صاحب‌خبر - ** 9 شهریور در گذر تاریخ *حسین پیرنیا (مؤتمن الملک) رئیس ادوار اولیه مجلس شورای ملی در سن 73 سالگی در تهران درگذشت.(1326 ش) *مستوفی الممالک رئیس الوزراء محمدولی خان سپهدار را به سمت وزیر جنگ معرفی کرد. سپهدار قبلاً در دو نوبت مقام رئیس الوزرائی داشت. (1294ش) *قانون اجازه تأسیس بانک فلاحتی به تصویب رسید. (1309ش) اشاره: به موجب ماده اول این قانون وزارت مالیه مجاز گردید از سال جاری تا ده سال هر سال مبلغی که کمتر از پانصد هزار تومان نخواهد بود برای تشکیل سرمایه فلاحتی به بانک ملی تأدیه نماید. با سرمایه مذکور شعب مخصوصی در بانک ملی برای قرض دادن به ارباب فلاحت به اسم شعبه فلاحتی تأسیس خواهد شد *آقای آلبرت شیندلر، یکی از مدیران آلمانی بانک به کفالت بانک ملی منصوب شد (1311 ش) *دستور حمله آلمان به لهستان توسط آدولف هیتلر (1318 ش) اشاره: آدولف هیتلر در پارلمان آلمان نطقی ایراد نمود و به بهانه اینکه لهستان در مرزهای آلمان دست به تجاوز زده و در واقع به علت اینکه پیشنهادهای آلمان را درباره الحاق دالان دانزیک به آلمان پذیرفته دستور حمله به لهستان را صادر کرد. *سرلشکر محمد نخجوان (امیر موثق) از طرف رضاشاه سرپرست وزارت جنگ شد.(1320 ش) اشاره: شاه دستور داد مقدمات محاکمه افسران را هر چه زودتر فراهم نموده تا محاکمه تحت ریاست شاه انجام پذیرد. *رادیوهای لندن و دهلی حملات شدید خود را متوجه رضاشاه نمودند(1320 ش) اشاره: و از اعمال وی در دوران پادشاهی او سخن گفتند. از جمع آوری مال و ثروت او را سرزنش کردند *ساعد وزیران جدید معرفی نمود (1323 ش) اشاره: محمد ساعد نخست وزیر و وزیر امور خارجه، باقر کاظمی وزیر فرهنگ، خلیل فهیمی وزیر مشاور، الهیار صالح وزیر دادگستری، سرلشگر محمد حسین فیروز وزیر جنگ، علی اصغر زرین کفش وزیر دارائی، دکتر محمد نخعی وزیر پیشه و هنر، محمد سروری وزیر کشور، یوسف مشار وزیر پست و تلگراف، محمود نریمان وزیر راه، دکتر اقبال کفیل وزارت بهداری، وزیر کشاورزی بعداً معرفی خواهد شد. * رحلت فقیه جلیل، آیت‏ اللّه«محمدجعفر انصاری دزفولی» (1330ش) اشاره: آیت اللّه محمدجعفر بن مرتضی انصاری دزفولی معروف به شیخ آقابزرگ در سال 1274ش در خاندان علم و فضیلت و از نوادگان شیخ مرتضی انصاری در دزفول به دنیا آمد. وی در سن 9 سالگی پدر را از دست داد و در دامن جدّش، نشو و نما داشت. آیت‏اللّه انصاری پس از طی مقدمات و سطوح، به درس خارج استادان زمان راه یافت و پس از سال‌هابه درجه اجتهاد نائل آمد. ایشان دارای حافظه‏ای نیرومندبود و قرآن، تعقیبات نماز، دعاهای ماه مبارک رمضان و بسیاری از دعاهای دیگر را از حفظ داشت. این فقیه اصولی و متکلم رجالی و ادیب برجسته، درسال‏های پایانی عمر خویش، به عنوان مرجع تقلید مردم منطقه، محل مراجعه خاص و عام بود و به همت ایشان، پانزده مسجدو مدرسه در اهواز و حومه ساخته شد. این عالم ربانی از لحاظ نیروی بیان و سخن و دقت نظر و شهامت و علاقه به درس و بحث و تألیف و تصنیف و اخلاق نیکو،بسیار مشهور بود. از آیت اللّه انصاری، آثار متعدد علمی برجای مانده که شرح بر کفایه سبزواری، حاشیه بر وسیلةُ النّجاة، الذّریعه فی احکام الشَّریعه و شرح مبسوط الفیه از آن جمله‏اند. این فقیه وارسته سرانجام در نهم شهریور 1330 ش در 56 سالگی وفات یافت و پس از تشییعی با شکوه، در جوار مرقد مطهرعلی بن مهزیار در اهواز به خاک سپرده