با نزدیک شدن به انتخابات پنجمین دوره مجلس خبرگان رهبری که بطور همزمان با دهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی در هفتم اسفندماه امسال برگزار خواهد شد، آرایش سیاسی احزاب و گروه‌های سیاسی، معطوف به رقابت انتخاباتی به تدریج در حال شکل‌گیری است. هر یک از جریان‌های سیاسی کشور مبتنی بر تحلیل خود از وضعیت سیاسی کشور، برنامه‌ریزی مستقلی برای موفقیت در انتخابات آتی داشته‌اند. در این میان هر دو جریان اصلی کشور با موانعی نیز برای موفقیت مواجه‌اند.

یکی از بازیگران مهم فعالیت‌های سیاسی در کشور اصولگرایان هستند که در انتخابات مجلس خبرگان نیز همواره نقشی کلیدی داشته‌اند. و به نحوی می‌توان آنان را پیروز ادوار انتخابات مجلس خبرگان دانست. در این دوره از انتخابات نیز این جریان به جد در تلاش است تا برتری خود در این مجلس را حفظ نماید.

1. نقاط قوت و فرصت‌های اصولگرایان

1- پایگاه اجتماعی قدرتمند اصولگرایان در حوزه‌های علمیه، مهمترین قوتی است که در انتخابات مجلس خبرگان با توجه به ضرورت داشتن شرط اجتهاد برای نامزدهای آن در اختیار اصولگرایان قرار دارد. این فرصت امکان معرفی چهره‌های متعددی که از وزانت علمی و حسن سابقه برخوردارند را در اختیاراصولگرایان قرار خواهد داد تا با دست باز به میدان رقابت وارد شوند.

2- اصولگرایان در مرحله احراز صلاحیت نامزدهای مورد علاقه شان نیز دچار مشکل چندانی نیستند، چرا که این افراد هم از وزانت علمی لازم برخوردارند و هم آنکه از سوابق سوئی نیز چون بخشی اط نامزدهای جریان رقیب نیز برخوردار نیستند.

3- آراء قابل قبول و ثابت اصولگرایان نیز همواره در پای کار انتخابات مختلف از جمله انتخابات مجلس خبرگان بوده و اطمینان خاطری حداقلی را برای آن فراهم می‌‌آورد که این وضعیت همانطور که گفته شد در جریان مقابل وجود ندارد.

4- داشتن اکثریت مجلس خبرگان حاضر نیز می‌تواند در موفقیت ایشان در انتخابات آتی موثر باشد، و نامزدهای اصولگرا را در موقعیت برتری قرار دهد.

2. نقاط ضعف اصولگرایان

1- از دست دادن فضای عمومی کشور با توجه به شکست در انتخابات ریاست جمهوری، جریان اصولگرا را فعلا در موقعیت انفعالی قرار داده است. تداوم این وضعیت تا آستانه انتخابات، کار را بر جریان اصولگرا در آستانه انتخابات دشوار خواهد کرد.

2- وجود اختلافات متعدد در اردوگاه اصولگرایی، که اوج آن را در انتخابات مجلس نهم و ریاست جمهوری یازدهم مشاهده نمودیم، به عنوان یکی از موانع موفقیت اصولگرایان که بطور کامل تاکنون رفع نشده است. همانطور که شاید به خاطر مانده باشد، در انتخابات دور گذشته انتخابات مجلس خبرگان نیز شاهد ارائه دو لیست در اردوگاه اصولگرایی، یکی با محوریت آیت الله مصباح یزدی و شاگردان ایشان و دیگری با محوریت آقای هاشمی رفسنجانی و چهره‌هایی از جامعه روحانیت تهران و جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بودیم. حال بعد از گذشت چند سال هرچند از این اختلافات کاسته شده است، اما همچنان امکان ارائه لیست‌های متفاوت وجود دارد.

3- چگونگی مواجهه با آقای هاشمی رفسنجانی در انتخابات مجلس خبرگان آتی نیز معضل دیگری است که به محل مناقشه اصولگرایان تبدیل خواهد شد. هر چند هاشمی در سال‌های اخیر فاصله بسیاری از اردوگاه اصولگرایان گرفته و دیگر باید او را خارج از جریان اصولگرایی تعریف نمود، اما در انتخابات مجلس خبرگان هنوز بخشی از اصولگرایان بر قرار دادن نام وی در لیست اصولگرایی منسوب به جامعه روحانیت و جامعه مدرسین اصرار خواهند ورزید و این زمینه واگرایی و ارائه لیست‌های دوم و سوم در این اردوگاه را تشدید خواهد بخشید.

