گروه ديپلماسي

سفر به سرزمين بزرگ‌ترين دموكراسي جهان براي توسعه ديپلماسي منطقه‌اي. سال 95 را بايد سال توسعه مناسبات تهران و دهلي‌نو دانست. پس از آنكه نارندرا مودي، نخست‌وزير هند در نخستين روزهاي خرداد امسال به تهران سفر كرد و قرارداد طلايي توسعه بندر چابهار را به همراه حسن روحاني و محمد اشرف غني را در كنار توافقنامه و تفاهمنامه‌هاي ديگر به امضا رساند، ديروز دريابان علي شمخاني، دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران هم به دهلي‌نو سفر كرد تا در سفر دو روزه خود به هند، در رايزني با نخست‌وزير، مشاور امنيت ملي و ديگر مقام‌هاي سياسي هند، موضوعات دوجانبه و همچنين تحولات سياسي و امنيتي منطقه و بين‌المللي را مورد بررسي قرار دهد.
شرايط براي جهش روابط ايران و هند فراهم شده است
«ارتقاي همكاري‌هاي همه‌جانبه با كشورهايي كه در دوره تحريم‌هاي ظالمانه اقتصادي در كنار ما بودند، مهم‌ترين اولويت سياست خارجي جمهوري اسلامي ايران است.»؛ اين عبارت، توصيفي بود كه دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران در بدو ورود خود به دهلي‌نو درباره هدفش براي سفر به هند به خبرنگاران گفت. شمخاني در سخناني كوتاه در فرودگاه بين‌المللي ايندرا گاندي به تشريح ويژگي‌هاي دور جديد همكاري‌هاي دو كشور پرداخت؛ همكاري‌هايي كه در پي سفر نارندرا مودي، نخست وزير هند به تهران پايه‌گذاري شد .وي در تشريح اين همكاري‌ها اظهار داشت: مجموعه زمينه‌هاي لازم براي ايجاد جهش در مناسبات تهران و دهلي‌نو در ابعاد دوجانبه، منطقه‌اي و بين‌المللي فراهم شده است. وي با اشاره به مشتركات قابل توجه و برداشت‌هاي مشترك ايران و هند در بسياري از موضوعات سياسي، امنيتي و فرهنگي تصريح كرد: ارتقاي سطح همكاري‌هاي فيمابين در ابعاد سياسي، امنيتي، دفاعي و اقتصادي مهم‌ترين اولويت مسوولان دو كشور در فضاي پسابرجام است. وي تاكيد كرد: مشتركات تمدني، تاريخي و مذهبي ميان دو كشور با توجه به جامعه عظيم مسلمانان در هند، زمينه بسيار مناسبي براي توسعه مناسبات فرهنگي ميان ايران و هند ايجاد كرده است. شمخاني افزود: در شرايطي كه جريان تروريسم تكفيري با ارايه قرائت‌هاي دروغين از دين اسلام چهره مسلمانان در جهان را مخدوش كرده است، بايد با افزايش ارتباطات هدفمند ميان مسلمانان جهان با ريشه‌هاي اعتقادي فتنه تروريسم مقابله شود.
عقب‌ماندگي چندساله پروژه چابهار بايد جبران شود
نخستين ديدار علي شمخاني در هند، با نارندرا مودي، نخست وزير اين كشور صورت گرفت؛ كسي كه با رسيدن به قدرت در سال 2014، موجب شده تا مناسبات ميان تهران و دهلي‌نو نيز وارد فصلي جديدي شود و تحركات بيشتري براي نزديكي در روابط سياسي و گسترش مناسبات تجاري و اقتصادي و ارتقاي همكاري‌ها در همه زمينه‌ها صورت بگيرد. شمخاني در اين ديدار، سخنانش را با يادي از گذشته آغاز كرد؛ از روزهايي سخت تحريم كه هند در كنار ايران بود و از حقوق هسته‌اي ايران دفاع مي‌كرد. دبير شوراي عالي امنيت ملي با اشاره به آن روزها اظهار داشت: رويكردهاي سازنده و جايگاه مستقل جمهوري اسلامي ايران و هندوستان به عنوان دو قدرت منطقه‌اي، زمينه‌هاي قابل ملاحظه‌اي را براي همكاري مشترك براي پايان‌بخشي به منازعات و بحران‌هاي منطقه‌اي و همچنين مبارزه با جريان تروريسم تكفيري فراروي دو كشور قرار داده است. شمخاني در ادامه به توافق سه‌جانبه تهران، كابل و دهلي‌نو درباره بندر چابهار كه در سفر اخير مودي به ايران به امضا رسيد هم اشاره‌اي كرد و با تاكيد بر ضرورت افزايش تحرك دو كشور براي جبران عقب‌ماندگي چندساله در اين پروژه عظيم خاطرنشان كرد: فعال‌سازي كريدور شمال - جنوب و نقش محوري بندر چابهار در اجراي اين طرح موجب شكوفايي پروژه‌هاي ترانزيتي و شكل‌گيري منافع اقتصادي قابل توجه براي مجموعه كشورهاي فعال در اين كريدور خواهد شد. وي با تاكيد بر ضرورت احياي سند همكاري‌هاي راهبردي كه در سال 1998 به امضاي سران دوكشور رسيده بود، ابراز داشت: در فضاي پس از برجام مجموعه موانع و محدوديت‌هايي كه اجراي اين سند را متوقف كرده بود، برطرف شده و لازم است دو كشور براي بهره‌گيري از ظرفيت‌هاي گسترده اين سند گام‌هاي جديدي بردارند.
