فهمیه محمدی_خبرنگار

6روز بعد از اعلام رسمی ورود ویروس کرونا و مرگ 2نفر در شهر قم، تعداد جانباختگان به 8نفر رسیده است و ایران بعد از کشور چین به‌عنوان مبدا شیوع این بیماری در سطح جهان، شاهد بیشترین قربانیان این بیماری تاکنون بوده است.
کیانوش جهانپور، رئیس مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت در این‌باره گفت: «در میان موارد تحت بررسی و تحت نظر تا پیش از ظهر یکشنبه که نتایج قطعی آزمایشگاهی آن نیز به‌دست ما رسیده، تعداد ۱۵نفر جدید مبتلا به ویروس کرونا شناسایی شدند که از این تعداد ۷نفر در قم، ۴نفر در تهران، ۲نفر در گیلان و یک نفر در استان مرکزی و یک نفر در تنکابن بوده‌اند. از این ۱۵نفر که طی ظهر روز شنبه تا پیش از ظهر یکشنبه شناسایی شده‌اند، متأسفانه 3نفر هم جان خود را از دست دادند.» او گفت: «بنابراین با احتساب این ۱۵نفر، درمجموع ۴۳نفر بیمار مبتلا به کروناویروس تاکنون تشخیص داده شده که ۸نفر از این عزیزان ظرف روزهای گذشته جان خود را از دست داده‌اند.» هم‌اکنون در استان‌های قم، اراک، تهران، گیلان، مازندران نمونه‌هایی از ویروس کرونا شناسایی شده است و باتوجه به‌احتمال گسترش بیماری در شهرهای دیگر از روز گذشته در تعداد زیادی از استان‌های کشور از شمال تا جنوب مراکز آموزشی، مدارس، مراکز آموزش عالی و دانشگاه‌ها، بخشی از مکان‌های ورزشی و استخرها، بخشی از مراکز فرهنگی ازجمله سینماها، تئاترها، کنسرت‌ها و... تعطیل شدند. این تعطیلی‌ها باعث شده که روز گذشته بسیاری از شهرهای کشور ازجمله تهران به حالت نیمه تعطیل در بیایند و حتی نشست خبری سخنگوی وزارت خارجه هم لغو شد. همچنین بخشی از ادارات خصوصی باتوجه به‌احتمال گسترش بیماری کرونا به کارمندان خود مرخصی داده یا اعلام کرده‌اند که می‌توانند دور کاری کنند. کارمند یکی از شرکت‌های خصوصی در مرکز شهر که در حوزه بازرگانی فعالیت دارد، می‌گوید: «روز شنبه عصر مدیر شرکت نیروهای بخش‌های مختلف را به 2بخش تقسیم کرد و قرار شد یک گروه این هفته دور کاری کنند و گروه بعدی هم هفته دیگر. همچنین مقداری الکل هم برای نظافت سطوح در اختیار ما قرار دادند.» او با اشاره به اینکه برخی از کارمندان شرکت از برخورد مدیر شرکت برای دور کاری و دادن وسایل نظافت تعجب کرده و برخی دیگر با تشکر به دیگران گفتند که موضوع بیماری جدی است، می‌گوید: «چیزی که من تا حالا خوانده‌ام این است که با پیشگیری و به‌خصوص نظافت شخصی می‌شود جلوی ابتلا به کرونا را بسیار کاهش داد. من در خانه هم دائم به بچه‌هایم می‌گویم که باید روزی چندین‌بار دست‌هایشان را بشویند و اصلا از بیرون غذا و یا چیزی خریداری نکرده و نخورند.»
در این بین نکته مهم این است که بسیاری از مردم موضوع کرونا را جدی گرفته‌اند و همه جا بحث اصلی این روزها کروناست و اقداماتی که برای پیشگیری از آن باید انجام شود. حسن 40ساله یک دختر دارد، او می‌گوید: «من در کانال تلگرامی خانواده‌ام چند متن درباره بیماری کرونا گذاشتم که وزارت بهداشت منتشر کرده بود تا همه اعضای خانواده نسبت به بیماری و راه‌های پیشگیری آگاه شوند. همسرم هم به دخترم آموزش داد تا چطور دست‌هایش را به‌صورت صحیح بشورد.» او همچنین با اشاره به اینکه هرکسی باید برای پیشگیری از کرونا از خود شروع کند، می‌گوید: «پزشکان و متخصصان دائم می‌گویند که رعایت بهداشت فردی مهم‌ترین کار است و مردم نباید ترس و نگرانی داشته باشند.» او همچنین می‌گوید: «در خانواده ما بین خواهر و برادرهایم قرار گذاشته‌ایم فعلا کسی مهمانی نگیرد و جایی که مراسم و مهمانی هم هست نرویم؛ حتی یکی از بستگان برای آخر هفته عروسی داشتند که به‌خاطر این شرایط به‌هم خورد.»
