مردم تهران در همه صحنه های حساس و تاریخ ساز پیشگام ملت ایران بوده اند / خدمتگزار مردم و شهروند تهران بودن افتخار است / مهاجرت ها به تهران عامل عقب ماندن برنامه ریزان شهری از تحولات است / دولت نهم سعی كرد علت های خارجی مشكلات تهران را مهار كند / دولت با اجرای سفرهای استانی و تلاش برای پیشرفت همه جانبه كشور از روند مهاجرت شدید به تهران كاسته است / برخلاف تصور مردم حجم كارهایی كه باید در استان تهران انجام شود كمتر از استان های دیگر نیست / تدابیر مدیریت در شهر همیشه عقبتر از رشد ترافیك است / ترافیك و الودگی تهران را با همه وجود حس می كنیم / دولت ریشه های اصلی مهاجرت به تهران را كنترل می كند / ظرفیت جابجایی عمومی باید به سرعت افزایش و سرعت سفر در تهران به سرعت كاهش یابد / ایجاد تاسیسات كلان در شهر و بهسازی و مدیریت تقاضا راهكارهای كاهش ترافیك است / تغییر ساعات شروع كار بانك ها بیشترین تاثیر را در كاهش ترافیك ساعات اوج و به میزان ۱۳ درصد دارد / مدیریت شهر تهران باید متمركز و پاسخگو باشد و دولت نیز جهت گیری های كلی را مشخص می كند / دولت با همه توان در خدمت شهروندان تهرانی است / تصمیم گیری یكپارچه و عالمانه برای مدیریت تهران ضروری است / دولت برای مسایل تهران راهكار دارد و بزودی وارد عرصه می شود / ظرف ۳ سال می توان دو حلقه ریلی به طول ۹۰ كیلومتر در تهران ایجاد كرد / برخی از مشكلات تهران مشكلات كشور است و مردم تهران هزینه ان را می پردازند / دولت مدیریت مترو را بر عهده می گیرد و با تامین بودجه به سرعت عمل می كند و قیمت ها را نیز تا چند سال افزایش نمی دهد / بخش های مختلف همچون میراث فرهنگی و مسكن و آب و برق تهران در اختیار شهرداری و شورای شهر قرار می گیرد / دولت برای واگذاری امور به مدیریت شهری تهران آمادگی كامل دارد / همه از جمله صداوسیما باید همواره آموزش درباره زلزله بخصوص در تهران را ادامه دهند / مردم باید با كمك دولت و شهرداری خانه ها را در برابر زلزله مقاوم كنند / احیاء و بازسازی بافت های فرسوده با فرهنگ سازی محقق می شود / منحنی قیمت مسكن برای اولین بار در ۵۰ سال اخیر نزولی شده است / قیمت مسكن با همكاری مردم و اقدامات دولت به قیمت سال ۸۵ خواهد رسید / حداقل چند مجتمع تفریحی بسیار بزرگ برای مردم تهران لازم است / بزرگراه تهران – شمال و ایجاد بزرگراه ها در شمال در دستور كار دولت است / ایجاد شبكه حمل و نقل تهران و شهرهای اطراف برای مردم آرامش ایجاد می كند / طرح الگوی زندگی و مسكن در تهران تدوین می شود / استان جدید البرز از داخل تهران ایجاد می شود / دولت برای مشورت با مدیریت شهری و شورای شهر تهران آمادگی كامل دارد / كارت پیش سند مسكن در شهر تهران ایجاد شده است و مردم برای پیش خرید مسكن باید هوشیار باشند/ دولت تسهیلاتی را در اختیار زیان دیدگان برخی پرونده های كلاهبرداری پیش فروش مسكن قرار می دهد / باشگاه های ورزشی مردمی باید متعلق به مردم باشد و با فروش سهام و كمك شركت های دولتی اداره شود / دولت با ایجاد صنایع نوین و غیرآلاینده در شعاع ۱۲۰ كیلومتری تهران موافقت كرده است / طرح مفید بنگاه های زودبازده و كوچك با جدیت و قوت در استان تهران پیگیری می شود / هدفمندكردن یارانه ها با حفظ قدرت خرید مردم انجام می شود / هدفمندكردن یارانه ها به كاهش تورم منجر می شود / دولت همه جوانب را برای اجرای هدفمند كردن یارانه ها در نظر گرفته است / جایگاه اقتصاد ایران با اجرای هدفمند كردن یارانه ها با روش دولت، ظرف ۵ سال حداقل ۱۰ پله صعود خواهد كرد / همفكری برای حل مسایل تهران ضروری است
متن كامل گفتگوی مستقیم رییس جمهور با مردم تهران به شرح ذیل است:
مجری برنامه تهران ۲۰: با توجه حضور شما در گذشته در شهرداری تهران، آیا هم اکنون که بالاترین مسئولیت اجرایی کشور را بر عهده دارید هنوز هم دغدغه پایتخت و استان تهران را دارید؟
رییس‌جمهور:بسم الله الرحمن الرحیم. اللهم عجل لولیك الفرج والعافیة والنصر واجعلنا من خیر اعوانه و انصاره والمستشهدین بین یدیه. خداوند را سپاسگزارم که فرصت گفتگو در خصوص موضوعات تهران را به من عنایت کرد. تهران مرکز ایران و موجب افتخار همه مردم و نقطه اتکای ملت ایران است. مردم تهران در همه صحنه‌های حساس و تاریخ ساز پیشگام ملت ایران بوده اند، هستند و خواهند بود. یاران صمیمی ملت ایران و فداکاران بزرگی در تهران هستند. افتخار مضاعفی نصیب بنده است که هم خدمتگزار مردم تهران و هم شهروند تهرانی هستم، گرچه همه جای ایران سرای من است و همه ایرانی‌ها عزیز هستند و همه، تهران را دوست دارند. از بهترین دوران عمرم آن دو سالی بود که در شهرداری تهران در خدمت مردم بودم و برخی صحنه‌های آنجا برایم افتخار ابدی است. آن زمانی که احساس کردم خادم هستم و می‌توانم خیابان‌های تهران را تمیز کنم، آن احساس خیلی شیرینی بود که همیشه در ذهن و دل من هست.
مجری برنامه تهران ۲۰: آیا امور تهران که محل تلاقی عقاید مختلف سیاسی است دستخوش این عقاید قرار می‌گیرد یا نه؟
رییس‌جمهور: عقاید سیاسی در همه کشور وجود دارد، گرچه اتفاقاتی که در مرکز می‌افتد اگر سایر نقاط درآن دخالت نداشته باشند به طور طبیعی ممکن است سایر نقاط را تحت تأثیر قرار دهد. نمی‌توانم این را نفی کنم، بالاخره تصمیم گیریهایی که در سطح کشور می‌شود تحت تأثیر مسائل سیاسی است اما همه تلاش دولت این است که عرصه خدمتگزاری را از عرصه مسائل سیاسی به طور کامل جدا کند. آنچه می‌ماند خدمتگزاری است چرا که مسائل سیاسی همیشه بوده است. البته حق همه آحاد ملت ایران است که دیدگاهها و اندیشه‌های خود را داشته باشند اما اگر بحث‌ها بخواهد مسائل را متوقف یا منحرف کند و یا به مردم صدمه بزند، حتماً مضر است. دولت چه در دوره نهم و چه در دوره دهم تلاش می‌کند خود را از مسائلی که آسیب می‌زند، کنار بکشد و اجازه ندهد این مسائل در تصمیمات دولت دخالت کند. در تهران هم همین طور بوده است دولت بدون توجه به مباحثی که وجود دارد و فارغ از سلایق و گفتگوهای مختلف آنچه را که وظیفه اش بوده، انجام داده است. دولت با وجود سلایق گوناگون در مدیریت شهر تهران در دوره‌های مختلف، به وظیفه اش عمل کرده است.
مجری برنامه تهران ۲۰: شهرستان‌های استان تهران نیازمند پل‌های ارتباطی و زیرساختی مناسبی هستند که بتواند این استان را به عنوان پایتخت ایران به خوبی نشان دهد آیا این پرسش و احساس پیگیری که بتواند تهران را سریعتر در جایگاه خود قرار دهد، از جانب جنابعالی از مدیران دولتی هست و این پیگیری‌ها چگونه صورت می‌گیرد، مردم مایلند بیشتر بدانند؟
رئیس جمهور: بگذارید یک مقدار کلان‌تر قضیه را ببینیم، مسائل تهران در مسائل کشور تأثیر دارد و مسائل کشور هم بلافاصله در تهران منعکس می‌شود و بسیاری از مسائلی که امروز در تهران داریم به معنای مشکلاتی که مردم لمس می‌کنند، مشکل خود تهران نیست، مشکل جای دیگری است که به تهران منعکس شده است. فرض کنید در استان‌های ما اشتغال زایی وجود نداشته باشد یا به میزان مورد نیاز وجود نداشته باشد یا امورات مردم نگذرد، سطح رفاه پایین باشد، آموزش، بهداشت، حمل و نقل و کشاورزی نباشد، چه اتفاقی خواهد افتاد؟ در این صورت به طور طبیعی جریان جمعیت به سمت تهران می‌آید؛ این مهاجرتی که به طور گسترده طی دهه‌ها اتفاق افتاد کاری کرد که برنامه ریزان شهری در تهران همیشه از تحولات عقب بمانند یعنی هر چقدر در تهران کار انجام می‌شود، تحولات از آنها جلوتر است یعنی رشد نیازها بسیار بالاتر از رشد فعالیت‌هایی است که در چند دهه اتفاق افتاده است؛ این یکی از علل اصلی مشکلات تهران است. یک سری از مشکلات هم وجود دارد که مال خود تهران و جغرافیای این استان و شرایط آن است. دولت به دلایل گوناگون به استان تهران و شهر تهران حساس است، قطعاً کارهایی که در محدوده وظایف دولت است به طور مستمر پیگیری می‌شود اما در کنار این، دولت کار بزرگی را آغاز کرد. دولت نهم سعی کرد آن علتی را که از بیرون به تهران منتقل می‌شود، مهار کند یعنی یک نگاه دولت در سفرهای استانی، ضمن اینکه همه جای کشور باید آباد شود، این بود که این جریان جابجایی جمعیت را که نقطه ثقل آن به سمت تهران است، مهار کند و خوشبختانه تا حد زیادی مهار شده است. آمارگیری‌ها و سرشماری‌ها و گزارش‌هایی که مرکز آمار و سایر نهادها تهیه کرده اند نشان می‌دهد که جریان جمعیت که به سرعت به سمت تهران می‌آمد، به شدت افت کرده و این یک موفقیت است. متوقف شدن این جریان هیچ وقت صورت نمی‌گیرد، ما به صفر نخواهیم رسید چون به طور طبیعی مردم ازدواج می‌کنند، برای درس خواندن می‌روند و جابجا می‌شوند بنابراین یک جابجایی طبیعی در درون یک ملت به مانند آنچه بین یک ملت و ملت دیگر صورت می‌گیرد، وجود دارد و در حد یک دهم درصد یا دو دهم درصد، طبیعی است.
مجری برنامه تهران ۲۰: حاشیه نشینی های اطراف تهران چیست ؟
رییس‌جمهور:در حال حاضر ۸ هزار نفر حاشیه‌نشین در استان تهران وجود دارند، آن حاشیه نشینی حاصل جریان آن مهاجرت سنگین است و طبیعی است. زمانی افرادی رشد می‌کنند و در یک محلی جا نمی‌شوند یا برای کار خاصی باید (به شهر دیگری) بیایند؛ دانشمند یا هنرمندی است که امکان کار در محل خود را ندارد بنابراین باید مهاجرت کند یا کسی که ازدواج کرده است یا برای کار خاص یا مأموریتی به محل دیگری می‌رود؛ این یک جریان طبیعی است و تأثیر چندانی ندارد. اما جریان غیرطبیعی بر اثر سیاست‌های غلط اجتماعی و اقتصادی طی سالیان طولانی باعث شد مناطق کشور محروم بمانند و مردم چاره ای برای زندگی نداشتند و باید به تهران می‌آمدند؛ آنها مردم ما و همه، عزیز هستند. در حال حاضر جریان غیرطبیعی مهاجرت به تهران مهار شده است. بخشی هم کارهایی است که باید در استان تهران انجام شود، که در این راستا دو سفر به استان تهران انجام دادیم، غیراز کارهای جاری که انجام می‌شود مصوباتی داشتیم که در حال پیگیری است و دارد کار می‌شود. اما برخلاف تصور فعلی مردم، حجم کاری که در استان تهران باید بشود کمتر از استان‌های دیگر نیست؛ ما در گذشته، یک تهران را داشتیم آن هم بخشی از تهران که می‌شد بگوییم یک زیرساخت و یک چارچوب محدود دارد. بقیه جاها چه؟ اسلامشهر الآن یک شهر بزرگ است و نیازمندی‌های فراوان دارد، کرج در حد یک استان است، ورامین و اطراف ورامین، نظرآباد، رباط کریم، نسیم شهر و گلستان هر کدام یک شهرستان بزرگ هستند و نیازهای فراوان دارند که باید به آنها توجه کنیم. تدابیر مدیریت ترافیک در شهر تهران همیشه از رشد ترافیک عقب تر است.
مجری: آیا ترافیک تهران راه حلی دارد؟
رییس‌جمهور:قطعاً راه حل دارد اما باید پذیرفت که این ترافیک برای مردم مشکل زا شده است. ترافیک تهران را کاملاً حس می‌کنم و از نظر آلودگی ناشی از ترافیک نیز در مرکز آلودگی هستم. یکی از راه‌های مهار کردن ترافیک تهران جلوگیری از مهاجرت به این شهر است. برای کاهش ترافیک تهران باید در سه سطح برنامه ریزی کرد که در گام نخست باید ظرفیت جابه‌جایی عمومی به سرعت گسترش یابد که این موضوع راه حل اثبات شده و دوای درد است. در یک دوره ای، یک دوربرگردان ساده برخی مشکلات ترافیک تهران را حل می‌کرد و اکنون نیز با بهسازی و برخی اصلاحات می‌توان گام‌های مفیدی برداشت. هر اقدامی در ترافیک وضع را بهتر می‌کند اما به نقطه کمال نمی‌رساند زیرا عوامل موثر در ترافیک روزانه در حال تغییر است به این ترتیب که تعداد خودروها افزایش می‌یابد و تقاضای خودرو نیز روز به روز بیشتر می‌شود. ترافیک تهران را می‌توان مدیریت کرد. اگر امروز شهروند تهرانی در هر سفر شهری نیم ساعت تاخیر دارد باید آن را به تدریج کاهش داد و این به معنای موفقیت است. اقداماتی از قبیل بهسازی و مدیریت تقاضا از دیگر راه‌های مهار کردن ترافیک تهران است. روزانه ۱۴ تا ۱۵ میلیون سفر در تهران انجام می‌شود که این آمار زیادی است و با اقداماتی چون دولت الکترونیک می‌توان از میزان آن کاست. تغییر ساعت، طرح زوج و فرد خودروها و کاربری‌های شهری از دیگر راهکارهای کاهش ترافیک در تهران است. اگر کاربری‌های گوناگون در نقاط مختلف شهر تهران بدون برنامه باشد و دسترسی‌ها مناسب نباشد، تهرانی‌ها مجبور می‌شوند از وسیله نقلیه شخصی استفاده کنند و سفرهای سواری افزایش یابد. از سی و پنج، چهل سال قبل، تهران به دنبال کارهای کلان بوده و مطالعات فراوانی صورت گرفته است. شبکه بزرگراهی طراحی شده که خوشبختانه بخش زیادی از آن اجرا شده است و اکنون هم اجرا می‌شود. یک بخش مهم، حمل و نقل ریلی است که بتواند جمعیت انبوه را جابه‌جا کند و دیگری اتوبوسرانی؛ اگر این دو خوب و درست کار کنند، بخش عمده‌ای از نیاز شهر تهران برطرف می‌شود. باید عالمانه کار کرد؛ از نظر علم و دانش همه اینها را در داخل کشور داریم؛ شاید فناوری را نداشته باشیم، اما در عمل هم باید علم و دانش را به کار بیندازیم تا سرعت ایجاد شبکه‌های ریلی ما از سرعت تقاضا برای جابه‌جایی بیشتر شود. این شبکه ریلی می‌تواند شامل متروی زیرزمینی، روزمینی یا بالا زمینی باشد؛ مونوریل هم یکی از این سیستم‌هاست. مترو یعنی وسیله نقلیه بدون مزاحمت یا برخورد با تقاطع که قادر است انبوه جمعیت را با سرعت بالا جابه‌جا کند؛ این راه حل اصلی است که باید برای تهران دنبال کنیم.
