به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری فارس، منابع خبری چند روز گذشته اعلام کردند که از تابستان سال 2011 که روابط ترکیه و سوریه به سوی تنش و قطع حرکت کرد، برای نخستین بار یکی از معاونهای «هاکان فیدان» رئیس سرویس اطلاعاتی ترکیه به دمشق رفته است.
روزنامه سعودی «الشرق الاوسط» به جزئیات این دیدار اشاره و تأکید کرد که «اسماعیل حقی تکین» دیپلمات سابق و معاون رئیس حزب چپگرای «الوطن» ترکیه به سوریه سفر کرده است.
تکین در گفت‌وگو با این روزنامه تأکید کرد که 5 بار از ماه می (اردیبهشت) گذشته به عنوان نماینده حزب الوطن به دمشق سفر و با شماری از مسئولان بلندپایه سوریه از جمله بشار اسد رئیس جمهور این کشور دیدار کرده است.
وی که معاون رئیس سرویس اطلاعاتی ترکیه نیز بوده و در مذاکرات سال 1998 وظیفه رهبری این مذاکرات را بر عهده داشته است اعلام کرد که در جریان سفرهای خود به دمشق با «عبدالله الاحمر» مرد شماره دو حزب البعث، «علی مملوک» رئیس دفتر امنیت ملی سوریه و «ولید معلم و فیصل مقداد» وزیر خارجه و معاون وی دیدار کرده است.
این مقام تُرک تصریح کرد که مذاکرات وی در دمشق پیرامون چند محور بوده و در جریان سفرهای خود مسائل امنیتی، سیاسی و همکاری اقتصادی و بازرگانی را با مسئولان سوری بررسی کرده است. وی اظهار داشت که برای اینکه به سوریه برود نیازمند میانجیگر نبوده چون او نماینده یک حزب در ترکیه بوده است؛ او در توضیح بیشتر عدم نیاز به میانجیگر و نقش احتمالی تهران در این سفرها می‌گوید: «روابط ما قطع نشده است و دولت و همه نهادهای حکومتی در ترکیه بر این مسئله واقفتند، اما [در خصوص نقش ایران] امکان دارد که تهران دیدارهای سایر شخصیتها از دو طرف را ترتیب داده باشد».
تکین درباره نشستهای دیگر سوری-ترکی که همزمان با نشستهای دمشق در الجزایر برگزار شده است گفت: «شاید دیدارهای دیگری میان سرویسهای اطلاعاتی دو کشور برگزار شده باشد ولی ارتباطی به ما ندارد... من فکر میکنم که این دیدارها تا کنون در سطح سرویس اطلاعات ادامه دارد و یکی از آنها (نشست) در تهران ادامه دارد».
این نماینده پارلمان ترکیه درباره اینکه آیا هدف از این تماسها عادی سازی کامل روابط با سوریه است، نیز اظهار داشت: «رسیدن به این نقطه دشوار است، ولی غیر ممکن نیست. این مسئله در خصوص سوریه، با از سرگیری روابط [ترکیه] با روسیه متفاوت است. در بحران سوریه طرفهای بسیاری حضور دارند و مسائل گوناگونی وجود دارد که باید بدان توجه کرد».
وی با اشاره به اینکه اگر خواستار توقف خونریزی در خاورمیانه هستیم باید به سرعت روابط ترکیه و سوریه به حالت طبیعی خود بازگردد، تأکید کرد: امروز (چهارشنبه) نیروهایی از ترکیه وارد حلب شدند و طی روزهای آتی شاهد آن خواهیم بود که حلب توسط ارتش سوریه به سوریه بازخواهد گشت و اگر روابط را به حالت عادی خود بازنگردانیم و درگیری را متوقف نکنیم، شاهد خونریزی بیشتری خواهیم بود.
تکین با این ادعا که رئیس جمهور سوریه به تلاشها برای بازگرداندن روابط دو کشور به حالت عادی، نگرش مثبتی از خود نشان داد است، درباره موضع آنکارا درباره آینده اسد نیز گفت: اگر ترکیه بپذیرد یا نپذیرد که اسد [به کار خود] ادامه دهد، باید اعتراف کنیم که اسد یک حقیقت در سوریه است و توده بزرگی از ملت سوریه در پس وی قرار دارند و او را تأیید می‌کنند. لذا اگر ترکیه خواستار توقف خونریزی است باید دستکم در مرحله نخست حضور وی را بپذیرد. پس از آن تصمیم بر عهده خود ملت سوریه است؛ زیرا این یک مسئله داخلی است و فقط مخصوص خود ملت سوریه است.
این مقام تُرک همچنین چندی پیش گفته بود که روابط ترکیه و سوریه به وضعیت عادی خود بازخواهد گشت، و مذاکراتی نیز میان شخصیتهای دو کشور با میانجیگری جمهوری اسلامی ایران در حال انجام است.
انتهای پیام/ص
∎