابط و گسترش همکاری در زمینه‌های مختلف است و در آخرین مرحله از این دور سفرهای وزارت خارجه کشورمان، این تیم به ونزوئلا رسید. روز گذشته محمدجواد ظریف وزیر خارجه کشورمان با رئیس جمهوری ونزوئلا، وزیر خارجه این کشور دیدار کرد. نیکلاس مادورو رئیس جمهور ونزوئلا پس از امضای یادداشت تفاهم بین بانک‌های مرکزی ایران و ونزوئلا با حضور محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران و دلسی رودریگز وزیر خارجه ونزوئلا گفت: با آقای ظریف گفت‌وگوهای مفصلی داشتیم و روابط دوجانبه را بررسی کردیم. همچنین مادورو از پیامی که روحانی در آن از حمایت کامل و مطلق را برای بهبود و توسعه اقتصاد ونزوئلا خبر داده‌بود، سپاس‌گزاری کرد. رئیس جمهور ونزوئلا با اشاره به اینکه ایران نمونه‌ای از مبارزه و مقاومت در سی و شش سال گذشته بوده، خاطر نشان کرد: ایران امروز بدون تردید با همه تاریخی که پارس بزرگ و توسعه صنعتی و اقتصادی داشته، یکی از قدرتهای نوظهور مهم در قرن ٢١ محسوب می‌شود.
به منطق استراتژیک چاوز پی بردیم
مادورو در این دیدار اذعان کرد که به منطق استراتژیک چاوز برای برقراری روابط با ایران پی برده‌اند. وی افزود: ایران نمونه ای از صلح و یک قدرت برای ثبات است، نه فقط در منطقه خودش بلکه در کل جهان و برای بشریت است. رئیس جمهور ونزوئلا افزود: ایران دارای فرهنگ، معنویت عمیق و تاریخی طولانی و دارای دیپلماسی صلح و همکاری است. ونزوئلا و ایران شباهت‌های زیادی دارند. دیپلماسی بولیواری که چاوز بنیان‌گذار آن است یک دیپلماسی انسانی و مبتنی بر همکاری است. وی افزود: در گفت‌وگوها توافق کردیم که به طور گسترده شرکت‌های قدرتمند ایرانی بتوانند در برنامه توسعه اقتصادی ونزوئلا و در زمینه صنعتی در اینجا سرمایه گذاری کرده و در مرحله جدید بهبود اقتصادی ما را همراهی کنند.
توانمندی ایران در تامین کالای اساسی
مادورو با تاکید بر اینکه ایران دارای ظرفیتها و توانمندی های زیادی برای توسعه و تامین کالاهای اساسی است، افزود: ونزوئلا بعد از بحرانی که به خاطر وابستگی به پول نفت داشت، قطعا بهبود پیدا کرده و در مسیر توسعه قرار خواهد‌گرفت و خودکفا خواهد‌شد. رئیس جمهور ونزوئلا به ظرفیتهای کشورش از جمله در زمینه کشاورزی، دارویی و سوخت اشاره کرد و گفت: در این جنگ اقتصادی عواملی که به دنبال ناپایداری کشور ما بودند، ضرباتی وارد کردند اما این سه ظرفیت ونزوئلا موتور تشکیل‌دهنده نهضت بزرگ توسعه هستند. وی با بیان اینکه با ظریف درباره نفت صحبت کردیم، اظهار داشت: خبرهای خوبی داریم و به دنبال ایجاد اجماع برای تثبیت بازار و بهبود قیمت نفت هستیم. رئیس جمهور ونزوئلا اضافه کرد: در این راستا در حال ایجاد مواضع نزدیک به هم هستیم.
