خب این فرمایش ایشان است. بفرمایید مهم نیست. مهم این است که بفهمیم ایشان با درآمدهای نفتی چه کرده. توسعه در زمان ایشان چگونه شکل گرفته. زیرساخت‌های کشور چقدر جلو رفته. اشتغال چقدر ایجاد شده. تشکیلات دانشگاهی چقدر متحول شده. باید یکسری شاخص دربیاوریم و اگر احمدی‌نژاد در این شاخص‌ها موفق شد مگر ما لجبازی داریم؟ باید بگوییم نمره آقای احمدی‌نژاد در این شاخص‌ها از آقای خاتمی بالاتر است. کاری ندارد. چندین شاخص درمی‌آوریم که می‌توانند شاخص‌های اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، صنعتی باشند و با این شاخص‌ها بگوییم هر یک از روسای جمهور در عصر خودشان چه کرده‌اند.

 اما می‌توانم بگویم آیا شاخص رفاه، معیشت سالم، ناهنجاری‌های اجتماعی… بالاخره یا باید از شاخص‌های مثبت بگوییم یا از شاخص‌های منفی. مثلا اعتیاد، طلا، بزهکاری، دزدی، جنحه، اینها را ردیف کنیم و بگوییم اینها نشان‌دهنده اشکالات اجتماعی ماست. این شاخص‌ها منفی است، ‌یکسری هم شاخص مثبت بگذاریم. در کشور ما سالانه یک میلیون و ۲۰۰ هزار موالید جدید داریم که اینها به مدرسه می‌رفتند تا به پای شغل می‌رسند. ما باید در سال برای ۶۰۰ هزار ازدواج مهیا باشیم. بینیم این شکل می‌گیرد؟ ما باید در سال به اندازه حداقل حداقل ۸۰۰ هزار شغل جدید خلق کنیم. یعنی خلق شغل که می‌گویم شغل‌های جدید منهای شغل‌های از دست رفته است. چون یکسری شغل ایجاد می‌شود و یکسری شغل از بین می‌رود. سالی ۸۰۰ هزار شغل جدید می‌خواهیم که بتوانیم این مسئله را در جامعه‌مان حل کنیم. ببینیم کدام‌ دولت‌ها توانسته‌اند چقدر شغل در سال ایجاد کنند.

به نظر شما کدام دولت بعد از انقلاب موفق‌تر بوده؟

به نظر من در دولت هاشمی رفسنجانی میزان موفقیت خوب بوده. در دولت آقای روحانی هم میزان موفقیت خوب بوده. در دولت آقای احمدی‌نژاد خالص اشتغالی که ایشان ایجاد کرده نزدیک به صفر است. مسعود نیلی می‌گوید که در هشت سال، ۲۶هزار شغل ایجاد کرده. معنی‌اش ناچیز است. بنابراین ایجاد شغل یک مسئله بسیار مهم است.

فردی با چنین سابقه‌ای چه چیزی از این دولت دیده که دوباره انگیزه گرفته برای رای است جمهوری قدم جلو بگذارد.

او نگاه می‌کند ببیند آدم‌هایی که می‌توانند برایش رای جمع کنند هستند؟ آیا این کلمات دوباره روی آنها اثر می‌گذارد. الان احساس او این است که دلخوری‌ها در جمهوری اسلامی زیاد است.

اگر به نظرتان تأیید صلاحیت شود چقدر رای می‌آورد؟

معادل کسانی که سنتی از ایشان تبعیت و طرفداری می‌کنند. در جامعه ما یک عده هستند اندیشه‌های سیاسی سنتی دارند. این اندیشه سیاسی سنتی به افکار آقای احمدی‌نژاد نزدیک است.

پس به نظرم جمعیتی که به موسوی رای داده همچنان در همان مسیر است.

