دائما با تبلیغاتی احاطه شدیم که به ما می‌گویند چطور در چند هفته وزن خود را کاهش دهیم و به بدن لاغر و رویایی خود برسیم، با این کرم ترک‌های پوستی‌مان را رفع کنیم و با آن روش پوست بدنمان را روشن‌تر کنیم. گاهی حتی روش‌ها تهاجمی‌تر می‌شوند مثل تزریق چربی و یا جراحی‌های لاغری مختلف.

تابحال با خود فکر کردید چندین بار در روز به صورت پیدا و پنهان تحت تاثیر جملات و تبلیغاتی قرار گرفته‌اید که باعث شده احساس کنید از نظر ظاهری به حد کافی خوب نیستید؟ یا منجر به این شوند که احساس بدی به بدنتان داشته باشید، از فرم و شکلش بدتان بیاید و حتی آرزو کنید ای کاش در بدن دیگری زندگی می‌کردید؟

بادی شیمینگ چیست؟

ابتدا بیایید با یک تعریف روانشناسی از این حالت شروع کنیم: بادی شیمینگ (body shaminig) که یک مفهوم روان‌شناختی است و به شرم و ناخوشی از بدن اشاره دارد. یعنی وقتی کسی احساس بدی درباره بدن خود دارد و از آن ناراضی است، این احساسات به عنوان بادی شیمینگ یا در فارسی شرم از بدن، تحقیر بدن شناخته می‌شوند. این مفهوم نشان می‌دهد که افراد ممکن است احساس کنند که بدنشان با چیزی که باید باشد مطابقت ندارد یا ناکامل است.

ریشه این احساس چیست و چگونه در ما شکل می‌گیرد؟

شرمساری از بدن این روزها یک واقعیت است که در اجتماع وجود دارد. کمدی‌ها معمولاً از ظاهر بدن شخصیت‌های چاق برای جنبه طنز ماجرا استفاده می‌کنند. در بین آشنایان و دوستان انگار همه‌مان عادت کرده‌ایم از بدن‌های خود ایراد بگیریم و حتی این مسئله را نوعی خودمانی بودن بدانیم. انتقاد از بدن، به عنوان یک تجربه مشترک، ما را به دوستانمان متصل می‌کند گویی اگر همه از بدن خود ناراضی باشند، احساس می‌کنیم که ارتباط مشترکی داریم.

از آن سو رسانه‌ها و افراد دیگر هم معمولاً به ما می‌گویند که باید تغییر کنیم، باید لاغرتر، جمع و جورتر و با پوستی بهتر باشیم. و اگر این کار را نکنیم، نگران می‌شویم که مورد قضاوت دیگران قرار بگیریم یا آن قدر که باید دوست داشتنی به نظر نرسیم.

بادی شیمینگ چطور خود را نشان می‌دهد؟

احساسات انسانی ابعاد بسیار پیچیده‌ای دارند، گاهی دو رفتاری که فکرش را هم نمی‌کنید ریشه در احساسی یکسان دارند. بادی‌شیمینگ هم همینطور است و همیشه با خودتحقیری نمایش پیدا نمی‌کند بلکه گاهی به شکل انتقاد بی‌رحمانه از دیگران بروز می‌یابد. برای مثال همه رفتارهای زیر جلوه‌هایی از بادی‌ شیمینگ هستند:

1) انتقاد از ظاهر خود، از طریق قضاوت یا مقایسه با شخص دیگر. مثلاً: "من در مقایسه با فلانی خیلی زشتم" یا "ببین چقدر بینی من بزرگتره."

2) انتقاد از ظاهر دیگران در مقابل آنها. برای مثال: "با این حجم چاقی لباس پیدا کردن باید خیلی برات سخت باشه."

3) انتقاد از ظاهر دیگران بدون اطلاع آنها. به عنوان مثال: " دیدی فلانی امروز چی پوشیده بود؟"

مهم نیست که چگونه این امر آشکار می‌شود، درباره خودتان یا دیگران، شرمساری از بدن اغلب منجر به مقایسه و شرم می‌شود و این ایده غلط را تداوم می‌بخشد که افراد باید عمدتاً به دلیل ویژگی‌های فیزیکی شان مورد قضاوت قرار گیرند.

