سرمقاله
صاحبخبر - ادامه از صفحه یک: از دیگر سو این پیام را هم برای مردم ایران و هم جهان ارسال خواهد کرد که دولت تازه آمریکا هم در مدار ترامپیسم حرکت میکند و تمایلی برای کاستن از زیادهخواهیهای خود ندارد. اصلاح روابط آمریکا با متحدان قدیمی و جدید تخلف از دستورالعملها و هنجارهای دیپلماتیک در طول چهار سال حکومت ترامپ کم نبوده است. ترامپ با اقداماتش در سیاست خارجی از متحدان اروپایی خود دور شد در عوض رهبران دیکتاتور را مورد ستایش قرار داد. او «عبدالفتاح السیسی»، رئیسجمهور مصر را «دیکتاتور محبوب من» نامید و از رویکرد نظامی عربستان در یمن و «محمد بنسلمان» ولیعهد سعودی در پروندههای مختلف حقوق بشری از جمله قتل فاجعهبار «جمال خاشقچی» دفاع کرده، این مسئله پوچ بودن شعارهای حقوق بشری در آمریکا را نشان داد و علناً این پیام منتقل شد که آمریکا در هر شرایطی حتی در هنگام جنایت حامی حکام عربستان سعودی است. سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا در دوره زمامداری جو بایدن تغییرات آشکاری خواهد کرد. بهویژه در خاورمیانه، بایدن سیاست متفاوتی را دنبال میکند. رئیسجمهور جدید آمریکا روشن و شفاف گفته است که در سیاست خارجی او جایی برای «دیکتاتورهای محبوب» وجود ندارد. او برخلاف دونالد ترامپ، از سیاست نظامی عربستان در یمن دفاع نمیکند و حاضر نیست چک سفید به «عبدالفتاح السیسی» بدهد. بازگشت به پیمانهای بینالمللی ترامپ با خروج از پیمانها و توافقات بینالمللی نه تنها خود را به عنوان سیاستمداری بیمسئولیت نشان داد بلکه بیاعتمادی جهانی به آمریکا را نهادینه کرد. یکی از جنجالیترین تصمیمهای ترامپ عقبنشینی وی از توافق آبوهوایی پاریس بود. او گفت که این توافق بار مالی و اقتصادی سنگینی را بر آمریکا تحمیل کرده است. بایدن متعهد شده است که آمریکا به توافق آبوهوایی پاریس بازخواهد گشت. از بین بردن میراث به جای مانده از ترامپ در این زمینه به راحتی امکانپذیر است و نشان خواهد داد که انکار مسائل عملی از سوی ترامپ هیاهویی بیش نبوده است. چالش ناتو ترامپ بارها از پایبند نبودن بسیاری از اعضای ناتو در تأمین هزینههای این اتحادیه نظامی بینالمللی انتقاد کرد. او همچنین در سودمند بودن ادامه فعالیت ناتو تردید وارد کرد. انتقادهای او در این زمینه سبب تیره شدن روابط شماری از همپیمانان اروپایی این کشور با واشنگتن شد. ترامپ شمار نیروهای آمریکا در آلمان را کاست و برلین را متهم به سوءاستفاده از آمریکا و پایبند نبودن به تعهدات خود در ناتو کرد. در این زمینه تحلیلگران معتقدند که تلاش بایدن برای اصلاح ائتلافسازیها زمان خواهد برد. جنگ تجاری با چین در دوره ترامپ روابط آمریکا با چین به پایینترین سطح خود رسید. این موضوع نگرانیها را درباره احتمال رخ دادن جنگ سردی دیگر افزایش داد. واشنگتن اقداماتی را علیه چین در چندین جبهه آغاز کرد. آمریکا به وضعیت ویژه منطقه خودمختار هنگکنگ پایان داد و با اتهامهای مربوط به نادیده گرفتن حقوق بشری، چندین مسئول آن را تحریم کرد و برای تحریم شرکتهای فناوری چین فعال در آمریکا هم تلاش کرد. در چنین شرایطی انتظار نمیرود که در دولت بایدن تغییرات گستردهای در سیاست آمریکا درباره چین ایجاد شود تنها روشها تغییر خواهد کرد و افراطگریها کاهش یافته و راهبردها با شدت بیشتری دنبال خواهد شد. بایدن و پرونده فلسطین ترامپ با انتقال سفارت آمریکا از تلآویو به قدس به وعده انتخاباتی خود در انتخابات ۲۰۱۶ عمل کرد. ترامپ با پیشبردن طرح معامله قرن، الحاق بخشهای گستردهای از کرانه باختری به سرزمینهای اشغال شده و کنار گذاشتن مسئله قدس و پناهندگان از روی میز مذاکرات، مسئله فلسطین را نادیده گرفت. رئیسجمهور آمریکا و تیمش پایههای راه حل سیاسی این موضوع را نابود کردند. عملکرد آنها سبب شده است رژیم صهیونیستی طی سالهای گذشته روند اشغالگریهای خود را تقویت سازد. انتظار میرود که دموکراتها روابط فلسطین و آمریکا را که به دلیل عملکرد ترامپ با اختلافهای اساسی روبهرو شده است، ترمیم کنند. دموکراتها روابط دیپلماسی با فلسطین را از سر خواهند گرفت، اما بایدن برای اجراییسازی رویکرد خود درباره تنش اسرائیلی فلسطینی با موانع و چالشهایی روبهرو خواهد شد. بزرگترین مانع در این زمینه رژیم راستگرا و تندرو اسرائیل به رهبری «نتانیاهو» است. نتانیاهو با ترامپ دارای روابط تنگاتنگی است و این موضوع سبب شده است که او به همه خواستههای خود در این زمینه برسد. بایدن برای ترمیم پایههای راه حل سیاسی که ترامپ آن را ویران کرده است عمل خواهد کرد، اما در سایه از بین رفتن فرصتهای حل بحران و نادیده گرفتن قضیه فلسطین از سوی رژیم صهیونیستی او نخواهد توانست یک راه رضایتبخشی را دنبال کند.∎
نظر شما