سه سناريوي نفت 30، 35 و 40 دلاري قيمت نفت روي ميز بودجه دولت قرار گرفته و در صورت لغو تحريم‌ها، پيش بيني مي‌شود ايران سال آينده بين 16 تا 29 ميليارد دلار از محل صادرات نفت، درآمد کسب کند.به گزارش مهر، در شرايط فعلي قيمت نفت خام سنگين صادراتي ايران در بازار جهاني بشکه‌اي کمتر از 30 دلار و هر بشکه نفت سبک صادراتي کشور بشکه‌اي حدود 35 دلار در بازار جهاني معامله مي‌شود.

براساس آمارهاي ارائه شده توسط وزارت نفت، متوسط قيمت نفت خام صادراتي ايران شامل سبد نفت سبک و سنگين صادراتي کشور از ابتداي سال‌جاري تاکنون بشکه اي حدود 50 دلار بوده است.

در شرايط فعلي حجم صادرات نفت خام ايران حدود يک ميليون تا يک ميليون و 50 هزار بشکه در روز است که با احتساب متوسط قيمت نفت بشکه‌اي 50 دلار ايران در طول 286 روز نخست سال‌جاري (از ابتداي فروردين تا 10 دي ماه) 14 تا 15 ميليارد دلار از محل فروش نفت خام درآمد کسب کرده است.

از سوي ديگر، در صورت عدم کاهش بيشتر قيمت نفت خام سبک و سنگين صادراتي ايران، پيش بيني مي‌شود در طول مدت زمان 80 روزه باقيمانده تا پايان سال هم حدود چهار ميليارد دلار ديگر درآمد کسب کند که در اين صورت پرونده درآمد نفتي کشور در سال‌جاري با 18 تا 19 ميليارد دلار (بدون احتساب درآمد حاصل از فروش گاز مايع و ميعانات گازي) بسته خواهد شد.

در همين حال، پيش بيني مي‌شود تا اواخر دي ماه سال‌جاري و در صورت لغو تحريم‌ها حجم فروش نفت خام ايران به استثناي ميعانات گازي به حدود يک ميليون و 500 هزار بشکه در روز افزايش يابد.

براساس برنامه اعلام شده از سوي شرکت ملي نفت، پس از افزايش 500 هزار بشکه‌اي توليد نفت ايران در مرحله اول دوران پساتحريم در مدت زمان 5 تا 6 ماه آينده حدود 500 هزار بشکه ديگر به ظرفيت توليد و صادرات نفت خام کشور افزوده خواهد شد.

همزمان با تدوين برنامه‌هاي جديد افزايش توليد و صادرات طلاي سياه کشور، گمانه زني‌هاي مختلفي در خصوص گنجاندن قيمت نفت خام در لايحه بودجه سال آينده در سطح دولت و ساير دستگاه‌هاي تصميم ساز کشور مطرح شده است.

از اين رو تاکنون مقامات مسئول وزارت نفت سه سناريوي قيمت نفت بشکه‌اي 40، 35 و 30 دلار را براي لايحه بودجه سال آينده دولت پيشنهاد داده‌اند که هنوز هيچ يک از اين سناريوهاي نهايي و قطعي نشده است.

در اين بين کشورهاي مختلف اوپک هم قيمت‌هاي مختلفي را براي قيمت نفت خام صادراتي خود در بودجه ها سالانه قرار داده اند به طوري که عربستان سعودي قيمت نفت 29 دلار، عراق و قطر نفت 40 تا 45 دلاري و روسيه نفت 45 تا 50 دلاري را براي بودجه سنواتي خود تعيين کرده اند.

از سوي ديگر بررسي تغيير و تحولات بازار جهاني نفت خام هم نشان مي دهد نمي‌توان انتظار داشت که در سال 2016 ميلادي و در صورتي که اتفاق خارج از پيش بيني در بازار انرژي جهان نيافتد، تغييري در افزايش ناگهاني قيمت طلاي سياه به وجود آيد.

هم اکنون رکورد توليد نفت در کشورهاي عربستان سعودي، عراق و روسيه شکسته شده، آمريکا آماده صادرات نفت مي‌شود و رکورد ذخيره‌سازي نفت خام در آمريکا و کشورهاي OECD هم شکسته شده است، ضمن آنکه نشانه‌هايي از عرضه روزانه بيش از يک ميليون و 500 هزار بشکه نفت مازاد در بازار جهاني مشاهده مي شود.

حدود سه تا چهار سال قبل که ايران به طور متوسط روزانه 2 تا 2.2 ميليون بشکه نفت صادر مي‌کرد و قيمت فروش هر بشکه طلاي سياه در بازار بيش از يکصد دلار بود، درآمدهاي سالانه فروش و صادرات نفت کشور حدود 70 تا 75 ميليارد دلار تخمين زده مي شد که با احتساب درآمدهاي حاصل از فروش گاز مايع، محصولات پتروشيمي، فرآورده‌هاي نفتي و ميعانات گازي اين درآمد تا مرز يکصد ميليارد دلار در سال تخمين زده مي شد.

