شناسهٔ خبر: 45152732 - سرویس فرهنگی
نسخه قابل چاپ منبع: شفقنا | لینک خبر

اخلاق همزیستی و معاشرت در یک حدیث فاطمی

صاحب‌خبر -

شفقنا- محمدجعفر سعیدیان فر در یادداشتی به مناسبت شهادت حضرت زهرا (س) آورده است: عَنِ اِ بْنِ مَسْعُودٍ، قَالَ: جَاءَ رَجُلٌ إِلَى فَاطِمَهَ(ع) فَقَالَ: یَا اِبْنَهَ رَسُولِ اَللَّهِ، هَلْ تَرَکَ رَسُولُ اَللَّهِ(ص) عِنْدَکَ شَیْئاً: تُطْرِفِینِیهِ . فَقَالَتْ: یَا جَارِیَه، هَاتِ تِلْکَ اَلْحَرِیرَهَ. فَطَلَبَتْهَا فَلَمْ تَجِدْهَا، فَقَالَتْ: وَیْحَکِ اُطْلُبِیهَا، فَإِنَّهَا تَعْدِلُ عِنْدِی حَسَناً وَ حُسَیْناً. فَطَلَبَتْهَا فَإِذَا هِیَ قَدْ قَمَمَتْهَا فِی قُمَامَتِهَا، فَإِذَا فِیهَا: قَالَ مُحَمَّدٌ اَ لنَّبِیُّ (ص)لَیْسَ مِنَ اَلْمُؤْمِنِینَ مَنْ لَمْ یَأْمَنْ جَارُهُ بَوَائِقَهُ ، وَ مَنْ کَانَ یُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَ اَلْیَوْمِ اَلْآخِرِ فَلاَ یُؤْذِی جَارَهُ، وَ مَنْ کَانَ یُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَ اَلْیَوْمِ اَلْآخِرِ فَلْیَقُلْ خَیْراً أَوْ یَسْکُتْ. إِنَّ اَللَّهَ یُحِبُّ اَلْخَیِّرَ اَلْحَلِیمَ اَلْمُتَعَفِّفَ، وَ یُبْغِضُ اَلْفَاحِشَ اَلضَّنِینَ اَلسَّئَّالَ اَلْمُلْحِفَ. إِنَّ اَلْحَیَاءَ مِنَ اَلْإِیمَانِ وَ اَلْإِیمَانُ فِی اَلْجَنَّهِ، وَ إِنَّ اَلْفُحْشَ مِنَ اَلْبَذَاءِ، وَ اَلْبَذَاءُ فِی اَلنَّارِ ( طبرى آملى(صغیر)، محمد بن جریر، دلائل الإمامه – قم، چاپ: اول.ص۱)

ابن مسعود می گوید: پس از رحلت رسول الله(ص) شخصی نزد حضرت فاطمه (ع)آمد و گفت: ای دختر رسول خدا، آیا چیزی از پیامبر نزد شماست که به من تحفه دهید؟ زهرای مرضیه(ع) با نگاه بر طومار حریری که احادیث نبوی را در آن نگاشته بود این چنین روایت کرد: پیامبر اکرم (ص) فرمود: ۱. کسی که همسایه اش از شر او در امان نیست از مؤمنین نخواهد بود. ۲. و هر کس به خدا و روز قیامت ایمان دارد همسایه خویش را آزار نمی دهد. رسول خدا اولین شرط را برای عضویت در جامعه ایمانی تقید به آداب معاشرت و همزیستی دانسته و نخستین ادب را رعایت حقوق همسایه و آرامش همجواران معرفی فرموده است. البته در قرآن مجید نیز رعایت حقوق همسایه در کنار پرستش خدا شمرده شده: «وَ اعْبُدُوا اللَّهَ وَ لا تُشْرِکُوا بِهِ شَیْئاً وَ بِالْوالِدَیْنِ إِحْساناً وَ بِذِی الْقُرْبى‏ وَ الْیَتامى‏ وَ الْمَساکِینِ وَ الْجارِ ذِی الْقُرْبى‏ وَ الْجارِ الْجُنُبِ … (نسا،آیه:۳۶) خداوند را بپرستید، و چیزى را شریک و همتای او قرار ندهید، و به پدر و مادر و خویشاوندان و یتیمان و مستمندان و همسایه خویشاوند و همسایه دور نیکى کنید …». ۳. و هر کس به خدا و روز قیامت ایمان دارد باید که یا سخن خوب بگوید وگرنه ساکت باشد. ۴. خداوند انسان خیرمند- نیکوکار بردبار عفیف را دوست دارد و بدگوی بخیل بسیار درخواست کننده مصرّ را دشمن می دارد. ۵- حیاء از ایمان و ایمان جایش در بهشت است و فحش از زشتگویی است و زشتگویی جایش در آتش است.

درسهای اخلاقی اجتماعی که از این روایت فاطمی می آموزیم:
یک: رعات حقوق همسایگان
دو: پرهیز از پرگوئی و بیجاگوئی و بسنده کردن به گفتار نیک
سه: کردار نیکو داشتن
چهار: بردبار بودن
پنج: پرهیز از بدگوئی، تلخ گوئی و نسبتهای بد به دیگران دادن
شش: دوری از بخل ورزیدن
هفت: پرهیز از اصرار کردن درخواست از دیگران
هشت: شرم و آزرم

و آخرین سخن این که امیدوارم با درسی که از تعالیم اخلاقی اجتماعی فاطمی می آموزیم هرچه بیشتر به وحدت امت اسلامی بیاندیشیم و از عوامل برانگیزنده تفرقه و نفرت پراکنی میان مسلمانان دوری کنیم.

نظر شما