مجری: دولت الکترونیک هنوز توقعات را برآورده نکرده است.
رییس جمهور:توجه داشته باشید که دولت الکترونیک معجزه نمی‌کند. دولت الکترونیک ممکن است سرانه سفر روزانه افراد را یک دهم کاهش دهد، این طور نیست که یکدفعه به صفر برساند یا یک و هشت دهم را به یک برساند؛ زیرا افراد وقتی وقت دارند در خانه نمی‌نشینند، به دیدار دوستانشان می‌روند یا برای خرید و تفریح بیرون می‌روند که البته اشکالی هم ندارد. دولت الکترونیک یکی از مجموعه اقداماتی است که مثال زدم؛ جمیع اقدامات است که می‌تواند تاثیر درخور توجهی بگذارد.
در مورد طرح تغییر ساعات شروع به کار در اوج ترددها، هفده سال تحقیق و مطالعه و تجزیه و تحلیل انجام گرفته بود که در آن به این نتیجه رسیدیم ساعات شروع کار بانکها در ساعت اوج ترافیک بیشترین تاثیر را دارد؛ اگر این ساعت را جابه‌جا کنیم، ۱۳ درصد تقاضا و تردد در ساعت اوج کاهش می‌یابد. این کار خیلی بزرگی بود، اما رفت و مسائلی پیش آمد و تبدیل به قانون و سرانجام متوقف شد. به همین دلیل است که می‌گویم مجموعه کار باید دست به دست هم بدهد تا اتفاقی بیفتد. استان تهران برای دولت بسیار مهم است. همه جای کشور برای دولت مهم است. باورم این است که مردم استان تهران نیز دوست دارند شهر تهران آباد باشد؛ بالاخره عرق ملی و دلبستگی به سرزمین مقدس است.
دولت به تهران توجه جدی دارد و تا اکنون هم به مسائل آن توجه کرده است. مجموعه اتوبوسی که از سال ۸۰ تا ۸۳ به تهران اختصاص داده شد ۹۱۵ دستگاه بود در حالی که از سال ۸۴ تا ۸۷، ۳۹۰۰ دستگاه اتوبوس با یارانه ۸۲ و نیم درصد به تهران اختصاص یافت که نشان دهنده توجه دولت به تهران است. متروی تهران با جهش مواجه بوده است. یک ناهماهنگی در تهران وجود دارد که بخشی از آن مربوط به قوانین است. حد و مرز روابط بین شورای شهر و شهرداری تهران و دولت درست تنظیم نشده است؛ دولت بودجه را می‌دهد ولی نمی‌تواند خودش تصمیمی بگیرد یا نظارتی بکند که این بودجه در کجا هزینه بشود. ما سعی کردیم دخالت نکنیم، بودجه را دادیم و گفتیم که مدیریت شهری قطعاً کارها را انجام می‌دهد.
دولت در این باره نظر تخصصی دارد. بالاخره پاسخگوی تهران واقعاً کیست؟ و این نکته مهمی است. دولت به طور کلان خود را مسئول می‌داند اما وقتی در ساز و کار اجرایی مقداری مشکلات پیدا می‌شود ما فکر می‌کنیم مدیریت شهر تهران باید متمرکز باشد و کار کند و پاسخ دهد و دولت هم کمک و جهت گیری کلان را مشخص کند. در همین جهت سعی کردیم حرکت کنیم و هر نیازی مطرح شده سعی دولت این بوده است که در اسرع وقت تأمین کند. تلاش دولت این بوده است که هر موضوعی از تهران که در کمیسیون دولت و هر بخشی از دولت مطرح است معطل نشود و سعی شده است بیشترین توجه ممکن انجام شود و تصمیم گیری صورت گیرد.
در مورد خط متروی تهران، در این چهار سال سه بخش افتتاح شده که مجموع آن چهارده، پانزده کیلومتر است و بیشتر نمی‌تواند باشد، این در حالی است که واگن و تجهیزات اضافه نشده است.
مجری برنامه تهران ۲۰: آیا این مقداری که اشاره کردید بهره برداری می‌شود؟
رئیس جمهور:بله.
مجری برنامه تهران ۲۰: ظاهراً ۱۰۵ کیلومتر خط آماده وجود دارد اما واگنی برای آن وجود ندارد.
رئیس جمهور: من این را از شما می‌شنوم و از این موضوع خوشحالم. مدیریت باید طوری برنامه‌های خود را تنظیم کند که هر مقدار که تونل آماده شد قطار آن نیز آماده باشد تا بتواند از آن بهره برداری کند و این بهتر از آن است که صد کیلومتر تونل بزنیم اما قطار نداشته باشیم؛ چرا که اگر همین امروز قطار سفارش بدهیم حداقل دو سال دیگر آماده می‌شود در حالی که ما پول خود را در تونل صرف می‌کنیم. به نظر می‌رسد بهتر از این می‌توان از منابع در تهران استفاده کرد.
مجری برنامه تهران ۲۰: نظر دولت درخصوص متروی تهران و اینکه گفته می‌شود دولت بودجه لازم را در بخش عمرانی مترو اختصاص نداده است چیست؟
رئیس جمهور:گفتن این حرف خیلی آسان است. در این نمودار کمک عمرانی دولت به مترو مشخص شده است. در این نمودار کمک دولت به مترو جهش یافته است و همچنین در خصوص افزایش تعداد اتوبوس برای تهران نیز بعد از سال ۱۳۸۴ جهش را نشان می‌دهد. حتی سال ۱۳۸۸ یارانه جابه‌جایی مترو جهش یافته است. بودجه در اختیار دولت نیست، بودجه در اختیار قانون بودجه است و عددی نوشته و فرضاً اعلام می‌شود صد میلیارد تومان به متروی تهران اختصاص داده شود و پنجاه میلیارد به جای دیگر و همین طور بودجه تقسیم می‌شود و ما نیز موظف هستیم براساس آن برنامه صد میلیارد به مترو اختصاص دهیم. اینکه صد میلیارد به مترو بدهیم مشروط به تأمین درآمدهای دولت است و متناسب با درآمد دولت بودجه را اختصاص می‌دهند و پایان سال همیشه یک نسبتی از بودجه کل اختصاص می‌یابد چون درآمدها در بودجه غیرواقعی پیش بینی می‌شود و محقق نمی‌شود. هفتاد درصد، هشتاد درصد و شصت درصد در این چهار سال همواره آن درصدی که به کل کشور داده ایم پایین تر از آن درصدی بوده است که به متروی تهران داده ایم.
مجری برنامه تهران ۲۰: حدود ۲۹۶ میلیارد تومان بوده است
رئیس جمهور:همین امسال تا الان به کلانشهرها ۵۹ درصد از بودجه را اختصاص داده ایم اما به تهران ۷۰ درصد داده ایم و دولت این توجه را داشته است؛ ضمن اینکه ما نمی‌توانیم جاهای دیگر را متوقف کنیم چون آنها نیز مسئول دارند، نماینده دارند، حسابرس است و دیوان محاسبات است و پرسیده می‌شود شما بر چه اساسی این کار را کرده اید.
من خیلی متاسفم در حالی که بحث‌ها باید علمی مطرح شود به بحث‌های در سطح خیلی پایین کشیده می‌شود و اعلام می‌کنند ما طلبکار هستیم و دولت نداده است در حالی که اگر کسی از دولت طلب داشته باشد مگر دولت می‌تواند آن را نپردازد؟
مجری برنامه تهران ۲۰: در مورد بودجه‌های معوق توضیح دهید؟
رییس‌جمهور:یک معوقه داریم و آن اینکه مترو و شهرداری تهران اقساط بانکها را به آنها برنگردانده اند. درباره یارانه بلیط، یارانه بلیط واقعاً رقمی نیست. مثلاً در کل کشور ۷۰ میلیارد تومان یارانه حمل و نقل برای اتوبوس و مترو است و ما ۲۰ میلیارد تومان آنرا برای تهران گذاشته ایم و این را هم وقتی که درآمد بیاید می‌دهیم. اگر ما به کل کشور ۷۰ درصد بودجه شان را داده ایم حتماً به تهران به علت توجه دولت بیش از ۷۰ درصد را پرداخت کرده ایم و چیزی پیش دولت نیست واین رقم در بودجه است و قانون آن نیز معلوم است. بالاخره ما برای تهران راه حل دادیم و من فکر می‌کنم که بزودی باید در مسائل تهران دخالت کنم چون می‌بینم با بگو مگوهای بی جهت مردم در ترافیک عذاب می‌کشند. بنده به عنوان یک کارشناس ترافیک معتقدم که مترو قطعاً برای تهران لازم است اما در کنارش معتقدم باید در زمینه مترو سرمایه گذاری کنیم. ساخت مترو در زمین تهران بتدریج انجام می‌شود و این، زمان طولانی می‌برد مگر اینکه با سرعت انجام بدهند. سی سال است که کارهای مترو در تهران انجام می‌شود، اما بالاخره ما چند کیلومتر مترو داریم و در چند کیلومتر آن قطار حرکت می‌کند؟ زمین تهران سست است و شما از هر زمین شناس و تونل سازی بپرسید می‌گوید کار سخت است و گران درمی آید. این را ما باید انجام بدهیم و این زیرساخت لازم است و هفت خط برای آن تصویب شده است. دولت هم طبق معمول بودجه‌ها را خواهد داد اما هیچ وقت سرعت ساخت مترو نمی‌تواند از سرعت رشد تقاضا جلو بزند. تقاضا جلو زده است و ما عقب هستیم. باید از روش‌هایی استفاده کنیم که سریعتر به ما نتیجه بدهد. دولت خود مدیریت مترو را بر عهده می‌گیرد، بودجه اش را می‌گذارد و می‌سازد و قیمت آن نیز تا ده، پانزده سال بالا نخواهد بود و به سرعت هم آن را تمام خواهد کرد. من حتماً این تصمیم را گرفته ام و حتماً مدیر تعیین می‌کنم و قطار هوایی را هم خواهیم کشید. اما خواهشم از شورای شهر و شهرداری این است که همکاری کنند، ما هیچ نمی‌خواهیم، یک ریال هم نمی‌خواهیم. بالاخره چهار سال دولت پول می‌دهد و از آن طرف با یک سری حرف‌هایی که واقعیت ندارد مواجه است. ما در موضعی نیستیم که الآن جواب بدهیم، دولت باید سؤال کند و بگوید این پولی که داده است شما چطور خرج کرده اید. بیش از ۸۵۰ میلیارد تومان هم اقساطی است که باید به بانکها می‌دادند و بانکها پرداخت کرده اند ولی برنگشته است. به بانکها گفتیم مراعات کنید و این جدا از وام‌هایی است که شهرداری تهران در این سال‌ها گرفته است و ما هیچ محدودیتی ایجاد نکردیم. قطار هوایی در دنیا شناخته شده است، از برخی تعجب می‌کنم که بین قطار هوایی و متروی زیرزمینی دعوا درست می‌کنند. این دو، سیستم جابه‌جایی است که می‌توانند با هم کار کنند. بین اینها نیز باید اتوبوس باشد و ارتباط‌ها را برقرار و تنظیم کند و ایستگاه‌های این دو سیستم نیز می‌تواند همدیگر را پوشش دهد و تغذیه کند و این از نظر علمی شناخته شده است. هزینه قطار هوایی قطعاً کمتر از متروست یعنی قابل اثبات است که به ازای هر نفر جابه‌جایی کمتر از نصف متروست و این بدان معناست که ما می‌توانیم از پول خود دو برابر استفاده کنیم. دو سال و نیم قبل با یکی از کشورهای اروپایی که سازنده سیستم‌های قطار است و جزو پیشرفته ترین‌هاست مذاکره کردیم و چهار شرکت ذی ربط این کشور با هم مجموعه ای را تشکیل و پیشنهاد دادند که قطار هوایی تهران را بسازند و خودشان بودجه آن را بیاورند و بعداً بگیرند. ما این موضوع را به مدیریت شهری تهران پیشنهاد دادیم و قرارداد آن نیز آماده است حتی گفتیم بودجه اش را دولت تأمین می‌کند و شما لازم نیست بودجه بدهید ولی باز این موضوع در همین حرف‌ها افتاد. این در حالی بود که شورای شهرسازی و شورای عالی ترافیک نیز آن را تصویب کرد و ما هم گفتیم خودمان حاضریم جلو بیاییم. وقتی خود بنده شهردار بودم در شورای شهر تصویب شد. در این سیستم ما دو حلقه مرکزی و بیرونی داریم که مجموعاً نود و پنج، شش کیلومتر می‌شود، این را می‌شود ظرف دو، سه سال ساخت و در کنار آن مترو هم ساخته شود. واقعاً بین این دو دعوایی نیست ولی خاصیت مترو همین است که مثلاً ۱۵۰۰ میلیارد تومان پول می‌دهیم اما الآن می‌بینید تونل داریم اما قطارش نیست. خُب می‌شد تونل کمتر می‌ساختیم، قطارش را می‌خریدیم که هر قدر ساختیم مردم زود استفاده کنند. اینها بحث‌های فنی است و بحث‌های دعوایی نیست که یکی بیاید این را متهم کند و یکی دیگری را متهم کند.
مجری برنامه تهران ۲۰: برخی می‌گویند سیاسی است.
رییس‌جمهور:سیاسی اصلاً، ما چه دعوایی داریم. من خودم، فرزندم، همسرم و خانواده ام در این شهر زندگی می‌کنیم و در ترافیک هستیم، واقعاً ترافیک تهران مشکل است اما آدم دلش می‌سوزد که راه حل دارد ولی به محض اینکه راه حلی ارائه می‌کنیم آن را در حرف‌های بسیار سطح پایین می‌اندازند. ما نمی‌خواهیم از پول مردم تهران برای مترو گذاشته شود چون مردم تهران گران ترین هزینه زندگی را می‌دهند. بخشی از مشکلات تهران مشکلات کشور است و چون مرکز سیاسی کشور اینجاست مردم تهران هزینه آن را می‌دهند به همین دلیل در دولت تصمیم گرفتیم که این هزینه حمل و نقل را از دوش مردم تهران برداریم.
من وقتی شهردار تهران بودم خیلی تلاش کردم وامی بگیرم تا طرح (مترو) را جلو بیندازیم که به هر دلیل موفق نشدیم و رفتیم از خارج رقمی را گرفتیم که آخر دوره شهرداری‌ام تقریباً محقق شد. اما در این دولت نهم ما هیچ محدودیتی نگذاشتیم؛ هر مدیر بانکی که از وام حرف زد، گفتیم فوری بدهید زیرا تهران چیزی نیست که بگوییم فقط آقای شهردار یا مترو مسئول است؛ نه، هر کاری که هر کسی می تواند باید برای تهران انجام دهد. به همین دلیل من تصمیم گرفتم مدیریت مترو را به دولت برگردانم؛ بودجه آنرا هم خواهیم گذاشت و با همین بودجه خواهید دید که انشاء الله کارهای مترو انجام می شود و به سرعت جلو خواهد رفت. بالاخره، بنده خادم مردم، در کار ساختمانی بودم، ساختمان و راه ساخته ام و می فهمم؛ بالاخره پشت بولدوزر و لودر هم نشسته و کار کرده ام؛ لودر و بولدوزر را هم می فهمم چیست، مترو را هم می فهمم، کار ساختمانی را هم می فهمم. ما این بار را حتماً باید از روی دوش تهران برداریم؛ تهران کارهای بسیاری دارد؛ خود فضای سبز و نظافت تهران کارهای زیادی است. بخشهای دیگری هست که قابل واگذاری است، مسکن، میراث فرهنگی، آب، برق و فاضلاب در تهران قابل واگذاری است و ما آمادگی داریم همه اینها را واگذار کنیم تا این مدیریت بخشی در تهران در اختیار شهردار محترم یا در اختیار شورای شهر، هماهنگ و متمرکز شود. اما مترو یک موضوع ویژه است، ما داریم پول می دهیم و از طرفی هم تحت فشار و متهم هستیم؛ چرا این کار را کنیم؟ خودمان با سرعت می‌سازیم، انشاء الله در اختیار مردم هم قرار می‌دهیم.