با اين وجود، در صورتي‌که توليد نفت خام ايران در مرحله اول پساتحريم روزانه 500 هزار بشکه افزايش يابد با احتساب نفت بشکه به ترتيب 30، 35 و 40 دلار درآمد حاصل از فروش نفت خام کشور به ترتيب به 16.5 ميليارد دلار، 19.1 ميليارد دلار و حدود 22 ميليارد دلار خواهد رسيد.

از سوي ديگر، چنانچه تا بهار سال آينده حجم صادرات نفت خام ايران با افزايش 500 هزار بشکه اي در مرحله دوم پساتحريم به دو ميليون بشکه افزايش يابد با احتساب نفت بشکه به ترتيب 30، 35 و 40 دلار درآمد حاصل از فروش نفت خام کشور بين 5، 6 و 7.3 ميليارد دلار ديگر به درآمد حاصل از فروش نفت خام کشور افزوده خواهد شد.

به عبارت ديگر، در صورتي که ايران از اواسط بهار روزانه حدود دو ميليون بشکه نفت خام به بازار جهاني عرضه کند، با در نظر گرفته سه سناريوي قيمت نفت بشکه اي 30، 35 و 40 دلار به ترتيب حدود 21.5، حدود 25 و 29.2 ميليارد دلار درآمد از محل صادرات طلاي سياه کسب خواهد کرد.

با در نظر گرفتن تمامي اين احتمالات توليد، قيمت و عرضه و تقاضا در بازار جهاني نفت خام در سال 2016 ميلادي، بايد ديد که مجلس شوراي اسلامي با نفت چند دلاري در بودجه سال 1395 موافقت مي‌کند تا دولت از خطر کسري بودجه شديد از اين محل در امان بماند.

احتمال رسيدن قيمت نفت به کمتر از 10 دلار!

نايب رييس کميسيون انرژي و محيط زيست اتاق بازرگاني تهران پيش‌بيني کرد که سال آينده روند کاهشي قيمت نفت خام ادامه پيدا کند و حتي احتمال رسيدن قيمت نفت به کمتر از 10 دلار در سال‌هاي آينده وجود دارد.

حميدرضا صالحي گفت: کاهش قيمت نفت در سال 2015 با توجه به دلايلي از جمله کاهش استفاده از سوخت‌هاي فسيلي، استفاده از انرژي‌هاي نو، رکود اقتصادي در بزرگترين مصرف‌کننده نفت يعني چين قابل پيش‌بيني و تحليل بود.

وي افزود: با توجه به اين دلايل نمي‌توان به بالا رفتن قيمت نفت در چند سال آينده خوش‌بين بود و بايد حداقل‌هايي که براي قيمت نفت قابل تصور است را در بودجه کشور در نظر گرفت. از طرفي بايد از اين فرصت استفاده کنيم تا بتوانيم از اقتصاد نفتي فاصله بگيريم و صادرات غير نفتي‌مان را تقويت کنيم.

صالحي به برخي نتايج مثبت کاهش قيمت نفت اشاره کرد و گفت: در زماني که قيمت نفت 120 دلار بود حدود 300 هزار ميليارد تومان يارانه پرداخت مي‌شد و در حال حاضر که نفت به حدود 40 دلار رسيده است اين رقم يارانه به 100 هزار ميليارد کاهش پيدا مي‌کند. کارشناسان و اقتصاددانان معتقدند اگر دولت قصد داشته باشد از اقتصاد دولتي فاصله بگيرد و پرداخت يارانه را کاهش دهد، اکنون بهترين فرصت است.

نايب رييس کميسيون انرژي اتاق بازرگاني تهران با منطقي دانستن رقم 35 تا 40 دلاري قيمت نفت براي بودجه سال آينده گفت: اين احتمال وجود دارد که در بودجه سال 1396 قيمت نفت به 25 دلار و براي سال 1397 به 20 دلار کاهش بيابد. در سال‌هاي گذشته و در دولت هفتم و هشتم قيمت نفت به 7 دلار رسيد بود اما وضعيت اقتصادي مطلوب‌تر بود. در زمان که قيمت نفت 7 دلار بود جايگزيني براي نفت وجود نداشت اما در حال حاضر انرژي‌ها و سوخت‌هاي نو و فسيلي جايگزين نفت هستند.

صالحي تصريح کرد: در ميان کشور‌هاي منطقه، عربستان که توليد بي‌رويه نفت دارد و روزانه 10 ميليون بشکه نفت توليد مي‌کند امروز با مشکلات اقتصادي و با کسري بودجه 100 ميليارد دلاري مواجه شده است؛ مسئله‌اي که نشان مي‌دهد بايد از اقتصاد نفتي فاصله گرفت و صادرات غير نفتي را گسترش داد.