آقای رئیسی الان موقعیت خیلی خوبی دارد. لذا ممکن است اگر به عنوان رئیس قوه قضاییه ادامه بدهد دستاوردهای خوبی داشته باشد. چون تا به حال کسی قوه قضاییه را به نقد نکشیده. رئیسی اولین آدمی است که آمده و اینها را به نقد می‌کشد. بالاخره کسی که جرات کرده بگوید آقایی که معاون اجرایی قوه بوده متخلف است.

من به عنوان یک رسانه‌ای دوست دارم آقای رئیسی در مقام قوه قضاییه بماند. تنها دوره‌ای است که اهالی رسانه یک پشتوانه خوبی دارند، دادسرای رسانه اذیتشان نمی‌کند، می‌توان قوه قضاییه را نقد کرد.

اگر این موقعیت از دست برود حیف است.

 من هم نگران همستم که ایشان برود و….

من فکر می‌کنم اگر ایشان باشد ولو سعید جلیلی رئیس‌جمهور شود بیشتر به نفعمان است. نمی‌خواهم بگویم جلیلی رئیس‌‌جمهور شود. من می‌دانم از جناح اصلاح‌طلب کسی را نخواهند گذاشت.

اینطرف بحث محسن هاشمی است. به نظرتان تأیید می‌شود.

از جناح اصلاح‌طلب کسی را نخواهند گذاشت.

ولی الان آقای جهانگیری در حال کارکردن است.

باشد. احساس وظیفه کرده‌اند.

یعنی منظورتان این است که تأیید نمی‌کنند؟ یعنی شورای نگهبان برخورد کاملا انسدادی خواهد داشت؟

جناحی که در انتخاب مجلس اینگونه عمل کرد الان هم هست یا نه؟

معتقد است به اینکه با این روش می‌‌تواند کشور را ….

حالا یک نفر را وسط بگذارد احتمال نمی‌دهید یک موج فراگیر همه را برانگیزد و پای صندوق بروند و به اصلاح‌طلب رای دهند؟ آنها چنین ریسکی نمی‌کنند.

بله آن هم در این دوره.

آنها می‌گویند ما تا اینجا اینها را حسابی کوبیده‌ایم، له و لورده کرده‌ایم. یکهو اجازه دهیم یکی از آنها بلند شود و بقیه دورش جمع شوند.

حتی آقای لاریجانی؟

من فکر می‌کنم خود اصولگرایان چون برادر آقای لاریجانی موضع گرفته‌اند این احتمال کم است.

با توجه به اینکه بخش‌های حساس نظام با آقای لاریجانی همراهی دارند.

آقای لاریجانی فرد عاقلی است.

مثلا آقای لاریجانی در بحث روابط با چین ازطرف رهبری منسوب هستند و مستقر در بیت رهبری و وزارت خارجه هستند. فرضا اگر اجماعی روی ایشان شود، و بخشی از اصولگرایان هم خوششان بیاید ایشان با توجه به اقدامات اخوانش سبد رایی دارد؟

اگر آن موقع صحبت می‌شد فرصت بود. الان دیگر دیر شده. یک ماه به عید مانده. عید هم تمام است.

الان فرض کنید آقای ظریف بیاید.

نمی‌آید.

فرض کنیم بیاید.

چون خودش گفته نمی‌آیم می‌گویم.

قبول دارم. خیلی‌ها می‌گویند نمی‌آییم. می‌دانم که فشار رویشان برای آمدن زیاد است. اگر آمد به نظرتان چه اتفاقی می‌افتد.

تأیید نمی‌شود.

اگر تأیید شد.

اینها می‌گویند اصلا برجامی‌ها را باید به محکمه کشید.

فرض بگیریم آمد و تأیید شد.

نمی‌شود.

فرض محال که محال نیست.

چون فرض محال است نمی‌گویم. به نظرم از اصلاح‌طلبی مثل آقای ظریف…

اما ایشان خودش را اصلاح‌طلب نمی‌داند.

