متن کامل سخنان محمدرضا رحیمی در یازدهمین اجلاس نخست وزیران سازمان همكاری شانگهای که در بیشکک -پایتخت قرقیزستان- برگزار شد، بدین شرح است:
بسم‌الله الرحمن الرحیم
جناب آقای رییس؛
نخست وزیران محترم كشورهای عضو سازمان همكاری شانگهای؛
رؤسای محترم هیأت های شركت كننده؛
خانم ها و آقایان؛
در ابتدا مایلم تشكر و قدردانی خود را از استقبال و مهمان نوازی گرم و صمیمانه جناب آقای ساتی بالدیف، نخست وزیر كشور دوست جمهوری قرقیزستان و برنامه ریزی بسیار خوب كشور میزبان در برگزاری باشكوه این نشست ابراز نمایم. بسیار خرسندم كه بار دیگر در جمع صمیمی نخست وزیران محترم و مقامات عالی رتبه كشورهای عضو و ناظر سازمان همكاری شانگهای در شهر زیبای بیشكك حضور یافته ام.
عالی جنابان؛
امروزه و با گذشت بیش از یك دهه از فعالیت سازمان همكاری شانگهای، این سازمان به تدریج در حال تبدیل به نهادی معتبر و تأثیرگذار در منطقه و نظام بین الملل است. با ارج نهادن به تلاش های صورت گرفته در طول این سال ها، اهتمام سازمان برای ورود جدی تر به مسایل و تحولات منطقه ای و بین المللی و همچنین عملیاتی شدن توافقات را حائز اهمیت دانسته و معتقدم این امر موجب افزایش اعتبار و جایگاه منطقه ای و بین المللی سازمان خواهد شد.در دنیای امروز كه تهدیدات امنیتی و عناصر بی ثباتی در منطقه و جهان گسترش یافته ، نیاز به تشریك مساعی جمعی كشورها بمنظور مقابله با تهدیدات تروریستی و قاچاق مواد مخدر بیش از گذشته آشكار شده است.
بشر امروزه بیش از گذشته نیاز به معنویت، اخلاق و ارزش های انسانی را احساس می كند
جمهوری اسلامی ایران همواره ضمن حمایت از رویكردهای منطقه ای برای حل و فصل مسایل و مشكلات معتقد است كه ظرفیت های فراوانی برای توسعه همكاری در پرتو همگرایی و ثبات و امنیت منطقه ای وجود دارد.
بشریت امروزه بیش از هر زمان دیگر، نیاز به معنویت ، اخلاق و ارزش های انسانی را احساس می كند. اطمینان دارم با اینجانب هم عقیده هستید كه این ارزش ها، قوام ملت ها و پایداری جوامع را موجب خواهد شد. با توجه به اشتراكات فرهنگی و تاریخی، پیشنهاد می نمایم كه این مسأله و راه های ترویج آن در قلمرو سازمان، مورد عنایت و اهتمام ویژه قرار گیرد.
جناب آقای رییس؛
همكاران محترم؛
بحران مالی جهان، ضرورت و اهمیت همكاری های منطقه ای را در جهت كاستن آثار منفی بحران دوچندان نموده و یكی از محورهای قابل توجه در این رابطه، بحث انرژی است. توسعه صنعتی، مصرف انرژی را در همه كشورها از جمله اعضا سازمان همكاری شانگهای افزایش داده و حضور مصرف كنندگان و تولیدكنندگان انرژی در این سازمان، زمینة مناسبی را جهت همكاری در موضوع انرژی فراروی اعضا قرار داده است.
اعلام حمایت ایران از تشکیل باشگاه انرژی در چارچوب شانگهای
جمهوری اسلامی ایران ضمن حمایت از تشكیل باشگاه انرژی در چارچوب شانگهای، در روند تأسیس آن مشاركت جدی خواهد داشت و امیدواریم در سال پیش رو شاهد افتتاح این باشگاه و تقویت همكاری بین اعضاء در این زمینه باشیم.
