به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری برنا، کشور ما در چند دهه گذشته به پیشرفت‌های قابل توجهی در حوزه‌های اقتصادی و اجتماعی دست پیدا کرده است؛ لیکن این پیشرفت، بیشتر با فشار بر منابع زیستمحیطی و بهره‌برداری بیش از ظرفیت تحمل محیط زیست همراه بوده که از مهمترین آنها می‌توان به آلودگی هوا، افت کمی و کیفی منابع آب، فرسایش خاک، تخریب جنگلها و مراتع، خشکیدگی تالابها، بیابانزایی و افزایش کانون های تولید ریز گردها، تخریب و آلودگی زیستگاه‌های ساحلی و دریایی، سوء مدیریت پسماندها و فاضلاب‌ها و تخریب تنوع زیستی اشاره کرد که کشور را با بحران‌های عدیده‌ای مواجه کرده و موانع اساسی را فراروی توسعه پایدار کشور قرار داده است. از سوی دیگر، بروز خشکسالی‌های ممتد و طولانی به همراه تغییرات اقلیمی به موازات شکل گیری برخی از معضلات زیست محیطی فرامرزی مانند پدیده ریزگردها و آلودگی مناطق ساحلی و دریایی باعث تشدید معضلات و مخاطرات زیست محیطی شده و کشور را بیش از پیش در مقابل این بحران ها آسیب‌پذیر کرده است.
امروزه محیط زیست به عنوان یکی از مهمترین ارکان توسعه پایدار قلمداد شده و توسعه سایر بخش های اقتصادی و اجتماعی در گرو پایداری و کارکرد صحیح آن معنا و مفهوم پیدا می کند. به همین دلیل طی سالهای گذشته و خصوصا از اوایل دهه 90 میلادی و همزمان با برگزاری کنفرانس سران زمین در سال 1992 در ریودوژانیرو برزیل و همچنین اجلاس جهانی ریو+20 در سال 2012 توجه جامعه جهانی بیش از پیش به موضوع حفاظت از محیط زیست و سازگاری آن با فرایندهای توسعه معطوف شده است. جمهوری اسلامی ایران نیز از این قاعده مستثنی نبوده و به همین دلیل در خلال سالهای گذشته و بویژه در دولت تدبیر و امید موضوع حفاظت از محیط زیست و سازگاری آن با توسعه بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته و اقدامات قابل قبولی برای حفاظت از محیط زیست و پایداری فرایند توسعه در کشور به تناسب قابلیت های سرزمین صورت گرفته است، که در این گزارش برخی از این اقدامات ارایه می گردد.
- حذف بنزین غیر استاندارد تولید پتروشیمی، توزیع سوخت استاندارد یورو 4 در 8 کلانشهر
- پایش منظم و آنالیز سوخت در 8 کلان شهر
- اعمال ممنوعیت توقف تولید و شماره گذاری موتورسیکلت با استاندارد یورو 2
- نظارت بر انجام آزمون های آلایندگی خودرو های تولید داخل
- تجهیز و به روز آوری سیستم های پایش و آزمایشگاههای محیط زیست کشور
- افتتاح مرکز کنترل و پایش زیست محیطی در استانهای بوشهر و خراسان رضوی
- تهیه برنامه عمل مبارزه با گرد و غبار و کنترل ریزگردها و ارائه به ستاد بحران و اخذ مصوبه دولت
- اجرای برنامه شناسایی کانون های داخلی گردوغبار در 4 استان کشور
- همکاری با سازمان کنفرانس اسلامی و UNEP در جهت ارتقاء جایگاه همکاری های منطقه ای در مقابله با کانونهای گردوغبار
- ارائه پیش نویس دو قعطنامه از سوی جمهوری اسلامی ایران در خصوص گرد وغبار در روند تهیه اسناد اجلاس UNEA
- تعیین زمینه های همکاری در خصوص تغییر آب و هوا و اجرایی شدن اهداف معین مشارکت ملی(INDC) کشور با همکاری یونپ ، آلمان ، فرانسه ، بلژیک و ایتالیا