نداند. اصلاح‌طلبی به چه معناست؟

ایشان رویکرد سیاست داخلی نداشته و عموما در مسائل بین‌الملل صحبت کرده. شاید در جریان اصلاحات به خاطر روابط…

آقای روحانی مگر سیاست داخلی داشته؟ آقای روحانی هم به عنوان شیخ دیپلمات آمد.

درست است.

با نظریه حل و فصل هسته‌ای آمد و مبنایش این بود که ما با دنیا تعامل می‌کنیم و در این تعامل اقتصادمان هم مسیر خودش را پیدا می‌کند.

به نظر من هم آقای روحانی در جریان اصولگرا تعریف می‌شود ولی چون اصولگرایان در مقابلش هستند میانه‌رو شده. میانه‌رو که هست، شده اصلاح‌طلب.

ظریف هم مثل اوست.

فرض بگیریم تأیید شود.

احتمالش بعید است.

فرض بگیریم دکتر ظریف تأیید شود و در مقابلش آقای رئیسی باشد.

موتوری‌ها به خیابان می‌آیند.

خب بیاید.

خب نمی‌گذارند.

پس شما از الان انتخابات را به نفع جریان اصولگرایان می‌دانید.

من فکر می‌کنم یکی از اصولگرایان می‌شود و باید بگردیم ببینیم کدام اصولگرا خوش‌خیم است و دنبال او قرار بگیریم.

می‌شود گفت‌وگو کرد. نمی‌خواهم اسم ببرم. بالاخره اصولگرا هم خوش‌خیم و بدخیم دارد.

شما بیشتر دنبال آدم خوب هستید یا علمگرا؟

به دنبال آدمی که کشور ایران را از مخاطرات ایالات متحده دور کند.

به نظر شما دولت اصولگرا می‌تواند با دولت دموکرات در آمریکا مذاکره کند؟ و اساسا آمریکا به ایران این امتیاز را می‌دهد؟

یا گذاشتند یک غیراصولگرا کار را جلو ببرد؟

درست است نگذاشتند ولی آنطرف هم شاید این امتیاز را ندهد.

مثبت‌تر از اوباما که نبوده.

بله. آقای جلیلی بود نگذاشت.

همه شرایط مهیا بود. رفتیم جلو رسیدیم به چارچوب. همه توافق را قبول کردند رفتیم برای اجرا. دو سال اول هم دستاوردهای اجرایش را دیدیم. حداقلش این است که جهانگیری می‌گوید سالی ۷۰۰ هزار شغل در آن دو سال ایجاد شده. رشد اقتصادی هم داشتیم و حرکت رو به جلو بود. بعد ترامپ آمد چرخه را برگرداند. حالا به نظر شما دوباره می‌شود برجام؟ مگر محور برجام ظریف نبوده؟

بله.

اجازه می‌دهند ظریف رئیس‌جمهور شود؟

عقل سیاسی می‌گوید نه. ولی شرایط کشور ناپایدار است و هر اتفاقی ممکن است بیفتد.

اجازه نمی‌دهند.

اطمینان دارید ردصلاحیت می‌کنند.

مثل روحانی می‌کنند. این اعلام مواضع موتورسواران بیشتر از اینکه برای روحانی باشد، برای همفکران روحانی است. مگر شما ۲۲ بهمن را ندیدید؟

بله موتورسواران به آقای روحانی فحش دادند.

خب همان موتورسواران برای ظریف می‌آیند.

فکر می‌کنم نسبت به ظریف بدتر هم باشند.

شما بیشتر اطلاع دارید.

در مورد کاندیدای نظامی نظرتان چیست؟

جریان اصلاح‌طلب با پدیده نظامی‌گری در انتخابات ریاست جمهوری مخالف است. قطع نظر از اینکه آدم‌هایش مثلا خوش‌خیم باشند یا بدخیم. دوره‌های قبل هم تعدادی نظامی کاندیدا شده‌اند که اینها مورد اقبال مردم نبوده‌اند. آقامحسن جنگ در قلب همه ماست. ولی آقامحسن کاندیدای ریاست جمهوری دیگر این جایگاه را ندارد. به نظرتان اگر آقامحسن، آقامحسن جنگ مانده بود چقدر محبوب بود؟

نمی‌دانم اگر تاریخ در موردش قضاوت عملیات فریب و مسائلی که پیش آمد.

