شناسهٔ خبر: 14897774 - سرویس فرهنگی
نسخه قابل چاپ منبع: بهار | لینک خبر

در دنیای «مفتش شش انگشتی» چه می‌گذشت؟

استاد داود رشیدی از ژنو تا تهران

گروه فرهنگی: داود رشیدی که یکی از پیشکسوتان مطرح بازیگری در این محسوب می‌شود در حالی جمعه پنجم شهریورماه دار فانی را وداع گفت که آثاری ارزشمند از او به یادگار مانده است.

صاحب‌خبر -
رشیدی از جمله هنرمندان جامع‌الاطرافی است که علاوه بر بازیگری در سه عرصه سینما، تلویزیون و تئاتر، در مقام کارگردان در عرصه تئاتر نیز فعالیت کرده و همچنین به عنوان مترجم نمایشنامه‌هایی را ترجمه کرده است. او با کوله‌باری از نقش‌های به یادماندنی و آثار قابل توجه در سن 83 سالگی درگذشت. او در عین تیرماه سال 1312 در تهران متولد شد و به دلیل شغل پدر سال‌های تحصیل را خارج از ایران گذراند. او در ترکیه و پاریس تحصیل کرد و دوره تحصیلات دانشگاهی را در ژنو گذراند. او سال‌ها با احترام برومند زندگی مشترک خود را پیش برد و لیلی رشیدی و فرهاد رشیدی فرزندان این دو هنرمند محسوب می‌شوند. در ادامه مروری به دنیای رشیدی در سه عرصه تئاتر،‌سینما و تلویزیون صورت می‌گیرد.

دنیای تئاتری رشیدی
داود رشیدی از هنرمندانی است که برای ورود به عرصه هنرپیشگی و کارگردانی از دروازه تئاتر عبور کرد. این بازیگر پیشکسوت در سال 1343، زمانی که تحصیلات خود را در ژنو در رشته‌های کارگردانی و بازیگری تئاتر به پایان رسانده بود، وارد دنیای هنر در ایران شد. او در گام نخست در اداره تئاتر آن زمان وابسته به وزارت فرهنگ و هنر استخدام شد و یکی از نخستین اقدامات جدی او تشکیل گروه تئاتر امروز بود، گروهی که چهره‌های شاخصی چون پرویز فنی‌زاده، داریوش فرهنگ، مهدی هاشمی، فهیمه راستکار، سیاوش طهمورث، مرضیه برومند و سوسن تسلیمی در آن رشد کردند و در کار هنری گام برداشتند.

رشیدی در عین حال که به عنوان بازیگر روی صحنه تئاتر می‌رفت در اصل در حضوری چشمگیر پشت صحنه تئاتر و به عنوان کارگردان داشت. رشیدی نمایش‌هایی چون «در انتظار گودو»، «ریچارد سوم»، «پیروزی در شیکاگو»، «منهای دو»، «آقای اشمیت کیه؟» را اجرا کرده است که همگی جزو نمایش‌های شاخص در تئاتر ایران محسوب می‌شوند. دو نمایشی که به کارگردانی این هنرمند در سال‌های اخیر روی صحنه رفتند، عبارتند از: «مهنای دو » با بازی حسن معجونی و سیامک صفری و «آقای اشمیت کیه؟» که در تالار ایرانشهر و با حضور بازیگرانی چون سیامک صفری، احمد ساعتچیان، بهناز جعفری و سروش صحت اجرا شد.

رشیدی و نقش‌های به‌یادماندی در سینما
رشیدی بعد از آنکه تجربیاتی در دنیای تئاتر به دست آورد، همانند اغلب بازیگران تئاتر دهه 40 پا به دنیای سینما هم گذاشت. او در ابتدای راه با کارگردانی چون جلال مقدم در «فرار از تله» همراه شد و در ادامه مسیر مقابل دوربین فریدون گله رفت و در نقش «آق حسینی» در فیلم «کندو» یک بازی به یادماندی از خود به یادگار گذاشت.

از جمله نخستین فیلم‌هایی که او در سال‌های بعد از انقلاب ایفا کرد،‌ «مرز» به کارگردانی جمشید حیدری بود که به عنوان اولین فیلم با موضوع دفاع‌مقدس محسوب می‌شود. او در ادامه با بازی در «جایزه» مقابل دوربین علیرضا داودنژاد رفت و این همکاری را در فیلم‌هایی چون «خانه عنکبوت» و «ملاقات با طوطی» هم ادامه داد. این بازیگر که از همراهان قدیمی زنده‌یاد علی حاتمی محسوب می‌شد در «کمال‌الملک» این کارگردان هم نقش‌آفرینی کرد و مقابل دوربین او در «طهران روزگار نو» هم رفت. «اکباتان» به کارگردانی مهرشاد کارخانی از آخرین نقش‌آفرینی‌های رشیدی در سینما محسوب می‌شود، فیلمی که محصول سال 1390 است.

رشیدی و تلویزیون
بعد از آنکه داود رشیدی کار در تئاتر را آغاز کرد در سال 1352 از اداره تئاتر به تلویزیون ملی ایران رفت و در سمت مدیریت گروه نمایش‌ها و سرگرمی‌های آن سازمان مشغول به کار شد. غیر از این مسئولیت که چندان هم ادامه نیافت، رشیدی، به عنوان بازیگر در قاب تلویزیون جای گرفت و یکی از درخشان‌ترین نقش‌های او در تلویزیون بازی در مجموعه «هزاردستان» به کارگردانی علی حاتمی است. او در نقش مفتش شش‌انگشتی توانست یکی از شخصیت‌های ماندگار تلویزیون را خلق کند. «مختارنامه»، «کلاه پهلوی»،‌ »ولایت عشق» و «امام علی» از جمله سریال‌هایی با بازی رشیدی هستند. یکی از مشغله‌های رشیدی در تلویزیون کارگردانی تله تئاتر بوده است. نمایش‌های «هنر»،‌ »شایعه» و «آخرین گودو» با حضور او به عنوان کارگردان هنری، و گاه مترجم و تهیه‌کننده روی صحنه رفته است.