همچنین جمهوری اسلامی ایران همكاری های خوبی در حوزه ترانزیت با كشورهای منطقه دارد. گسترش این همكاری ها كه بدون تردید موتور محركه رشد و شكوفایی اقتصاد می باشد، اهمیت زیادی دارد و احیاءكننده نقش و جایگاه تاریخی جاده ابریشم می باشد. در این راستا در چارچوب كریدور حمل و نقلی شمال – جنوب، ارتباط ریلی با روسیه در دستور كار قرار دارد و كریدور حمل ونقلی پنج جانبه ایران، تركمنستان، ازبكستان، قطر و عمان و نیز راه آهن سه جانبه ایران،تركمنستان و قزاقستان درحال احداث می باشد.
آمادگی ایران برای مشارکت در تشکیل صندوق ویژه تامین مالی پروژه های مورد توافق سازمان شانگهای
حضار محترم؛
خانم ها و آقایان؛
جمهوری اسلامی ایران ضمن حمایت از تصمیم سازمان همكاری شانگهای برای تشكیل بانك و صندوق ویژه تأمین مالی (فاینانس) پروژه های مورد توافق، آمادگی خود را برای مشاركت فعال و جدی در این زمینه اعلام می نماید.
كشورهای ناظر سازمان دارای ظرفیت ها و توانمندی های بالایی در زمینه های مختلف هستند و گسترش همكاری اعضای اصلی سازمان با ناظرین تحت مكانیسم خاص و تعریف شده ای كه متأسفانه در حال حاضر سازمان فاقد آن است، می تواند در تحقّق اهداف عالیه آن تأثیر مثبتی داشته باشد.
عالی جنابان؛
جمهوری اسلامی ایران بعنوان یكی از كشورهایی كه دارای مشتركات فراوان و مرزهای طولانی با افغانستان می باشد براساس دیدگاه راهبردی خود، ارتباط تنگاتنگی میان امنیت و توسعه و بازسازی در افغانستان قائل است. متأسفانه در یك دهه اشغال نظامی افغانستان، عمدتاً به راهكار نظامی توجه و از موضوع بازسازی و توسعة زیرساختها، ایجاد اشتغال و آموزش در این كشور غفلت شده است.
جمهوری اسلامی ایران از تصمیم نیروهای ائتلاف برای پایان دادن به بیش از یك دهه اشغال گری در افغانستان و واگذاری امور به ویژه حفظ امنیت و صلح و ثبات در این كشور به دولت افغانستان استقبال می كند و مناسب ترین گزینه برای كمك به حل و فصل مسایل افغانستان را، راه حل های درون منطقه ای می داند و در این راستا از عضویت ناظر افغانستان و همچنین ارتقاء جایگاه سازمان همكاری شانگهای در مباحث افغانستان استقبال می نماید.
پیشنهاد ایران برای ایجاد ساختاری در چارچوب سازمان شانگهای جهت کمک به صلح و ثبات در افغانستان
ما همچنین پیشنهاد می كنیم، ساختاری در چارچوب سازمان به منظور تمركز بر مسایل افغانستان تشكیل شود تا محلی برای هماهنگی نظرات برای كمك به استقرار صلح و ثبات در این كشور و منطقه باشد.
افراط گرایی، تروریسم و خشونت در قاموس هیچ فرهنگ، مذهب یا ملت اصیل و ریشه داری پذیرفته نیست. جمهوری اسلامی ایران بعنوان بزرگترین قربانی عملیات تروریستی در منطقه و جهان طی سال های اخیر، ضمن اعلام آمادگی خود برای همكاری همه جانبه در امر مبارزه با تروریسم، بر شناسایی ریشه ها و رفع كامل آن تأكید ویژه دارد.