مجری برنامه تهران ۲۰: آیا سرانجام معتقدید مدیریت شهری باید در اختیار دولت باشد یا اینکه بر اساس رأی مردم شهردار انتخاب شود؟ چنانچه شهردار را هم بتوان با رأی مردم انتخاب کرد شاید دولت و شورای شهر بهتر بتواند پرسش کند.
رئیس جمهور: درست است؛ ما معتقدیم مدیریت شهری باید در اختیار مدیریت شهری باشد؛ الان شورای شهر داریم و شهرداری هم داریم. باید شهرهای کشور را طبقه بندی کنیم، بعضی شهرها ممکن است بتوانند بخش مهمی از این مدیریت را در حال حاضر به عهده بگیرند زیرا مدیریت هم هزینه و هم توان اجرایی و ساختار لازم دارد. بسیاری از شهرهای کشور توان پذیرش این را که بار بیشتری بر روی دوششان بگذاریم، در حال حاضر ندارند و این شهرها عمدتاً با کمک دولت سرپا هستند و اگر بخواهیم هزینه هایشان را بالا ببریم به مردم فشار می آید. لزوماً مدیریت واحد شهری افزایش درآمد برای شهر نمی کند، چه بسا هزینه های شهر را بالا می برد؛ کما اینکه آنطوری که در قانون برنامه پیش بینی شده بود حتماً هزینه های شهر را بالا می برد گر چه ما همیشه آمادگی داشتیم که آن کار را انجام دهیم.ما فکر می کنیم دولت باید به مسائل کلان تری برسد و مترو را که من گفتم از روی ناعلاجی است.
مجری برنامه تهران ۲۰: آیا منظورتان این است که مترو را دولت بسازد و به مدیریت شهری واگذار کند؟
رئیس جمهور:بله ما می سازیم و آنرا به مدیریت شهری می دهیم؛ ما نمی خواهیم آنرا مدیریت کنیم. این بحث ها در بخش های دیگری چون اتوبوسرانی هم هست؛ بالاخره در اتوبوسرانی الان باید ببینیم چند دستگاه اتوبوس داریم و چند نفر جابجا می کنند.
مجری برنامه تهران ۲۰: گفته می شود ۶۵۰۰ دستگاه.
رئیس جمهور: باید دید هر کدام از اتوبوس ها چند نفر را جابجا می کنند؛ در این باره یک نرمی در دنیا وجود دارد و اگر متوسط این جابجایی پایین بیاید معنایش این است که ما از امکانات خوب استفاده نمی کنیم. بالاخره کف نرم جابجایی ۱۰۰۰ نفر است.
مجری برنامه تهران ۲۰: در مورد ساخت ناهمگون در تهران و گرفتاری نظرتان را بفرمایید.
رئیس جمهور:اینها هست؛ ما برای همه راه حل داریم و همه اینها راه حل شناخته شده دارد. خط ویژه یک راه حل عنوان است، خط ویژه یعنی فرصت را به اتوبوس دادن. حتی می توان همه چراغ ها را برای اتوبوس سبز کنیم و اینها شدنی است منتها در جایی که خط ویژه می زنیم باید به بهبود جابجایی منجر شود نه اینکه هر خط ویژه ای درست است. من نمی خواهم الان وارد این بحث شوم، الان خط ویژه ای در تهران داریم که مطلقا علمی نیست اما زده شده است. مردم چاره ای ندارند و می خواهند جابه جا شوند، متوسط تاخیر اضافه شده؛ در حالی که ما حمل و نقل عمومی می آوریم، خط ویژه می زنیم تا سرعت بالا برود و متوسط تاخیر پایین بیاید. همه مردم برای ما محترم هستند، ما می خواهیم متوسط تاخیر کل پایین بیاید یعنی هر کس در تهران جابه جا می شود با سرعت بیشتری جابه جا شود. ما می خواهیم ترجیحا آنهایی که با حمل و نقل عمومی جابه جا می شوند با سرعت بیشتری بروند اما کل ترافیک بهتر شود نه اینکه بگوئیم ۱۰ درصد با سرعت ۸۰ کیلومتر و ۹۰ درصد با سرعت دو کیلومتر در ساعت جابه جا شوند این که کار علمی نیست. باید رابطه آن را تنظیم کنیم، من از شورای شهر تهران بارها خواسته ام که شما برای مدیریت واحد چه چیزی کم دارید؟ اگر نقص قانونی است بگوئید ما لایحه می دهیم و اگر مصوبه دولت لازم است بگوئید باز آن را هم رفع می کنیم. از مدیریت شهر تهران بارها خواسته ام که بگویند چه چیزی برای مدیریت واحد کم دارند؛ اگر نقص قانون باشد لایحه می دهیم و اگر نیاز به مصوبه دولت باشد همکاری می کنیم. مدیریت شهر تهران باید واحد شود، البته برخی موارد مانند پلیس راهنمایی و رانندگی دست ما نیست. ما در تهران راحت نیستیم و ممکن است کسی مثل احمدی نژاد بگوید مشکل خود را حل می کنم، کما اینکه داشته ایم اما باید قدم برداشت. من اصرار دارم مطلقا هیچ کس از خط ویژه استفاده نکند؛ در طول این ۴ سال دو بار استفاده کردیم؛ یک بار در ۲۰۰ متری انتهای جمهوری و آن هم شبی که پدرم در بیمارستان بود و چند بار از راننده تا رسیدن به بیمارستان انتقاد کردم. یک بار هم دیشب بود که قصد رفتن به مجلس را داشتیم و همین که مشغول صحبت بودیم راننده حدود ۲۰ متر در خط ویژه حرکت کرد. اصرار دارم خودم در جریان ترافیک باشم چرا که با مردم زندگی می کنم.
مجری برنامه تهران ۲۰: در صورت وقوع زلزله در تهران با توجه به بافت های بسیار فرسوده تهران چه تمهیداتی اندیشیده اید؟
رییس‌جمهور:در این باره هم ما و هم مردم باید کارهای فراوانی انجام دهیم. در این بین رسانه ملی باید آموزش هایی مرتب داشته باشد و روزی نباشد که آموزش درباره زلزله به ویژه در تهران تعطیل شود چون نمی دانیم کی می آید. از مردم می‌خواهم دعا كنند که زلزله نیاید. این هم چیزی نیست که کسی فردا بخواهد ما را به تمسخر بگیرد چرا که زمانی یادم هست، گفتم دعا کنید و شخصی قیافه متفکرانه گرفت و مسخره کرد. همه باید دعا کنیم اما با دعا کار ما تمام نمی شود. آموزش های رسانه ملی صرفاً نباید درباره محل خواب یا تهیه کیف کمک های اولیه باشد بلکه باید ضرورت مقاوم سازی را آموزش دهد و در این باره فرهنگ سازی کند. ساماندهی چندین هزار هکتار بافت فرسوده در تهران برای دولت غیرممکن است اما خود مردم با تخفیف های شهرداری و کمک های دولت می توانند تک تک بافت های فرسوده محل زندگی شان را مقاوم سازی کنند. خوشبختانه کمبود مهندس نداریم و اگر کارها تقسیم شود، هزینه ها سرشکن خواهد شد. قریب به اتفاق خانواده های تهرانی یعنی حدود ۶۰ درصد آنان می توانند این کار را با کمک دولت و شهرداری انجام دهند. بافت فرسوده را خود مردم باید بسازند، شهرداری تخفیف می‌دهد و ما وام می‌دهیم. البته برای بافت فرسوده راه دیگری هم هست که آن بر عهده مدیریت شهری است؛ نمونه‌اش را ما در سال ۸۳ شروع کردیم. بین مناطق ۱۴ و ۱۵ وامی را از یک بانک خارجی برای بافت فرسوده گرفتیم؛ شهرداری با این وام املاک فرسوده را خریداری کرد. اما این امر را نمی‌توان در مقیاس ۶۰۰۰ هکتار انجام داد؛ شهرداری می‌تواند نمونه‌سازی و مردم را تحریک کند تا فعالیت کنند؛ خود مردم هستند که باید وارد عمل شوند. اگر به آن شخصی که توان ساخت ندارد تسهیلات و تخفیف بدهیم و مقداری کمکش کنیم، بالاخره بافت فرسوده خود را نوسازی می‌کند، زیرا برایش ارزش افزوده دارد؛ می‌تواند در این مسیر برای خود شریک بگیرد؛ همین نیاز به فرهنگ‌سازی دارد. در حال حاضر بافت‌های ریز فرسوده زیاد است، همان بافت فرسوده ۵۰ متری را اگر بخواهیم بسازیم، خیلی مشکل پیش می‌آید؛ کوچه باید باز شود و امکان آتش‌نشانی و امدادرسانی فراهم آید. اگر بخواهیم طرح خوب شهری داشته باشیم، باید این بافت‌ها با هم تجمیع شود؛ یعنی سه، چهار یا پنج بافت یکی شود. شورای شهر مصوبه بسیار خوبی داشت و شهرداری هم اعلام و با ارائه تخفیف بابت تجمیع از آن حمایت کرده است؛ این باید فرهنگ شود که اگر شما ۵۰ متر خود را با ۵۰ متر همسایه کنار هم بگذارید، زندگی‌تان بهتر می‌شود.
درباره احتمال زلزله و خطر آن برای بافت‌های فرسوده، صدا و سیما باید طیف وسیعی از آموزش‌ها را جدی بگیرد و در دستور کار خود قرار دهد؛ از امداد و نجات باید در این آموزش‌ها باشد تا مقاوم‌سازی. دولت هم البته موظف است تسهیلات و امکانات و یارانه بدهد که مقداری از آن را داده است. نمی‌خواهم بگویم این میزان تسهیلات کافی است، اما از همان هم استفاده نشده؛ برای اینکه هنوز فرهنگ آن ایجاد نشده است و آن فرد در بافت فرسوده احساس خطر در برابر زلزله نمی‌کند. اما بالاخره کار طبیعت غیرقابل پیش‌بینی است و گسل تهران هم کار خود را می‌کند. این گسل که سه، چهار هفته قبل تکان خورد، بیدار شده است و شوخی هم با ما ندارد؛ ما نمی‌توانیم از او خواهش کنیم تکان نخورد؛ می‌توانیم دعا کنیم، اما باید پیش‌بینی‌های لازم را هم انجام دهیم. ان‌شاءالله که هیچ وقت زلزله نیاید، اما ما باید آماده باشیم و نیاید بهتر است تا اینکه لرزش خفیفی رخ دهد و آماده نباشیم. آیا به عنوان عالی‌ترین مقام اجرایی بر نهادهای رسمی مانند وزارت مسکن و شهرسازی، سازمان نظام مهندسی و همچنین معاونت فنی شهرسازی شهرداری برای آمادگی در برابر زلزله نظارت دارید؟ اینها زیر نظر رئیس جمهور نیست. اما بنده سه جلسه در جلسات بررسی طرح جامع شهر تهران که به عنوان خط راهنما تصویب شد، شرکت کردم. در این جلسه شهردار محترم، آقای چمران و کارشناسان حضور داشتند. من در این حد وارد شدم تا دیدگاه ها و تجربیاتی را که از زندگی در تهران، بررسی رفتار تهران و شناخت نیازهای این شهر به دست آورده بودم، مطرح کنم. خوشبختانه از این نظرها استقبال شد و تغییرات جدی در طرح جامع به وجود آمد تا راه را برای اقدامات بزرگ باز کند. اما اقدامات در این مقیاس یعنی بازسازی و مقاوم‌سازی بافت‌های فرسوده جز با حضور مردم میسر نیست؛ خود مردم باید این احساس را داشته باشند که نیاز است وارد عمل شوند و از وقت و منابع خود هزینه کنند. دولت، شهرداری و شورای شهر می‌توانند کمک کنند؛ نمونه‌سازی‌هایی را می‌توانند انجام دهند، اما اگر این در ذهن باشد که بافت‌های فرسوده با منابع دولت یا منابع شهرداری بازسازی می‌شود، خیر چنین نخواهد بود. البته گروه‌هایی هم هستند که حاضر به سرمایه‌گذاری هستند و آنها هم قطعا باید از این تشویق و حمایت‌ها برخوردار شوند؛ اما قطعا نمی‌شود این بار را فقط روی دوش شهرداری یا دولت قرار داد.
مجری برنامه تهران ۲۰: در جریان انتخابات خواست های مردم متفاوت بود و طبق آمارهای بدست آمده هر کس تعبیر خودش را داشت و شما به عنوان رئیس جمهور برای کسب رضایتمندی اکثریت مردم چه برنامه هایی دارید؟
رییس‌جمهور: در بخش اول سؤال شما، شرکت در انتخابات حق مردم است ، مردم آزادند و همه کسانی که در انتخابات شرکت کرده و حتی کسانی که شرکت نکرده اند، محترمند و آزادند. ما نمی پرسیم که چه کسی به کی رأی داد و یا رأی نداد؟ ما دوست و خادم همه هستیم و علاقه من به مردم تهران به همان دلایلی که در اول جلسه گفتم علاقه ویژه ای است، مخلص همه هستیم، دولت، خادم مردم است و باید کار کند و از امشب بحث های تهران را به جد پیگیر می شویم، دولت اجرای مترو را خود در دست می گیرد و با قاطعیت اجرا می کند. ما فشار آوردیم و بودجه سنگینی را برای فاضلاب تهران در دولت نهم تصویب کردیم، این بودجه ۳۰ برابر شده است و به لحاظ ساختاری نیمی از آن تمام شده و نیم بعدی شروع شده است که باید انجام دهیم. این کار خیلی بزرگی است و برای آلودگی هوای تهران نیز معاون محیط زیست خود را مأمور کردم تمام راهکارهای ممکن را پیدا کند و سه ماه به آنان فرصت دادم که همه کارشناسان را دعوت و سطح جهان را نیز مطالعه کنند و با حفظ تردد موجود، برای این وضع راهکار بیاندیشند و یک اتفاقی بیفتد که آلودگی را کاهش دهیم. در زمینه توسعه گازسوز کردن واقعاً کار خوبی در دولت نهم صورت گرفته است، الآن هم فشار می اوریم و در تمام تهران ایستگاه های گازسوز کردن خودروها را توسعه می دهیم. برای حل مشکل مسکن نیز مسکن مهر را داریم که برای نخستین بار در ۵۰ سال اخیر، منحنی قیمت مسکن بعد از یک پله تند، پایین آمد. همیشه قیمت مسکن یک مدت با شیب کند و دوباره تند بود و برای اولین بار سال اخیر این منحنی برگشت. در دو سه سال اخیر هر سال ۳۰ درصد قیمت مسکن بالا رفت و باید مردم همکاری کنند تا نرخ به سال ۸۵ برگردد. مسکن مهر در تهران فعال است و طرح بزرگی است برای کلانشهرها. باید الگوی مسکن و زندگی در تهران را عوض کنیم البته برای کسانی که الآن ساکنند نمی توانیم اما برای رشد جمعیت می توانیم این کار را انجام دهیم. من با زندگی در خانه های ۴۰ و ۵۰ متری مخالفم، فکری که برای شهرسازی است ایرانی نیست. فکر زندگی با این واحدهای مسکونی کوچک، فرهنگ و اندیشه ایرانی نیست. در حالی که ما یک کشور گسترده هستیم چرا مردم نباید در خانه ای زندگی کنند که حیاط و باغچه ای داشته باشد و این امکان در تهران نیز برای ساکنانی که الآن هستند امکان پذیر نیست اما باید به مرور به وجود آید، برای رشد جمعیت واقعاً این کار شدنی است، امکاناتی داریم در همین اطراف تهران و این امکانات در همه شهرهای بزرگ وجود دارد. در کشورهایی که وسعتشان یک پنجم ایران است، مردم این طور فشرده در واحدهای ۵۰- ۶۰ متری زندگی نمی کنند. با این وضع اعصاب همه مردم خرد و یکی دو ساعت در ترافیک و وقتی به خانه می روند نیز در واحدهای ۵۰- ۶۰ متری زندگی می کنند که خسته کننده است. بر فرض اینکه تمام امکانات را فراهم کنیم باز هم با این شرایط خسته کننده است. با جمعی از دوستان و آقای چمران و گروه های مردم صحبت کردیم که برای این کار چاره اندیشی کنند. در سفرهای استانی گفتم که حداقل به عنوان یک کار فوری ۴ تا ۵ مجتمع تفریحی در تهران بسازید.