مناسبات ايران و هند تهديدي براي ساير كشورها نيست
وي فعال‌سازي همكاري‌هاي امنيتي، فضايي، دفاعي و سايبري را به عنوان حوزه‌هاي مكمل در مناسبات سياسي و اقتصادي دو كشور، بسترساز افزايش سطح روابط همه‌جانبه ميان ايران و هند عنوان كرد و يادآور شد: موقعيت برجسته دو كشور در علوم نو شامل نانوتكنولوژي، بيوتكنولوژي، سلول‌هاي بنيادي و علوم شناختي از جمله ظرفيت‌هاي اختصاصي در همكاري‌هاي دو جانبه تهران و دهلي نو است. شمخاني روابط ايران و هند را غير متاثر از فشار طرف‌هاي ثالث عنوان كرد و افزود: مناسبات تاريخي و سازنده دو كشور هيچگاه تهديدي براي ساير كشورها نبوده و رويكردي به جز افزايش ثبات، امنيت و توسعه منطقه‌اي را دنبال نكرده است. دبير شوراي عالي امنيت ملي گفت: جامعه عظيم مسلمانان هند و روابط تاريخي و اشتراكات تمدني و فرهنگي ميان دو كشور بستري مناسب براي تبادل ديدگاه‌ها و جهت دهي ظرفيت‌هاي فرهنگي به عنوان بخش مهمي از روابط ايران و هند است. وي با اشاره به رويكرد برخي از كشورهاي حامي تروريسم در منطقه كه به كارخانه داعش‌سازي تبديل شده‌اند،گفت: همكاري‌هاي فرهنگي ايران و هند مي‌تواند زمينه نفوذ و فعاليت گروه‌هاي تكفيري در جامعه مسلمانان هند را از ميان ببرد.
تاكيد مودي بر مبارزه ايران و هند عليه تروريسم
ناريندرا مودي، نخست‌وزير هند نيز در اين ملاقات با ابلاغ سلام‌هاي گرم خود به مقام معظم رهبري و رييس‌جمهور كشورمان گفت: سفر جنابعالي به هند كه در ادامه ديدار من از تهران انجام شده است، اقدامي بسيار مهم و نشان‌دهنده اراده دو كشور براي سرعت دادن به اجراي توافقات مشترك است. وي رويكرد ايران و هند را محافظت و حمايت از انسانيت عنوان كرد و اظهار داشت: امروز مهم‌ترين خطري كه انسانيت را تهديد مي‌كند، تروريسم و افراط‌گري است. نخست وزير هند اسلام را دين عطوفت و رحمت عنوان كرد و اظهار داشت: از 1400 سال قبل تاكنون هيچ رخدادي نتوانسته بود به اندازه رفتار تروريست‌هاي تكفيري كه هيچ نسبتي با اسلام ندارند به اين دين لطمه وارد كند. وي با تاكيد بر ضرورت مقابله همه‌جانبه و موثر با ريشه‌هاي اعتقادي تروريسم تكفيري گفت: در كنار توسعه همكاري‌هاي اقتصادي و سياسي بايد همكاري مشترك در حوزه مبارزه با تروريسم نيز در دستور كار نهادهاي ذي‌ربط دو كشور قرار بگيرد.
راه گفت‌وگو ميان ايران و عربستان بسته نيست
شمخاني پيش از سفر به هند، با روسيااليوم نيز گفت‌وگويي داشت؛ گفت‌وگويي كه طي آن وي  درخصوص همكاري‌هاي ايران و روسيه در سوريه و استفاده روس‌ها از پايگاه‌ نوژه، روابط ايران و تركيه، حضور مستشاري ايران در عراق، وضعيت يمن، روابط ايران و عربستان و همچنين آخرين تحولات مربوط به برجام سخن گفت. مهم‌ترين محور سخنان او به شرح زير است:
  از سرگيري استفاده مجدد روسيه از نوژه در آينده به تحولات ميداني در سوريه بستگي دارد.
 در مورد مساله سوريه ما از تركيه مي‌خواهيم كه اجازه ارايه هيچگونه كمك نظامي به گروه‌هاي تروريستي را ندهد و در نابودكردن گروه‌هاي تروريستي مشاركت كند. همچنين اميدواريم كه مرزهاي خود را روي تروريست‌ها ببندد و در گفت‌وگوي سوري- سوري كمك كند.
 برخي از سفارتخانه‌هايي كه در عراق فتنه‌انگيزي مي‌كنند و برخي كشورها كه متاسفانه نمي‌خواهند عراق سر و سامان بگيرد تلاش كردند اين راهپيمايي‌ها را به اعتراض‌هايي عليه ايران تبديل كنند.
 طي 18 ماه گذشته به عناوين خبري‌اي كه رسانه‌هاي سعودي منتشر مي‌كنند مي‌نگرم، مي‌بينم كه آنها هميشه مي‌گويند تعدادي از مستشاران ايراني در يمن را بازداشت كرده‌اند اما آنها نتوانسته‌اند حتي يك تن از آنها را در رسانه‌ها نشان دهند.
 روسيه بايد حمايت بيشتري از ملت يمن انجام دهد.
 راه گفت‌وگو ميان ايران و عربستان بسته نيست. ما باب گفت‌وگو را با هيچ كشوري به جز رژيم غاصب اسراييل نمي‌بنديم.
 فهرستي از اقدام‌هاي امريكا كه با روح برجام منافات دارد وجود دارد و نشان مي‌دهد كه امريكايي‌ها به برجام پايبند نيستند.
 ايران از پيامدهاي برهم زدن برجام ترسي ندارد.