یکی از محورهای اصلی رایزنی‌های مقامات ایران در نیویورک، توافق هسته‌ای بود. از پیام بایدن به دولت رئیسی گرفته تا مواضع وزیرخارجه کشورمان در دیدار با همتایان غربی خود که حکایت از در دسترس بودن توافق هسته‌ای دارد؛ البته اگر اگر آمریکا قادر به واقع‌بینی و اتخاذ تصمیم باشد.
همچنانکه حسین امیرعبداللهیان، وزیر امورخارجه ایران از ارسال پیام آمریکایی‌ها در روزهای اخیر مبنی بر داشتن اراده و حسن‌نیت برای رسیدن به توافق خبر داد و گفت: به آمریکایی‌ها اعلام کردیم با واقع‌بینی اراده و حسن‌نیت خود را برای رسیدن به توافق نشان دهید. وزیر امورخارجه که در نیویورک به‌سر می‌برد، درباره محور دیدارهای خود با وزرای خارجه دیگر کشورها گفت: گفت‌وگوها و رایزنی‌های ما با دیگر کشورها و آن‌ها با ایران بیشتر حول محور لغو تحریم‌ها بوده است. امیرعبداللهیان افزود: اینکه ما در نیویورک هستیم، حساسیت را برای طرف‌های خارجی بیشتر می‌کند که چه اتفاقی می‌افتد. براساس گزارش العالم، وزیر امورخارجه ادامه داد: تیم ما و همکاران ما در نیویورک با نماینده اتحادیه اروپا و کشورهای مرتبط با مذاکرات برجام، گفت‌وگوهایی را انجام دادند و در گفت‌وگوهایی که من نیز با طرف‌های مختلف در دو روز گذشته داشتم، این موضوع از موضوعات اصلی در دستورکار بود. امیرعبداللهیان اضافه کرد: در این دیدارها تاکید کردم برای رسیدن به توافق اراده وجدیت لازم را داریم و واقعا اکنون این طرف آمریکایی است که بایستی شجاعت اتخاذ تصمیم را داشته باشد تا بتوانیم از رسیدن به یک توافق خوب، قوی و پایدار سخن بگوییم.
پیام آمریکا به ایران در روزهای اخیر
وزیر امورخارجه تصریح کرد: طرف آمریکایی بارها حتی در این روزهای اخیر به ما اعلام کرد که دارای اراده و حسن‌نیت لازم برای رسیدن به توافق هستیم و ما به آن‌ها گفتیم پس با واقع‌بینی اراده و حسن‌نیت خود را نشان دهید و (اثبات) کنید تا بتوانیم به نقطه توافق برسیم.
وحید جلال‌زاده، رییس کمیسیون امنیت ملی مجلس که مقامات دولت را در سفر به نیویورک همراهی می‌کرد با حضور در برنامه «صف اول» شبکه خبر، از پیام مکرون برای رئیسی خبر داد و گفت: آقای مکرون، رییس‌جمهور فرانسه در دیدار با حجت‌الاسلام رئیسی خیلی علاقه‌مند به مذاکره هسته‌ای بود و (از طرف آمریکا) حامل یکی، دو پیام بود اما رییس‌جمهور در دیدار با آقای مکرون تاکید کردند که یکبار خسارت دیدن از برجام کافی است!
بایدن: آماده بازگشت به توافق هستیم
پیش از این جو بایدن، رییس‌جمهور آمریکا در سخنرانی خود در هفتادوهفتمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد مدعی شده بود: «آمریکا آماده بازگشت دوجانبه به برنامه جامع اقدام مشترک است. اگر ایران به تعهداتش عمل کند.» همچنین نانسی پلوسی، رییس مجلس نمایندگان آمریکا به وبگاه «جوئیش اینسایدر» گفت: «من از رییس‌جمهور حمایت می‌کنم، من از توافق هسته‌ای با ایران حمایت می‌کنم.» جوئیش اینسایدر همچنین در بخشی از گزارش خود درباره حمایت نانسی پلوسی از توافق هسته‌ای و عدم اظهارنظر او درباره رأی‌گیری کردن یا نکردن توافق در کنگره نوشت: «مخالفان مذاکرات ایران اظهارنظر کرده‌اند که دولت (جو بایدن) ممکن است به دنبال اجتناب از رأی‌گیری در کنگره درباره توافق احتمالی (با ایران) باشد.»
