رابطه تركيه، روسيه و ايران گرم شده است
خداحافظي آمريكا با خاورميانه
نشريه «فرانت پيچ مگزين» در تحليلي پيرامون اتفاقات چند هفته گذشته در منطقه نوشته است: پس از شكست كودتاي تركيه تغييرات مهمي روی داده و اين سه بازیگر مهم بهزودي كل خاورميانه را از دست آمريكا خارج ميكنند. به نظر ميرسد واشنگتن نسبت به اين تغييرات بيتوجه است. تركيه و ايران در حال حركت به سمت روسيه هستند. روسيه در حال افزايش توان نظامي و قدرت استراتژيك خود است كه همه اينها در نهايت به ضرر ايالات متحده و متحدان آن خواهد بود. اين تحولات تاثير عمدهاي در سراسر منطقه خواهد داشت و امنيت همپيمان آمريكا يعني اسرائيل را بهشدت به خطر خواهد انداخت. در حال حاضر اسرائيل سعي در تحكيم روابط خود با روسيه و تركيه دارد. در اينجا ما به بررسي تحولات چند هفته اخير در منطقه ميپردازيم. به نظر ميرسد سازمانهاي اطلاعاتي روسيه در مطلع ساختن اردوغان از وقوع كودتا تاثير بسزايي داشتهاند و دقايقي قبل از آنكه نقشه كودتاگران براي دستگير كردن اردوغان اجرايي شود از طريق لينكهاي اطلاعاتي خود به وي اطلاع دادهاند و اردوغان موفق به فرار از هتل محل اقامت خود شده است. پس از تصفيه و پاكسازي ارتش و دولت تركيه از افراد مشكوك، نخستين سفر خارجي اردوغان به روسيه بود كه در ۸ اوت صورت گرفت و اردوغان از پوتين براي كمك به تركيه تشكر كرد و گفت: محور دوستي آنكارا - مسكو ترميم خواهد شد. دو روز بعد وزير خارجه تركيه اعلام كرد كه تعاملات نظامي تركيه با روسيه افزايش خواهد يافت. وي اعلام كرد تركيه تنها كشور عضو ناتو بود كه در تحريم روسيه و مناقشات بر سر منطقه كريمه و اوكراين با ساير اعضاي ناتو عليه روسيه همراهي نكرد. اردوغان كودتاي اخير را زير سر فتحا... گولن، مخالف خود ميداند. حضور فتحا... گولن در پنسيلوانيا در ايالاتمتحده و درخواست تركيه از آمريكا براي استرداد وي نيز موجب ايجاد تنش در روابط تركيه و آمريكا شده است. درصورتيكه تركيه پس از ۶۰ سال از ناتو خارج شود، بهترين جايگزين ناتو براي همكاري نظامي با تركيه، روسيه خواهد بود. همزمان با گرم شدن رابطه تركيه و روسيه، روابط ميان ايران و روسيه نيز در حال بهبود است. دو كشور ايران و روسيه سابقهاي طولاني و اغلب پرتنش در روابط خود داشتهاند. در طول جنگ جهاني دوم، شوروي اين فرصت را به دست آورد تا با دامن زدن به يك كودتاي كمونيستي در آذربايجان ايران در سال ۱۹۴۸ مقدمات جدا شدن اين بخش از ايران را فراهم كند اما با تهديد ترومن به استفاده از سلاحهاي هستهاي، نيروهاي شوروي خاك ايران را تخليه كردند. در سال ۱۹۲۱ بين ايران و شوروي قراردادي منعقد شد كه امتيازاتي براي هر دو طرف در پي داشت و شامل پيمان دفاعي متقابل بود. در سالهاي اخير روابط ايران و روسيه تحولات بسياري را به خود ديده است. ايران و روسيه با همراهي بانكهاي روسي براي فرار ايران از تحريمهاي بينالمللي و فروش نفت ايران، همكاريهاي گستردهاي داشتهاند.