راه حل مسئله سوریه،دستیابی به توافق سیاسی از طریق گفت وگو میان مخالفان و دولت سوریه است
همكاران گرامی؛
دوستان عزیز؛
جمهوری اسلامی ایران بر اساس اصول و مبانی اعتقادی و سیاسی خود، خیزش های مردمی یكی دو سال اخیر در تعدادی از كشورهای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا علیه دیكتاتوری و استبداد داخلی از یك سو و قطع نفوذ قدرت های استكباری و استعماری در كشورهایشان از سوی دیگر را ارج نهاده و آمادگی دارد این كشورها را در تأسیس نهادهای مردم سالار، تصویب قوانین اساسی و رهایی از مشكلات اقتصادی با استفاده از تجربیات گران قیمت خود یاری دهد. شایسته است مردم این كشورها نسبت به دخالت قدرت های سلطه گر برای انحراف مسیر رهایی بخش و عزت جویانه خود هوشیار بوده و اجازه ندهند آن ها برای تصاحب مجدد منافع نامشروع خود، دستاوردهایشان را مصادره نمایند. از سوی دیگر بایستی نگران سوءاستفاده برخی قدرتها از شرایط منطقه و بحران سازی برای دستیابی این قدرت ها به مطامع و منافع سیاسی غیرمشروع خود نیز بود. تداوم درگیری و خشونت های هدایت شده به نفع منطقه نیست و خطر گسترش دامنه درگیری ها به سایر كشورها، ثبات و امنیت منطقه را تهدید می نماید. ما قویاً اعتقاد داریم راه حل مسئله سوریه، تنها دستیابی به یك توافق سیاسی از طریق گفت وگو میان مخالفان و دولت سوریه می باشد. تلاش برای نظامی كردن بحران و تسلیح گروه های غیررسمی، نه تنها كمكی به حل آن نمی كند، بلكه موجب پیچیدگی بیشتر اوضاع منطقه و گسترش خونریزی ها خواهد شد. دامن زدن به اختلافات مذهبی موجب درگیری های مذهبی در این كشور و حتی تسرّی بحران به كشورهای هم جوار خواهد شد.
حمایت از مردم مظلوم غزه در برهة حساس كنونی، وظیفة همه كشورها و آزادی خواهان جهان است
در ارتباط با موضوع صلح خاورمیانه نیز رژیم صهیونیستی به علت ماهیّت اشغال گرانه و ضدانسانی خود اخیراً و اگر چه نخستین بار نیست؛ مبادرت به انجام جنایت جنگی و حمله به مناطق مسكونی با سلاح های غیرمتعارف نمود. حامیان جهانی و منطقه ای این رژیم جنایتكار كه مدعی حقوق بشر و آزادی-خواهی نیز هستند با سكوت و حمایت های همه جانبه خود این رژیم را در ادامه جنایاتش علیه فلسطین یاری رساندند. حمایت از مردم مظلوم غزه در برهة حساس كنونی، وظیفة همه كشورها و آزادی خواهان جهان است. جمهوری اسلامی ایران خواستار اتخاذ تدابیر سیاسی، اقتصادی و انسانی در حمایت از مردم بی دفاع فلسطین بویژه غزه می باشد.
جناب آقای رئیس؛
همكاران محترم؛
جمهوری اسلامی ایران به عنوان یكی از اعضاء معاهده منع گسترش سلاح های هسته ای (NPT) و طبق مواد، روح و اهداف این معاهده، از حق استفاده صلح آمیز از انرژی و فناوری هسته ای از جمله چرخه سوخت برای رفع نیازهای روزافزون خود در زمینه تولید برق، بهداشت و درمان، كشاورزی و صنعت برخوردار است. ما در عین پایبندی به تعهدات بین المللی خود و تحت نظارت موافقت نامه پادمان های آژانس بین المللی انرژی اتمی؛ در چارچوب معاهده منع گسترش، مصمم به بهره برداری از حقوق مسلّم خود در قبال این تعهدات هستیم. بدبینی ها و گمانه های بی پایه و اساس با انگیزه های سیاسی و اتهام زنی، تهدید، تحریم و ترور دانشمندان هسته ای نمی تواند این حق را از ایران به عنوان عضوی از این معاهده سلب نماید. جمهوری اسلامی ایران هم زمان به مسئولیت خود نیز عمل كرده است. همكاری با آژانس بر طبق مفادNPT و موافقت نامه پادمان، سیاست هسته ای جمهوری اسلامی ایران را شكل داده است.
در پایان با اغتنام فرصت، مجدداً از جناب آقای ساتی بالدیف تشكر و قدردانی نموده و از خداوند متعال برای ایشان و مردم قرقیزستان و ملّت های منطقه موفقیت و سربلندی مسألت می نمایم.
