شرکت بازاریابی ملی نفت عراق (سومو) در صدد است در هفته آتی، برای صادرات نفت این کشور از طریق ترکیه، مذاکراتی را با مسئولان اقلیم آغاز کند. معاون وزیر نفت عراق، فیاض النما، روز جمعه ۲۶ اوت در مصاحبهای درباره این موضوع گفت اگر مذاکرات بدون نتیجه پایان بگیرند، تلاش برای یافتن راه دیگری جهت فروش نفت خام عراق چه از طریق ایران و یا کشورهای دیگر انجام خواهد گرفت: «زیرا ما به پول نیاز داریم.»
عراق دومین تولید کننده بزرگ اوپک پس از عربستان سعودی است. ۹۵درصد از بودجه و مخارج عمومی این کشور از طریق فروش نفت تامین میشود. اقتصاد عراق هم اینک به دلیل سقوط بهای نفت و مقابله با داعش، در وضعیت وخیمی قرار دارد.
دولت اقلیم کردستان، تولید روزانه ۵۰۰هزار بشکه نفت خود را از طریق ترکیه صادر میکند. دولت مرکزی عراق قادر نیست این حجم از صادرات را به ایران تغییر مسیر دهد اما امکان آن را دارد که تولید نفت خود در حوالی استان کرکوک را تا سقف ۱۵۰هزار بشکه در روز از طریق ایران صادر کند.
رویترز به نقل از یک منبع مطلع عراقی مینویسد حصول توافق بین ایران و عراق در این زمینه میتواند چیزی مشابه قرارداد سواپ نفت بین تهران و کشورهای دریای خزر باشد. نام این منبع در گزارش رویترز محفوظ مانده است.
ایران میتواند واردات نفت عراق را در پالایشگاههای خود تصفیه کرده و آن را به نمایندگی از دولت بغداد از پایانههای خود در خلیج فارس صادر کند. عراق بنادری در خلیج فارس دارد اما این بنادر مستقیما از طریق خط لوله با حوزههای نفتی شمال کرکوک متصل نیستند.
"حسن نیت دولت مرکزی"
معاون وزیر نفت عراق گفته است که صادرات نفت به ترکیه از طریق خطوط لوله مناطق تحت کنترل کردها، نشانهای است از حسن نیت دولت مرکزی برای دعوت کردها به مذاکره.
رویترز به نقل از النما نوشت که این امر بر اساس تصمیم حیدرالعبادی، نخست وزیر عراق و در چارچوب "پارهای تفاهمها" بین بغداد و اربیل و به خاطر پرهیز از آسیب دیدن مخازن جریان یافته است
به گفته النما، شرکت نفت شمال عراق، پمپاژ روزانه ۷۵هزار بشکه نفت خام از کرکوک را از هفته گذشته شروع کرده است.
او میگوید اگر توافقی نهایی بین بغداد و اربیل روی دهد، صادرات نفتی روزانه یکصد هزار بشکه میشود. بنا بر اظهارات النما، حدود ۲۰ هزار بشکه نفت به پالایشگاه سلیمانیه منتقل میشود که در حوزه اقلیم کردستان قرار دارد و ۳۰ هزار بشکه دیگر در کرکول تصفیه خواهد شد.
این خط لوله نفت خام را به بندر جیحان در دریای مدیترانه منتقل میکند؛ جایی که کردها نفت خود را به طور مستقل در بازارهای جهانی به فروش میرسانند.
بیشتر بخوانید: ترکیه تعمیر خط لوله نفتی کردستان عراق را آغاز کرد
دولت خودگردان کردستان عراق از ماه مارس ۲۰۱۶ از بغداد خواست تا استخراج نفت کرکوک را از سر گیرد تا اربیل بتواند توان خود را روی مبارزه با داعش متمرکز کند.
یکی از سخنگویان دولت خودگردان کردستان عراق در ماه ژوئن به رویترز گفته بود که کردها آماده عقد قراردادی با بغداد در این زمینه هستند به شرط آن که دولت مرکزی تضمین کند که ماهانه یک میلیارد دلار به آنها بپردازد؛ مبلغی که دو برابر بیشتر از درآمد کنونی اربیل از فروش مستقیم نفت است.
دولت مرکزی عراق مایل است صادرات نفت کردستان عراق را به عنوان ابزار کنترل دولت اقلیم، تحت نظارت خود داشته باشد.
صفین دیزایی، سخنگوی اقلیم کردستان در ماه ژوئن گفته بود اگر بغداد بگوید نفت خود را بدهید و ما به شما ۱۷درصد بودجهتان یعنی معادل یک میلیارد را میدهیم، منطقی است که با این پیشنهاد موافقت کنیم. او افزوده بود که نفت اقلیم چه به بازارهای جهانی بروند و چه از طریق بغداد به فروش برسند، تفاوتی برای اربیل ندارد: «ما آماده دیالوگ با بغداد هستیم.»
اقلیم کردستان تحویل نفت خود به دولت مرکزی را از یک سال قبل متوقف کرد و این تصمیم وقتی گرفته شد که پرداختیهای دولت مرکزی به اربیل، به ماهانه ۴۰۰ میلیون دلار کاهش یافت.