- تهیه برش یکساله برنامه کاهش آلودگی هوا برای کلان شهرها و تحلیل روزانه آلودگی هوای کلان شهر ها
- تصویب و ابلاغ حدود مجاز خروجی دودکش واحدهای صنعتی و حدود مجاز معاینه فنی خودروها در هیات وزیران
- تدوین راهنمای پیشگیری، ارزیابی و پاکسازی آلودگیهای نفتی آبهای زیرزمینی
- تهیه راهنمای اثرات زیست محیطی طرحهای عمرانی برمنابع آب زیرزمینی
- تهیه دستورالعمل پایش منابع آب زیرزمینی
- تهیه دستورالعمل مدیریت زیستمحیطی آب شیرینکنها
- افتتاح سیستم های پایش آنلاین آب رودخانه ارس ، پساب فولاد گیلان ، پساب شهرک صنعتی خوارزمی تهران، تصفیه خانه فاضلاب شهری آذر بایجان غربی، تصفیه خانه سرخون و قشم در هفته دولت
- شناسایی مخاطرات و آلاینده های منابع آب شرب شهرهای تهران، کرج، شیراز، کرمانشاه، گرگان و بندرعباس در راستای برنامه ایمنی آب شرب (WSP) با همکاری وزارت بهداشت
- بررسی و نظارت بر اجرای برنامه عملیاتی مدیریت پسماندهای عادی در استان ها با تاکید بر استان های ساحلی و شمالی
- تعیین تکلیف سایت های پسماندهای ویژه صنعتی به دستگاه های ذیربط (پس از عقب افتادگی 5ساله از انجام مطالعات)
- تجهیز آزمایشگاههای بخش خاک ادارات کل زنجان و آذربایجان شرقی
- تهیه طرحهای 5 ساله مدیریت و حفاظت از منابع خاک کشور
- تدوین سیاستها ، راهبردها و برنامه های کلان سازمان حفاظت محیط زیست در حوزه مدیریت پسماندها با تاکید بر استان های ساحلی و شمالی و رویکرد مشارکت بخش خصوصی با همکاری وزارت کشور
- ابلاغ استانداردها و شاخص های کیفیت آب و خاک
- تدوین نهایی دستورالعمل ، برآورد هزینه پاکسازی آلودگی خاک و جرایم ناشی از آن
- تدوین ضوابط و معیارهای زیست محیطی انواع کودها کشاورزی
- تدوین نهایی ضوابط برآورد هزینههای ناشی از آلودگی منابع خاک و جریمه ناشی از آن
- تدوین نهایی آییننامه اجرایی تخلیه فاضلاب و مواد آلاینده اعم از مایع و جامد به خاک
- تکمیل فهرست برداری از پسماندهای مشمول کنوانسیون بازل و اجرای مقررات و کنوانسیونهای بین المللی حوزه مدیریت پسماندها از جمله انجام فرآیند واردات و صادرات انواع پسماندها در کشور مطابق مفاد و رویه کنوانسیون
- تهیه دستورالعمل ها و بخشنامه هایی در راستای ارتقای اجرای مفاد کنوانسیون بازل در راستای مدیریت پسماندهای مشمول کنوانسیون
- تدوین و ابلاغ شاخص های استقرار دولت سبز در دستگاههای اجرایی
- نظارت بر اجرای شاخص ها و رتبه بندی دستگاهها بر اساس عملکرد
- تعیین یک درصد از منابع اعتباری دستگاههای اجرایی برای استقرار نظام مدیریت سبز
- مطالعه تکمیلی توجیهی تفصیلی در 12 استان ( 9 منطقه و مطالعه تفصیلی اجرایی 6 منطقه)
- تدوین ضوابط و دستورالعملهای فنی تهیه شده درخصوص طبیعتگردی در مناطق تحت مدیریت
- تشکیل کارگروه ویژه جنگل برای نظارت بر روند احیای جنگل های بلوط و جنگل های هیرکانی
- جمع آوری، شناسایی، بازبینی، ساماندهی و تکمیل بانک اطلاعاتی 2967 نمونه از اجزای تنوع زیستی
- ارائه فهرست گونه های IUCN در معرض تهدید و خطر انقراض ایران با مشخصات کامل اطلاعات علمی
- انجام پایش به منظور نظارت بهینه و پیگیری ساماندهی وضعیت باغهای وحش و پرندگان، مراکز نگهداری از حیوانات و مراکز تکثیر و پرورش حیوانات و نظارت بر نقل و انتقالات حیوانات وحشی مابین آنها