استان تهران و به ویژه شهر تهران به تفریحگاه های بزرگ نیاز دارد، اگر یک خانواده تهرانی بخواهد سالی دو بار از تهران بیرون برود هزینه زیادی دارد به طوری که بیشتر مردم تهران قادر به پرداخت آن نیستند. باید هزینه ها را کاهش دهیم و راه های دسترسی را تسهیل کنیم. ساخت بزرگراه تهران - شمال را که تقریباً متوقف شده بود جلو انداخته ایم و در شمال و مناطق زیارتی نیز طرح های بزرگراهی و طرح های گردشگری و اقامتی در دست اجرا داریم. مردم از صبح تا شب زحمت می کشند و این فشارهای تبلیغاتی و سیاسی را نیز بدون اینکه در آن نقشی داشته باشند، باید تحمل کنند. مردم تهران باید بار مرکزیت کشور و ترافیک را تحمل کنند پس باید حداقل فضاهایی داشته باشیم که خانواده ها بتوانند در روزهای تعطیل نفسی بکشند. الان اگر کسی در شمیران ساکن باشد و بخواهد برای دفن عزیزش به بهشت زهرا برود زمان زیادی می برد، به هر حال این فرهنگ در ایران وجود دارد که با رفتگان خود در ارتباطند. تهران باید حداقل چهار قبرستان بزرگ داشته باشد و دسترسی ها کوتاه شود که این امر باعث کاهش رفت و آمدها و کاهش ترافیک و فشارهای عصبی می شود. در داخل شهر چندین امامزاده وجود دارد که باید اینها را فعال کنیم تا مردم بتوانند عزیزان از دست رفته خود را در همان جا دفن کنند. برخی گفتند این مسئله خلاف بهداشت است در صورتی که در همه شهرهای دنیا قبرستان ها در محلات است و این مسئله آثار فرهنگی مثبت دارد و روح را لطیف می کند.
در مورد درآمد مدیریت شهری، اگر درآمدهای مدیریت شهری فقط از ساخت و ساز ساختمان باشد باید توجه داشت که هر ساختمانی که ساخته می شود هزینه مدیریت شهری را بالاتر می برد. هر یک متر بنا که ساخته شود حداقل به یک متر فضای سبز و خیابان نیاز دارد که این هزینه ها را شهرداری نمی تواند از محل عوارض پرداخت کند. برخی بارها روی دوش شهرداری است که نباید باشد و ما آماده ایم در این زمینه کمک کنیم. تسریع در ساخت شبکه حمل و نقل بین تهران و شهرهای اطراف آن را موجب آرامش شهروندان است. با ساخت این شبکه حمل و نقل، ممکن است خیلی از افراد تهران را ترک کنند. طرح الگوی مسکن تهران در حال نهایی شدن است و در این طرح از بهترین مشاوران استفاده شده است. اجرای این طرح، تحولی در الگوی مسکن تهران ایجاد خواهد کرد. تا قبل از سال ۸۴ حداکثر تعداد واحد مسکونی که در یک سال ساخته می شد ۹۵ هزار واحد بود اما در این چهار سال به طور متوسط سالانه ۱۳۵ هزار واحد مسکونی ساخته شده است. فشار تقاضا زیاد است و تهران جا ندارد.
ما باید به کل استان تهران توجه كنیم. سعی بر آن داریم که توجه ویژه ای به استان تهران داشته باشیم. تفکیک استان البرز از استان تهران که اکنون کارهای مطالعاتی آن به پایان رسیده و در حال بررسی جزئیات است باعث می شود که مدیریت های تفکیک شده، عملکرد بهتری داشته باشند. امیدواریم پس از نهایی شدن این طرح و ارسال و تصویب آن در مجلس، شاهد ایجاد فرصت های جدید در استان های تهران و البرز باشیم و سرمایه گذاری ها سریع تر و بیشتر انجام شود. در دولت دهم مجریان وقت بیشتری برای استان تهران می گذارند و با مشورت با مدیران شهری به ویژه شورای شهر تهران می توانیم مشکلات را برطرف کنیم. مصمم هستیم که زندگی در تهران راحت تر شود.
مجری: درباره تكلیف حدود ۱۱ هزار نفری طرح انبوه سازی نگین غرب سرمایه گذاری کرده اند؟
رییس‌جمهور: از مردم تهران خواهش می کنم اگر قصد خرید از یکی از کسانی را دارند که آگهی فروش مسکن داده اند به شهرداری مناطق مراجعه کنند. در شهرداری کارت هایی به نام پیش سند تهیه شده است و مطمئناً مشورت با شهرداری ها که آگاهی کافی از وضع ارائه مجوز فروش واحدهای مسکونی دارند به نفع خریداران است. درباره طرح نگین غرب با اینکه به دولت مربوط نمی شد تصمیم گرفتیم تسهیلاتی در اختیار انبوه ساز قرار دهیم تا طرح را به اتمام برساند و در اختیار مردم قرار دهد.
مجری: درباره واگذاری دو تیم استقلال و پیروزی به بخش خصوصی نظرتان را بفرمایید؟
رییس‌جمهور:همه تیم های ورزشی کشور عزیزند البته دو تیم تهرانی مورد علاقه تمام مردم ایران هستند. ورزش در استان ها به سرعت پیشرفت می کند با وجود این، همه کشور دوست دارند که این دو تیم تهرانی در رده بالا باشند و این دو تیم بیشترین طرفداران را دارند و در واقع جایگاه آنها ملی است. برای بهبود در وضع این دو تیم محبوب، تصمیم گرفتیم که سهام آنها فروخته و منابعی به نفع این دو تیم ایجاد شود که این دو تیم برای مردم باشد و دولت هم کمک خواهد کرد. طرحی را در دولت در دست بررسی داریم که تمام شرکت های دولتی که به نوعی هزینه های تیم های دیگر را پرداخت می کنند بخشی از بودجه خود را به این دو تیم اختصاص دهند و دولت نیز کمکی در جهت بهبود وضع این تیم ها انجام دهد.
مجری: برنامه که درباره بحث اشتغال و تأمین هزینه های زندگی نظرتان را بفرمایید؟
رییس جمهور:بحث اشتغال، مهم و پایه و ثبات زندگی است. اگر به یاد داشته باشید برای تهران از ۳۰ سال قبل در شعاع ۱۲۰ کیلومتری توسعه صنعت ممنوع شد. بیشترین ظرفیت ایجاد اشتغال در صنعت است و وقتی صنعت ممنوع می شود، دو اتفاق می افتد؛ یکی مشاغلی که ثبات ندارند یا خیلی کمکی به اقتصاد نمی کنند، رایج می شود و دیگری بر بیکاری می افزاید. دولت تصمیم گرفت به بخشی از صنعت در این شعاع ۱۲۰ کیلومتری مجوز بدهد چون فلسفه این ۱۲۰ کیلومتر آلودگی بود و اعلام کردیم صنایع نوین اجازه داشته باشند به شهرک های صنعتی تهران بیایند. هم اکنون ۱۲ شهرک صنعتی داریم که فعال است و ۱۱ شهرک نیز به تصویب دولت رسیده است که به سرعت کارهای آن انجام می شود و این یعنی زمینه سرمایه گذاری و اشتغال و این یکی از تصمیماتی است که دولت گرفته است. در بنگاه های کوچک نیز سهمی که به تهران دادیم، سهم بالایی بود و کاری که در تهران اتفاق افتاد واقعاً کار خوبی بود اما مشکلاتی برای این طرح پیش آمد که تحلیل شد بخشی از آن واقعاً سیاسی بود که نمی خواهم وارد آن شوم اما این گله را دارم از آنهایی که بالأخره از من خوششان نمی آید چرا به یک طرح خوب آسیب زدید؟ اما این طرح موفق بود و ما آن را ادامه خواهیم داد و در تهران نیز موفق عمل کرده است و ما در یک سیکل دو تا سه ساله دیگر آن را اجرایی کنیم قطعاً نرخ بیکاری ما به شدت کاهش پیدا خواهد کرد و زیر ۵ درصد خواهد آمد که یک نُرم طبیعی است و این در بازار کار پذیرفته شده است. در همین استان تهران این طرح شدنی است و در خراسان رضوی اجرا شد، ۵ درصد نرخ بیکاری کاهش پیدا کرد و این کار شدنی است و مسأله درست نکنید و آمدند این را به مسأله اصلی کشور تبدیل کردند. همه مشکلاتی که به دلیل تصمیم گیری بد در دهها سال ایجاد شده بود گردن طرح های کوچک انداختند در حالی که طرح های کوچک در دنیا شناخته شده است و موفق است و می تواند صریحاً اشتغال ایجاد کند. بحث سهام عدالت را در استان تهران داریم که بیش از ۴ میلیون و ۲۶۰ هزار نفر تاکنون در آن واجد شرایط هستند و بخش عمده ای از آن در تعاونی ثبت نام کرده اند و سهامدار شده اند و شناسایی همچنان ادامه دارد، کارگرهای روزمزد ساختمانی به همراه آنهایی که کارمند شرکتی هستند، و بعضی نهادها به تعهدات خود عمل نکردند که سهام آنها را نیز تکمیل می کنیم و سهام شهر تهران نیز همانند بقیه تصویب می‌شود.
هدفمند سازی یارانه ها را بزرگترین طرح اقتصادی کشور است. ۲۰ سال است که دولت ها می خواستند این طرح را اجرا کنند اما از آنجایی که هیچ وقت در دل این طرح نرفتند و آن را کلی دیدند از اجرای آن ترسیدند. در این دولت به این نتیجه رسیدیم که برای بازسازی اقتصاد کشور راهی جز این کار نداریم . هم اکنون اگر تولید نفت و گاز را روی هم بگذاریم روزانه ۶ میلیون و ۶۰۰ هزار بشکه تولید داریم و از این میزان ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار بشکه صادر و بقیه مصرف می شود و با رشد سالانه ۷ تا ۱۰ درصدی و با این وضع مصرف تا چند سال دیگر نفتی نخواهیم داشت. این گونه مصرف را بر خلاف پیشرفت کشور است. دیگران با یک چهارم نفت ما به اندازه ما فعالیت اقتصادی دارند. اکنون تیم اقتصادی دولت بر این لایحه اشراف کامل دارد و گرچه کاری بزرگ است اما واهمه نداریم. بنا نداریم یارانه ها را حذف کنیم. با حذف یارانه شوک سنگینی وارد می شود و هدف ما درست توزیع کردن یارانه هاست. آن چه برای ما در اقتصاد اهمیت دارد بالا بردن قدرت خرید مردم است ؛ و در این لایحه می توانیم کاری کنیم که قدرت خرید کاهش پیدا نکند. پیش بینی ما این است که در صورت اجرای این لایحه، مصرف انرژی و نان ۲۰ درصد کاهش یابد و این ۲۰ درصد ثروت ملی است. روش کنونی توزیع یارانه ها در افزایش تولید و بهبود زندگی مردم بی تاثیر است، باید کاری کرد که توزیع یارانه ها باعث بهبود زندگی مردم شود. با این روش، کشاورز در دستیبابی به کود مورد نیاز خود با مشکل مواجه است چرا که یارانه کود را به شبکه توزیع می دهیم نه به کشاورز. دامداران هم در روش کنونی توزیع یارانه ها وجه قابل قبولی برای شیر تولیدی خود نمی گیرند و مردم را هم در صف های طولانی معطل می کنیم.
مجری: آیا با اجرای این طرح بهای برق افزایش نمی یابد؟
رییس‌جمهور:قرار نداریم با اجرای این طرح به مردم فشار وارد شود و باید کاری کنیم که برق ارزان تر تولید شود و اکنون کسانی هستند که می توانند با مدیریت بهتر ، برق ارزان تر تولید کنند.
مجری: با اجرای این طرح تورم چگونه خواهد شد؟
رییس‌جمهور: تورم با اصلاح قیمت ها متفاوت است ،تورم ناشی از اشکالات پایه ای اقتصادی است. حتما تغییر قیمت خواهیم داشت اما بر اساس محاسبات، قطعا شرایط زندگی ۶ دهک نخست بهتر و این باعث می شود نرخ تورم کاهش یابد. با اجرای این طرح ، حجم پول در کشور بالا می رود و اگر چه تورم خواهیم داشت اما یکی از کارهای اساسی برای خشک کردن ریشه تورم هدفمند سازی یارانه هاست و ۶ بند دیگر از جمله اصلاح نظام مالیاتی ،گمرک و نظام توزیع را در کنار آن عملیاتی خواهیم کرد.در طرح هدفمند کردن یارانه ها ما همه بخش ها را دیده ایم و برای مثال در صنعت، ده بخش شده است و باید برای هر کدام برنامه ریزی انجام دهیم. من می خواهم یک جور دیگر با شما صحبت کنم، دقت کنید این مصوبه که همیشه بوده است و ما داوطلب بودیم آن را اجرا کنیم. ما می خواستیم پارسال این طرح را اجرا کنیم، ما دو سال و نیم روی این طرح در جلسات کارشناسی و بدون اطلاع رسانی کار کردیم. اگر خاطرتان باشد من پارسال در پیام نوروزی گفتم، ما طرح تحول را امسال اجرا می کنیم. دوستانی از مجلس آمدند و گفتند امسال انتخابات است و این به ضرر شماست، برداشت آنها این بود که اگر این طرح امسال اجرا شود به ضرر ماست. ما گفتیم اشکال ندارد و می ارزد که یک دولتی این کار بزرگ را انجام دهد و خودش زمین بخورد. ما واقعا این باور را داشتیم و آماده بودیم این دولت فدا شود. دولت نهم فدا شود و بگوییم یک دوره تمام، اما چون این کار به نفع کشور است انجام شود. این قدر به این موضوع حساس هستیم که من مصمم بودم در جلسه رسیدگی به این طرح در مجلس شورای اسلامی شرکت کنم و از روز اول گفتم ما می خواهیم شرکت کنیم. برای اینکه ما به این نتیجه رسیده ایم که همین طرح را می شود به خوبی در کشور اجرا کرد و هیچ بخشی هم آسیب نبیند. من این را اعلام می کنم که فقط در مدت پنج سال،آنچه را دولت طراحی کرده و کارشناسی شده است اجرا کنیم، اقتصاد ما در سطح جهانی حداقل ده پله صعود می کند. هم اکنون بین بیست و سه، بیست و چهار هستیم و با اجرای این طرح زیر سیزده می آید و در این تردید نکنید. ما همه کشورهایی را که این طرح را اجرا کرده اند مطالعه کرده ایم، من اسم نمی برم، همین اطراف ما پنج، شش سال پیش این طرح را اجرا کردند و الان وضعشان دگرگون شده است. ما منابع داریم و آن را بی جهت می سوزانیم و همین در خدمت رفاه مردم و پیشرفت کشور می آید. جزئیات بیشتر این طرح را در آینده، بیشتر تشریح خواهم کرد.
درباره لایحه هدفمند کردن یارانه‌ها، حال که دولتی حاضر شده زیر این بار سنگین برود، برخی به مسخره کردن و ناامید ساختن مردم رو آورده‌اند. اگر این برنامه را همه قبول دارند و می‌گویند باید اجرا شود و هر چه عقب بیفتد به ضرر کشور است، حال که دولتی حاضر شده این بار سنگین را به دوش بکشد، کمک کنند، چرا بی‌جهت مردم را نگران می‌کنند؟ دست آنهایی که کارشناسانه درباره این بحث اظهارنظر کنند، می‌بوسیم، اما نمی‌دانم با آنها که می‌خواهند با رقابت سیاسی به بحث اقتصادی نگاه کنند، باید چه کار کرد، کسانی که خود ۲۰ سال فریاد می‌زدند باید این برنامه اجرا شود، در سه برنامه آن را تصویب و درباره‌اش سخنرانی کردند، در سه سال اول دولت را مورد انتقاد قرار دادند که "تو اقتصاد نمی‌دانی، باید این را اجرا کنی" حال که قصد اجرا داریم، داد و بیداد می‌کنند که خطرناک است. اجازه دهید این کار انجام شود، عیب ندارد اگر این طرح موجب شود این دولت از نظر مردم بیفتد ما این را به جان خریده‌ایم، بگذارید طرح اجرا شود، این به نفع مردم است. این را به صورت قطعی می‌گویم که هیچ مشکلی در زندگی مردم پیش نخواهد آمد، هر اتفاقی بخواهد بیفتد از قبل مردم را در جریان می‌گذاریم، تدارک می‌بینیم، منابع لازم را تامین می‌کنیم و بعد می‌گوییم اجرا شود، یعنی اجازه نمی‌دهیم اتفاقی بیفتد که مردم از آن عقب باشند.
