شناسهٔ خبر: 55544236 - سرویس علمی-فناوری
نسخه قابل چاپ منبع: جهان صنعت | لینک خبر

«خیام» در مدار

ماهواره ایرانی «خیام» روز گذشته، سه‌شنبه هجدهم مردادماه، از مقر فضایی «بایکونور» در قزاقستان به فضا پرتاب شد. با توجه به وزن بیش از نیم‌تنی ماهواره «خیام» و نیز درصد بسیار بالای موفقیت پرتابگر «سایوز»، پرتاب این ماهواره به روسیه واگذار شده بود. عمر عملیاتی این ماهواره ۵ سال اعلام شده است.

صاحب‌خبر -

به گزارش جهان صنعت نیوز:  ماهواره «خیام» یک ماهواره سنجش از راه دور است که تمام فرامین مربوط به کنترل و بهره‌برداری از این ماهواره از روز اول و بلافاصله پس از پرتاب توسط کارشناسان ایرانی مستقر در پایگاه‌های فضایی متعلق به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در خاک جمهوری اسلامی ایران انجام و صادر خواهد شد. اعلام شده مرکز کنترل عملیات ماهواره، ارسال فرامین و ایستگاه‌های اخذ داده‌های ماهواره‌ای «خیام» تنها در کشور ایران و تحت مدیریت سازمان فضایی ایران است و مهندسان و محققان ایرانی در آن مستقر هستند. تصاویر ماهواره خیام برای ارتقای توانایی مدیریت و برنامه‌ریزی کشور در حوزه‌های مختلف کشاورزی، منابع طبیعی، محیط‌‌زیست، منابع آبی، معادن و پایش مرزها و همچنین مدیریت حوادث غیرمترقبه استفاده می‌شود.

رد شایعات درباره استفاده از تصاویر«خیام» برای مقاصد نظامی

رسانه‌های نزدیک به دولت پرتاب ماهواره خیام را «پرتاب موفق‌آمیز» اعلام کردند. ناگفته نماند اظهارنظرهایی درباره تبادل اطلاعات ماهواره خیام با روسیه در روزهای گذشته مطرح شد که سازمان فضایی ایران این اظهارنظرها را به طور جدی تکذیب کرد و اعلام کرد: «ارسال فرامین و دریافت اطلاعات از این ماهواره تماما طبق الگوریتم رمزنگاری شده‌ای که قبلا توسط محققان سازمان فضایی در آن تعبیه شده است انجام شده و در این فرآیند هیچ کشور دیگری امکان دسترسی به اطلاعات آن را نداشته و برخی شایعات منتشره در خصوص استفاده از تصاویر این ماهواره برای مقاصد نظامی سایر کشورها صحت ندارد.» همچنین با تاکید بر صلح‌آمیز بودن فعالیت‌های این ماهواره اعلام شده: «تصاویر ماهواره «خیام» برای ارتقای توانایی مدیریت و برنامه‌ریزی کشور در حوزه‌های مختلف کشاورزی، منابع طبیعی، محیط‌زیست، منابع آبی، معادن و پایش مرزها، مدیریت حوادث غیرمترقبه و مواردی از این دست استفاده می‌شود و نیروهای دفاعی کشور برای رفع نیازهای خود مسیرهای اختصاصی و منحصر به فرد خود را به لحاظ فنی و راهبردی پیگیری می‌کنند.» این نکته نیز قابل توجه است که وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات بعد از پایان تعطیلات نوروزی از پرتاب بیشتر ماهواره‌های فضایی خبر داده بود. عیسی زارع‌پور با بیان اینکه امسال خبرهای خوشی در مورد پرتاب ماهواره‌های ایرانی خواهیم داشت، از فعالیت‌های بیشتر در این زمینه خبر داده بود و به نظر می‌رسد پرتاب ماهواره «خیام»، اولین گام این فعالیت‌های بیشتر باشد.

دریافت اولین داده ماهواره «خیام» از ایستگاه‌های ایران

همچنین بر اساس اعلام سازمان فضایی ایران، اولین داده تله‌متری ماهواره «خیام» در ایستگاه‌های زمینی این ماهواره در پایگاه‌های فضایی سازمان فضایی ایران دریافت شد. حسین نجاران، مدیر روابط‌عمومی سازمان فضایی ایران اعلام کرد: «بر اساس موقعیت این ماهواره، داده‌های تله‌متری آن از یکی از ایستگاه‌های این سازمان دریافت می‌شود و در حال حاضر نیز اولین داده‌های تله‌متری ماهواره «خیام» از ایستگاه فضایی ماهدشت سازمان فضایی دریافت شده است.»

همکاری‌های پیشرفته با کشورهای پیشرو در صنعت فضایی جهان ادامه خواهد یافت

سازمان فضایی ایران با اشاره به پرتاب روز گذشته ماهواره «خیام» اعلام کرد که این سازمان نیازهای فعلی کشور در حوزه تامین داده‌های ماهواره‌ای را از طریق همکاری‌های پیشرفته علمی و فناورانه با کشورهای پیشرو در صنعت فضایی جهان ادامه خواهد داد تا علاوه بر تامین نیازمندی‌های کشور، با انتقال دانش و تجربه، مسیر بومی‌سازی فناوری فضایی در داخل کشور را تسریع کند. سازمان فضایی ایران و آژانس فضایی روسیه (روسکاسموس) چهارشنبه هفته گذشته، ۱۲ مرداد ماه اعلام کردند که ماهواره «خیام» با مالکیت سازمان فضایی ایران روز سه‌شنبه، ۱۸ مردادماه با همکاری روسیه از پایگاه قزاقستان پرتاب خواهد شد. این سازمان طی این مدت ۳ اطلاعیه را در این زمینه منتشر کرده که در ادامه به بخش‌هایی از این اطلاعیه‌ها اشاره می‌شود.