قانون اینارا چه می‌گوید؟
قانون «بررسی توافق هسته‌ای با ایران، ۲۰۱۵» موسوم به «اینارا» به کنگره اجازه می‌دهد توافقات حاصل‌شده میان ایران و گروه ۱+۵ را مورد بررسی قرار دهد. اینارا بعد از اجرایی شدن هر توافق هسته‌ای با ایران هم زمینه‌های لازم را برای اظهارنظر درباره روند توافق فراهم می‌کند. مطابق این قانون، رییس‌جمهور آمریکا باید هر ۹۰روز یکبار روند پایبندی ایران به توافق را به کنگره گزارش داده و با تایید اینکه ایران تعهداتش را اجرا کرده خواستار تمدید رفع تحریم‌ها از سوی نهاد قانونگذار شود.
رییس مجلس نمایندگان آمریکا در شرایطی درباره توافق هسته‌ای با ایران صحبت کرده که دولت هم‌حزبی او در همچنان درحال فرافکنی درباره مذاکرات وین است. بر همین اساس، «ند پرایس»، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا با تکرار تلاش جهت انداختن توپ در زمین ایران، مدعی شد: «پیشنهادات و نظراتی که اخیرا ایران [درباره توافق در مذاکرات وین] داد، گامی در جهت اشتباه بود.» این مقام آمریکایی ادعا کرد: «پاسخی که ایران اخیرا ارسال کرد سازنده نبود و به ما اجازه کامل کردن توافق را نداد ولی ما همچنان معتقدیم که بازگشت به توافق هسته‌ای با ایران امکان‌پذیر است.»
دور جدید مذاکرات رفع تحریم‌های ایران پس از وقفه‌ای پنج‌‌ماهه از ۱۳مردادماه در شهر وین آغاز شد. این مذاکرات به مدت چهار روز ادامه داشت و روز ۱۷مرداد با پرواز هیات‌های شرکت‌کننده به پایتخت‌ها به پایان رسید. برگزاری این دور از مذاکرات پس از آن صورت گرفت که «جوزپ بورل»، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در مقاله‌ای در روزنامه فایننشال‌تایمز مدعی شده بود بسته پیشنهادی جدیدی روی میز گذاشته که حاوی راهکارهای به‌روز‌شده‌ای درخصوص رفع تحریم‌ها و گام‌های هسته‌ای ایران عنوان کرده است. تحلیلگران می‌گویند برخی عوامل مانند فشارهای رژیم‌صهیونیستی، اختلافات با کنگره و مشکلات داخلی در آمریکا، دلیل بی‌میلی دولت بایدن برای بازگشت به برجام در ماه‌های گذشته بوده است.
جدیت ایران در رسیدن به توافق پایدار
امیرعبداللهیان همچنین در توییتی به دیدارها و ملاقات‌های خود با همتایان خود اشاره کرد و نوشت: در نیویورک با وزرای خارجه کویت، امارات، اریتره، ارمنستان، اوگاندا، سریلانکا، نیکاراگوئه، ونزوئلا و عراق دیدار و رایزنی داشتم. وی افزود: علاوه‌بر سخنرانی در نشست عدم تعهد به سوالات نیویورک‌تایمز پاسخ دادم. امیرعبداللهیان خاطرنشان کرد: توافق در دسترس است اما اگر آمریکا قادر به واقع‌بینی و اتخاذ تصمیم باشد. رییس دستگاه دیپلماسی ایران در دیدار یا همتای هلندی خود نیز با برشمردن ابتکارات جمهوری اسلامی ایران تاکید کرد: ایران برای رسیدن به توافق پایدار جدی است.
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امورخارجه که دوشنبه‌شب ۲۹شهریورماه در رأس هیاتی برای شرکت در نشست مجمع عمومی وارد نیویورک شد در مدت حضورش با مقامات و وزرای خارجه برخی از کشورها دیدار و گفت‌و‌گو کرده است. وی در این مدت با وزرای خارجه اتریش، سوئد، بلژیک، هلند، اردن، برزیل، لوکزامبورگ، فنلاند، کرواسی، هند، سوریه، ونزوئلا، انگلیس، آلمان، اسپانیا، ایرلند، بلاروس، دانمارک، ایتالیا، صربستان و... و همچنین جوزپ بورل، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا دیدار کرد و به رایزنی پرداخت.
نظر شما