مجری: آیا پایتخت سیاسی کشور از تهران انتقال پیدا می‌کند؟
رییس جمهور:این در حد مطالعه است.
مجری: آیا رئیس جمهور با توجه به مشغله فراوان خود، فرصت کافی برای کنار خانواده خود بودن و توجه به آنها دارد؟ آیا جامعه امروز مجال کافی می‌دهد خانواده‌ها امروز آسایش بیشتری داشته باشند؟
رییس‌جمهور:حتما می‌دهد، الگوهایی که ارایه داده‌ایم، اشتباه بوده است، حتما در این دوره با مردم درباره خانواده زیاد صحبت می‌کنم و تصمیم‌های فراوانی خواهیم گرفت.
مجری: آیا به غذای سنتی که در خانه طبخ شود، اعتقاد دارد؟
رییس‌جمهور:من هیچ چیز را با غذای خانم و مادرم عوض نمی‌کنم.
یک بار هم باید درباره شهرستان‌های استان تهران صحبت کنیم چون جمعیت میان شهر و شهرستان تقریبا مساوی است.
مجریان: از رییس جمهور درخواست می‌كنیم كه از وزیران خود بخواهد تا حتما در این برنامه حضور یابند.
رییس‌جمهور:از همین جا می‌گویم و در اولین جلسه هیئت دولت هم خواهم گفت، همه وزیران باید بیایند، شما، ما و مردم همه یکی هستیم،خدای متعال فرصت داده است خدمت کنیم.
∎
متن كامل گفتگوی مستقیم رییس جمهور با مردم تهران به شرح ذیل است:
مجری برنامه تهران ۲۰: با توجه حضور شما در گذشته در شهرداری تهران، آیا هم اکنون که بالاترین مسئولیت اجرایی کشور را بر عهده دارید هنوز هم دغدغه پایتخت و استان تهران را دارید؟
رییس‌جمهور:بسم الله الرحمن الرحیم. اللهم عجل لولیك الفرج والعافیة والنصر واجعلنا من خیر اعوانه و انصاره والمستشهدین بین یدیه. خداوند را سپاسگزارم که فرصت گفتگو در خصوص موضوعات تهران را به من عنایت کرد. تهران مرکز ایران و موجب افتخار همه مردم و نقطه اتکای ملت ایران است. مردم تهران در همه صحنه‌های حساس و تاریخ ساز پیشگام ملت ایران بوده اند، هستند و خواهند بود. یاران صمیمی ملت ایران و فداکاران بزرگی در تهران هستند. افتخار مضاعفی نصیب بنده است که هم خدمتگزار مردم تهران و هم شهروند تهرانی هستم، گرچه همه جای ایران سرای من است و همه ایرانی‌ها عزیز هستند و همه، تهران را دوست دارند. از بهترین دوران عمرم آن دو سالی بود که در شهرداری تهران در خدمت مردم بودم و برخی صحنه‌های آنجا برایم افتخار ابدی است. آن زمانی که احساس کردم خادم هستم و می‌توانم خیابان‌های تهران را تمیز کنم، آن احساس خیلی شیرینی بود که همیشه در ذهن و دل من هست.
مجری برنامه تهران ۲۰: آیا امور تهران که محل تلاقی عقاید مختلف سیاسی است دستخوش این عقاید قرار می‌گیرد یا نه؟
رییس‌جمهور: عقاید سیاسی در همه کشور وجود دارد، گرچه اتفاقاتی که در مرکز می‌افتد اگر سایر نقاط درآن دخالت نداشته باشند به طور طبیعی ممکن است سایر نقاط را تحت تأثیر قرار دهد. نمی‌توانم این را نفی کنم، بالاخره تصمیم گیریهایی که در سطح کشور می‌شود تحت تأثیر مسائل سیاسی است اما همه تلاش دولت این است که عرصه خدمتگزاری را از عرصه مسائل سیاسی به طور کامل جدا کند. آنچه می‌ماند خدمتگزاری است چرا که مسائل سیاسی همیشه بوده است. البته حق همه آحاد ملت ایران است که دیدگاهها و اندیشه‌های خود را داشته باشند اما اگر بحث‌ها بخواهد مسائل را متوقف یا منحرف کند و یا به مردم صدمه بزند، حتماً مضر است. دولت چه در دوره نهم و چه در دوره دهم تلاش می‌کند خود را از مسائلی که آسیب می‌زند، کنار بکشد و اجازه ندهد این مسائل در تصمیمات دولت دخالت کند. در تهران هم همین طور بوده است دولت بدون توجه به مباحثی که وجود دارد و فارغ از سلایق و گفتگوهای مختلف آنچه را که وظیفه اش بوده، انجام داده است. دولت با وجود سلایق گوناگون در مدیریت شهر تهران در دوره‌های مختلف، به وظیفه اش عمل کرده است.
مجری برنامه تهران ۲۰: شهرستان‌های استان تهران نیازمند پل‌های ارتباطی و زیرساختی مناسبی هستند که بتواند این استان را به عنوان پایتخت ایران به خوبی نشان دهد آیا این پرسش و احساس پیگیری که بتواند تهران را سریعتر در جایگاه خود قرار دهد، از جانب جنابعالی از مدیران دولتی هست و این پیگیری‌ها چگونه صورت می‌گیرد، مردم مایلند بیشتر بدانند؟
رئیس جمهور: بگذارید یک مقدار کلان‌تر قضیه را ببینیم، مسائل تهران در مسائل کشور تأثیر دارد و مسائل کشور هم بلافاصله در تهران منعکس می‌شود و بسیاری از مسائلی که امروز در تهران داریم به معنای مشکلاتی که مردم لمس می‌کنند، مشکل خود تهران نیست، مشکل جای دیگری است که به تهران منعکس شده است. فرض کنید در استان‌های ما اشتغال زایی وجود نداشته باشد یا به میزان مورد نیاز وجود نداشته باشد یا امورات مردم نگذرد، سطح رفاه پایین باشد، آموزش، بهداشت، حمل و نقل و کشاورزی نباشد، چه اتفاقی خواهد افتاد؟ در این صورت به طور طبیعی جریان جمعیت به سمت تهران می‌آید؛ این مهاجرتی که به طور گسترده طی دهه‌ها اتفاق افتاد کاری کرد که برنامه ریزان شهری در تهران همیشه از تحولات عقب بمانند یعنی هر چقدر در تهران کار انجام می‌شود، تحولات از آنها جلوتر است یعنی رشد نیازها بسیار بالاتر از رشد فعالیت‌هایی است که در چند دهه اتفاق افتاده است؛ این یکی از علل اصلی مشکلات تهران است. یک سری از مشکلات هم وجود دارد که مال خود تهران و جغرافیای این استان و شرایط آن است. دولت به دلایل گوناگون به استان تهران و شهر تهران حساس است، قطعاً کارهایی که در محدوده وظایف دولت است به طور مستمر پیگیری می‌شود اما در کنار این، دولت کار بزرگی را آغاز کرد. دولت نهم سعی کرد آن علتی را که از بیرون به تهران منتقل می‌شود، مهار کند یعنی یک نگاه دولت در سفرهای استانی، ضمن اینکه همه جای کشور باید آباد شود، این بود که این جریان جابجایی جمعیت را که نقطه ثقل آن به سمت تهران است، مهار کند و خوشبختانه تا حد زیادی مهار شده است. آمارگیری‌ها و سرشماری‌ها و گزارش‌هایی که مرکز آمار و سایر نهادها تهیه کرده اند نشان می‌دهد که جریان جمعیت که به سرعت به سمت تهران می‌آمد، به شدت افت کرده و این یک موفقیت است. متوقف شدن این جریان هیچ وقت صورت نمی‌گیرد، ما به صفر نخواهیم رسید چون به طور طبیعی مردم ازدواج می‌کنند، برای درس خواندن می‌روند و جابجا می‌شوند بنابراین یک جابجایی طبیعی در درون یک ملت به مانند آنچه بین یک ملت و ملت دیگر صورت می‌گیرد، وجود دارد و در حد یک دهم درصد یا دو دهم درصد، طبیعی است.
مجری برنامه تهران ۲۰: حاشیه نشینی های اطراف تهران چیست ؟
رییس‌جمهور:در حال حاضر ۸ هزار نفر حاشیه‌نشین در استان تهران وجود دارند، آن حاشیه نشینی حاصل جریان آن مهاجرت سنگین است و طبیعی است. زمانی افرادی رشد می‌کنند و در یک محلی جا نمی‌شوند یا برای کار خاصی باید (به شهر دیگری) بیایند؛ دانشمند یا هنرمندی است که امکان کار در محل خود را ندارد بنابراین باید مهاجرت کند یا کسی که ازدواج کرده است یا برای کار خاص یا مأموریتی به محل دیگری می‌رود؛ این یک جریان طبیعی است و تأثیر چندانی ندارد. اما جریان غیرطبیعی بر اثر سیاست‌های غلط اجتماعی و اقتصادی طی سالیان طولانی باعث شد مناطق کشور محروم بمانند و مردم چاره ای برای زندگی نداشتند و باید به تهران می‌آمدند؛ آنها مردم ما و همه، عزیز هستند. در حال حاضر جریان غیرطبیعی مهاجرت به تهران مهار شده است. بخشی هم کارهایی است که باید در استان تهران انجام شود، که در این راستا دو سفر به استان تهران انجام دادیم، غیراز کارهای جاری که انجام می‌شود مصوباتی داشتیم که در حال پیگیری است و دارد کار می‌شود. اما برخلاف تصور فعلی مردم، حجم کاری که در استان تهران باید بشود کمتر از استان‌های دیگر نیست؛ ما در گذشته، یک تهران را داشتیم آن هم بخشی از تهران که می‌شد بگوییم یک زیرساخت و یک چارچوب محدود دارد. بقیه جاها چه؟ اسلامشهر الآن یک شهر بزرگ است و نیازمندی‌های فراوان دارد، کرج در حد یک استان است، ورامین و اطراف ورامین، نظرآباد، رباط کریم، نسیم شهر و گلستان هر کدام یک شهرستان بزرگ هستند و نیازهای فراوان دارند که باید به آنها توجه کنیم. تدابیر مدیریت ترافیک در شهر تهران همیشه از رشد ترافیک عقب تر است.
مجری: آیا ترافیک تهران راه حلی دارد؟
رییس‌جمهور:قطعاً راه حل دارد اما باید پذیرفت که این ترافیک برای مردم مشکل زا شده است. ترافیک تهران را کاملاً حس می‌کنم و از نظر آلودگی ناشی از ترافیک نیز در مرکز آلودگی هستم. یکی از راه‌های مهار کردن ترافیک تهران جلوگیری از مهاجرت به این شهر است. برای کاهش ترافیک تهران باید در سه سطح برنامه ریزی کرد که در گام نخست باید ظرفیت جابه‌جایی عمومی به سرعت گسترش یابد که این موضوع راه حل اثبات شده و دوای درد است. در یک دوره ای، یک دوربرگردان ساده برخی مشکلات ترافیک تهران را حل می‌کرد و اکنون نیز با بهسازی و برخی اصلاحات می‌توان گام‌های مفیدی برداشت. هر اقدامی در ترافیک وضع را بهتر می‌کند اما به نقطه کمال نمی‌رساند زیرا عوامل موثر در ترافیک روزانه در حال تغییر است به این ترتیب که تعداد خودروها افزایش می‌یابد و تقاضای خودرو نیز روز به روز بیشتر می‌شود. ترافیک تهران را می‌توان مدیریت کرد. اگر امروز شهروند تهرانی در هر سفر شهری نیم ساعت تاخیر دارد باید آن را به تدریج کاهش داد و این به معنای موفقیت است. اقداماتی از قبیل بهسازی و مدیریت تقاضا از دیگر راه‌های مهار کردن ترافیک تهران است. روزانه ۱۴ تا ۱۵ میلیون سفر در تهران انجام می‌شود که این آمار زیادی است و با اقداماتی چون دولت الکترونیک می‌توان از میزان آن کاست. تغییر ساعت، طرح زوج و فرد خودروها و کاربری‌های شهری از دیگر راهکارهای کاهش ترافیک در تهران است. اگر کاربری‌های گوناگون در نقاط مختلف شهر تهران بدون برنامه باشد و دسترسی‌ها مناسب نباشد، تهرانی‌ها مجبور می‌شوند از وسیله نقلیه شخصی استفاده کنند و سفرهای سواری افزایش یابد. از سی و پنج، چهل سال قبل، تهران به دنبال کارهای کلان بوده و مطالعات فراوانی صورت گرفته است. شبکه بزرگراهی طراحی شده که خوشبختانه بخش زیادی از آن اجرا شده است و اکنون هم اجرا می‌شود. یک بخش مهم، حمل و نقل ریلی است که بتواند جمعیت انبوه را جابه‌جا کند و دیگری اتوبوسرانی؛ اگر این دو خوب و درست کار کنند، بخش عمده‌ای از نیاز شهر تهران برطرف می‌شود. باید عالمانه کار کرد؛ از نظر علم و دانش همه اینها را در داخل کشور داریم؛ شاید فناوری را نداشته باشیم، اما در عمل هم باید علم و دانش را به کار بیندازیم تا سرعت ایجاد شبکه‌های ریلی ما از سرعت تقاضا برای جابه‌جایی بیشتر شود. این شبکه ریلی می‌تواند شامل متروی زیرزمینی، روزمینی یا بالا زمینی باشد؛ مونوریل هم یکی از این سیستم‌هاست. مترو یعنی وسیله نقلیه بدون مزاحمت یا برخورد با تقاطع که قادر است انبوه جمعیت را با سرعت بالا جابه‌جا کند؛ این راه حل اصلی است که باید برای تهران دنبال کنیم.
مجری: دولت الکترونیک هنوز توقعات را برآورده نکرده است.
رییس جمهور:توجه داشته باشید که دولت الکترونیک معجزه نمی‌کند. دولت الکترونیک ممکن است سرانه سفر روزانه افراد را یک دهم کاهش دهد، این طور نیست که یکدفعه به صفر برساند یا یک و هشت دهم را به یک برساند؛ زیرا افراد وقتی وقت دارند در خانه نمی‌نشینند، به دیدار دوستانشان می‌روند یا برای خرید و تفریح بیرون می‌روند که البته اشکالی هم ندارد. دولت الکترونیک یکی از مجموعه اقداماتی است که مثال زدم؛ جمیع اقدامات است که می‌تواند تاثیر درخور توجهی بگذارد.
در مورد طرح تغییر ساعات شروع به کار در اوج ترددها، هفده سال تحقیق و مطالعه و تجزیه و تحلیل انجام گرفته بود که در آن به این نتیجه رسیدیم ساعات شروع کار بانکها در ساعت اوج ترافیک بیشترین تاثیر را دارد؛ اگر این ساعت را جابه‌جا کنیم، ۱۳ درصد تقاضا و تردد در ساعت اوج کاهش می‌یابد. این کار خیلی بزرگی بود، اما رفت و مسائلی پیش آمد و تبدیل به قانون و سرانجام متوقف شد. به همین دلیل است که می‌گویم مجموعه کار باید دست به دست هم بدهد تا اتفاقی بیفتد. استان تهران برای دولت بسیار مهم است. همه جای کشور برای دولت مهم است. باورم این است که مردم استان تهران نیز دوست دارند شهر تهران آباد باشد؛ بالاخره عرق ملی و دلبستگی به سرزمین مقدس است.
