بسیاری از دختران و پسرانیکه بخواهند ازدواج کنند، به این درک رسیدهاند که برای شروع بهتر یک زندگی مشترک، نیازمند راهنماییهای یک مشاور هستند. متأسفانه در کشور ما زوجها خیلیوقتها اطلاع کافی از مشاورههایی که مشاوران دراختیار آنها میگذارند، ندارند یا گاهی احساس میکنند که چون به حد مطلوبی از استقلال مالی و خانوادگی رسیدهاند، میتوانند بدون مشورت با افراد دیگر بهترین انتخاب را داشته باشند. ازطرفی، آمارهای نگرانکنندهای که درباره طلاق زوجین هرساله ارائه میشود حاکیازآناستکه پنجسالاولِ زندگی مشترک با فرازونشیبهایی همراه است که دراینبین، آمار طلاق را روزبهروز بیشتر میکند. ازاینرو، بحث نیاز جدی به مشاوره پیشازازدواج برای زوجهای جوان مطرح میشود. بهگزارش باشگاه خبرنگاران جوان؛ قابلتوجه اینکه مشاورههای پیشازازدواج به یک فرایند تخصصی تبدیل شده و در همهجای دنیا مرسوم است. اهمیت این مشاوره زمانی مشخص میشود که انسانها از یکدیگر شناخت کافی ندارند؛ بنابراین، بهمنظور دستیابی به این شناخت برای ازدواج، به کمک مشاور نیاز دارند. محققان معتقدند که مشاوره پیشازازدواج آنقدر اهمیت دارد که انسان برای آن وقت زیادی بگذارد؛ تاجاییکه مازیار جلوه گفت: «باتوجهبه افزایش میزان طلاق، متارکه و روابط نابسامان عاطفی، یکی از ضرورتهای اساسی در عصر حاضر، مشاوره پیشازازدواج است». این روانشناس و مشاور خانواده افزود: «درایننوع مشاوره، طرفین (دختر و پس) موردارزیابی بالینی و روانشناختی قرار میگیرند». او درادامه بابیاناینکه زوجین در مشاوره پیشازازدواج ازلحاظ سلامت روانی بررسی میشوند، افزود: «معمولاً این بررسی با انجام مصاحبه توسط مشاور یا روانشناس و همچنین با اجرای آزمونهای روانشناسی صورت میگیرد». او بابیاناینکه انجام مشاوره پیشازازدواج علاوهبر سنجش سلامت روانی؛ موجب شفافیت تفاوتها و شباهتهای زوجین میشود، تصریح کرد: «اگر تفاوتها دیده نشوند، منجر به ایجاد اختلاف و مشکلات فراوان درطولزندگی زناشویی خواهند شد. زوجین اغلب در زمینههای فرهنگی، عقیدتی، فکری و ... با یکدیگر تفاوت دارند؛ البته افراد میتوانند با انجام مشاورههای پیشازازدواج، نحوه سازگاری و حل تفاوتها را نیز بیاموزند». او بیان کرد: «چنانچه هرکدام از طرفین ازنظر روحی و روانی نیازمند مداخله بالینی باشند، توصیه میشود که پیشازازدواج به رواندرمانی بپردازند؛ مثلاً هرگونه علائمی که دال بر افسردگی، وسواس، اضطراب، پرخاشگری، اعتیاد و ... در زوجین باشد، در زمان مشاوره مشخص میشود». او افزود: «هدف نهایی مشاوره پیشازازدواج ایننیستکه مراجع درانتظار پاسخ مثبت یا منفی مشاور باشند؛ چراکه نقش روانشناس در این جایگاه، تنها کمک به ایجاد یک بینش عمیقتر نسبت به رابطه است و او میخواهد راه را برای اتخاذ مهمترین تصمیم زندگی هموار و شفاف کند». کارشناسان زیادی هم توصیه میکنند که زوجهای جوان قبل از آغاز زندگی مشترک حتماً از مشاور معتمد مشورت بگیرند؛ اما گاهی اینکار برای دختر و پسرهای جوان گران تمام میشود. زوجهای جوانیکه اینروزها با هزار دغدغه و وضعیت بد معیشتی تصمیم میگیرند ازدواج کنند، علیالقاعده پول زیادی را نمیتوانند برای جلسات مشاوره خرج کنند؛ چراکه باتوجهبه ذهنیتی که افراد جامعه ما درخصوص جلسات مشاوره دارند، مشاورهرفتن جوانان، امری «لوکس» تلقی میشود. درتماسبا چند مرکز مشاوره در چند نقطه