تنش میان ریاض و تهران برای همه منطقه بد خواهد بود و خاورمیانه را نیز که اکنون درگیری های بسیاری دارد، بیشتر گرفتار آشوب خواهد کرد.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، روزنامه آمریکایی «نیویورک تایمز» در گزارشی نوشت: اعدام «شیخ باقر نمر النمر» رهبر شیعیان عربستان، بسیاری از مردم جهان از جمله مردم ایران را به خیابان ها کشاند. چنین اعتراضاتی مقابل سفارت عربستان در تهران و کنسولگری آن در شهر مشهد نیز رخ داد که به خشونت انجامید.

عربستان بلافاصله روابط دیپلماتیک خود را با ایران قطع کرد. اکنون ایران که پس از امضای برجام و در آستانه لغو تحریم ها قرار بود به عنوان یکی از مهره های اصلی برای حل مشکلات منطقه ای و جهانی وارد عمل شود، درگیر پرونده دیگری شده است.

پس از عربستان، بحرین و سودان هم همان مسیر ریاض را طی کردند. امارات متحده عربی نیز تصمیم گرفت به دلیل داشتن روابط تجاری با ایران، تنها سطح روابط خود را با ایران کاهش دهد.

این اقدامات خاورمیانه را به فضایی تنش آلود تبدیل کرده است. و به نظر می رسد که آمریکا و دیگر کشور ها را تحت فشار گذاشته است تا بین عربستان سعودی به عنوان متحد خود و ایران یکی را انتخاب کنند؛ آن هم در شرایطی که آنها بسیار امیدوار بودند که با کمک ایران بتوانند جنگ در سوریه را به پایان برسانند.

در ماه دسامبر بود که وزرای خارجه ایران و عربستان سعودی با هم در نشست سوریه در شهر «نیویورک» شرکت کردند. قرار است دور بعدی مذاکرات سوریه با میانجیگری «استفان دی میستورا» فرستاده ویژه سازمان ملل متحد در امور سوریه 25 ژانویه در شهر «ژنو» سوئیس برگزار شود. هنوز مشخص نیست چه کسانی به نمایندگی دولت و مخالفان سوریه قرار است در این نشست شرکت کنند و اکنون با توجه به چنین تنش های دیپلماتیکی، احتمال سرگردانی های بیشتری در این خصوص وجود خواهد داشت.

«بان کی مون» دبیر کل سازمان ملل متحد روز دوشنبه در تماس تلفنی با وزرای خارجه ایران و عربستان سعودی اعدام شیخ نمر را محکوم و از حمله به سفارت عربستان نیز ابراز نارضایتی کرد. بان کی مون که مکررا از دو کشور خواسته بود در زمینه حل و فصل مشکلات منطقه با یکدیگر همکاری داشته باشند، قطع روابط تهران – ریاض را «بسیار نگران کننده» دانست.

ایران در نامه ای به دبیر کل سازمان ملل اعلام کرد که تدابیر لازم از جمله افزایش شمار نیروهای امنیتی در اطراف سفارت خانه و همچنینی بازداشت 40 معترض را اتخاذ کرده است.

نماینده عربستان سعودی در سازمان ملل تلاش کرد احتمال تاثیر گذاری این تنش های جدید بر مذاکرات شکننده سوریه و یمن را رد کند. «عبدالله المعلمی» گفت: «ما هیچ تاثیری بر این مذاکرات نخواهیم گذاشت.»

قرار است در ماه ژانویه پس از برگزاری سال ها مذاکرات هسته ای، تحریم های ایران لغو شود. «حسن روحانی» رئیس جمهور ایران در سخنرانی در ماه دسامبر گفت: با لغو تحریم ها، مردم ما صلح و گشایش اقتصادی این کشور را در جهان تجربه خواهند کرد. وی افزود: «برخی کشورها در منطقه تلاش کردند مانع به سرانجام رسیدن توافق هسته ای شوند. اما آنها شکست خوردند.» اما اکنون عربستان با این اقدام خود تلاش می کند در توافق نیز اختلال ایجاد کند.

شیخ نمر تنها یک چهره مخالف پادشاهی عربستان نبود بلکه نمادی برای فعالان شیعه در خارج از کشور بود. پس از آنکه وی در سال 2014 به اعدام محکوم شد، ایران در خصوص تبعات این اقدام هشدار داد.

ورای پرونده اعدام شیخ نمر، موضوعات دیگری از توافق هسته ای گرفته تا جنگ در یمن و سوریه موجب بروز تنش میان دو کشور شده است.

ایرانیان در خصوص فاجعه اخیر در شهر «منا» در طول مناسک حج نیز از عربستان بسیار خشمگین هستند. در ماه سپتامبر، صدها ایرانی در میان زائران دیگر کشورها در این فاجعه جان خود را از دست دادند.

در تابستان امسال نیز در پی تعرض به دو نوجوان ایرانی در عربستان، ایران موقتا اعزام زائر را به این کشور متوقف کرد.

عربستان مخالف توافق هسته ای ایران و لغو تحریم های ایران بوده است. بسیاری از ایرانیان منافع عربستان سعودی را هم تراز با منافع تل آویو می دانند.

تنش میان عربستان سعودی و ایران برای کل منطقه - در سوریه، در یمن، و یا تا حدی در لبنان و عراق - بد خواهد بود.