محمدتقی فاضل‌میبدی * دیدار دیروز پاپ فرانسیس رهبر کاتولیک‌های جهان و آیت‌الله سیستانی مرجع تقلید شیعیان بسیار مهم و تاریخی بود به این خاطر که دو تن از رهبران پرنفوذ دینی جهان در دیداری همدلانه و دوستانه با هم به گفت‌وگو نشستند و هر دو خواهان این شدند که صلح و عدالت در دنیا برقرار شود، همچنین اینکه سایه شوم جنگ و خونریزی از سر مردم برداشته شود.
یکی از وجوه اهمیت این دیدار، نفوذ بسیار زیاد این دو رهبر در سطح دنیا بود. از همین رو پیام این دیدار در دو سطح کشورها و علمای مذهبی باید مورد توجه قرار گیرد.
متاسفانه یکی از مشکلات جدی ما در دنیا بروز اختلاف، جنگ و تخاصم بر سر ادیان، مذاهب، قوم‌گرایی و… است. به خصوص در منطقه خاورمیانه از این بابت تجارب بدی داریم که بدترین آن ظهور داعش بود که در عراق و سوریه بسیاری از مردم را به نام دین و مذهب کشت و نابود کرد. مساله تاسف‌بار دیگر این است که در خیلی از کشورها مردم به نام دین و مذهب از حقوق خود محروم می‌شوند.
ملاقات دیروز در نجف نشان می‌دهد که دیوارهای موجود بین ادیان و مذهب نباید تبدیل به جنگ و تخاصم شود. عقیده هر کسی قطعا محترم است و هر فردی باید این امکان را داشته باشد که بر اساس آیین خود زندگی کند. همچنین انسان‌ها باید با هر دید و عقیده‌ای که هستند در کنار هم و از طریق تفاهم و گفت‌وگو با تساهل و تسامح زندگی کنند.
پیش‌تر و طی سالیان قبل نیز امام موسی‌صدر در لبنان برای این هدف کوشید. او با تمام بزرگان مذاهب بیروت گفت‌وگو می‌کرد و در ایجاد صلح نقش بسیار بزرگی داشت. امروز و بعد از دیدار آیت‌الله سیستانی و پاپ فرانسیس آن روش زنده شد.
برداشت من از این دیدار آن بود که هر دو مرجع دینی خواستند به مردم عالم بگویند با هر دین و مذهبی در کنار هم با تفاهم و از طریق گفت‌وگو زندگی کنید. خواستند بگویند جنگ و این توهماتی که برخی را فراگرفته است کنار بگذارید و مردم در عین عدالت، اخلاق و معنویت زندگی کنند.
بر این اساس این ملاقات علاوه بر مردم دنیا، برای حاکمان کشورها و عالمان مذاهب نیز پیامی داشت. حاکمان کشورها باید پند بزرگی گرفته و بدانند که نباید به خاطر مرزهای اعتقادی بر سر هم بکوبند و تخاصم ایجاد کنند. هر کشور و ملتی با هر مذهبی باید در کنار سایر کشورها و مذاهب‌ها به راحتی زندگی کند و هیچ‌کس نباید به خاطر عقیده از حقوق خود محروم شود.
عالمان مذاهب نیز باید این پیام را گرفته و یاد بگیرند که از طریق گفت‌وگو می‌توانند مسائل را با هم فهم و حل‌و‌فصل کنند.
امیدوارم این روش ادامه یابد و یاد بگیریم که اگر گفت‌وگو به جای هیاهو بنشیند، مردم چقدر راحت‌تر زندگی می‌کنند. همچنین امیدوارم دیگر کسی به نام دین و مذهب کشته نشود و از حقوق خود در این دنیا محروم نشود. امیدوارم کسی به خاطر دین و عقیده خود به زندان نیفتد و اسیر و محاکمه نشود. همچنین امیدوارم عقیده و مذهب همه افراد در هر لباسی که هستند، محترم شمرده شود.
* عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم
∎