پس از آن که برادران رایت برای اولین بار پرواز کردند، مدت زمان زیادی طول نکشید تا کسی از خود بپرسد که هواپیماها ممکن است برای جنگ نیز مفید باشند. اما بدون برد طولانی به دلیل مسئله سوخت، حمل و نقل هواپیماها قبل از اینکه ماموریت ها، مشکل ساز می شد.

در نتیجه، اولین پرواز از عرشه یک کشتی نیروی دریایی در سال ۱۹۱۰ انجام شد و برای چند سال بعد، تست های مختلف، ممکن بودن برخاستن و فرود بر روی یک کشتی در دریا را ثابت کرد. اولین ناو هواپیمابر واقعی ساخته شده برای حمل هواپیما، در سال ۱۹۱۸ با رونمایی از HMS Argus اتفاق افتاد.

با افزایش بیشتر درگیری ها، طراحی ها بهبود یافت و ناوهای هواپیمابر به یکی از ضروری ترین کشتی ها در طول جنگ جهانی دوم تبدیل شدند. موضوعی که تا امروز نیز صادق است.

ناوهای هواپیمابر مدرن دارای طرح های متنوعی هستند که چندین ویژگی کلیدی مشترک دارند. این کشتی‌ها اغلب میلیاردها دلار برای ساخت و میلیون‌ها هزینه برای تعمیر و نگهداری می خواهند، بنابراین بیشتر کشورها سعی می‌کنند نهایت استفاده را از آن ها ببرند. در نتیجه، بسیاری از ناوهای هواپیمابر امروزی برای چندین دهه در خدمت بوده اند.

اکنون این سوال پیش می‌آید که قدیمی‌ترین ناو هواپیمابری که در خدمت است متعلق به چه کشوری است؟ پاسخ ساده ناو یو اس اس نیمیتز (CVN-68) است که اولین ناو هواپیمابر کلاس نیمیتز بود و در خدمت نیروی دریایی ایالات متحده است. ادامه این مطلب به تاریخچه کشتی، اهمیت آن برای طراحی مدرن ناوهای هواپیمابر، و ماموریت‌های زیادی که از زمان معرفی آن در ۳ می ۱۹۷۵ انجام شده است، می‌پردازد.

تاریخچه ناو هواپیمابر USS Nimitz (CVN-68)

ساخت ناو یو اس اس نیمیتز (USS Nimitz) در طول جنگ ویتنام شروع شده و بلافاصله پس از پایان جنگ وارد خدمت گردید. این ناو به افتخار فرمانده ناوگان اقیانوس آرام در طول جنگ جهانی دوم، چستر دبلیو نیمیتز به این نام نامگذاری شده است و اولین ناو هواپیمابر کلاس نیمیتز است که وارد خدمت فعال شد. طراحی نیمیتز بر اساس درس‌های آموخته شده از کلاس‌های قبلی Kitty Hawk، Forrestal و Enterprise، تغییرات متعددی را در خود دید.

برخی از ویژگی های این ناو شامل استفاده از دو راکتور به جای هشت راکتور موجود در USS Enterprise است. این امر باعث می شود نیمیتز ۹۰ درصد سوخت هوانوردی بیشتر و همچنین ۵۰ درصد مهمات بیشتر از نمونه های قبلی اش حمل کند.

علاوه بر این، نیمیتز از منجنیق های بخار و سیم های متوقف کننده برای پرتاب و بازیابی هواپیما استفاده می کند. این سیستم امکان سورتی های پروازی را با کارایی بیشتر و سریع‌تر فراهم کرد و توانایی‌های رزمی نیمیتز را به حداکثر خود می رساند.

نیمیتز و ۹ ناو دیگر در این کلاس، پیشرفت‌های طراحی مختلفی را برای مبارزه با تنش‌های فزاینده در طول جنگ سرد، با تمرکز بر استفاده از انرژی هسته‌ای برای حفظ برتری آبی، با هم ترکیب کردند.

به همین دلیل، نیمیتز می تواند دو دهه بدون نیاز سوخت گیری در دریا بماند و طول عمر اولیه آن ۵۰ سال تعیین شده بود. البته، نیمیتز به مدت ۲۰ سال به دریا نرفته است اما توانایی انجام این کار وجود داشت، و نیاز به بازگشت هر چند وقت یکبار به بندر در مورد ناوهای غیرهسته ای را مرتفع کرد.

اولین ماموریت یو اس اس نیمیتز در دریای مدیترانه در سال ۱۹۷۶ اتفاق افتاد، اما در هیچ اقدام مهمی شرکت نکرد. با این حال، هنگامی که جایزه اثربخشی در میدان نبرد را دریافت کرد، موقعیت خود را به عنوان کارآمدترین ناو هواپیمابر فعال در اقیانوس اطلس نشان داد.

