علیرضا احمدی-روزنامه‌نگار

به‌مناسبت روز نیروی هوایی، این نیرو با حضور رئیس ستادکل نیروهای مسلح و فرمانده کل ارتش، از نخستین پایگاه زیرزمینی خود رونمایی کرد؛ پایگاهی که گذشته‌ از نقش بسزای آن در حفاظت از جنگنده‌های ارتش، هزینه‌های نگهداری را نیز به‌میزان قابل‌توجهی کاهش خواهد داد.
به‌گزارش همشهری، رونمایی از این پایگاه راهبردی در شرایطی است که ساخت پایگاه‌های هوایی برای حفاظت از جنگنده‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ اهمیتی که در سال‌های اخیر با توجه به پیشرفت تسلیحات «هوا به زمین» و افزایش دقت و قدرت تخریب آنها، از اهمیت دوچندانی برخوردار شده‌است. ازسوی دیگر ساخت این‌گونه پایگاه‌ها در نقاط مختلف، متناسب با نیازها و با ضریب ایمنی بالا، با توجه به طراحی و استقرار در زیرکوه‌ها، قابلیت اجرای عملیات غافلگیرانه هوایی را از مکان و زمان دور از انتظار دشمنان فراهم می‌کند. همچنین در جریان بازدید سرلشکر محمدباقری از پایگاه «عقاب44» نیروی هوایی ارتش، برای نخستین‌بار از موشک کروز بردبلند هواپایه با نام «عاصف» هم رونمایی شد؛ موشکی که روی جنگنده «سوخو24» نصب می‌شود و قابلیت انهدام اهداف را از بردهای دور و خارج از رینگ‌های پدافندی دشمن دارد.


نخستین شهر زیرزمینی پهپادی ارتش
پایگاه عقاب44تازه‌ترین نمونه از پایگاه‌های زیرزمینی ارتش جمهوری‌اسلامی ایران در حالی دیروز رونمایی شد که بررسی‌ها نشان می‌دهد پیشینه ساخت پایگاه‌های زیرزمینی در نیروهای مسلح کشور حدودا به چند دهه قبل بازمی‌گردد؛ رویکردی که برای حفاظت از یگان‌های موشکی سپاه پاسداران در پیش گرفته شد. در این میان ارتش نیز در سال‌های اخیر اقدام‌های مهمی در زمینه ساخت پایگاه‌های زیرزمینی انجام داده‌است
 بر همین اساس هم بود که در خردادماه سال‌جاری، ارتش برای نخستین‌بار از پایگاه سری و زیرزمینی پهپادی۳۱۳ رونمایی کرد؛ ظرفیتی تازه در حوزه قدرت پهپادی کشور که به‌صورت ویژه‌ای در کانون توجه رسانه‌ها و محافل سیاسی - نظامی جهان قرار گرفت. پایگاه پهپادی313 که در عمق چند صد متری زمین ساخته شده‌است، میزبان انواع مختلف از پهپادهای ارتش است؛ پهپادهایی که با ماموریت‌های مختلف، آماده اجرای ماموریت‌های محوله از مبدأ این پایگاه هستند. با رونمایی از پایگاه پهپادی313، برای نخستین‌بار از تسلیحاتی رونمایی شد که روی پهپادهای ارتش استفاده می‌شود که ازجمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
بمب‌های سری قائم
موشک الماس
بمب‌های بالدار بالابان
موشک آذرخش
موشک کروز حیدر1
موشک هواپایه شفق

ویژگی‌های عقاب44
دارای قابلیت پذیرش و عملیاتی کردن انواع جنگنده‌های شکاری و بمب‌افکن
دارای قابلیت پذیرش و عملیاتی کردن پرنده‌های بدون‌سرنشین نیروی‌هوایی ارتش
درنظر گرفتن اصول پدافند غیرعامل در طراحی و ساخت پایگاه
رفع نیازهای عملیاتی نیروی‌هوایی ارتش با توجه به نوع عملیات‌ها
دارای قابلیت پذیرش و به‌کارگیری عملیاتی جنگنده‌های جدید نیروی‌هوایی ارتش
نگهداری از جنگنده‌ها در مکان‌های امن و تجهیز آنها

از وابستگی تا خودکفایی
با پیروزی انقلاب‌اسلامی، فرایند خودکفایی نیروی‌هوایی ارتش، که یکی از وابسته‌ترین بخش‌های نیروهای مسلح ایران به مستشاران خارجی و به‌ویژه آمریکایی‌ها به‌حساب می‌آمد، کلید خورد و کارکنان و متخصصان این نیرو، علاوه‌بر درخشش ویژه در سال‌های دفاع‌مقدس توانستند در حوزه‌های مختلف، گام‌های مؤثری را در ارتقای توان عملیاتی و رزمی نیروی‌هوایی ارتش بردارند. پس‌از شکل‌گیری جهاد خودکفایی در نیروی هوایی ارتش در سال1362و با دستورات رئیس‌جمهور وقت (حضرت آیت‌الله خامنه‌ای)، گام‌های درخشانی در حوزه خودکفایی این نیرو برداشته شد و نیروهای جوان و انقلابی در فرایند آماده‌سازی‌، تعمیر، نگهداری و ساخت قطعات جنگنده‌ها اقدام‌های در خور تحسینی انجام دادند؛ رویکردی که همچنان ادامه دارد و نمودهای آن را می‌توان در ارتقای وضعیت ناوگان جنگنده‌های ارتش و افزایش توان پهپادی نیروی هوایی مشاهده کرد.

امکانات و قابلیت‌ها
برخوردار از سامانه هشدار (آلرت)
طراحی پست فرماندهی
بهره‌مندی از آشیانه‌های نگهداری جنگنده
دارای مراکز تعمیر و نگهداری هواپیما
برخوردار از تجهیزات ناوبری و فرودگاهی
طراحی مخازن سوخت
قابلیت تجهیز جنگنده‌ها به سامانه‌های جنگ الکترونیک، بمب‌ها و موشک‌ها، ازجمله «یاسین»، «قائم» و «آصف»
فراهم آوردن امکان «عملیات دورایستا» و افزایش برد راهبردی برای اهداف دوردست

اهمیت ساخت پایگاه‌ هوایی زیرزمینی
رعایت اصول پدافند غیرعامل
مصون ماندن از دید ماهواره‌های جاسوسی، پهپادها و هواپیماهای شناسایی
ارتقای قابل توجه کیفیت حفاظت از جنگنده‌ها
کاهش محسوس در هزینه‌های به‌کارگیری سامانه‌های پدافندی برای حفاظت از پایگاه‌های هوایی
برتری حفاظتی نسبت به پایگاه‌های روزمینی
مقاومت در برابر بمب‌های سنگرشکن
حفاظت از جنگنده‌ها درمقابل حملات بیولوژیک و شیمیایی