حتی حضور حجت الاسلام حسن روحانی در انتخابات با توجه به آنکه نام وی در ادوار گذشته همواره به عنوان یکی از نامزدهای جامعه روحانیت و جامعه مدرسین مطرح بوده است، جنجال آفرین خواهد شد و اختلافاتی را در اردوگاه اصولگرایان ایجاد خواهد کرد.

3. آخرین اقدامات

1- تشکیل کمیته انتخاباتی: آخرین اخبار از اردوگاه اصولگرایان حاکی از آن است که مشکل چندانی پیش روی اردوگاه اصولگرایی برای حضور با همه توان در انتخابات مجلس خبرگان وجود ندارد و کار تدبیر و تصمیم‌گیری به جامعتین سپرده شده است. سید محمد غروی از فعالیت انتخاباتی کمیته‌ای در جامعه مدرسین حوزه علمیه قم خبر داده و مجلس خبرگان را تنها هدف انتخاباتی این تشکل معرفی کرده است. به نظر می‌رسد این کمیته‌ قرار است پیرامون مسائل مربوط به شرکت جامعه مدرسین حوزه علمه قم در انتخابات مجلس خبرگان و کاندیداهای احتمالی این تشکل بررسی‌های لازم را انجام داده و نظرش را به شورای عالی جامعه مدرسین ارائه دهد.

حجت‌الاسلام مصباحی مقدم در این باره گفته است: کمیته انتخاباتی جامعتین از ماه‌ها قبل کار خود را شروع کرده و نشست‌هایی داشتند و تاکنون نتایج و تفاهم‌های خوب و خاصی حاصل شده است که نیاز به تکمیل دارد. بحث مصادیق هم مطرح شده و تا حدود زیادی نامزدهای مجلس خبرگان از سوی جامعتین مشخص شدند ولی هنوز این فهرست نهایی نشده است.

2- ورود به بحث مصداق‌ها و تعیین نامزدها: همچنین سخنگوی روحانی جامعه روحانیت مبارز در پاسخ به این سوال «شناسایی مصادیق را برای انتخابات خبرگان آغاز کرده‌اید؟» می‌گوید: «بله شروع کرده‌ایم و طبعاً هریک از دو جامعه روحانیت و جامعه مدرسین پیشنهادات خود را جداگانه تهیه می‌کنند و در کمیته مشترک براى توافق گفت‌وگو می‌کنند تا انشاالله به لیست مشترک دست یابند. جامعتین کمیته مشترک دارد که تعدادی را ما از جامعه روحانیت انتخاب کرده‌ایم و تعدادی را نیز جامعه مدرسین انتخاب کرده که اینها با یکدیگر نشست مشترک خواهند داشت.»

3- سپردن کار به جامعتین: همچنین مصباحی مقدم می‌افزاید: «حضرت آیت‌الله موحدى کرمانى نقل کردند که حضرت آیت‌الله مصباح یزدی فرموده‌اند که محوریت انتخابات را جامعتین باید برعهده داشته باشد.»

اگر این حرف صحت کامل داشته باشد می‌توان امیدوار بود که اصولگرایان در روند وحدت قرار گیرند و لیست واحدی برای مجلس خبرگان ارائه گردد.

4. راهبردها و سناریوها

1- وحدت با محوریت جامعتین: مهمترین نکته قابل ذکر در ذیل راهبردهای اردوگاه اصولگرایان برای انتخابات مجلس خبرگان، تلاش برای وحدت حداکثری با محور قرار دادن جامعتین است. در این دوره از انتخابات در میان اصولگرایان قرار شده تا سازوکار انتخابات مجلس خبرگان را جامعتین (جامعه روحانیت مبارز و جامعه مدسین حوزه علمیه قم) تعیین کرده و روی افراد مطرح برای نامزدی در انتخابات به جمع بندی رسیده و فهرست نامزدهای مورد حمایت خود را اعلام کنند. این تجمیع قوا خواهد توانست تا اصولگرایان را در موقعیت برتر قرار دهد.

2- حفظ وزانت مجلس خبرگان: بنظر می‌رسد برخلاف راهبرد اصلاح طلبان برای جوانگرایی، اصولگرایان اصل را بر حفظ وزانت مجلس خبرگان گذاشته و تلاش دارند تا اصل را بر حفظ بزرگان مجلس خبرگان بگذارند و در صورت ضرورت تنها به تغییر بیندیشند.

