میانجیگری یک مقام نظامی روس كه روز شنبه در رأس هیأتی وارد «حسکه» شد و توانست كُردها و ارتش سوریه را ملزم به قبول آتشبس در این شهر كردنشین كند، فقط چند ساعت دوام آورد و آرامش از این شهر كه از هفته گذشته به میدان اصلی نبرد در سوریه تبدیل شده بود، بار دیگر رخت بربست.
به گزارش خبرگزاری رسمی سوریه (سانا)، نیروهای نظام سوریه و یگانهای مدافع خلق در پی درگیریهای مداوم از سهشنبه گذشته بالاخره به آتشبس در شهر حسکه دست یافتند؛ اما کردها به آن پایبند نبودند و دست به عملیاتی گسترده علیه نظام سوریه زدند. این در حالی است كه یک مقام کرد به خبرگزاری فرانسه گفت «به توافق آتشبس دست نیافتیم و توافق نشده مقری به نظام سوریه بازگردانده شود. قرار است مذاکرات جدید دوباره از سر گرفته شود».
خبرگزاری رسمی سوریه در گزارشی مینویسد كه با میانجیگری هیأت نظامی قرار شد پس از انتقال مجروحان به بیمارستانهای «قامشلی»، اوضاع حسکه به وضعیت قبل بازگردد و مذاکرات جدیدی برای حل ساير مسائل حلنشده آغاز شود. منابع مخالف در سوریه نیز گفتند این توافق با نظارت روسیه به دست آمد و توافقنامه در فرودگاه بینالمللی قامشلی امضا شد. این منابع افزودند هفت مقری که کردها بر آن تسلط یافته بودند، به نیروهای نظام بازگردانده شد، درحالیکه نیروهای سوری از سه مقر دیگر که آن را در محله «النشوه» در جنوب حسکه تصرف کرده بودند، عقبنشینی نکردهاند.
کردهای سوریه بر بخشهایی از مناطق شمال سوریه تسلط یافتهاند و فقط حسکه و قامشلی در کنترل نیروهای سوری باقی مانده است. کردها و نظام سوریه کنترل شهر قامشلی را بین خود تقسیم کردهاند، بهطوریکه نیروهای نظامی سوریه بر بخشی از شهر، فرودگاه، زندان مرکزی و ساختمانهای دولتی تسلط دارند و ساير مناطق دست کردهاست.
گویا یگانهای کرد خیال ندارند جنگ را متوقف كنند و به گزارش الجزیره، بعد از اعلام توافق، نیروهای کرد حملهای را ترتیب دادند تا آخرین مناطق تحت کنترل دولت را از دست نیروهای دولتی بگیرند. این بعد از درخواست از نیروهای طرفدار دولت سوریه برای تحویل سلاح و تسلیمشان بود.
ساکنان محلی در شهر به خبرگزاری آلمان گفتند یگانهای کرد از طریق بلندگوها در مسجد «الخباب» در محله «الکلاسه» از نیروهای دولتی سوریه خواستند سلاحشان را تحویل دهند و خود را تسلیم نیروهای کرد کنند، وگرنه با آنها طبق قوانین این یگانها برخورد خواهد شد.
براساس گزارشها، جنگ در حسكه كه كنترل آن بین كردها و دولت سوریه تقسیم شده است، خشنترین مقابله بین یگانهای مدافع خلق و ارتش سوریه از زمان آغاز بحران پنجساله در این كشور است. این نبرد زمانی شدت گرفت كه جنگندههای سوری برای نخستینبار مواضع این گروه را بمباران كردند. بعد از آن بود كه آمریکا برای حمایت از نیروهای ویژه آمریکایی و یگانهای مدافع خلق، جنگندههایی را به این منطقه اعزام کرد.
رهبران كرد باور دیگری دارند و میگویند تشدید درگیریها در این شهر بهدلیل تغییر خط مشی تركیه در قبال سوریه است. این در حالی است كه یک مقام رسمی سوریه در گفتوگو با روزنامه لبنانی الاخبار تأكید میكند: باقیماندن نیروهای نظام در سازمانهای دولتی در شهر حسکه یک تصمیم رسمی و قطعی است و نمایندگان نیروهای کرد خواهان مسائلی هستند که حاکمیت ملی را نقض میکند؛ اينكه کردها میگویند سوریه با ترکیه توافق کرده که آنها را نابود کند، خلاف واقع است.
این در حالی است كه سخنان اخیر «بنعلی ییلدیریم»، نخستوزیر ترکیه، نشاندهنده تغییر بزرگی در مواضع این کشور در قبال سوریه است. او با زبان احترام و تقدیر درباره جایگاه و نقش برجسته «بشار اسد»، رئیسجمهوری سوریه، در بحران این کشور صحبت و تأکید کرد: «ترکیه مایل است در شش ماه آینده برای توقف خونریزی در سوریه و بهبود اوضاع وخیم در این کشور نقش مهمی بازی کند».
ییلدیریم از آغاز نخستوزیری خود در حال پیادهكردن سیاست «بهصفررساندن مشکلات» با همسایگان تركیه است؛ عملكردی كه در واقع «احمد داووداوغلو»، سلف او، یكی از قربانیان آن به شمار میرود. بعد از كودتای ناكام تركیه، حزب حاكم «عدالت و توسعه» بهخوبی دریافت وحدت سیاسی و جغرافیایی آنكارا بهدلیل دادن اولویت به جنگ در سوریه در حال تهدید است. ازهمینرو میراث پنج سال گذشتهاش درباره مداخله نظامی در سوریه و جنگ نیابتی برای سرنگونکردن نظام این کشور با هماهنگی عربستانیها و قطریها و حمایت از مخالفان سوری را رها كرد و اكنون به بازیگر جدیدی در منطقه تبدیل شده است. به باور بسیاری ماه عسل ترکیه با مخالفان سوریه به پایان خود نزدیک شده است و شاید بتوان گفت ماه عسل میان مخالفان سوری و آمریکا نیز به پایان رسیده؛ آمریکایی که تاكنون هیچگاه در بهحرکتدرآوردن جنگندههایش برای حمایت از مخالفان سوری تردید نكرده بود.
∎