توافق جديد ايران و روسيه
هفته گذشته، شبح پيمان دفاعي ۱۹۲۱ بهطور ناگهاني زنده شد. روسيه و ايران اعلام كرد كه يك توافق جديد نظامي منعقد كردهاند كه به جنگندههاي روسيه اجازه استفاده از پايگاه هوايي نوژه در غرب ايران براي حمله به شورشيان سوريه را ميدهد. اين نخستين بار است كه ايران اجازه داده است يك قدرت خارجي از خاكش به عنوان پايگاه استفاده كند. رسانههاي روسي گزارش كردهاند كه آمريكاييها پيش از اين با بهرهگيري از سيستمهاي جاسوسي و نظامي خود، قبل از حمله بمبافكنهاي روسي به شورشيان سوريه هشدار ميداد تا آن محل را ترك كنند و بدين ترتيب موجب كمتر شدن تلفات ناشي از حملات جنگندههاي روسي ميشد اما با استقرار جنگندههاي روسي در ايران و كاهش زمان حمله تا ۶۰ درصد، هشدارهاي آمريكاييها تاثير كمتري در كاهش تلفات همپيمانان خود در سوريه داشته است. هفته گذشته سرهنگ كريس گارور، سخنگوي نظامي ايالاتمتحده، اعلام كرد كه ايران اكنون يك نيروي نظامي متشكل از صد هزار مبارز مسلح در عراق را سازماندهي و كنترل ميكند. ايالاتمتحده موافق اين حضور نظامي گسترده ايران در عراق بوده است چراكه با عنوان مبارزه با داعش صورت گرفته، اما اكنون ايران با اين نيروي عظيم و سازمانيافته قادر به اعمال كنترل بر عراق نيز هست. در همين حال، دولت روسيه در ده سال اخير ۶۵۰ ميليارد دلار براي برنامه گسترده نوسازي ارتش در نظر گرفته كه پوتين در دسامبر ۲۰۱۰ آن را ابلاغ كرد. اين طرح شامل هشت زيردريايي هستهاي، ۶۰۰ جت جنگنده جديد، ۱۰۰۰ هليكوپتر و همچنين تانكهاي جديد و ديگر تجهيزات زميني بوده است. بسياري از اين تجهيزات جديد با تركيب فناوريهاي پيشرفته نظامي، سلاحهاي جديد و قدرتمندتري را براي ارتش روسيه فراهم میآورد. مقامات اطلاعاتي ايالاتمتحده از ساخت دهها پناهگاه هستهاي زيرزميني در مسكو و در سراسر روسيه بهمنظور مقابله با حملات اتمي احتمالي خبر دادهاند. فرمانده نظامي ايالاتمتحده در اروپا ميگويد روسيه در حال تغيير سيستم دفاعي خود براي مقابله با حملات هستهاي است. به نظر ميرسد كه آمريكا منطقه را رها كرده و در آيندهاي نزديك كنترل كامل آن به دست روسيه، تركيه و ايران خواهد افتاد. در اين ميان عربستان سعودي در اقدامي ناشي از رها كردن منطقه توسط آمريكا، براي مقابله با ايران به سمت و سوي توليد سلاح هستهاي ميرود.
روايت اينستاگرامي جهانگيري از سفر با قطار
نوسازي شبكه حمل و نقل اولويت دولت است
معاون اول رئيسجمهور طي يادداشتي در صفحه اينستاگرام خود تاكيد كرد: از اولويتهاي اساسي دولت تدبير و اميد با وجود محدوديتهاي مالي و بودجهاي، نوسازي شبكه حمل و نقل زميني، ريلي و هوايي كشور است. در يادداشت اينستاگرامي اسحاق جهانگيري آمده است: عصر ديروز پس از افتتاح دو طرح مهم صنعتي و شركت در جلسه ستاد اقتصاد مقاومتي استان سمنان، در بازگشت به تهران با قطار به رسم ادب به ديدار هموطنان عزيز مسافر كه عدهاي از آنها از زائران بارگاه ملكوتي حضرت امام رضا (ع) بودند، رفتم. لطف و محبت مردم خونگرم و دوست داشتني ايران به خادمان خود انرژي بخش بوده و خستگي را از تن ميزدايد. عدهاي از هم ميهنان ضمن حمايت از دولت، خواستار ابلاغ سلام آنها به آقاي دكتر روحاني رئيسجمهور بودند. برخي نيز درخواستهايي براي رفع مشكلات كاري و شخصي داشتند. در اين ميان عدهاي هم از كيفيت پايين خدماتي كه در قطارها ارائه ميشود به ويژه سيستم تهويه آنها گله مند بودند كه قابل درك است. متاسفانه در سالهاي گذشته اقدام اساسي براي نوسازي سيستم حمل و نقل كشور نشده و شرايط تحريمهاي ظالمانه نيز وضع را بدتر كرده بود. در اين ارتباط از اولويتهاي اساسي دولت تدبير و اميد با وجود محدوديتهاي مالي و بودجهاي، نوسازي شبكه حمل و نقل زميني، ريلي و هوايي كشور است كه اميدوارم با عملياتي شدن طرحهاي دولت در اين زمينه بتوانيم موجبات رضايت مردم شريف ايران را فراهم كنيم. همچنين جا دارد از كاركنان خدوم و زحمت كش قطار مشهد- تهران كه در ساعت ۱۸:۳۰ در ايستگاه سمنان به جمع آنها پيوستيم و برايشان ايجاد زحمت كرديم، قدرداني كنم.
∎