بالاخره آقامحسن جنگ شخصیتی بود…

بالاخره قابل احترام بود.

بچه‌ها همه دوستش داشتند.

شاید در یک دوره تاریخی دوستش داشتند.

نمی‌خواهیم بگوییم به مراتب غیربشری ببریم. ولی همه دوستش داشتند. کمااینکه الان نسبت به آقارحیم احساس مثبتی وجود دارد. ندارد.

 آقای دکتر من متوجه نشدم. بالاخره شما مخالف حضور نظامی‌ها هستید؟

من می‌گویم نتیجه نمی‌دهد.

مدیر اجرایی عالی در جریان اصولگرا را چه کسی می‌دانید؟

 نمی‌خواهم راجع به آدم‌ها تک‌تک حرف بزنم.

به نظرتان چه کسی در جریان اصولگرا یک مدیر اجرایی عالی است که بیاید و شرایط را تغییر دهد با توجه به اینکه می‌گویید پیروزی اصولگرایان قطعی است.

نمی‌دانم کدامشان می‌آیند. ولی اصولگرایان که بیایند همه بستر فراهم می‌شود که فشارهای تحریمی را کم کنیم.

به نظرتان این اتفاق می‌افتد؟

بله به شرطی که یک اصولگرا صحبت کند.

ببخشید دوره احمدی‌نژاد، سعید جلیلی شش سال صحبت می‌کرد.

الان با آن موقع فرق می‌کند. سعید جلیلی که مذاکره نمی‌کرد. یک بیانیه تنظیم می‌کرد، می‌رفت می‌خواند و می‌آمد.

و جلسه بعدی را تنظیم می‌کرد.

دوباره می‌رفت بیانیه می‌خواند و می‌آمد.

در مصاحبه‌ای که با آقای صالحی داشتیم ایشان می‌گفتند با وجودی که رهبری با مذاکراتی که قرار شده بود بین ایران و آمریکا در عمان باشد، موافقت کرده بودند، سنگ‌پراکنی‌هایی از سوی ایشان بوده که شاید شش، هفت ماه به تعویق افتاد و عملا دست دولت آینده افتاد.

 بله. الان شرایط کشور شرایطی است که ما نیازمند برداشتن تحریم‌ها هستیم.

 یعنی اگر دولت اصولگرا بیاید به نظرتان کسی را می‌گذارند که مذاکره کند.

اگر اصولگرا بیاید می‌گویند برو تحریم‌ها را حل کند وگرنه بقیه گرفتاری‌ها حل نمی‌شود.

پس نظرتان در مورد سردارها مشخصا این است که عزیزتر هستند که سردار بمانند.

سردارها تا هنگامی که کاندیدا نشده بودند عزیزتر از موقعی هستند که کاندیدا می‌شوند. کاندیدا که شدند موجب منزلت ضعیف‌تر برایشان می‌شود. مثال آقامحسن را که گفتم، آقامحسنی که خیلی خیلی محبوب بود، بعد از کاندیداتوری‌اش محبوبیتش را از دست داد.

فرض کنیم یک نظامی بیاید و کاندیدا شود، و پیروز شود. آفت این اتفاق برای کشور چیست؟

یکی از همکارانی که خیلی هم آدم محترم و عزیزی است و من هم دوستش دارم، چندی پیش گفته بود که برای اداره کشور یک پاسدار باید رئیس‌جمهور شود که حرف آقا را گوش کند. یادتان است حاج محسن این را گفت. حاج محسن رفیق‌دوست. این یک نگاه است که نمی‌دانم چقدر جمهوریت دارد.

درست است.

به این خاطر فکر می‌کنم، ‌آثارش خوب نیست.

