فاز اول شبکه ملی اطلاعات که در ایران ابتدا به نام اینترنت ملی شناخته میشد، افتتاح شده است. در این شبکه، هویت همه کاربران ایرانی مشخص است.
نصرالله جهانگرد، معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در مراسم گشایش پروژهای که ایران سالهاست بر روی آن کار میکند، گفت "در شبکه ملی اطلاعات تمام اتصالها به شبکه ثابت و سیار هویت واحدی دارند و اگر کاربری شناسه نداشته باشد، قابلیت سرویس دهی به او وجود ندارد."
او در پاسخ به این نگرانی که در شبکه ملی اطلاعات کاربران قابل ردیابی هستند، گفت داشتن هویت واحد به این معنا نیست که "دیتای رد و بدل شده آنان را زیر نظر داریم."
به گفته مقامهای ایران در سه سال گذشته برای این پروژه ۲۰ هزار میلیارد تومان سرمایهگذاری شده است.
از زمانی که اعلام شده ایران به دنبال راهاندازی شبکه ملی اطلاعات است، یکی از نگرانیهای کاربران اینترنت و بعضی از کارشناسان امکان قطع یا محدود کردن دسترسی کاربران داخل ایران به شبکه جهانی بوده است. نگرانیای که مقامهای وزارت ارتباطات ایران بارها آن را رد کردهاند.
بیشتر بخوانید: شبکه ملی اطلاعات چیست؟
شبکه ملی اطلاعات ایران به دلیل استفاده از آدرسهای آیپی مختص شبکههای داخلی، عملا نه بخشی از اینترنت، بلکه یک اینترانت است.
کالین اندرسون پژوهشگر آمریکایی که پس از تحقیقاتش روی این شبکه، نقشهای از آن تهیه کرده، نتایج پژوهشهایش را در گزارشی با عنوان "اینترنت پنهان ایران" منتشر کرده است.
آقای اندرسون میگوید طراحی اینترنت ملی ایران "خلاف استانداردها و روشهای معمول" است و همین باعث میشود که دستگاههایی که به این شبکه متصل هستند، از خارج از کشور قابل دسترسی نباشند. چیزی که میتواند به طور بالقوه این شبکه را از خارج کشور غیر قابل دسترسی و نامرئی کند.
با این حال مقامهای ایرانی دلیل اصلی ایجاد شبکه ملی اطلاعات را صرفهجویی در مصرف پهنای باند بین المللی اعلام میکنند که برای ایران گران تمام میشود و همچنین امنیت شبکه با استقرار سرور مراکز دولتی مانند بانکها و وزارتخانهها در داخل کشور.
نصرالله جهانگرد گفته است که در سال ۱۳۹۲ نود درصد از حجم ترافیک تبادل اطلاعات در ایران به خارج از کشور میرفت و اکنون سهم ترافیک داخل به بیش از ۴۰ درصد رسیده است.
قرار است فاز بعدی شبکه ملی اطلاعات بهمن ماه سال جاری افتتاح شود.