در همین راست می‌تواند به این بخش از اظهارات حجت‌الاسلام مصباحی مقدم استناد نمود که روال و منطق گزینش افراد را چنین معرفی می‌کند: «بنا بر این است که اعضای محترم خبرگان که از دوره گذشته فعال بوده‌اند اگر از نظر سلامت جسمی آمادگی لازم را داشته باشند مجددا برای خبرگان مورد پیشنهاد قرار بگیرند البته شاید در مواردی خود اعضای فعلی خبرگان مایل به ادامه حضور نباشند آن هم به دلیل وضعیت سن و جسم و بیماری، لذا اگر برای حضور ابراز تمایل نکردند طبعا باید جایگزین‌هایی را برای آنها داشته باشیم.»

5. دغدغه‌ها

1- نفوذ لیبرال‌ها: نگرانی از ورود چهره های سیاسی با گرایشهایی غیرانقلابی و لیبرال مسلک از دغدغه‌های اصولگرایان است. محمدتقی رهبر نماینده پیشین مجلس معتقد است که جریانی لیبرالی خیز بلندی را برای حاکم شدن بر مجلس خبرگان برداشته است. امام جمعه شهر اصفهان با اعلام خبر فعالیت های پشت پرده برخی اصلاح طلبان برای تصاحب کرسی های مجلس خبرگان، عنوان کرد: رقابت سیاسی بین اصولگرایان و اصلاح‌طلبان را نمی‌توان انکار کرد. اما آنچه که اصولگرایان باید به آن توجه ویژه داشته باشند، مسئله انتخابات خبرگان رهبری است که عده‌ای برای آن خیز برداشته‌اند تا جریان لیبرالی را در مجلس خبرگان حاکم کنند«جامعه اصولگرا در حال حاضر دارای وحدت نیست و نظرات آنها به صورت چندپاره مطرح می شود. انتظارها نیز این است که اصولگرایان با ایجاد وحدت و همدلی خود را برای انتخابات مجلس شورای اسلامی آماده کرده و مراقب ماجراها و فعالیت ها در زمینه انتخابات خبرگان باشند. »

محمدرضا باهنر نیز در جمع گروهی از اصولگرایان کرمان هم درباره انتخابات مجلس خبرگان اظهار داشت است: «در بحث انتخابات آتی مجلس خبرگان ظاهرا برخی خواب‌های آشفته‌ای در این رابطه دیده و بی‌میل نیستند در این مجلس 10 – 15 رای ناساز داشته باشند که ان‌شاء‌الله تعبیر نخواهد شد.»

2- تضعیف رهبری: اصولگرایان نگران آنند که مجلس خبرگان در اختیار افراد و جریان‌هایی قرار گیرد که از آن به ابزاری برای تضعیف رهبری بهره برداری کنند. به عنوان نمونه سید محمود نبویان در همایش «بیدار باش» که در مشهد برگزار شده گفته «اصلاح‌طلبان نسبت به انتخابات خبرگان رهبری برنامه‌ریزی می کنند تا مجلس را بدست بگیرند و به حساب خودشان رهبری را استیضاح کنند.»

آیت الله جنتی نیز تصریح کرده است: «اینها پول دارند و برخی از آنان هم در مراکز قدرت هستند، اما این قدرت را مردم به آنان دادند و پولشان هم مال مردم است. این افراد "نقشه‌های خطرناکی" می‌کشند و الان می‌خواهند مجلس خبرگان رهبری را تصرف کنند زیرا تنها نهادی است که می‌تواند درباره رهبری تصمیم بگیرد. این مجموعه می‌تواند قدرت رهبری را هم محدود کند و امروز اینان قصدشان از در اختیار گرفتن این مجلس همین است.»

3- دوقطبی شدن فضای رقابت انتخاباتی و تضعیف جایگاه مجلس خبرگان: اصولگرایان ساحت مجلس خبرگان را بالاتر از آن می‌دانند که به مناقشات و رقابت‌های جناحی و سیاسی آلوده گردد. لذا نگرانند که اصلاح‌طلبان از این حربه در انتخابات بهره جسته و فضا را به سمت دوقطبی شدن ببرند که بطور حتم می‌تواند به تضعیف جایگاه مجلس خبرگان بینجامد. به عنوان نمونه آقای ترقی می‌گوید: «متاسفانه در حالی که اصولا ما نباید با مجلس خبرگان برخورد سیاسی کنیم اما شاهد این برخورد از سوی جریان های مختلف سیاسی با مجلس خبرگان هستیم»

ترقی گفت: «اگرچه نفس مجلس خبرگان و جایگاهش یک موضوع سیاسی است اما برخوردهای جناحی و گروهی، به جایگاه این مجلس آسیب می‌زند لذا گروهها و احزاب نباید به این موضوع ورود کنند»

حسین معینی

پایگاه بصیرت

انتهای متن/

http://fna.ir/GPT8YK