شد. * سناتور سپهبد جهانبانی به ریاست سنّی مجلس سنا و سرلشکر همایونی به ریاست سنّی مجلس شورای ملی انتخاب شدند (1350ش) *چند تن از اعضاء سفارت ایران در سوئیس به علت عدم رعایت قوانین آن کشور از سوئیس اخراج شدند(1355ش) * رئیس سازمان گوشت اعلام کرد برای رفع مضیقه و کمبود گوشت 800 هزار گوسفند از دامداران خریداری می شود (1356ش) * ناپدید شدن «امام موسی صدر» رهبر شیعیان لبنان (1357 ش) اشاره: امام موسی صدر در سال 1307‌ش در شهر مقدس قم دیده به جهان گشود.پس از تکمیل دروس مقدماتی،از محضرعلمی ومعنوی آیات عظامسیدصدرالدین صدر، سید محمد محقق‌داماد، سیدحسین بروجردی وامام خمینی(ره) کسب فیض نمود. سپس عازم نجف اشرف شده و از محضر عالمان و فقیهان آن دیار نیز بهره‏مند گردید و به درجه اجتهاد نائل آمد. امام موسی صدر پس از وفات آیت اللّه سیدعبدالحسین شرف‏الدین، رهبری شیعیان لبنان را به عهده گرفت و آنان را از وضعیت ناهنجار فرهنگی، اجتماعی و سیاسی رهائی بخشید و در برابر دسیسه‏های دشمنان اسلام، آنان را در تشکیلات «حرکت‌المحرومین» متشکل ساخت. این مجاهد نستوه و خستگی‏ناپذیربا هدف ایجاد اتحاد بین اعراب و جلب حمایت کشورهای عربی و متقاعد ساختن آنان به منزوی کردن اسرائیلِ متجاوز و تحریم هرگونه رابطه با اشغالگران فلسطین و به منظور تقویت جنبش محرومین وتهیه سلاح، به کشورهای مختلف سفر می‏کرد. امام موسی صدر، به تدریج جزء بزرگترین شخصیت‏های سیاسی جهان به شمار آمد و در پی دعوت رسمی دولت لیبی، به این کشور سفر نمود، ولیکن براثر توطئه دشمنان انقلاب اسلامی، در همان سفر ناپدید شد. * ولیعهد کویت بیان نمود ناآرامی ایران امنیت خلیج فارس را مختل می کند (1357ش) * جمعیتی حدود 4 هزار نفر ضمن اجتماع در مسجد جامع بازار تبریز، تظاهراتی بر پا کردند و شعارهائی در حمایت از امام سردادند.(1357ش) اشاره: تعدادی از تظاهرکنندگان‌شیشه‌های یکی از شعب بانک سپهبازار این شهر را شکستند ودر پایان با دخالت مأموران متفرق شدند. روزنامه‌ها، علت این تظاهرات را فرا رسیدن چهلم در گذشت شیخ احمد کافی اعلام کردند. * مراسمی در مسجد حاجی تقی خان اراک با حضور جمعیتی حدود 500 نفر از حاضران ضمن خروج از مسجد شعارهایی علیه رژیم سردادند و یک نفر به دست مأموران دستگیر شد. (1357ش) *درگذشت استاد «پیرنیا» پدر معماری سنتی ایران (1376 ش) اشاره: دکترمحمد کریم پیرنیا پدر معماری سنتی ایران واز اعضای هیئت علمی دانشکده هنرهای زیبا درگذشت.استاد پیر نیا سال‌های متمادی بر حفظ و مرمت و بازسازی میراث معماری کهن و اصیل ایرانی تأکید کرد و مرمت صدهابنای تاریخی ، مسجد ، مدرسه و همچنین ساخت مدارس جدید و در تهران واطراف آن از جمله خدمات ارزنده استاد پیرنیا بشمار می رود. * ارتحال فقیه جلیل آیت‏ اللّه «اسماعیل صالحی مازندرانی» مدرس حوزه علمیه قم (1380 ش) اشاره: حضرت آیت‏ اللّه شیخ اسماعیل صالحی مازندرانی در سال 1312 ش در یکی از روستاهای توابع قائم‏شهر در استان مازندران به دنیا آمد. وی مقدمات حوزوی را در بابل، تهران و قم آموخت و از سال 1333ش دروس خارج را از محضر استادان مشهد مقدس فرا گرفت. آیت اللّه صالحی از سال 1339 مقیم قم شد و از محضر درس حضرات آیات: سید حسین بروجردی، سید محمدمحقق‌داماد، سید محمدرضا گلپایگانی،میرزاهاشم‌آملی،علامه طباطبائی و امام خمینی(ره)‌ استفاده‏های‌ شایانی برد. وی همزمان به تدریس سطوح فقه و اصول و کلام و فلسفه و تفسیر اشتغال داشت و شاگردان فراوان پرورش داد. آیت‏اللّه صالحی مازندرانی در جریان انقلاب اسلامی، در مسیر مبارزه علیه رژیم پهلوی از هیچ کوششی فروگذارنمی‏کرد و نامش همواره در ذیل اعلامیه‏های جامعه مدرسین حوزه علمیه قم دیده می‏شد. در پی فعالیت‏های سیاسی‌آیت‏اللّه صالحی، ایشان در سال 53 و 54، دستگیر و زندانی شد.