مختلف شهر تهران متوجه شدیم حداقل مبلغی که یک زوج برای مشاوره پیشازازدواج باید پرداخت کنند، برای یک جلسه یکساعتونیمه بین ۲۷۰ تا ۵۵۰هزارتومان متغیر است که بادرنظرگرفتن نیاز بهحداقل سه تا شش جلسه برای هریک از زوجین، این رقم به چندبرابر خواهد رسید؛ باایناوصاف، برای یکدوره مشاوره هردوطرف باید بیش از یکمیلیون و ۵۰۰هزارتومان هزینه کنند؛ هزینهای که گرچه پایه و ضروریست؛ اما ضرورت آن بهاندازه میوهآرایی سفره عقد و بادکنکآرایی درنظر برخی زوجها نیست و غالباً زوجین از آن صرفنظر میکنند. البته گاهی این اعداد و ارقام مطرحشده از جانب دفاتر مشاوره خیلیبیشتر از مبلغ مصوبشده هرسال است. چیزیکه اینروزها بسیارحائزاهمیت است اینکه با وجود شیوع ویروس کرونا، بسیاری از مراکز مشاوره، مخاطبان خود را برای گرفتن مشاوره بهصورت تماس تصویری (آنلاین) یا تماس تلفنی تشویق میکنند که این روند نهتنها هزینهها را کاهش نمیدهد؛ بلکه نه کیفیت یک مشاوره حضوری را دارد و نه قیمتی کمتر برای مشاورهگیرندگان دارد؛ بلکه با همان قیمتهایی که برای هر جلسه مشاوره حضوری دریافت میشود، برای این جلسات نیز از زوجین جوان پول میگیرند. درتماسبا برخی از این مراکز، راهکار بهرهمندی از خدمات بیمهای و دارابودن بیمه تکمیلی عنوان شد که فرد بتواند بخشی از هزینه خود را از بیمه بگیرد که البته سالهاست توجهی به اینموضوع نشده است؛ تاجاییکه سازمان تأمین اجتماعی بارها اعلام کرده است: «تاکنون هیچ خدمات بیمهای برای امور روانشناسی و مشاوره ارائه نکرده و بارها قولهایی برای تحتپوشش قرارگرفتن خدمات مشاوره زیرنظر خدمات بیمهای داده شده است که فعلاً هیچیک از آنها عملی نشده است». درحالحاضر، دفاتر خدمات مشاورهای هرسال با افزایش تعرفهها قیمتهای مصوبشان نیز افزایش پیدا میکند و ایندرحالیستکه مبالغ تصویبشده برای یک زوج جوان غالباً زیاد است و آنها توانایی پرداخت آنرا ندارند. تعرفه روانشناسی و مشاوره در سال ۱۳۹۸ نسبت به تعرفه سال قبلش، ۲۰درصد افزایش یافت و تعرفه کارشناسی ارشد ۷۲ تا ۸۲هزارتومان و دکتری از ۱۰۵هزارتومان به ۱۶۵هزارتومان رسید. درباره تعرفه خدمات روانشناسی در سال ۹۹ بهزاد وحیدنیا؛ مدیرکل دفتر امور روانشناختی سازمان بهزیستی کشور اظهار کرد: «پیشنهادها برای افزایش تعرفه در سال ۹۹ اعلام شده است؛ اما هنوز مشخص نیست که تعرفه در سال جدید چهقدر میشود». او بابیاناینکه درحالحاضر منتظر اعلام نتیجه ازسوی سازمان حمایت از حقوق مصرفکننده هستیم، گفت: «حتی مشخص نیست که قرار است چنددرصد تعرفه روانشناسی نسبت به سال قبل افزایش پیدا کند». بههرحال بهنظر نمیرسد دختر و پسری که درآستانه ازدواج، مشتاق باهمبودن هستند و البته باتوجهبه مخارج سنگین ازدواج دوست دارند در همه هزینهها صرفهجویی کنند، به مشاورانی با این دستمزدها مراجعه کنند و برای مهمترین تصمیم زندگیشان هم پول خرج کنند. درمورد طبقات متوسط و ضعیف جامعه هم که این مخارج چیزی اضافی و غیرضروری بهنظر میرسد. البته باتوجهبه برخی از محدودیتها اینمسئله گریزناپذیر بهنظر میرسد. برخیافراد توانایی زیادی در مخفیکردن عیوب خود و پنهانکاری دارند و باتوجهبه زندگی مجزا زوجها کمتر اینمسائل بروز میکند که وجود یک مشاور و فردی باتجربه میتواند در این شناخت به فرد کمک زیادی کند.
مشاورههای پیشازازدواج یا سرکیسهکردن جوانان؟!
صاحبخبر -
∎
نظر شما