- تهیه نقشه ذخیره گاههای زیستکره و ارسال به یونسکو
- مطالعه فسیل و سنگ و کانی در استان های آذربایجان غربی ،خراسان رضوی(گراخک) ،زنجان و ارومیه و تهیه نمونه های فسیل پالینومورف مناطق شمال شرق کشور
- تهیه دستورالعمل حفاظت از فسیلهای مختلف ایران و صدور و ورود آنها به/ از کشور
- تدوین سند جامع توسعه دریایی کشور و تصویب آن در شورایعالی انقلاب فرهنگی
- تدوین نقشه راه فناوری دریای کشور با همکاری معاونت علمی وفناوری ریاست جمهوری
- اجرای برنامه مسیر سبز- ساحل پاک در استان های ساحلی شمالی و استان های همجوار
- اجرای پروژء احیاء و بازسازی لاک پشت های دریایی استان بوشهر
- ثبت دو برنامه از ایران در نقشه جهانی برگزاری روز جهانی ماهیان مهاجر و وارد کردن اطلاعات مرتبط
- تهیه نقشه زیستگاه های حساس دریایی
- مشارکت در فرآیند تهیه برنامه ی احیاء دریاچه ارومیه با شرکت در جلسات کارگروه نجات دریاچه ارومیه برای ارائه دستاوردهای طرح و بررسی پروژه‌های اولویت‌دار
- معرفی تالابهای با اهمیت بین المللی جدید به کنوانسیون رامسر(2 تالاب)
- تهیه نقشه پراکنش تالابهای کشور
- همکاری با آژانس همکاریهای بین المللی ژاپن در طرح کشاورزی پایدار حوضه آبخیز ارومیه
- اجرای فاز دوم پروژه مدیریت اکولوژیک تالاب انزلی با همکاری جایکا
- تشکیل کارگروه ویژه هامون با دولت افغانستان و بازگشایی برخی نقاط مرزی برای تامین حقابه مرتبط
- اصلاح اساسنامه صندوق ملی محیط زیست و تصویب و ابلاغ آن توسط هیات محترم وزیران و برگزاری جلسات مجمع عمومی و تعیین مدیر عامل و راه اندازی آن
- تهیه وتنظیم یادداشت تفاهم میان صندوق ملی محیط زیست با برخی از بانک های اتریشی برای تآمین اعتبار پروژه های مشترک
- برگزاری نهمین و دهمین دوره جایزه ملی محیط‌زیست ، اهدای جایزه ملی محیط زیست و تقدیر از فعالان حفظ محیط زیست
- برگزاری چهاردهمین و پانزدهمین نمایشگاه بین المللی محیط زیست
- استقرار ، راه اندازی ، آموزش ، تهیه محتوای آموزشی و مدیریت سیستم آموزش مجازی (LMS)
- دریافت مجوز تاسیس پژوهشکده محیط زیست از وزارت علوم، تحقیقات تعیین هیات امنا و اعضای هیات علمی پژوهشکده و فناوری
- تهیه گزارش وضعیت محیط زیست SOE (1393-1384 )
- برگزاری مراسم بزرگداشت هفته ملی پژوهش و فناوری و انتخاب و معرفی پژوهشگران و فناوران برتر
- برگزاری همایش حقوق محیط زیست با حضور رییس محترم قوه قضائیه، قضات و اندیشمندان و بررسی ابعاد مختلف حقوق محیط زیست در کشور
- .برگزاری کارگاه آموزشی ویژه رابطین محیط زیستی بنیاد شهید وامور ایثارگران 31 استان کشور
- برگزاری دوره های آموزش مجازی ویژه سمن های محیط زیستی ،کارکنان ستادی و استانی سازمان
- برگزاری اولین کنفرانس بین المللی گردوغبار و برگزاری کارگاه آموزشی "پایش گرد و غبار" با همکاری وزارت محیط زیست ژاپن و JICA
- برگزاری کارگاه پایش ریزگردها و کارگاه کنترل آلودگی آب دریایی باهمکار ی ژاپن
- برگزاری دوره آموزشی پایش و مدیریت جیوه مرتبط با کنوانسیون میناماتا توسط هیات متخصص از دولت ژاپن
- برگزاری همایش جهانی خاک
- برگزاری سمینار جایکا درخصوص زیست بوم های دریایی .
