به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ محمد رضا فخر روحانی، استاد یار دانشگاه قم در گفتگو با آوای فامنین، گفت: رشته من، زبان شناسی است، این رشته، یکی از رشته های میان رشته ای است. از یک نظر، اگر شما از لحاظ تاریخی نگاه کنید، زبان شناسی از دیرباز وجود داشته است؛ یعنی مطالعه در باب زبان و پرسش هایی درباره زبان، همواره وجود داشته است. کتاب های تاریخ علم زبان شناسی، تاریخ این علم را به هند باستان یا یونان باستان برمی گردانند. ما وقتی به سنت های علمی و دینی دنیا نگاه می کنیم، در غالب آنها بحث زبان همیشه مطرح بوده است. ما وقتی اعمال دینی را انجام می دهیم، عنصر زبان، عنصر بسیار بسیار مهمی است؛ یعنی باید یک سری الفاظ را بر زبان بیاوریم و بگوییم و درست هم باید تلفظ کنیم. مقاله ای را در کنفرانس فرانسه ارائه کردم .

*از مهمترین برنامه و هدف زندگی تان بگویید؛

 در زندگی به دنبال پیدا کردن دو بال بودم؛ یکی بال علم و دیگری بال دین؛ یعنی از یک سو، ما نباید از نظر علمی از دیگر کشورها عقب بمانیم و از سوی دیگر، وقتی ما دین داریم، دین داری ما باید جهت دار و هدفمند باشد و فرهنگ شیعه را در جهان گسترش دهیم. 

* موضوع سخنرانی شما در همایشی که خارج از کشور داشتید، زیارت عاشورا بوده است؛ لطفاً کمی در این باره توضیح دهید.

با اشاره به آداب حضور در زیارتگاه، در فرهنگ اسلامی و شیعه قسمت مهمی از ادبیات دین شیعه را داریم و آن ادبیات زیارتنامه هاست، که به دو بخش ترغیب زائر و آداب زیارتنامه ها تقسیم شده است. در متن زیارتنامه ها با مطالعه ای که داشتم پیشرفته ترین و پیچیده ترین زیارتنامه ها مربوط به شیعه است و مثل ادیان دیگر تشریفات سوری ندارد. آدابی که بودائیان و یا مسیحیت و دیگر ادیان با تشریفات خاص انجام می دهند.

 این ادبیات زیارتی همه تعلیم است و کلاس درسی است مثل صحیفه سجادیه که بسیار معتبر است و کلاس درسی زیارتنامه هاست. پسر علامه امینی، خاطره ای را از علامه امینی می کند: مرحوم پدرم می گفت: "ائمه اطهار دو کلاس درس دعا و زیارتنامه را دارند که یکی کلاس درس امام معصوم است و از معصوم دیگر است و مفصل است و کلاسی که معلم آن خود امام معصوم است" و زیارت کننده اولین معصوم می شود که بیان کرده است.

برای مثال امام معصوم زیارتنامه می خواند برای یک امام معصوم دیگر و همراهان امام شاهد اعمال امام بودند و آن را نقل کرده اند. زیارتنامه ها کلاس درس دینی است و محتوای زیارتنامه توصیه شده است. و صفت های آن زیارت شونده را می گوییم. به صورت "اشهد انک" یعنی من شهادت می دهم و یعنی من اعتقاد دارم و به پای این اعتقادم ایستاده ام.

گاهی شاید از باب تقیه موردی باشد که لازم است از آن عمل پرهیز کنی ولی ائمه اطهار علیها السلام در باره زیارت همیشه ترغیب می کردند.

امام باقر(ع) به دیدن کسی که به زیارت امام حسین رفته بود رفتند و این موضوع نه تنها اهمیت زیارت را می رساند،  بلکه آموختیم این گوهر زیارتنامه ها همه اصول اعتقادی ماست و اعتقاداتی بوده که امام معصوم به زائر یاد می دهد، که اگر در مکانی زیارتی قرار گرفتید اینگونه بیان کنید. از زیبایی های زیارتنامه ها این است که خطاب ما خداوند متعال است. یعنی با خدا راجب توصیه صحبت می کنیم و زیبایی دیگری که موقع زیارت هست، زائر یاد می گیرد که معصوم همیشه زنده هست و شهادت می دهد. که امام حرف او را می شنود و جواب سلامش را میدهد. یعنی در حضور شخصی هست و اینکه آقا حاضر و ناظر اعمال اوست.

*در باره رعایت ادب و آداب زیارت بفرمایید.

مثلا اگر کسی حتی به شوخی بگوید که در مکانی دوربین مخفی هست ما مراقب رفتارمان هستیم. وقتی من می گویم که شهادت می دهم که تو، امام معصوم، اعمالم را می بینی و به سلام من جواب میدهی، حتما مراقب رفتارم خواهم بود. اشاره ای به مقاله ای که درباره ذکر شریف السلام علیک بر رسول الله و شخصیت امام رضا(ع) به معنای واقعی کلمه، هست می کنم؛ همه ایرانی ها و هندوستان و پاکستان و کشورهای شرقی، اسلام و تشیع را مدیون امام رضا(ع) هستیم.

تعداد زیادی از امام زاده ها از فرزندان امام موسی کاظم(ع) هستند. حضور امام رضا(ع) در کشور ما برکتی مقطعی نبوده و مستمر است و خود حرم مطهر امام رضا (ع) همواره کانون فرهنگ و علوم اسلامی و پرورش علما بوده است. مراجع تقلید مثل آیت الله سیستانی در مشهد هستند.

امام رضا(ع) امام رئوف هستند و ما هر وقت مشکلی داریم به مشهد سفر می کنیم و با ادب و احترام قبل از داخل شدن به حرم رو به گنبد می ایستیم و خواسته خودمان را از خداوند می خواهیم.

*چگونگی شیعه شدن یک فیلسوف فرانسوی را بیان کنید.

در کنفرانسی که در فرانسه بودم و سخنرانی داشتم؛ اطلاعیه یک کنفرانس را درباره ی پیشرفت های علم پزشکی در زمان امام رضا(ع) دیدم. دوست ایرانی که در فرانسه داشتم، می گفت: که یک فیلسوف فرانسوی برای دوره ای به مشهد می آید و با مطالعه طب الرضا و غنای فرهنگی که در منابع شیعی هست، شیعه می شود و این نشان دهنده برکت وجود مقدس امام رضا(ع) در کشور ماست و اینکه اسلام یک دین کامل در تمام ابعاد است و تمدن علوم اسلامی مقدم تر، از علم دنیا که به تازگی به آن دست یافته اند می باشد.

*کدام کارتان را بیشتر دوست دارید؟

 اولین کسی بودم که تأثیر ادبیات عاشورا به زبان انگلیسی را نوشته و ترجمه کردم و به جمع آوری اشعار و متون ادبی انگلیسی مرتبط با عاشورا پرداخته ام و حاصل این کار، در کتابی با عنوان Ashura Poems in English: Explained and Annotated گردآوری شده است و یک جلد از آن توسط انتشارات حرم امام حسین(ع) در کربلا به چاپ رسیده است و جلدهای دیگر آن نیز در حال چاپ یا آماده سازی است و ترجمه خطبه های امام حسین(ع) به انگلیسی آخرین کار من و کامل ترین مجموعه آداب زیارت است. 

انتهای پیام/م