این فقیه انقلابی همچنین در سال 1357، سخنرانی‏های متعدددر استان یزد و کرمان علیه رژیم ایراد نمود. آیت اللّه صالحی پس از پیروزی انقلاب اسلامی‌از خدمت به نظام باز نایستاد و عهده‏دار دو دوره نمایندگی مجلس خبرگان رهبری از استان مازندران بود. همچنین از این فقیه جلیل آثار ارزشمندی بر جای مانده که مفتاح البصیره در فقه در 3 جلد، استفتائات در 2 جلد، احکام جوانان و بانوان، ولایت فقیه و دوره کامل اصول فقه از آن جمله‏اند. این عالم فقیه سرانجام در بامداد روز نهم شهریور 80 در زادگاهش بدرود حیات گفت و پس از تشییعی کم سابقه در ساری و سپس قم، در حرم مطهر حضرت معصومه(س) در قم به خاک سپرده شد. ** 27ذی القعده در گذر تاریخ *تصرف بغداد توسط«تیمور گورکانی»و قتل هزاران نفر از مردم(804ق) اشاره: تیمور گورکانی معروف به تیمور لنگ طی دوران سلطنت سی و شش ساله‏اش، سه یورش وحشیانه‏ی سه، پنج و هفت ساله به نواحی اطراف ایران داشت و در هر نوبت، صدها هزار نفر را قتل عام کرد. وی پس از فتح هر شهر، از سرهای کشتگان، مناره‏ها می‏ساخت و یادبودی از قساوت و سنگدلی در یادها می‏گذاشت. در جریان یورش هفت ساله‏ی تیمور، وی شهر بزرگ بغداد را که در قتل و غارت هلاکوخانِ مغول در سال 565 ق ویران شده بود تصرف کرد و چون چند سرباز او در آن شهر کشته شده بودند، دستور داد تا هر یک از سربازان او دو سر حاضر کنند و به دنبال آن، قتل عام سختی در بغداد رخ داد و هزاران نفر از کوچک و بزرگ و زن و مرد بی‏گناه، در پنجه‏ی قهرِ سربازانِ خونخوارِ تیمور لنگ مبتلا گردیده و کشته شدند. تیمور سرانجام پس از جنایات فراوان و غارت بغداد، آن را همچون ویرانه‏ای ترک کرد. *درگذشت «آزاد بلگرامی» مؤرخ مسلمان هندی (1200 ق) اشاره: آزاد بلگرامی،مؤرخ و عارف مسلمان هندی در شهر بلگرام هند متولد شد. او فراگیری علوم مقدماتی و حدیث را از نوجوانی آغاز کرد و پس از آن، به آموختن زبان‏های عربی و فارسی پرداخت. آزاد بلگرامی، آثار فراوانی به نظم و نثر به زبان‏های عربی و فارسی دارد و به سبب قصایدی که به زبان عربی در ستایش پیامبر اسلام(ص) سروده، به نیکوکار هندی، ملقّب شده است. او علاوه بر شعر و ادب، در دیگر دانش‏ها نیز صاحب نظر بود. غزلیات فارسی "آزاد" بیشتر به سبک هندی است و تشبیهات و استعارات لطیف در آن دیده می‏شود. از جمله آثار این شاعرهندی می‏توان به دلگشانامه، مثنوی و دیوان اشعار او که به زبان عربی است اشاره کرد. ** 30 آگوست در گذر تاریخ * تهیه اولین مداد جهان توسط «نیکولا کِنْتِه» مخترع آلمانی (1790م) * تولد «اِرْنِسْتْ رادِرْفورْدْ» فیزیک‏دان برجسته بریتانیائی (1871م) * مرگ «ژیاکومو لئو پارْدی» شاعر و ادیب بزرگ ایتالیائی (1873م) * مرگ «گوتفرید کِلِر» ادیب و نویسنده معروف سوئیسی (1890م) * درگذشت«ناجی العلی» طراح و کاریکاتوریست معروف فلسطینی (1987م) * روز ملی و استقلال «آذربایجان» از اتحاد جماهیر شوروی سابق (1991 م) * رأی مثبت مردم «تیمور شرقی» برای استقلال از اندونزی (1999م)∎​