وجود شرایط سخت همیشه موجب ابتکار و نوآوری میشود، کالابرگ و استفاده از آن در شرایط ناگوار اقتصادی نیز یکی از ابتکارهایی است که در ایران دارای پیشینه بوده و هنوز رایج است که گاهی به صورت کاغذی و گاهی به دلیل پیشرفت تکنولوژی و اقتضا زمانه به صورت الکترونیک در دسترس عموم قرار میگیرد.
کالابرگ چیست؟
بکارگیری و توزیع کالابرگ اصولا در شرایط خاص همچون کمبود کالاهای اساسی، تورم و احتکار مسبوق به سابقه است. مطالعات تاریخی در خصوص این موضوع حاکی از عقبه کالابرگ در ایران است، به نحوی که توزیع اولین دوره کالابرگ در ایران تا دوران اشغال ایران در جنگ جهانی دوم به عقب میرود و تا عصر حاضر ادامه داشته است.
توزیع کالابرگ (کوپن) در سالهای ابتدایی انقلاب به دلیل شرایط ویژه زیر نظر ستاد بسیج اقتصادی وقت در خلال سالهای ۱۳۵۹ تا ۱۳۶۸ چاپ و توزیع شد.که هر قطعه کوپن تحویل شده شامل ۵۰ قطعه قابل جدا شدن بود. حوزه توزیع کالابرگ بر اساس رنگ مشخص میشد بدین ترتیب که رنگ زمینه برای کوپنهای روستایی «آبی» و برای کوپنهای شهری «آبی و کرم روشن» در نظر گرفته شده بود و روی هربرگ کوپن تعداد هر خانوار چاپ شده بود. به عبارتی فلسفه توزیع کالابرگ تسهیل شرایط دستیابی مردم به کالاهای اساسی است که در شرایط خاص از سوی مسئولین وقت به عنوان برونرفت پیشنهاد میشود.
طرح «کالابرگ الکترونیک» تمدید شد
هیأت وزیران در جلسه ۱۴۰۳/۲/۹ به پیشنهاد وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و به استناد اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تصویب کرد ۱- در اجرای جزءهای (۱) و (۲) بند (الف) تبصره (۸) قانون بودجه سال ۱۴۰۳ کل کشور (بخش اول) و به منظور استمرار اجرای طرح کالابرگ الکترونیک در سال ۱۴۰۳ وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مکلف است نسبت به اجرای طرح مذکور از محل اعتبارات مصوب مربوط در قانون بودجه سال جاری اقدام نماید.
تبصره - اقلام کالاهای اساسی مشمول طرح و نحوه توزیع یارانه بین اقلام مذکور مطابق با مصوبات ستاد هماهنگی اقتصادی دولت است.
۲- سازمان برنامه و بودجه کشور مکلف است مطابق با بند (پ) تبصره (۱۶) قانون بودجه سال ۱۴۰۳ کل کشور (بخش اول) و تا زمان ابلاغ بخش دوم قانون مذکور به شرح مقرر در بند یادشده نسبت به تخصیص اعتبارات کالابرگ به صورت علیالحساب و متناسب با میزان اعتبارات مقرر برای کالابرگ در جداول قانون بودجه سال ۱۴۰۲ کل کشور اقدام نماید.
تبصره - در اجرای این بند و به منظور تسویه مطالبات فروشگاههای طرف قرارداد در طرح فجرانه، سازمان برنامه و بودجه کشور مکلف است مبلغ دویست هزار میلیارد ریال به عنوان علیالحساب از محل اعتبارات بودجه عمومی در اختیار شرکت مجری طرح شرکت خدمات فناوری رفاه ایرانیان (فارا) وابسته به وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی قرار دهد.
کالابرگ شامل چه کسانی میشود؟
توزیع کالابرگ در مرحله گذشته از تاریخ 17 بهمن 1402 آغاز و تا 17 اردیبهشت 1403 با نام «طرح فجرانه» ادامه داشت که شامل 11 قلم کالا برای 7 دهک اول میشد. احتمال میرود رویه توزیع کالابرگ الکترونیک در این دوره مطابق با گذشته باشد.