پس با این اوصاف آثار خوبی ندارد که سردارها بیایند ولی فکر می‌کنید اصولگراها بیایند می‌توانند…

من نمی‌گویم اصولگراها بیایند. من می‌گویم یکی از اصولگراها خواهد آمد. این سرنوشت محتوم است.

سرنوشت محتوم انتخابات ۱۴۰۰ رئیس‌جمهورشدن یک اصولگراست

به آسانی مذاکرات را جوری می‌کنند که تحریم‌ها را بردارند.

 و حرکت به سمت حل معضل روابط بین‌الملل با آمریکا و حل مشکل معیشت مردم.

گاهی ما می‌گوییم می‌‌خواهیم با آمریکا دوست شویم که این غیرممکن است.

بله دوستی در روابط بین‌الملل معنی ندارد.

ما باید ترک مخاصمه کنیم. یعنی در وضعیتی قرار بگیریم که این تهدیدات و آزار و اذیت‌هایی که ایالات متحده بر علیه ما دارد برداشته شود.

الان بایدن به نسبت ترامپ یک فرصت است.

شاید. معلوم نیست بالاخره بایدن هم یک آمریکایی است.

ولی ترامپ موجود وحشتناکی بود.

ترامپ خیلی خطرناک‌تر بود ولی این هم اینطوری نیست. الان ببینید اطرافیانش چه می‌گویند.

 الان بحث این است که هر طرف می‌گوید تو اول بیا. صحبت‌های اطرافیانش هم در همین اوضاع است. پس شما معتقد هستید اصولگرا بیاید…

 سرنوشت محتوم است.

و معتقدید شرایط را بهتر کند.

می‌تواند تحریم‌ها را بردارد.

 وضع معیشت مردم را بهتر کند.

ترکان: بله.

پس اعتقاد دارید که حاکمیت و دولت اگر یکدست باشند نتایج خیلی بهتری خواهد داشت.

این حرف شما به معنای یکدست شدن است؟

می‌تواند باشد.

اگر یکدست شدن خاطره احمدی‌نژاد است به این معنی است که کسی اشتباهات رئیس‌جمهور را به او نگوید. معنایش این است که رئیس‌جمهور مطلق‌العنان باشد، ۸۰۰ میلیارد دلار را به باد بدهد و کسی نگوید خرت به چند. این به معنای یکدست شدن است؟ یا اینکه باید حساب و کتاب و رسیسدگی و دقت و سختگیری باشد.

منظورم این است این سنگ‌اندازی که جریان مقابل می‌کند…

بله اگر اصولگرا بیاید این مورد را نداریم.

یعنی احمدی‌نژاد اگر در دوره خودش (آن بر باد دادن‌ها به جای خود) یکی مثل آقای ظریف یا لاریجانی مذاکرات را ادامه می‌داد و مسئله هسته‌ای را حل می‌کرد، و تحریم‌ها برداشته می‌شد شاید این یک نقطه مثبتی برای کشور بود.

امیدوارم در مرحله جدید فشار تحریم‌ها و آزار و اذیت تحریم‌ها از دوش ملت ایران برداشته شود.

 انشاالله. اگر در انتخابات آینده اصلاح‌طلبی شرکت کند و تایید صلاحیت شود، در ستادش فعال خواهید شد.

 به نظرم نمی‌شود.

 شما خیلی صفر و صدی نگاه می‌کنید.

ارزیابی من این است که نخواهد شد. این شورای نگهبان در مجلس تجربه‌ای کرده که از نظر خودش نتایج مطلوب داشته. نتایج مطلوبش این است که الان یک مجلس است که مقبول شورای نگهبان است. این تجربه را اینها رها نمی‌‌کنند. ریاست جمهوری را هم روی همین مدل می‌روند.

 من تصور می‌کنم در مورد لاریجانی می‌توانند شورای نگهبان، جریان چپ و بخشی از جریان اصولگرا به نوعی اجماع کنند و حمایت کنند.

نمی‌دانم.

 نظر دیگری درباره انتخابات ندارید.