دولت به تهران توجه جدی دارد و تا اکنون هم به مسائل آن توجه کرده است. مجموعه اتوبوسی که از سال ۸۰ تا ۸۳ به تهران اختصاص داده شد ۹۱۵ دستگاه بود در حالی که از سال ۸۴ تا ۸۷، ۳۹۰۰ دستگاه اتوبوس با یارانه ۸۲ و نیم درصد به تهران اختصاص یافت که نشان دهنده توجه دولت به تهران است. متروی تهران با جهش مواجه بوده است. یک ناهماهنگی در تهران وجود دارد که بخشی از آن مربوط به قوانین است. حد و مرز روابط بین شورای شهر و شهرداری تهران و دولت درست تنظیم نشده است؛ دولت بودجه را می‌دهد ولی نمی‌تواند خودش تصمیمی بگیرد یا نظارتی بکند که این بودجه در کجا هزینه بشود. ما سعی کردیم دخالت نکنیم، بودجه را دادیم و گفتیم که مدیریت شهری قطعاً کارها را انجام می‌دهد.
دولت در این باره نظر تخصصی دارد. بالاخره پاسخگوی تهران واقعاً کیست؟ و این نکته مهمی است. دولت به طور کلان خود را مسئول می‌داند اما وقتی در ساز و کار اجرایی مقداری مشکلات پیدا می‌شود ما فکر می‌کنیم مدیریت شهر تهران باید متمرکز باشد و کار کند و پاسخ دهد و دولت هم کمک و جهت گیری کلان را مشخص کند. در همین جهت سعی کردیم حرکت کنیم و هر نیازی مطرح شده سعی دولت این بوده است که در اسرع وقت تأمین کند. تلاش دولت این بوده است که هر موضوعی از تهران که در کمیسیون دولت و هر بخشی از دولت مطرح است معطل نشود و سعی شده است بیشترین توجه ممکن انجام شود و تصمیم گیری صورت گیرد.
در مورد خط متروی تهران، در این چهار سال سه بخش افتتاح شده که مجموع آن چهارده، پانزده کیلومتر است و بیشتر نمی‌تواند باشد، این در حالی است که واگن و تجهیزات اضافه نشده است.
مجری برنامه تهران ۲۰: آیا این مقداری که اشاره کردید بهره برداری می‌شود؟
رئیس جمهور:بله.
مجری برنامه تهران ۲۰: ظاهراً ۱۰۵ کیلومتر خط آماده وجود دارد اما واگنی برای آن وجود ندارد.
رئیس جمهور: من این را از شما می‌شنوم و از این موضوع خوشحالم. مدیریت باید طوری برنامه‌های خود را تنظیم کند که هر مقدار که تونل آماده شد قطار آن نیز آماده باشد تا بتواند از آن بهره برداری کند و این بهتر از آن است که صد کیلومتر تونل بزنیم اما قطار نداشته باشیم؛ چرا که اگر همین امروز قطار سفارش بدهیم حداقل دو سال دیگر آماده می‌شود در حالی که ما پول خود را در تونل صرف می‌کنیم. به نظر می‌رسد بهتر از این می‌توان از منابع در تهران استفاده کرد.
مجری برنامه تهران ۲۰: نظر دولت درخصوص متروی تهران و اینکه گفته می‌شود دولت بودجه لازم را در بخش عمرانی مترو اختصاص نداده است چیست؟
رئیس جمهور:گفتن این حرف خیلی آسان است. در این نمودار کمک عمرانی دولت به مترو مشخص شده است. در این نمودار کمک دولت به مترو جهش یافته است و همچنین در خصوص افزایش تعداد اتوبوس برای تهران نیز بعد از سال ۱۳۸۴ جهش را نشان می‌دهد. حتی سال ۱۳۸۸ یارانه جابه‌جایی مترو جهش یافته است. بودجه در اختیار دولت نیست، بودجه در اختیار قانون بودجه است و عددی نوشته و فرضاً اعلام می‌شود صد میلیارد تومان به متروی تهران اختصاص داده شود و پنجاه میلیارد به جای دیگر و همین طور بودجه تقسیم می‌شود و ما نیز موظف هستیم براساس آن برنامه صد میلیارد به مترو اختصاص دهیم. اینکه صد میلیارد به مترو بدهیم مشروط به تأمین درآمدهای دولت است و متناسب با درآمد دولت بودجه را اختصاص می‌دهند و پایان سال همیشه یک نسبتی از بودجه کل اختصاص می‌یابد چون درآمدها در بودجه غیرواقعی پیش بینی می‌شود و محقق نمی‌شود. هفتاد درصد، هشتاد درصد و شصت درصد در این چهار سال همواره آن درصدی که به کل کشور داده ایم پایین تر از آن درصدی بوده است که به متروی تهران داده ایم.
مجری برنامه تهران ۲۰: حدود ۲۹۶ میلیارد تومان بوده است
رئیس جمهور:همین امسال تا الان به کلانشهرها ۵۹ درصد از بودجه را اختصاص داده ایم اما به تهران ۷۰ درصد داده ایم و دولت این توجه را داشته است؛ ضمن اینکه ما نمی‌توانیم جاهای دیگر را متوقف کنیم چون آنها نیز مسئول دارند، نماینده دارند، حسابرس است و دیوان محاسبات است و پرسیده می‌شود شما بر چه اساسی این کار را کرده اید.
من خیلی متاسفم در حالی که بحث‌ها باید علمی مطرح شود به بحث‌های در سطح خیلی پایین کشیده می‌شود و اعلام می‌کنند ما طلبکار هستیم و دولت نداده است در حالی که اگر کسی از دولت طلب داشته باشد مگر دولت می‌تواند آن را نپردازد؟
مجری برنامه تهران ۲۰: در مورد بودجه‌های معوق توضیح دهید؟
رییس‌جمهور:یک معوقه داریم و آن اینکه مترو و شهرداری تهران اقساط بانکها را به آنها برنگردانده اند. درباره یارانه بلیط، یارانه بلیط واقعاً رقمی نیست. مثلاً در کل کشور ۷۰ میلیارد تومان یارانه حمل و نقل برای اتوبوس و مترو است و ما ۲۰ میلیارد تومان آنرا برای تهران گذاشته ایم و این را هم وقتی که درآمد بیاید می‌دهیم. اگر ما به کل کشور ۷۰ درصد بودجه شان را داده ایم حتماً به تهران به علت توجه دولت بیش از ۷۰ درصد را پرداخت کرده ایم و چیزی پیش دولت نیست واین رقم در بودجه است و قانون آن نیز معلوم است. بالاخره ما برای تهران راه حل دادیم و من فکر می‌کنم که بزودی باید در مسائل تهران دخالت کنم چون می‌بینم با بگو مگوهای بی جهت مردم در ترافیک عذاب می‌کشند. بنده به عنوان یک کارشناس ترافیک معتقدم که مترو قطعاً برای تهران لازم است اما در کنارش معتقدم باید در زمینه مترو سرمایه گذاری کنیم. ساخت مترو در زمین تهران بتدریج انجام می‌شود و این، زمان طولانی می‌برد مگر اینکه با سرعت انجام بدهند. سی سال است که کارهای مترو در تهران انجام می‌شود، اما بالاخره ما چند کیلومتر مترو داریم و در چند کیلومتر آن قطار حرکت می‌کند؟ زمین تهران سست است و شما از هر زمین شناس و تونل سازی بپرسید می‌گوید کار سخت است و گران درمی آید. این را ما باید انجام بدهیم و این زیرساخت لازم است و هفت خط برای آن تصویب شده است. دولت هم طبق معمول بودجه‌ها را خواهد داد اما هیچ وقت سرعت ساخت مترو نمی‌تواند از سرعت رشد تقاضا جلو بزند. تقاضا جلو زده است و ما عقب هستیم. باید از روش‌هایی استفاده کنیم که سریعتر به ما نتیجه بدهد. دولت خود مدیریت مترو را بر عهده می‌گیرد، بودجه اش را می‌گذارد و می‌سازد و قیمت آن نیز تا ده، پانزده سال بالا نخواهد بود و به سرعت هم آن را تمام خواهد کرد. من حتماً این تصمیم را گرفته ام و حتماً مدیر تعیین می‌کنم و قطار هوایی را هم خواهیم کشید. اما خواهشم از شورای شهر و شهرداری این است که همکاری کنند، ما هیچ نمی‌خواهیم، یک ریال هم نمی‌خواهیم. بالاخره چهار سال دولت پول می‌دهد و از آن طرف با یک سری حرف‌هایی که واقعیت ندارد مواجه است. ما در موضعی نیستیم که الآن جواب بدهیم، دولت باید سؤال کند و بگوید این پولی که داده است شما چطور خرج کرده اید. بیش از ۸۵۰ میلیارد تومان هم اقساطی است که باید به بانکها می‌دادند و بانکها پرداخت کرده اند ولی برنگشته است. به بانکها گفتیم مراعات کنید و این جدا از وام‌هایی است که شهرداری تهران در این سال‌ها گرفته است و ما هیچ محدودیتی ایجاد نکردیم. قطار هوایی در دنیا شناخته شده است، از برخی تعجب می‌کنم که بین قطار هوایی و متروی زیرزمینی دعوا درست می‌کنند. این دو، سیستم جابه‌جایی است که می‌توانند با هم کار کنند. بین اینها نیز باید اتوبوس باشد و ارتباط‌ها را برقرار و تنظیم کند و ایستگاه‌های این دو سیستم نیز می‌تواند همدیگر را پوشش دهد و تغذیه کند و این از نظر علمی شناخته شده است. هزینه قطار هوایی قطعاً کمتر از متروست یعنی قابل اثبات است که به ازای هر نفر جابه‌جایی کمتر از نصف متروست و این بدان معناست که ما می‌توانیم از پول خود دو برابر استفاده کنیم. دو سال و نیم قبل با یکی از کشورهای اروپایی که سازنده سیستم‌های قطار است و جزو پیشرفته ترین‌هاست مذاکره کردیم و چهار شرکت ذی ربط این کشور با هم مجموعه ای را تشکیل و پیشنهاد دادند که قطار هوایی تهران را بسازند و خودشان بودجه آن را بیاورند و بعداً بگیرند. ما این موضوع را به مدیریت شهری تهران پیشنهاد دادیم و قرارداد آن نیز آماده است حتی گفتیم بودجه اش را دولت تأمین می‌کند و شما لازم نیست بودجه بدهید ولی باز این موضوع در همین حرف‌ها افتاد. این در حالی بود که شورای شهرسازی و شورای عالی ترافیک نیز آن را تصویب کرد و ما هم گفتیم خودمان حاضریم جلو بیاییم. وقتی خود بنده شهردار بودم در شورای شهر تصویب شد. در این سیستم ما دو حلقه مرکزی و بیرونی داریم که مجموعاً نود و پنج، شش کیلومتر می‌شود، این را می‌شود ظرف دو، سه سال ساخت و در کنار آن مترو هم ساخته شود. واقعاً بین این دو دعوایی نیست ولی خاصیت مترو همین است که مثلاً ۱۵۰۰ میلیارد تومان پول می‌دهیم اما الآن می‌بینید تونل داریم اما قطارش نیست. خُب می‌شد تونل کمتر می‌ساختیم، قطارش را می‌خریدیم که هر قدر ساختیم مردم زود استفاده کنند. اینها بحث‌های فنی است و بحث‌های دعوایی نیست که یکی بیاید این را متهم کند و یکی دیگری را متهم کند.
مجری برنامه تهران ۲۰: برخی می‌گویند سیاسی است.
رییس‌جمهور:سیاسی اصلاً، ما چه دعوایی داریم. من خودم، فرزندم، همسرم و خانواده ام در این شهر زندگی می‌کنیم و در ترافیک هستیم، واقعاً ترافیک تهران مشکل است اما آدم دلش می‌سوزد که راه حل دارد ولی به محض اینکه راه حلی ارائه می‌کنیم آن را در حرف‌های بسیار سطح پایین می‌اندازند. ما نمی‌خواهیم از پول مردم تهران برای مترو گذاشته شود چون مردم تهران گران ترین هزینه زندگی را می‌دهند. بخشی از مشکلات تهران مشکلات کشور است و چون مرکز سیاسی کشور اینجاست مردم تهران هزینه آن را می‌دهند به همین دلیل در دولت تصمیم گرفتیم که این هزینه حمل و نقل را از دوش مردم تهران برداریم.
من وقتی شهردار تهران بودم خیلی تلاش کردم وامی بگیرم تا طرح (مترو) را جلو بیندازیم که به هر دلیل موفق نشدیم و رفتیم از خارج رقمی را گرفتیم که آخر دوره شهرداری‌ام تقریباً محقق شد. اما در این دولت نهم ما هیچ محدودیتی نگذاشتیم؛ هر مدیر بانکی که از وام حرف زد، گفتیم فوری بدهید زیرا تهران چیزی نیست که بگوییم فقط آقای شهردار یا مترو مسئول است؛ نه، هر کاری که هر کسی می تواند باید برای تهران انجام دهد. به همین دلیل من تصمیم گرفتم مدیریت مترو را به دولت برگردانم؛ بودجه آنرا هم خواهیم گذاشت و با همین بودجه خواهید دید که انشاء الله کارهای مترو انجام می شود و به سرعت جلو خواهد رفت. بالاخره، بنده خادم مردم، در کار ساختمانی بودم، ساختمان و راه ساخته ام و می فهمم؛ بالاخره پشت بولدوزر و لودر هم نشسته و کار کرده ام؛ لودر و بولدوزر را هم می فهمم چیست، مترو را هم می فهمم، کار ساختمانی را هم می فهمم. ما این بار را حتماً باید از روی دوش تهران برداریم؛ تهران کارهای بسیاری دارد؛ خود فضای سبز و نظافت تهران کارهای زیادی است. بخشهای دیگری هست که قابل واگذاری است، مسکن، میراث فرهنگی، آب، برق و فاضلاب در تهران قابل واگذاری است و ما آمادگی داریم همه اینها را واگذار کنیم تا این مدیریت بخشی در تهران در اختیار شهردار محترم یا در اختیار شورای شهر، هماهنگ و متمرکز شود. اما مترو یک موضوع ویژه است، ما داریم پول می دهیم و از طرفی هم تحت فشار و متهم هستیم؛ چرا این کار را کنیم؟ خودمان با سرعت می‌سازیم، انشاء الله در اختیار مردم هم قرار می‌دهیم.
مجری برنامه تهران ۲۰: آیا سرانجام معتقدید مدیریت شهری باید در اختیار دولت باشد یا اینکه بر اساس رأی مردم شهردار انتخاب شود؟ چنانچه شهردار را هم بتوان با رأی مردم انتخاب کرد شاید دولت و شورای شهر بهتر بتواند پرسش کند.
رئیس جمهور: درست است؛ ما معتقدیم مدیریت شهری باید در اختیار مدیریت شهری باشد؛ الان شورای شهر داریم و شهرداری هم داریم. باید شهرهای کشور را طبقه بندی کنیم، بعضی شهرها ممکن است بتوانند بخش مهمی از این مدیریت را در حال حاضر به عهده بگیرند زیرا مدیریت هم هزینه و هم توان اجرایی و ساختار لازم دارد. بسیاری از شهرهای کشور توان پذیرش این را که بار بیشتری بر روی دوششان بگذاریم، در حال حاضر ندارند و این شهرها عمدتاً با کمک دولت سرپا هستند و اگر بخواهیم هزینه هایشان را بالا ببریم به مردم فشار می آید. لزوماً مدیریت واحد شهری افزایش درآمد برای شهر نمی کند، چه بسا هزینه های شهر را بالا می برد؛ کما اینکه آنطوری که در قانون برنامه پیش بینی شده بود حتماً هزینه های شهر را بالا می برد گر چه ما همیشه آمادگی داشتیم که آن کار را انجام دهیم.ما فکر می کنیم دولت باید به مسائل کلان تری برسد و مترو را که من گفتم از روی ناعلاجی است.
مجری برنامه تهران ۲۰: آیا منظورتان این است که مترو را دولت بسازد و به مدیریت شهری واگذار کند؟
رئیس جمهور:بله ما می سازیم و آنرا به مدیریت شهری می دهیم؛ ما نمی خواهیم آنرا مدیریت کنیم. این بحث ها در بخش های دیگری چون اتوبوسرانی هم هست؛ بالاخره در اتوبوسرانی الان باید ببینیم چند دستگاه اتوبوس داریم و چند نفر جابجا می کنند.