در دهه ۱۹۷۰ اتفاق زیادی با نیمیتز نیفتاد، اما در سال ۱۹۸۰ در عملیات پنجه عقاب، عملیات شکست خورده برای نجات ۵۲ کارمند سفارت ایالات متحده در تهران، که در جریان بحران گروگانگیری در ایران به سر می بردند، شرکت کرد. نیمیتز هشت هلیکوپتر RH-53D را به پرواز درآورد، اما این عملیات در نهایت شکست خورد.

در دهه ۸۰، روی نیمیتز حادثه بسیار بزرگی رخ داد که منجر به کشته شدن ۱۴ خدمه شد. هواپیماهای آن بعداً با دو جت لیبیایی در حادثه خلیج سیدرا درگیر شدند و در سال ۱۹۸۵، هواپیماهای مستقر روی نیمیتز در پی یک هواپیماربایی، سایت‌هایی را در بیروت، لبنان بمباران کردند.

در دهه ۹۰، نیمیتز در حمایت از عملیات طوفان صحرا و عملیات دیده بان جنوبی به کار گرفته شد و قدرت نظامی ایالات متحده را در سراسر خاورمیانه به نمایش گذاشت. در دهه ۲۰۰۰، نیمیتز برای شرکت در عملیات آزادی عراق و آزادی پایدار به خلیج فارس بازگشت. هواپیماهای نیمیتز در عملیات جنگی بر فراز آسمان عراق و افغانستان شرکت داشتند.

نیمیتز چندین بار در طول درگیری به منطقه بازگشت و همچنین اهدافی را در درگیری با داعش در عراق و سوریه در دهه ۲۰۱۰ هدف قرار داد. این ناو هواپیمابر تا دهه ۲۰۲۰ به ماموریت های مختلف در سراسر جهان ادامه داد و در سال ۲۰۲۳ توانست ۳۵۰,۰۰۰ اُمین فرود هواپیما با قلاب روی عرشه خود را به موفقیت به انجام برساند.

آینده ناو هواپیمابر USS Nimitz

ناو یو اس اس نیمیتز دهه ها را در دریا گذرانهد، اما دقیقاً همان کشتی ساخته شده در سال ۱۹۷۵ نیست. هر بار که این ناو برای سوختگیری مجدد مراجعه کردهۀ با اورهال های قابل توجهی همراه بوده است. اولین مورد از سال ۱۹۸۳ تا ۱۹۸۴ و دومین مورد از سال ۱۹۹۸ تا ۲۰۰۱ رخ داد. در حالی که ۱۰ ناو هواپیمابر کلاس نیمیتز وجود دارد، طراحی آن در طول فرآیند ساخت تغییر کرد، که در سال ۲۰۰۶ با ناو USS George H.W. Bush (CVN-77) به پایان رسید.

این کشتی در حال حاضر پیشرفته تر از اولین نسخه ناو هواپیمابر نیمیتز است. متأسفانه، با وجود سابقه خدمات طولانی و قابلیت های رزمی حفظ شده، نیمیتز برای همیشه فعال نخواهد بود. نیروی دریایی ایالات متحده با استقرار ناو USS Gerald R. Ford (CVN 78) در سال ۲۰۱۷ به ناوهای کلاس فورد جدید روی آورد.

تا سال ۲۰۲۴، ناو یو اس اس نیمیتز به مدت ۴۹ سال در خدمت بوده است، اما در ابتدا قرار بود در سال ۲۰۲۲ بازنشسته شود. این اتفاق نیفتاد و انتظار می رود تاریخ پایان عمر جدید آن در سال مالی ۲۰۲۶ باشد که در اکتبر ۲۰۲۵ آغاز می شود.

از رده خارج کردن یک ناو هواپیمابر مانند نیمیتز مدتی طول می کشد، بنابراین اگر این طرح اجرا شود، نیمیتز تا سال ۲۰۲۷ غیرفعال نخواهد شد. نیمیتز پس از مرخص شدن از خدمت، که فرآیندی پرهزینه و دشوار است، در بندر نیوپورت نیوز، ویرجینیا بازنشسته خواهد شد.

مشخصات ناو هواپیمابر USS Nimitz (CVN-68)

• شروع ساخت: ۲۲ ژوئن ۱۹۶۸
• اتمام ساخت: ۱۳ می ۱۹۷۲
• شروع ماموریت: ۳ می ۱۹۷۵
• سیستم تامین نیرو: دو رآکتور هسته ای A4W
• موتورهای توربین بخار: ۴ موتور جنرال الکتریک
• پیشرانه: ۲۷۶,۱۸۴ اسب بخار
• سرعت: ۵۵.۶ کیلومتر بر ساعت
• پروانه: ۴ پروانه هر کدام ۵ تیغه
• آسانسور هواپیما: ۴ عدد
• منجنیق: ۴ عدد
• تعداد هواپیماها: تقریباً ۷۵ فروند
• کابل های قلابی: ۴ عدد
• طول کل: ۳۳۲.۸ متر
• عرض کل: ۷۶.۸ متر
• قدرت جابجایی: ۹۵,۰۰۰ تن
• خدمه: ۶,۰۰۰ نفر

منبع: روزیاتو