ونزوئلا به دنبال گفت‌وگو بین تمدن‌ها
ایران در دولت گذشته همواره به همراهی چاوز با سیاست‌هایش تاکید داشته و حتی رئیس جمهور سابق کشور نیز او را برادر خود می‌خواند. در آن برهه زمانی دو کشور به مقابله با کشورهای غربی مبادرت می‌ورزیدند و همین باعث شده بود تا روابط خود را با سایر کشورها به حداقل برسانند اما حال مادورو ضمن اشاره یه اینکه کشور ونزوئلا به دنبال غارتگری و استعمار نیست، تاکید کرد: آن چیزی که ما به دنبال آن هستیم توسعه دوجانبه، تنوع و گفت‌وگوها بین تمدن‌ها و دنیای بدون‌هژمونی و استعمار هستیم. وی ادامه داد که ما و ایران به دنبال اهداف مشترک هستیم. رئیس جمهور ونزوئلا ضمن ابراز علاقه به ایران گفت: همانطور که چاوز عاشق ایران بود من هم عاشق ایران هستم.وی افزود: من بیش از ٢٠ بار به ایران سفر کردم.
ونزوئلا؛ مرکز طوفان
به گزارش فارس، مادورو در ادامه سخنانش با بیان اینکه ونزوئلا مرکز طوفان است، اضافه کرد: هجمه بزرگی از سوی کشورهای توسعه‌طلب صورت گرفته‌است. قرار است دوشنبه خبر کودتا علیه رئیس جمهور برزیل و زن مقاوم این کشور اعلام کنند و ما الان همراهی و برادری خود را از ایشان اعلام می کنیم. ( این اظهارات مادورو با تشویق خاضران روبرو شد. ) وی ادامه داد: ونزوئلا مقاومت کرده و به آن ادامه خواهد داد. ما پیروزمندانه از این مبارزه بیرون خواهیم آمد.
تاثیر فرهنگی ایران در ونزوئلا
وی با اشاره به مدیر شبکه هیسپان تی وی اضافه کرد: کانال بسیار خوبی است و من هر روز این شبکه تلویزیونی را مشاهده می کنم. مستندات و اخبار و فیلم های خوبی دارند. رئیس جمهور ونزوئلا درادامه اضافه کرد: یکی از بهترین دستاوردها آپارتمانهایی است که به دست مهندسان ایرانی ساخته شده اند و ۵٠ هزار خانواده در این واحدهای مسکونی زندگی می کنند و باید این کارها ادامه یابد. مادورو خطاب به حاضران گفت: توافق کردیم یک کمیسیون ویژه پیگیری و بررسی همکاری ها ایجاد کنیم که بتوانیم در روابط بویایی ایجاد کنیم.
روابط راهبردی دو کشور
رئیس جمهوری ونزوئلا عنوان کرد که ناقوس گسترش روابط ایران و ونزوئلا درحال نواخته‌شدن است. وی افزود: خدا، حافظ ایران و ونزوئلا باشد و به امید پیروزی دائمی. همچنین وزیر‌خارجه ونزوئلا نیز در این نشست روابط تهران و کاراکاس را راهبردی خواند.
استحکام بخشیدن به روابط دو کشور
در ادامه نیز وزیر خارجه کشورمان ضمن گرامی‌داشت یاد و خاطره هوگو چاوز رئیس جمهوری سابق ونزوئلا، گفت: باید به پیوند مستحکمی که بین مردم و دولت مقاوم ایران و ونزوئلا برقرار بوده، با همکاری‌های گسترده‌تر اقتصادی عمق و استحکام ببخشیم. وزیر خارجه ایران گفت: ما این آمادگی را داریم که با توجه به دستورات مسئولان عالیرتبه دو کشور به ارتباطات گسترده سیاسی بین ایران و ونزوئلا با تداوم، تقویت و گسترش ارتباطات اقتصادی و تجاری عمق ببخشیم و هیات عالی رتبه ای که از دو کشور در این جلسه حضور دارند و حضور وزرای ونزوئلا نشانگر نیت و عزم راسخ دو کشور برای گسترش همکاری هاست. وی افزود: دوستان ما آمادگی دارند زمینه های مختلف همکاری را بررسی کرده و به توافق برسند. توافق بین دو بانک مرکزی بستر مناسب مالی برای چنین اقداماتی را فراهم می‌کند. وزیر خارجه ایران گفت: اطمینان دارم با اهمیتی که دو کشور برای روابط قائلند، می‌توانیم زمینه همکاری گسترده تر را در حوزه‌های اقتصادی ایجاد کنیم.∎