مجری برنامه تهران ۲۰: گفته می شود ۶۵۰۰ دستگاه.
رئیس جمهور: باید دید هر کدام از اتوبوس ها چند نفر را جابجا می کنند؛ در این باره یک نرمی در دنیا وجود دارد و اگر متوسط این جابجایی پایین بیاید معنایش این است که ما از امکانات خوب استفاده نمی کنیم. بالاخره کف نرم جابجایی ۱۰۰۰ نفر است.
مجری برنامه تهران ۲۰: در مورد ساخت ناهمگون در تهران و گرفتاری نظرتان را بفرمایید.
رئیس جمهور:اینها هست؛ ما برای همه راه حل داریم و همه اینها راه حل شناخته شده دارد. خط ویژه یک راه حل عنوان است، خط ویژه یعنی فرصت را به اتوبوس دادن. حتی می توان همه چراغ ها را برای اتوبوس سبز کنیم و اینها شدنی است منتها در جایی که خط ویژه می زنیم باید به بهبود جابجایی منجر شود نه اینکه هر خط ویژه ای درست است. من نمی خواهم الان وارد این بحث شوم، الان خط ویژه ای در تهران داریم که مطلقا علمی نیست اما زده شده است. مردم چاره ای ندارند و می خواهند جابه جا شوند، متوسط تاخیر اضافه شده؛ در حالی که ما حمل و نقل عمومی می آوریم، خط ویژه می زنیم تا سرعت بالا برود و متوسط تاخیر پایین بیاید. همه مردم برای ما محترم هستند، ما می خواهیم متوسط تاخیر کل پایین بیاید یعنی هر کس در تهران جابه جا می شود با سرعت بیشتری جابه جا شود. ما می خواهیم ترجیحا آنهایی که با حمل و نقل عمومی جابه جا می شوند با سرعت بیشتری بروند اما کل ترافیک بهتر شود نه اینکه بگوئیم ۱۰ درصد با سرعت ۸۰ کیلومتر و ۹۰ درصد با سرعت دو کیلومتر در ساعت جابه جا شوند این که کار علمی نیست. باید رابطه آن را تنظیم کنیم، من از شورای شهر تهران بارها خواسته ام که شما برای مدیریت واحد چه چیزی کم دارید؟ اگر نقص قانونی است بگوئید ما لایحه می دهیم و اگر مصوبه دولت لازم است بگوئید باز آن را هم رفع می کنیم. از مدیریت شهر تهران بارها خواسته ام که بگویند چه چیزی برای مدیریت واحد کم دارند؛ اگر نقص قانون باشد لایحه می دهیم و اگر نیاز به مصوبه دولت باشد همکاری می کنیم. مدیریت شهر تهران باید واحد شود، البته برخی موارد مانند پلیس راهنمایی و رانندگی دست ما نیست. ما در تهران راحت نیستیم و ممکن است کسی مثل احمدی نژاد بگوید مشکل خود را حل می کنم، کما اینکه داشته ایم اما باید قدم برداشت. من اصرار دارم مطلقا هیچ کس از خط ویژه استفاده نکند؛ در طول این ۴ سال دو بار استفاده کردیم؛ یک بار در ۲۰۰ متری انتهای جمهوری و آن هم شبی که پدرم در بیمارستان بود و چند بار از راننده تا رسیدن به بیمارستان انتقاد کردم. یک بار هم دیشب بود که قصد رفتن به مجلس را داشتیم و همین که مشغول صحبت بودیم راننده حدود ۲۰ متر در خط ویژه حرکت کرد. اصرار دارم خودم در جریان ترافیک باشم چرا که با مردم زندگی می کنم.
مجری برنامه تهران ۲۰: در صورت وقوع زلزله در تهران با توجه به بافت های بسیار فرسوده تهران چه تمهیداتی اندیشیده اید؟
رییس‌جمهور:در این باره هم ما و هم مردم باید کارهای فراوانی انجام دهیم. در این بین رسانه ملی باید آموزش هایی مرتب داشته باشد و روزی نباشد که آموزش درباره زلزله به ویژه در تهران تعطیل شود چون نمی دانیم کی می آید. از مردم می‌خواهم دعا كنند که زلزله نیاید. این هم چیزی نیست که کسی فردا بخواهد ما را به تمسخر بگیرد چرا که زمانی یادم هست، گفتم دعا کنید و شخصی قیافه متفکرانه گرفت و مسخره کرد. همه باید دعا کنیم اما با دعا کار ما تمام نمی شود. آموزش های رسانه ملی صرفاً نباید درباره محل خواب یا تهیه کیف کمک های اولیه باشد بلکه باید ضرورت مقاوم سازی را آموزش دهد و در این باره فرهنگ سازی کند. ساماندهی چندین هزار هکتار بافت فرسوده در تهران برای دولت غیرممکن است اما خود مردم با تخفیف های شهرداری و کمک های دولت می توانند تک تک بافت های فرسوده محل زندگی شان را مقاوم سازی کنند. خوشبختانه کمبود مهندس نداریم و اگر کارها تقسیم شود، هزینه ها سرشکن خواهد شد. قریب به اتفاق خانواده های تهرانی یعنی حدود ۶۰ درصد آنان می توانند این کار را با کمک دولت و شهرداری انجام دهند. بافت فرسوده را خود مردم باید بسازند، شهرداری تخفیف می‌دهد و ما وام می‌دهیم. البته برای بافت فرسوده راه دیگری هم هست که آن بر عهده مدیریت شهری است؛ نمونه‌اش را ما در سال ۸۳ شروع کردیم. بین مناطق ۱۴ و ۱۵ وامی را از یک بانک خارجی برای بافت فرسوده گرفتیم؛ شهرداری با این وام املاک فرسوده را خریداری کرد. اما این امر را نمی‌توان در مقیاس ۶۰۰۰ هکتار انجام داد؛ شهرداری می‌تواند نمونه‌سازی و مردم را تحریک کند تا فعالیت کنند؛ خود مردم هستند که باید وارد عمل شوند. اگر به آن شخصی که توان ساخت ندارد تسهیلات و تخفیف بدهیم و مقداری کمکش کنیم، بالاخره بافت فرسوده خود را نوسازی می‌کند، زیرا برایش ارزش افزوده دارد؛ می‌تواند در این مسیر برای خود شریک بگیرد؛ همین نیاز به فرهنگ‌سازی دارد. در حال حاضر بافت‌های ریز فرسوده زیاد است، همان بافت فرسوده ۵۰ متری را اگر بخواهیم بسازیم، خیلی مشکل پیش می‌آید؛ کوچه باید باز شود و امکان آتش‌نشانی و امدادرسانی فراهم آید. اگر بخواهیم طرح خوب شهری داشته باشیم، باید این بافت‌ها با هم تجمیع شود؛ یعنی سه، چهار یا پنج بافت یکی شود. شورای شهر مصوبه بسیار خوبی داشت و شهرداری هم اعلام و با ارائه تخفیف بابت تجمیع از آن حمایت کرده است؛ این باید فرهنگ شود که اگر شما ۵۰ متر خود را با ۵۰ متر همسایه کنار هم بگذارید، زندگی‌تان بهتر می‌شود.
درباره احتمال زلزله و خطر آن برای بافت‌های فرسوده، صدا و سیما باید طیف وسیعی از آموزش‌ها را جدی بگیرد و در دستور کار خود قرار دهد؛ از امداد و نجات باید در این آموزش‌ها باشد تا مقاوم‌سازی. دولت هم البته موظف است تسهیلات و امکانات و یارانه بدهد که مقداری از آن را داده است. نمی‌خواهم بگویم این میزان تسهیلات کافی است، اما از همان هم استفاده نشده؛ برای اینکه هنوز فرهنگ آن ایجاد نشده است و آن فرد در بافت فرسوده احساس خطر در برابر زلزله نمی‌کند. اما بالاخره کار طبیعت غیرقابل پیش‌بینی است و گسل تهران هم کار خود را می‌کند. این گسل که سه، چهار هفته قبل تکان خورد، بیدار شده است و شوخی هم با ما ندارد؛ ما نمی‌توانیم از او خواهش کنیم تکان نخورد؛ می‌توانیم دعا کنیم، اما باید پیش‌بینی‌های لازم را هم انجام دهیم. ان‌شاءالله که هیچ وقت زلزله نیاید، اما ما باید آماده باشیم و نیاید بهتر است تا اینکه لرزش خفیفی رخ دهد و آماده نباشیم. آیا به عنوان عالی‌ترین مقام اجرایی بر نهادهای رسمی مانند وزارت مسکن و شهرسازی، سازمان نظام مهندسی و همچنین معاونت فنی شهرسازی شهرداری برای آمادگی در برابر زلزله نظارت دارید؟ اینها زیر نظر رئیس جمهور نیست. اما بنده سه جلسه در جلسات بررسی طرح جامع شهر تهران که به عنوان خط راهنما تصویب شد، شرکت کردم. در این جلسه شهردار محترم، آقای چمران و کارشناسان حضور داشتند. من در این حد وارد شدم تا دیدگاه ها و تجربیاتی را که از زندگی در تهران، بررسی رفتار تهران و شناخت نیازهای این شهر به دست آورده بودم، مطرح کنم. خوشبختانه از این نظرها استقبال شد و تغییرات جدی در طرح جامع به وجود آمد تا راه را برای اقدامات بزرگ باز کند. اما اقدامات در این مقیاس یعنی بازسازی و مقاوم‌سازی بافت‌های فرسوده جز با حضور مردم میسر نیست؛ خود مردم باید این احساس را داشته باشند که نیاز است وارد عمل شوند و از وقت و منابع خود هزینه کنند. دولت، شهرداری و شورای شهر می‌توانند کمک کنند؛ نمونه‌سازی‌هایی را می‌توانند انجام دهند، اما اگر این در ذهن باشد که بافت‌های فرسوده با منابع دولت یا منابع شهرداری بازسازی می‌شود، خیر چنین نخواهد بود. البته گروه‌هایی هم هستند که حاضر به سرمایه‌گذاری هستند و آنها هم قطعا باید از این تشویق و حمایت‌ها برخوردار شوند؛ اما قطعا نمی‌شود این بار را فقط روی دوش شهرداری یا دولت قرار داد.
مجری برنامه تهران ۲۰: در جریان انتخابات خواست های مردم متفاوت بود و طبق آمارهای بدست آمده هر کس تعبیر خودش را داشت و شما به عنوان رئیس جمهور برای کسب رضایتمندی اکثریت مردم چه برنامه هایی دارید؟
رییس‌جمهور: در بخش اول سؤال شما، شرکت در انتخابات حق مردم است ، مردم آزادند و همه کسانی که در انتخابات شرکت کرده و حتی کسانی که شرکت نکرده اند، محترمند و آزادند. ما نمی پرسیم که چه کسی به کی رأی داد و یا رأی نداد؟ ما دوست و خادم همه هستیم و علاقه من به مردم تهران به همان دلایلی که در اول جلسه گفتم علاقه ویژه ای است، مخلص همه هستیم، دولت، خادم مردم است و باید کار کند و از امشب بحث های تهران را به جد پیگیر می شویم، دولت اجرای مترو را خود در دست می گیرد و با قاطعیت اجرا می کند. ما فشار آوردیم و بودجه سنگینی را برای فاضلاب تهران در دولت نهم تصویب کردیم، این بودجه ۳۰ برابر شده است و به لحاظ ساختاری نیمی از آن تمام شده و نیم بعدی شروع شده است که باید انجام دهیم. این کار خیلی بزرگی است و برای آلودگی هوای تهران نیز معاون محیط زیست خود را مأمور کردم تمام راهکارهای ممکن را پیدا کند و سه ماه به آنان فرصت دادم که همه کارشناسان را دعوت و سطح جهان را نیز مطالعه کنند و با حفظ تردد موجود، برای این وضع راهکار بیاندیشند و یک اتفاقی بیفتد که آلودگی را کاهش دهیم. در زمینه توسعه گازسوز کردن واقعاً کار خوبی در دولت نهم صورت گرفته است، الآن هم فشار می اوریم و در تمام تهران ایستگاه های گازسوز کردن خودروها را توسعه می دهیم. برای حل مشکل مسکن نیز مسکن مهر را داریم که برای نخستین بار در ۵۰ سال اخیر، منحنی قیمت مسکن بعد از یک پله تند، پایین آمد. همیشه قیمت مسکن یک مدت با شیب کند و دوباره تند بود و برای اولین بار سال اخیر این منحنی برگشت. در دو سه سال اخیر هر سال ۳۰ درصد قیمت مسکن بالا رفت و باید مردم همکاری کنند تا نرخ به سال ۸۵ برگردد. مسکن مهر در تهران فعال است و طرح بزرگی است برای کلانشهرها. باید الگوی مسکن و زندگی در تهران را عوض کنیم البته برای کسانی که الآن ساکنند نمی توانیم اما برای رشد جمعیت می توانیم این کار را انجام دهیم. من با زندگی در خانه های ۴۰ و ۵۰ متری مخالفم، فکری که برای شهرسازی است ایرانی نیست. فکر زندگی با این واحدهای مسکونی کوچک، فرهنگ و اندیشه ایرانی نیست. در حالی که ما یک کشور گسترده هستیم چرا مردم نباید در خانه ای زندگی کنند که حیاط و باغچه ای داشته باشد و این امکان در تهران نیز برای ساکنانی که الآن هستند امکان پذیر نیست اما باید به مرور به وجود آید، برای رشد جمعیت واقعاً این کار شدنی است، امکاناتی داریم در همین اطراف تهران و این امکانات در همه شهرهای بزرگ وجود دارد. در کشورهایی که وسعتشان یک پنجم ایران است، مردم این طور فشرده در واحدهای ۵۰- ۶۰ متری زندگی نمی کنند. با این وضع اعصاب همه مردم خرد و یکی دو ساعت در ترافیک و وقتی به خانه می روند نیز در واحدهای ۵۰- ۶۰ متری زندگی می کنند که خسته کننده است. بر فرض اینکه تمام امکانات را فراهم کنیم باز هم با این شرایط خسته کننده است. با جمعی از دوستان و آقای چمران و گروه های مردم صحبت کردیم که برای این کار چاره اندیشی کنند. در سفرهای استانی گفتم که حداقل به عنوان یک کار فوری ۴ تا ۵ مجتمع تفریحی در تهران بسازید.
استان تهران و به ویژه شهر تهران به تفریحگاه های بزرگ نیاز دارد، اگر یک خانواده تهرانی بخواهد سالی دو بار از تهران بیرون برود هزینه زیادی دارد به طوری که بیشتر مردم تهران قادر به پرداخت آن نیستند. باید هزینه ها را کاهش دهیم و راه های دسترسی را تسهیل کنیم. ساخت بزرگراه تهران - شمال را که تقریباً متوقف شده بود جلو انداخته ایم و در شمال و مناطق زیارتی نیز طرح های بزرگراهی و طرح های گردشگری و اقامتی در دست اجرا داریم. مردم از صبح تا شب زحمت می کشند و این فشارهای تبلیغاتی و سیاسی را نیز بدون اینکه در آن نقشی داشته باشند، باید تحمل کنند. مردم تهران باید بار مرکزیت کشور و ترافیک را تحمل کنند پس باید حداقل فضاهایی داشته باشیم که خانواده ها بتوانند در روزهای تعطیل نفسی بکشند. الان اگر کسی در شمیران ساکن باشد و بخواهد برای دفن عزیزش به بهشت زهرا برود زمان زیادی می برد، به هر حال این فرهنگ در ایران وجود دارد که با رفتگان خود در ارتباطند. تهران باید حداقل چهار قبرستان بزرگ داشته باشد و دسترسی ها کوتاه شود که این امر باعث کاهش رفت و آمدها و کاهش ترافیک و فشارهای عصبی می شود. در داخل شهر چندین امامزاده وجود دارد که باید اینها را فعال کنیم تا مردم بتوانند عزیزان از دست رفته خود را در همان جا دفن کنند. برخی گفتند این مسئله خلاف بهداشت است در صورتی که در همه شهرهای دنیا قبرستان ها در محلات است و این مسئله آثار فرهنگی مثبت دارد و روح را لطیف می کند.