∎
بسم‌الله الرحمن الرحیم
جناب آقای رییس؛
نخست وزیران محترم كشورهای عضو سازمان همكاری شانگهای؛
رؤسای محترم هیأت های شركت كننده؛
خانم ها و آقایان؛
در ابتدا مایلم تشكر و قدردانی خود را از استقبال و مهمان نوازی گرم و صمیمانه جناب آقای ساتی بالدیف، نخست وزیر كشور دوست جمهوری قرقیزستان و برنامه ریزی بسیار خوب كشور میزبان در برگزاری باشكوه این نشست ابراز نمایم. بسیار خرسندم كه بار دیگر در جمع صمیمی نخست وزیران محترم و مقامات عالی رتبه كشورهای عضو و ناظر سازمان همكاری شانگهای در شهر زیبای بیشكك حضور یافته ام.
عالی جنابان؛
امروزه و با گذشت بیش از یك دهه از فعالیت سازمان همكاری شانگهای، این سازمان به تدریج در حال تبدیل به نهادی معتبر و تأثیرگذار در منطقه و نظام بین الملل است. با ارج نهادن به تلاش های صورت گرفته در طول این سال ها، اهتمام سازمان برای ورود جدی تر به مسایل و تحولات منطقه ای و بین المللی و همچنین عملیاتی شدن توافقات را حائز اهمیت دانسته و معتقدم این امر موجب افزایش اعتبار و جایگاه منطقه ای و بین المللی سازمان خواهد شد.در دنیای امروز كه تهدیدات امنیتی و عناصر بی ثباتی در منطقه و جهان گسترش یافته ، نیاز به تشریك مساعی جمعی كشورها بمنظور مقابله با تهدیدات تروریستی و قاچاق مواد مخدر بیش از گذشته آشكار شده است.
بشر امروزه بیش از گذشته نیاز به معنویت، اخلاق و ارزش های انسانی را احساس می كند
جمهوری اسلامی ایران همواره ضمن حمایت از رویكردهای منطقه ای برای حل و فصل مسایل و مشكلات معتقد است كه ظرفیت های فراوانی برای توسعه همكاری در پرتو همگرایی و ثبات و امنیت منطقه ای وجود دارد.
بشریت امروزه بیش از هر زمان دیگر، نیاز به معنویت ، اخلاق و ارزش های انسانی را احساس می كند. اطمینان دارم با اینجانب هم عقیده هستید كه این ارزش ها، قوام ملت ها و پایداری جوامع را موجب خواهد شد. با توجه به اشتراكات فرهنگی و تاریخی، پیشنهاد می نمایم كه این مسأله و راه های ترویج آن در قلمرو سازمان، مورد عنایت و اهتمام ویژه قرار گیرد.
جناب آقای رییس؛
همكاران محترم؛
بحران مالی جهان، ضرورت و اهمیت همكاری های منطقه ای را در جهت كاستن آثار منفی بحران دوچندان نموده و یكی از محورهای قابل توجه در این رابطه، بحث انرژی است. توسعه صنعتی، مصرف انرژی را در همه كشورها از جمله اعضا سازمان همكاری شانگهای افزایش داده و حضور مصرف كنندگان و تولیدكنندگان انرژی در این سازمان، زمینة مناسبی را جهت همكاری در موضوع انرژی فراروی اعضا قرار داده است.
اعلام حمایت ایران از تشکیل باشگاه انرژی در چارچوب شانگهای
جمهوری اسلامی ایران ضمن حمایت از تشكیل باشگاه انرژی در چارچوب شانگهای، در روند تأسیس آن مشاركت جدی خواهد داشت و امیدواریم در سال پیش رو شاهد افتتاح این باشگاه و تقویت همكاری بین اعضاء در این زمینه باشیم.
