ابوالفضل حبیبی-کارشناس زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران: به‌تازگی رسمی هنری بنیان گذاشته شده که برای پاسداشت‌ها، بزرگداشت‌های هنری، ارزشی، ملی و دینی سمفونی سفارشی می‌سازند.
همه می‌دانیم که سمفونی یک فرم موسیقایی کلاسیک غربی است با سازهای غربی (جهانی) که بزرگانی مانند بتهوون و باخ و... آثار ماندگاری در این فرم پدید آورده‌اند، در کشور عزیز ما هم موسیقی‌دان‌های کاربلد و صاحب فن به این فرم موسیقایی پرداخته‌اند، ازجمله استادان گرانمایه: فرهت، انتظامی، روشن‌روان و... ؛برخی از آنان در این سازبندی کلاسیک از سازهای ایرانی هم برای رنگ و بوی ملی مدد گرفته‌اند و خوانندگان خوش‌صدا هم با کلام‌شان آن را خوانده‌اند؛ ساختن اثری موسیقایی در فرمی جهانی کاری بس سترگ و نشانه توانمندی یک آهنگ‌ساز ایرانی است، اما ارتباط این فرم موسیقایی غربی با گوش موسیقایی شنونده ایرانی و ماندگاری این موسیقی (با کلام یا بدون کلام) در ذهن او بی‌گمان و شوربختانه اندک (ناچیز) است آن‌گونه که در سالن اجرای کنسرت غرق این اقیانوس بی‌کران که به گوشش ناآشناست می‌شود و ناخواسته چون غریقی از آن می‌گریزد و پس از پایان کنسرت نه چیزی از آن موسیقی بشکوه در ذهنش باقی می‌ماند، نه از شعری که در لابه‌لای آن ارکستر حجیم مانند برگی چرخان در توفان است؛ آیا لازم است برای هر پاسداشت و مناسبت و... سمفونی ساخته شود؟
اگر غرض ارتباط با مخاطب و ثبت و ضبط مناسبتی ویژه با موسیقی در ذهن مخاطب ایرانی است، به گونه‌ای وقتی یاد مثلا سپهبد شهید سلیمانی یا شهدای پایتخت و... افتاد بتواند با کلام یا بدون کلام خطی از آن ملودی (آهنگ) را زمزمه کند؛ سمفونی فرم موسیقایی ناتوانی است. در این ارتباط با گوش موسیقایی شنونده ایرانی در گستره وسیع غیرموسیقی‌دان لااقل!
اکنون بنگریم به چند اثر موسیقایی که در ذهن و زبان ایرانیان ماندگارند:
۱- تصنیف‌های عارف‌قزوینی (از خون جوانان و...)
مرتضی‌خان نی‌داود (مرغ سحر)
۲- تصنیف‌های استاد شادروان محمدرضا لطفی با صدای شادروان استاد محمدرضا شجریان (سپیده و...) و صدای استاد شهرام ناظری (کاروان شهید)
۳- ملودی تولد مبارک، استاد انوشیروان روحانی
۴- آثار شادروان استاد راغب با صدای استاد محمد گلریز
۵- بسیاری از ترانه‌های شادروان استاد علی‌اکبر گلپایگانی و استاد حسین خواجه‌امیری
۶- موسیقی آغازین مجموعه‌های تلویزیونی امام علی (ع)، روزی روزگاری و... دیگر آثار استاد ارجمند فرهاد فخرالدینی
۷- آثار ماندگاری از استاد ارجمند کامبیز روشن‌روان با ملودهای بومی سرزمین‌مان و سازهای هر قومیت ایرانی
به هر روی اگر قرار است مهر و نشان موسیقی سمفونیک بر چهره مناسبت‌‌ها و پاسداشت‌ها و همایش‌ها به گونه‌ای نمادین زده شود، بی‌تردید مانند کتاب‌های نفیس و زرکوبی است که به مناسبتی گشوده (شنوده) می‌شوند، البته اگر گشوده و شنوده شود وگرنه باید برای نشاندن نوایی ماندگار بر گوش هوش ایرانی دیگرگونه اندیشید.
نظر شما