در مورد درآمد مدیریت شهری، اگر درآمدهای مدیریت شهری فقط از ساخت و ساز ساختمان باشد باید توجه داشت که هر ساختمانی که ساخته می شود هزینه مدیریت شهری را بالاتر می برد. هر یک متر بنا که ساخته شود حداقل به یک متر فضای سبز و خیابان نیاز دارد که این هزینه ها را شهرداری نمی تواند از محل عوارض پرداخت کند. برخی بارها روی دوش شهرداری است که نباید باشد و ما آماده ایم در این زمینه کمک کنیم. تسریع در ساخت شبکه حمل و نقل بین تهران و شهرهای اطراف آن را موجب آرامش شهروندان است. با ساخت این شبکه حمل و نقل، ممکن است خیلی از افراد تهران را ترک کنند. طرح الگوی مسکن تهران در حال نهایی شدن است و در این طرح از بهترین مشاوران استفاده شده است. اجرای این طرح، تحولی در الگوی مسکن تهران ایجاد خواهد کرد. تا قبل از سال ۸۴ حداکثر تعداد واحد مسکونی که در یک سال ساخته می شد ۹۵ هزار واحد بود اما در این چهار سال به طور متوسط سالانه ۱۳۵ هزار واحد مسکونی ساخته شده است. فشار تقاضا زیاد است و تهران جا ندارد.
ما باید به کل استان تهران توجه كنیم. سعی بر آن داریم که توجه ویژه ای به استان تهران داشته باشیم. تفکیک استان البرز از استان تهران که اکنون کارهای مطالعاتی آن به پایان رسیده و در حال بررسی جزئیات است باعث می شود که مدیریت های تفکیک شده، عملکرد بهتری داشته باشند. امیدواریم پس از نهایی شدن این طرح و ارسال و تصویب آن در مجلس، شاهد ایجاد فرصت های جدید در استان های تهران و البرز باشیم و سرمایه گذاری ها سریع تر و بیشتر انجام شود. در دولت دهم مجریان وقت بیشتری برای استان تهران می گذارند و با مشورت با مدیران شهری به ویژه شورای شهر تهران می توانیم مشکلات را برطرف کنیم. مصمم هستیم که زندگی در تهران راحت تر شود.
مجری: درباره تكلیف حدود ۱۱ هزار نفری طرح انبوه سازی نگین غرب سرمایه گذاری کرده اند؟
رییس‌جمهور: از مردم تهران خواهش می کنم اگر قصد خرید از یکی از کسانی را دارند که آگهی فروش مسکن داده اند به شهرداری مناطق مراجعه کنند. در شهرداری کارت هایی به نام پیش سند تهیه شده است و مطمئناً مشورت با شهرداری ها که آگاهی کافی از وضع ارائه مجوز فروش واحدهای مسکونی دارند به نفع خریداران است. درباره طرح نگین غرب با اینکه به دولت مربوط نمی شد تصمیم گرفتیم تسهیلاتی در اختیار انبوه ساز قرار دهیم تا طرح را به اتمام برساند و در اختیار مردم قرار دهد.
مجری: درباره واگذاری دو تیم استقلال و پیروزی به بخش خصوصی نظرتان را بفرمایید؟
رییس‌جمهور:همه تیم های ورزشی کشور عزیزند البته دو تیم تهرانی مورد علاقه تمام مردم ایران هستند. ورزش در استان ها به سرعت پیشرفت می کند با وجود این، همه کشور دوست دارند که این دو تیم تهرانی در رده بالا باشند و این دو تیم بیشترین طرفداران را دارند و در واقع جایگاه آنها ملی است. برای بهبود در وضع این دو تیم محبوب، تصمیم گرفتیم که سهام آنها فروخته و منابعی به نفع این دو تیم ایجاد شود که این دو تیم برای مردم باشد و دولت هم کمک خواهد کرد. طرحی را در دولت در دست بررسی داریم که تمام شرکت های دولتی که به نوعی هزینه های تیم های دیگر را پرداخت می کنند بخشی از بودجه خود را به این دو تیم اختصاص دهند و دولت نیز کمکی در جهت بهبود وضع این تیم ها انجام دهد.
مجری: برنامه که درباره بحث اشتغال و تأمین هزینه های زندگی نظرتان را بفرمایید؟
رییس جمهور:بحث اشتغال، مهم و پایه و ثبات زندگی است. اگر به یاد داشته باشید برای تهران از ۳۰ سال قبل در شعاع ۱۲۰ کیلومتری توسعه صنعت ممنوع شد. بیشترین ظرفیت ایجاد اشتغال در صنعت است و وقتی صنعت ممنوع می شود، دو اتفاق می افتد؛ یکی مشاغلی که ثبات ندارند یا خیلی کمکی به اقتصاد نمی کنند، رایج می شود و دیگری بر بیکاری می افزاید. دولت تصمیم گرفت به بخشی از صنعت در این شعاع ۱۲۰ کیلومتری مجوز بدهد چون فلسفه این ۱۲۰ کیلومتر آلودگی بود و اعلام کردیم صنایع نوین اجازه داشته باشند به شهرک های صنعتی تهران بیایند. هم اکنون ۱۲ شهرک صنعتی داریم که فعال است و ۱۱ شهرک نیز به تصویب دولت رسیده است که به سرعت کارهای آن انجام می شود و این یعنی زمینه سرمایه گذاری و اشتغال و این یکی از تصمیماتی است که دولت گرفته است. در بنگاه های کوچک نیز سهمی که به تهران دادیم، سهم بالایی بود و کاری که در تهران اتفاق افتاد واقعاً کار خوبی بود اما مشکلاتی برای این طرح پیش آمد که تحلیل شد بخشی از آن واقعاً سیاسی بود که نمی خواهم وارد آن شوم اما این گله را دارم از آنهایی که بالأخره از من خوششان نمی آید چرا به یک طرح خوب آسیب زدید؟ اما این طرح موفق بود و ما آن را ادامه خواهیم داد و در تهران نیز موفق عمل کرده است و ما در یک سیکل دو تا سه ساله دیگر آن را اجرایی کنیم قطعاً نرخ بیکاری ما به شدت کاهش پیدا خواهد کرد و زیر ۵ درصد خواهد آمد که یک نُرم طبیعی است و این در بازار کار پذیرفته شده است. در همین استان تهران این طرح شدنی است و در خراسان رضوی اجرا شد، ۵ درصد نرخ بیکاری کاهش پیدا کرد و این کار شدنی است و مسأله درست نکنید و آمدند این را به مسأله اصلی کشور تبدیل کردند. همه مشکلاتی که به دلیل تصمیم گیری بد در دهها سال ایجاد شده بود گردن طرح های کوچک انداختند در حالی که طرح های کوچک در دنیا شناخته شده است و موفق است و می تواند صریحاً اشتغال ایجاد کند. بحث سهام عدالت را در استان تهران داریم که بیش از ۴ میلیون و ۲۶۰ هزار نفر تاکنون در آن واجد شرایط هستند و بخش عمده ای از آن در تعاونی ثبت نام کرده اند و سهامدار شده اند و شناسایی همچنان ادامه دارد، کارگرهای روزمزد ساختمانی به همراه آنهایی که کارمند شرکتی هستند، و بعضی نهادها به تعهدات خود عمل نکردند که سهام آنها را نیز تکمیل می کنیم و سهام شهر تهران نیز همانند بقیه تصویب می‌شود.
هدفمند سازی یارانه ها را بزرگترین طرح اقتصادی کشور است. ۲۰ سال است که دولت ها می خواستند این طرح را اجرا کنند اما از آنجایی که هیچ وقت در دل این طرح نرفتند و آن را کلی دیدند از اجرای آن ترسیدند. در این دولت به این نتیجه رسیدیم که برای بازسازی اقتصاد کشور راهی جز این کار نداریم . هم اکنون اگر تولید نفت و گاز را روی هم بگذاریم روزانه ۶ میلیون و ۶۰۰ هزار بشکه تولید داریم و از این میزان ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار بشکه صادر و بقیه مصرف می شود و با رشد سالانه ۷ تا ۱۰ درصدی و با این وضع مصرف تا چند سال دیگر نفتی نخواهیم داشت. این گونه مصرف را بر خلاف پیشرفت کشور است. دیگران با یک چهارم نفت ما به اندازه ما فعالیت اقتصادی دارند. اکنون تیم اقتصادی دولت بر این لایحه اشراف کامل دارد و گرچه کاری بزرگ است اما واهمه نداریم. بنا نداریم یارانه ها را حذف کنیم. با حذف یارانه شوک سنگینی وارد می شود و هدف ما درست توزیع کردن یارانه هاست. آن چه برای ما در اقتصاد اهمیت دارد بالا بردن قدرت خرید مردم است ؛ و در این لایحه می توانیم کاری کنیم که قدرت خرید کاهش پیدا نکند. پیش بینی ما این است که در صورت اجرای این لایحه، مصرف انرژی و نان ۲۰ درصد کاهش یابد و این ۲۰ درصد ثروت ملی است. روش کنونی توزیع یارانه ها در افزایش تولید و بهبود زندگی مردم بی تاثیر است، باید کاری کرد که توزیع یارانه ها باعث بهبود زندگی مردم شود. با این روش، کشاورز در دستیبابی به کود مورد نیاز خود با مشکل مواجه است چرا که یارانه کود را به شبکه توزیع می دهیم نه به کشاورز. دامداران هم در روش کنونی توزیع یارانه ها وجه قابل قبولی برای شیر تولیدی خود نمی گیرند و مردم را هم در صف های طولانی معطل می کنیم.
مجری: آیا با اجرای این طرح بهای برق افزایش نمی یابد؟
رییس‌جمهور:قرار نداریم با اجرای این طرح به مردم فشار وارد شود و باید کاری کنیم که برق ارزان تر تولید شود و اکنون کسانی هستند که می توانند با مدیریت بهتر ، برق ارزان تر تولید کنند.
مجری: با اجرای این طرح تورم چگونه خواهد شد؟
رییس‌جمهور: تورم با اصلاح قیمت ها متفاوت است ،تورم ناشی از اشکالات پایه ای اقتصادی است. حتما تغییر قیمت خواهیم داشت اما بر اساس محاسبات، قطعا شرایط زندگی ۶ دهک نخست بهتر و این باعث می شود نرخ تورم کاهش یابد. با اجرای این طرح ، حجم پول در کشور بالا می رود و اگر چه تورم خواهیم داشت اما یکی از کارهای اساسی برای خشک کردن ریشه تورم هدفمند سازی یارانه هاست و ۶ بند دیگر از جمله اصلاح نظام مالیاتی ،گمرک و نظام توزیع را در کنار آن عملیاتی خواهیم کرد.در طرح هدفمند کردن یارانه ها ما همه بخش ها را دیده ایم و برای مثال در صنعت، ده بخش شده است و باید برای هر کدام برنامه ریزی انجام دهیم. من می خواهم یک جور دیگر با شما صحبت کنم، دقت کنید این مصوبه که همیشه بوده است و ما داوطلب بودیم آن را اجرا کنیم. ما می خواستیم پارسال این طرح را اجرا کنیم، ما دو سال و نیم روی این طرح در جلسات کارشناسی و بدون اطلاع رسانی کار کردیم. اگر خاطرتان باشد من پارسال در پیام نوروزی گفتم، ما طرح تحول را امسال اجرا می کنیم. دوستانی از مجلس آمدند و گفتند امسال انتخابات است و این به ضرر شماست، برداشت آنها این بود که اگر این طرح امسال اجرا شود به ضرر ماست. ما گفتیم اشکال ندارد و می ارزد که یک دولتی این کار بزرگ را انجام دهد و خودش زمین بخورد. ما واقعا این باور را داشتیم و آماده بودیم این دولت فدا شود. دولت نهم فدا شود و بگوییم یک دوره تمام، اما چون این کار به نفع کشور است انجام شود. این قدر به این موضوع حساس هستیم که من مصمم بودم در جلسه رسیدگی به این طرح در مجلس شورای اسلامی شرکت کنم و از روز اول گفتم ما می خواهیم شرکت کنیم. برای اینکه ما به این نتیجه رسیده ایم که همین طرح را می شود به خوبی در کشور اجرا کرد و هیچ بخشی هم آسیب نبیند. من این را اعلام می کنم که فقط در مدت پنج سال،آنچه را دولت طراحی کرده و کارشناسی شده است اجرا کنیم، اقتصاد ما در سطح جهانی حداقل ده پله صعود می کند. هم اکنون بین بیست و سه، بیست و چهار هستیم و با اجرای این طرح زیر سیزده می آید و در این تردید نکنید. ما همه کشورهایی را که این طرح را اجرا کرده اند مطالعه کرده ایم، من اسم نمی برم، همین اطراف ما پنج، شش سال پیش این طرح را اجرا کردند و الان وضعشان دگرگون شده است. ما منابع داریم و آن را بی جهت می سوزانیم و همین در خدمت رفاه مردم و پیشرفت کشور می آید. جزئیات بیشتر این طرح را در آینده، بیشتر تشریح خواهم کرد.
درباره لایحه هدفمند کردن یارانه‌ها، حال که دولتی حاضر شده زیر این بار سنگین برود، برخی به مسخره کردن و ناامید ساختن مردم رو آورده‌اند. اگر این برنامه را همه قبول دارند و می‌گویند باید اجرا شود و هر چه عقب بیفتد به ضرر کشور است، حال که دولتی حاضر شده این بار سنگین را به دوش بکشد، کمک کنند، چرا بی‌جهت مردم را نگران می‌کنند؟ دست آنهایی که کارشناسانه درباره این بحث اظهارنظر کنند، می‌بوسیم، اما نمی‌دانم با آنها که می‌خواهند با رقابت سیاسی به بحث اقتصادی نگاه کنند، باید چه کار کرد، کسانی که خود ۲۰ سال فریاد می‌زدند باید این برنامه اجرا شود، در سه برنامه آن را تصویب و درباره‌اش سخنرانی کردند، در سه سال اول دولت را مورد انتقاد قرار دادند که "تو اقتصاد نمی‌دانی، باید این را اجرا کنی" حال که قصد اجرا داریم، داد و بیداد می‌کنند که خطرناک است. اجازه دهید این کار انجام شود، عیب ندارد اگر این طرح موجب شود این دولت از نظر مردم بیفتد ما این را به جان خریده‌ایم، بگذارید طرح اجرا شود، این به نفع مردم است. این را به صورت قطعی می‌گویم که هیچ مشکلی در زندگی مردم پیش نخواهد آمد، هر اتفاقی بخواهد بیفتد از قبل مردم را در جریان می‌گذاریم، تدارک می‌بینیم، منابع لازم را تامین می‌کنیم و بعد می‌گوییم اجرا شود، یعنی اجازه نمی‌دهیم اتفاقی بیفتد که مردم از آن عقب باشند.
مجری: آیا پایتخت سیاسی کشور از تهران انتقال پیدا می‌کند؟
رییس جمهور:این در حد مطالعه است.
مجری: آیا رئیس جمهور با توجه به مشغله فراوان خود، فرصت کافی برای کنار خانواده خود بودن و توجه به آنها دارد؟ آیا جامعه امروز مجال کافی می‌دهد خانواده‌ها امروز آسایش بیشتری داشته باشند؟
رییس‌جمهور:حتما می‌دهد، الگوهایی که ارایه داده‌ایم، اشتباه بوده است، حتما در این دوره با مردم درباره خانواده زیاد صحبت می‌کنم و تصمیم‌های فراوانی خواهیم گرفت.
مجری: آیا به غذای سنتی که در خانه طبخ شود، اعتقاد دارد؟
رییس‌جمهور:من هیچ چیز را با غذای خانم و مادرم عوض نمی‌کنم.
یک بار هم باید درباره شهرستان‌های استان تهران صحبت کنیم چون جمعیت میان شهر و شهرستان تقریبا مساوی است.
مجریان: از رییس جمهور درخواست می‌كنیم كه از وزیران خود بخواهد تا حتما در این برنامه حضور یابند.
رییس‌جمهور:از همین جا می‌گویم و در اولین جلسه هیئت دولت هم خواهم گفت، همه وزیران باید بیایند، شما، ما و مردم همه یکی هستیم،خدای متعال فرصت داده است خدمت کنیم.