چرا هنوز بادی شیمینگ وجود دارد؟

بخش اول پاسخ به این پرسش را همه‌مان می‌دانیم: تاثیر انکارناپذیر شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی. دیدن هر روزه بدن‌های لاغر و خوش‌تراش اینفلوئنسرها و مدل‌های تبلیغ‌های مختلف باعث می‌شود عادی‌ترین و سالم‌ترین افراد هم عیب و ایرادی در بدن خود پیدا کنند.

اما بخش دوم جواب این پرسش؛ عمیق و جالب است. می‌دانیم که فارغ از نقش رسانه‌ها، نمی‌توان تاثیر حرف اطرافیان را نادیده گرفت. پس چرا با وجود اینکه همه ما تاثیرات مخرب این کار را می‌دانیم همچنان بعضی‌هایمان انجامش می‌دهیم؟

یك نظریه می‌گوید شاید دلیل اصلی شرمساری از بدن و رایج بودن آن این باشد که در برخورد با درگیری و ناراحتی، ما به طرزی با استفاده از آن می‌توانیم از مسئولیت خود فرار کنیم. زمانی که ما احساس ناراحتی، آزردگی یا ترس می‌کنیم، اغلب این احساسات را با تحلیل ظاهر فیزیکی فرد مقابل تسکین می‌دهیم. به عبارت دیگر، ممکن است برای ما راحت‌تر باشد که بگوییم "او زشت و بدسلیقه است" تا اینکه بگوییم "من از فلان رفتار او صدمه دیده‌ام".

به نظر می‌رسد که این روند دفاعی، به‌ویژه در دوران نوجوانی و سال‌های جوانی، که اغلب احساس آسیب‌پذیری زیادی داریم، رایج‌تر است. از جنبه‌ای، این روند به ما اجازه می‌دهد که از خودمان محافظت کنیم و احساس آسایش کنیم که همه چیز در لایه بیرونی خلاصه می‌شود. اما این تنها یک راهکار موقت است و ممکن است باعث افزایش فاصله و اختلافات میان افراد شود.

در واقع شاید بهتر است که به جای تمرکز بر ظاهر فیزیکی، به مسائل واقعیت‌های احساسی و روابط انسانی پرداخته شود. بیان احساسات و نیازهای واقعی‌مان، می‌تواند به ما کمک کند تا ارتباطاتمان را قوی‌تر و بهتر کنیم و در نتیجه، از این ایده‌های شرم‌آور و فراری فرار کنیم هر چند كه حل‌كردن مسائل پیچیده روابط انسانی سخت باشد.

چگونه با بادی شیمینگ مقابله كنیم؟

1.     تمرین بیان احساسات واقعی: در مواقعی که احساس ناراحتی یا آزردگی می‌کنید، سعی کنید به جای انتقاد فیزیکی، احساسات واقعیتان را بیان کنید. برای مثال، به جای اینکه بگویید "او زشت است"، بگویید "من از رفتار دوستم صدمه دیده‌ام".

2.      شناسایی افراد مثبت نگر: به دنبال افرادی بگردید که بدن خود را به دلیل خوبی‌هایش دوست دارند و از اظهار نظر درباره ظاهر فیزیکی دیگران خودداری می‌کنند. با آنها زمان بگذرانید و از تجربیاتشان در مورد احساساتتان بهره ببرید.

3.      مقابله با شرمساری بدن در اطرافیان: با افرادی که باعث شرمساری شما از بدنتان می‌شوند، مواجهه کنید و در مورد اینکه چرا این رفتار برای شما آزاردهنده است، صحبت کنید.

4.      کشف و تقویت نقاط قوت: چیزهایی را که در مورد بدنتان دوست دارید، شناسایی کنید و آنها را تقویت کنید. ممکن است عاشق مدل موهای جدیدی باشید یا از ورزش منظم برای بهبود فرم بدنی‌تان لذت ببرید. به جای تمرکز بر نقاط ضعف، به نقاط قوتتان توجه کنید و آنها را بیشتر کنید.

این روش‌ها می‌توانند به شما کمک کنند تا احساس بادی شیمینگ خود را به چالش بکشید و احساس راحتی و اعتماد به نفس بیشتری پیدا کنید.

در پایان فراموش نكنید بدن ما آن همسفر همیشگی است كه از اولین تا آخرین لحظه زندگی همراه و خدمت‌رسان ماست، برای سلامتیش تلاش كنیم، مراقبش باشیم و در همه حال دوستش داشته باشیم.