ماهواره «خیام» که مالکیت آن در اختیار سازمان فضایی ایران است، با سنجنده‌های دقیق در طیف‌های مختلف، زیرساختی مناسب برای هوشمندسازی بخش‌های گوناگون کشور خواهد بود. ارتقای بهره‌وری در حوزه کشاورزی، پایش دقیق منابع آبی کشور، مدیریت مخاطرات طبیعی، پایش تغییرات کاربری، ساخت و سازهای غیرمجاز و مقابله با جنگل‌خواری، پایش مخاطرات زیست محیطی، پایش معادن و اکتشافات معدنی، پایش مرزهای کشور و بسیاری از کاربردهای دیگر از جمله کاربردهای داده‌های دریافت شده از ماهواره «خیام» خواهد بود. سازمان فضایی ایران، ضمن توسعه توانمندی‌های داخلی در حوزه ساخت و پرتاب ماهواره‌های مورد نیاز کشور و توسعه ایستگاه‌های زمینی مربوطه، نیازهای فعلی کشور در حوزه تامین داده‌های ماهواره‌ای را از طریق همکاری‌های پیشرفته علمی و فناورانه با کشورهای پیشرو در صنعت فضایی جهان ادامه خواهد داد تا علاوه بر تامین نیازمندی‌های کشور، با انتقال دانش و تجربه، مسیر بومی‌سازی فناوری فضایی در داخل کشور را تسریع کند.

بنا بر اعلام سازمان فضایی ایران، مرکز کنترل عملیات ماهواره، ارسال فرامین و ایستگاه‌های اخذ داده‌های ماهواره‌ای ماهواره «خیام» تنها در خاک جمهوری اسلامی ایران و تحت مدیریت سازمان فضایی ایران است و مهندسان و محققان ایرانی در آن مستقر هستند. ارسال فرامین و دریافت اطلاعات از این ماهواره تماما طبق الگوریتم رمزنگاری‌شده‌ای که قبلا توسط محققان سازمان فضایی در آن تعبیه شده است، انجام شده و در این فرآیند هیچ کشور دیگری امکان دسترسی به اطلاعات آن را نداشته و برخی شایعات منتشره در خصوص استفاده از تصاویر این ماهواره برای مقاصد نظامی سایر کشورها صحت ندارد. با توجه به فعالیت‌ها و اهداف صرفا صلح‌آمیز و غیرنظامی سازمان فضایی ایران، تصاویر ماهواره «خیام» برای ارتقای توانایی مدیریت و برنامه‌ریزی کشور در حوزه‌های مختلف کشاورزی، منابع طبیعی، محیط‌زیست، منابع آبی، معادن و پایش مرزها، مدیریت حوادث غیرمترقبه و… استفاده می‌شود و نیروهای دفاعی کشور برای رفع نیازهای خود مسیرهای اختصاصی و منحصر به فرد خود را به لحاظ فنی و راهبردی پیگیری می‌کنند.

سازمان فضایی ایران اعلام کرد: هما‌ن‌طور که مسیر توسعه ماهواره‌های بومی در کشور یک مسیر غیر قابل حذف و غیر قابل انکار است، همکاری‌های بین‌المللی نیز نه تنها صنعت فضایی ایران را وارداتی نخواهد کرد، بلکه به زودی و با لطف الهی و عزم جدی محققان ایرانی، این صنعت در کشور تبدیل به یک صنعت صادرکننده خواهد شد.

برنامه بومی توسعه صنعت فضایی کشور با قوت و جدیت در دستور کار دولت سیزدهم است

ماهواره «خیام» یک ماهواره سنجش از دور با قابلیت تصویربرداری با دقت یک متر است. جمهوری اسلامی ایران هم‌اکنون توانایی طراحی و ساخت ماهواره‌های سنجشی با دقت تصویربرداری ۵ تا ۱۰ متر را دارد و حوزه فضایی کشور با عزم و اراده بسیار جدی در مسیر رسیدن به توانایی ساخت ماهواره‌های سنجشی با دقت‌های بهتر از یک متر قرار دارد و این مسیر با جدیت دنبال می‌شود. برنامه توسعه حامل‌های ماهواره (ماهواره‌بر) بومی نیز در کشور، با یک برنامه مدون و از پیش تعریف شده و با تکیه بر فناوری‌های بومی با جدیت و قوت در دولت سیزدهم در حال پیگیری است و با همت دانشمندان و متخصصان بخش‌های مختلف کشور، تا انتهای سال جاری توانمندی تزریق ماهواره‌های تا ۱۰۰ کیلوگرم به مدار ۵۰۰ کیلومتری زمین تثبیت خواهد شد و این مسیر تا رسیدن فناوری بومی تزریق ماهواره‌های چندصد کیلوگرمی تا پایان دولت سیزدهم ادامه پیدا خواهد کرد. بنا بر اعلام سازمان فضایی ایران، زیرساخت‌های لازم جهت کنترل و بهره‌برداری از این ماهواره در پایگاه‌های فضایی متعلق به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تعبیه شده است و از لحظه پرتاب، داده‌های فضایی حاصل از فعالیت این ماهواره تنها در اختیار جمهوری اسلامی ایران قرار دارد.

نظر شما