همچنین جمهوری اسلامی ایران همكاری های خوبی در حوزه ترانزیت با كشورهای منطقه دارد. گسترش این همكاری ها كه بدون تردید موتور محركه رشد و شكوفایی اقتصاد می باشد، اهمیت زیادی دارد و احیاءكننده نقش و جایگاه تاریخی جاده ابریشم می باشد. در این راستا در چارچوب كریدور حمل و نقلی شمال – جنوب، ارتباط ریلی با روسیه در دستور كار قرار دارد و كریدور حمل ونقلی پنج جانبه ایران، تركمنستان، ازبكستان، قطر و عمان و نیز راه آهن سه جانبه ایران،تركمنستان و قزاقستان درحال احداث می باشد.
آمادگی ایران برای مشارکت در تشکیل صندوق ویژه تامین مالی پروژه های مورد توافق سازمان شانگهای
حضار محترم؛
خانم ها و آقایان؛
جمهوری اسلامی ایران ضمن حمایت از تصمیم سازمان همكاری شانگهای برای تشكیل بانك و صندوق ویژه تأمین مالی (فاینانس) پروژه های مورد توافق، آمادگی خود را برای مشاركت فعال و جدی در این زمینه اعلام می نماید.
كشورهای ناظر سازمان دارای ظرفیت ها و توانمندی های بالایی در زمینه های مختلف هستند و گسترش همكاری اعضای اصلی سازمان با ناظرین تحت مكانیسم خاص و تعریف شده ای كه متأسفانه در حال حاضر سازمان فاقد آن است، می تواند در تحقّق اهداف عالیه آن تأثیر مثبتی داشته باشد.
عالی جنابان؛
جمهوری اسلامی ایران بعنوان یكی از كشورهایی كه دارای مشتركات فراوان و مرزهای طولانی با افغانستان می باشد براساس دیدگاه راهبردی خود، ارتباط تنگاتنگی میان امنیت و توسعه و بازسازی در افغانستان قائل است. متأسفانه در یك دهه اشغال نظامی افغانستان، عمدتاً به راهكار نظامی توجه و از موضوع بازسازی و توسعة زیرساختها، ایجاد اشتغال و آموزش در این كشور غفلت شده است.
جمهوری اسلامی ایران از تصمیم نیروهای ائتلاف برای پایان دادن به بیش از یك دهه اشغال گری در افغانستان و واگذاری امور به ویژه حفظ امنیت و صلح و ثبات در این كشور به دولت افغانستان استقبال می كند و مناسب ترین گزینه برای كمك به حل و فصل مسایل افغانستان را، راه حل های درون منطقه ای می داند و در این راستا از عضویت ناظر افغانستان و همچنین ارتقاء جایگاه سازمان همكاری شانگهای در مباحث افغانستان استقبال می نماید.
پیشنهاد ایران برای ایجاد ساختاری در چارچوب سازمان شانگهای جهت کمک به صلح و ثبات در افغانستان
ما همچنین پیشنهاد می كنیم، ساختاری در چارچوب سازمان به منظور تمركز بر مسایل افغانستان تشكیل شود تا محلی برای هماهنگی نظرات برای كمك به استقرار صلح و ثبات در این كشور و منطقه باشد.
افراط گرایی، تروریسم و خشونت در قاموس هیچ فرهنگ، مذهب یا ملت اصیل و ریشه داری پذیرفته نیست. جمهوری اسلامی ایران بعنوان بزرگترین قربانی عملیات تروریستی در منطقه و جهان طی سال های اخیر، ضمن اعلام آمادگی خود برای همكاری همه جانبه در امر مبارزه با تروریسم، بر شناسایی ریشه ها و رفع كامل آن تأكید ویژه دارد.