- برگزاری کارگاه آموزشی همکاریهای منطقه ای دریایی و نظام پایش معاونت دریایی
- اجرای آموزش های محیط بانی برای 791 نفر در قالب دوره های آموزشی کاربردی شبانه روزی به 15 روز در هر دوره
- تهیه شاخص های آماری محیط زیست واستاندارد سازی تعاریف و مفاهیم واژه های آمار محیط زیست
- تکمیل نقشه پراکنش مناطق چهارگانه در نرم افزار GIS و تهیه خروجی آن
- تدوین و تصویب سیاست های کلی نظام در حوزه محیط زیست در مجمع تشخیص مصلحت نظام و ابلاغ آن توسط مقام معظم رهبری و معاون اول محترم رییس جمهور
- تهیه سند راهبردی محیط زیست در برنامه ششم توسعه مبتنی بر بیان ماده قانونی پیشنهادی چالش ها، اهداف میان مدت، راهبردها، سیاست ها و برنامه های اجرایی در حوزه های بخشی و فرابخشی و تعیین کمی میزان انجام فعالیت ها در طی سالهای اجرای برنامه ششم توسعه
- تهیه پیش نویس نسخه علمی و فرهنگی سند ملی محیط زیست
- تصویب و ابلاغ قانون "کنوانسیون میناماتا در مورد جیوه "
- الحاق کشور به پروتکل 1996 در خصوص جلوگیری از دفع مواد زائد وسایر مواد به دریا (پروتکل لندن)
- تصویب قانون الحاق دولت ج.ا.ایران به پروتکل کنوانسیون پیشگیری از آلودگی های دریایی ناشی از تخلیه پسماند و سایر مواد آلاینده (کنوانسیون لندن) در مجلس شورای اسلامی
- تهیه سند اقتصاد کم کربن و تصویب آن در هیات وزیران
- اصلاح و تکمیل لایحه هوای پاک ، تصویب آن در دولت و ارایه به مجلس جهت بررسی و تصویب
- تصویب لایحه جامع حفاظت از خاک در کمیسیون های دولت و ارسال به مجلس شورای اسلامی
- تشکیل یگان حفاظت محیط زیست زیر نظر بالاترین مقام دستگاه اجرایی
- تهیه وتنظیم یادداشت همکاری زیست محیطی میان جمهوری اسلامی ایران و دولت های ژاپن ، عمان، امارات متحده عربی، ترکیه ، فرانسه،فنلاند، ایتالیا، ترکمنستان، کویت و ارمنستان
- امضای سند فاز دوم احیای دریاچه ارومیه بین سازمان حفاظت محیط زیست و UNDP
- انجام امور مرتبط با پلیس بین الملل مرتبط با سه کارگروه فعال (جرایم آلودگی، حیات وحش و ماهیگیری) بعنوان نقطه تماس و اجرای برنامه های مشترک با پلیس بین الملل