راه حل مسئله سوریه،دستیابی به توافق سیاسی از طریق گفت وگو میان مخالفان و دولت سوریه است
همكاران گرامی؛
دوستان عزیز؛
جمهوری اسلامی ایران بر اساس اصول و مبانی اعتقادی و سیاسی خود، خیزش های مردمی یكی دو سال اخیر در تعدادی از كشورهای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا علیه دیكتاتوری و استبداد داخلی از یك سو و قطع نفوذ قدرت های استكباری و استعماری در كشورهایشان از سوی دیگر را ارج نهاده و آمادگی دارد این كشورها را در تأسیس نهادهای مردم سالار، تصویب قوانین اساسی و رهایی از مشكلات اقتصادی با استفاده از تجربیات گران قیمت خود یاری دهد. شایسته است مردم این كشورها نسبت به دخالت قدرت های سلطه گر برای انحراف مسیر رهایی بخش و عزت جویانه خود هوشیار بوده و اجازه ندهند آن ها برای تصاحب مجدد منافع نامشروع خود، دستاوردهایشان را مصادره نمایند. از سوی دیگر بایستی نگران سوءاستفاده برخی قدرتها از شرایط منطقه و بحران سازی برای دستیابی این قدرت ها به مطامع و منافع سیاسی غیرمشروع خود نیز بود. تداوم درگیری و خشونت های هدایت شده به نفع منطقه نیست و خطر گسترش دامنه درگیری ها به سایر كشورها، ثبات و امنیت منطقه را تهدید می نماید. ما قویاً اعتقاد داریم راه حل مسئله سوریه، تنها دستیابی به یك توافق سیاسی از طریق گفت وگو میان مخالفان و دولت سوریه می باشد. تلاش برای نظامی كردن بحران و تسلیح گروه های غیررسمی، نه تنها كمكی به حل آن نمی كند، بلكه موجب پیچیدگی بیشتر اوضاع منطقه و گسترش خونریزی ها خواهد شد. دامن زدن به اختلافات مذهبی موجب درگیری های مذهبی در این كشور و حتی تسرّی بحران به كشورهای هم جوار خواهد شد.
حمایت از مردم مظلوم غزه در برهة حساس كنونی، وظیفة همه كشورها و آزادی خواهان جهان است
در ارتباط با موضوع صلح خاورمیانه نیز رژیم صهیونیستی به علت ماهیّت اشغال گرانه و ضدانسانی خود اخیراً و اگر چه نخستین بار نیست؛ مبادرت به انجام جنایت جنگی و حمله به مناطق مسكونی با سلاح های غیرمتعارف نمود. حامیان جهانی و منطقه ای این رژیم جنایتكار كه مدعی حقوق بشر و آزادی-خواهی نیز هستند با سكوت و حمایت های همه جانبه خود این رژیم را در ادامه جنایاتش علیه فلسطین یاری رساندند. حمایت از مردم مظلوم غزه در برهة حساس كنونی، وظیفة همه كشورها و آزادی خواهان جهان است. جمهوری اسلامی ایران خواستار اتخاذ تدابیر سیاسی، اقتصادی و انسانی در حمایت از مردم بی دفاع فلسطین بویژه غزه می باشد.
جناب آقای رئیس؛
همكاران محترم؛
جمهوری اسلامی ایران به عنوان یكی از اعضاء معاهده منع گسترش سلاح های هسته ای (NPT) و طبق مواد، روح و اهداف این معاهده، از حق استفاده صلح آمیز از انرژی و فناوری هسته ای از جمله چرخه سوخت برای رفع نیازهای روزافزون خود در زمینه تولید برق، بهداشت و درمان، كشاورزی و صنعت برخوردار است. ما در عین پایبندی به تعهدات بین المللی خود و تحت نظارت موافقت نامه پادمان های آژانس بین المللی انرژی اتمی؛ در چارچوب معاهده منع گسترش، مصمم به بهره برداری از حقوق مسلّم خود در قبال این تعهدات هستیم. بدبینی ها و گمانه های بی پایه و اساس با انگیزه های سیاسی و اتهام زنی، تهدید، تحریم و ترور دانشمندان هسته ای نمی تواند این حق را از ایران به عنوان عضوی از این معاهده سلب نماید. جمهوری اسلامی ایران هم زمان به مسئولیت خود نیز عمل كرده است. همكاری با آژانس بر طبق مفادNPT و موافقت نامه پادمان، سیاست هسته ای جمهوری اسلامی ایران را شكل داده است.
در پایان با اغتنام فرصت، مجدداً از جناب آقای ساتی بالدیف تشكر و قدردانی نموده و از خداوند متعال برای ایشان و مردم قرقیزستان و ملّت های منطقه موفقیت و سربلندی مسألت می نمایم.