نیما پسر جوان هم با تذکر به خبرنگار روزنامه که چرا خود شما از ماسک استفاده نکرده‌اید، می‌گوید: «من ماسک را به قیمت 50هزار تومان خریداری کردم و هر وقت بیرون می‌آیم می‌زنم. من در شرکتی کار می‌کنم که دائم با مردم سروکار دارم، برای همین مایع ضدعفونی کننده هم خریده‌ام و هر روز همه جا را استریل می‌کنم و روزی چندبار وسایلم به‌خصوص موبایلم را با الکل که یک شیشه آن را 48هزار تومان خریده‌ام، تمیز می‌کنم.» او می‌گوید: «خوشبختانه در اداره ما بخش آموزش اقدامات خوبی انجام داده و یک کلاس آموزشی در حد 10دقیقه برای همه کارمندان گذاشته که تأثیر خوبی داشته و خیلی از همکارانم را دیده‌ام که این بیماری را جدی گرفته‌اند.» نیما می‌گوید: «هر روز که به خانه می‌رود سریع دست‌هایش را می‌شوید و در خانه هم هرروز یک قرص ویتامین c مصرف می‌کند.»
عبدالله مرد میانسال هم با اشاره به اینکه به جای وحشت باید نکات بهداشتی را رعایت کرد، می‌گوید: «ترس و استرس سیستم ایمنی بدن را ضعیف می‌کند و در جامعه هم به حاشیه‌ها دامن می‌زند. به‌نظرم در این شرایط نخستین کار رعایت آرامش و دنبال کردن اخبار موثق است. البته مسئولان هم باید با مردم صادق باشند و با خبرهای مستمر اعتماد را در مردم ایجاد کنند. همچنین دومین کار بالا بردن اطلاعات عمومی در مورد بیماری است. دائم باید به مردم گفته شود که روبوسی نکنند و با دیگران دست ندهند و همچنین مرتب دست هایشان را بشویند و دست کثیف‌شان را به‌صورت‌شان نمالند.»
دیروز بسیاری از خیابان‌های تهران خلوت‌تر از روزهای معمول بود و به وضوح می‌شد تأثیر تعطیلی مدارس، دانشگاه‌ها و مراکز فرهنگی را در ترافیک و رفت‌وآمدهای شهری حس کرد. در این بین بسیاری از ادارات دولتی و خصوصی هم که تعطیل نبوده و با رفت‌وآمد ارباب رجوع سروکار دارند تلاش کرده‌اند تا با اقداماتی تا حدی جلوی گسترش بیماری را بگیرند و به شهروندان و کارکنان‌شان آموزش‌های لازم را بدهند. مثلا روی دیوارهای یکی از ساختمان‌های وزارت آموزش و پرورش دستورالعمل‌های پیشگیری و آگاهی رسانی درباره ویروس کرونا نصب شده است و در ساختمان اتاق تهران که با مراجعه روزانه تعداد زیادی از افراد برای انجام کارهای بازرگانی و دریافت کارت بازرگانی روبه‌رو است، دستگاه‌هایی برای ضدعفونی دست‌ها نصب شده و استندهای آموزشی قرار داده شده است.
نادر 39ساله با اشاره به اینکه تا وقتی مسئولان بهداشت اعلام کنند شرایط عادی شده به هیچ مراسمی نخواهد رفت و اگر بیماری تا عید هم ادامه داشته باشد باید دید و بازدیدها را بسیار کم و حتی تعطیل کرد، می‌گوید: «به فرزندان و همسرم که باردار است گفته‌ام که در خانه بمانند و من خودم هم هر روز با ماسک از خانه خارج می‌شوم و دائم دست‌هایم را می‌شویم که خدای نکرده برای بچه‌ها و همسرم مشکلی پیش نیاید.» او می‌گوید: «اینکه مسئولان مدارس و دانشگاه‌ها را تعطیل کرده‌اند خوب است و نشان می‌دهد مسئولان به فکر افتاده‌اند اما با این کارها این بیماری ریشه کن نمی‌شود؛ باید چند روز کامل شهرهایی را که درگیر این بیماری شده‌اند را تعطیل کنند و به مردم تأکید شود که مثل چین از خانه خارج نشوند و در فضاهای شلوغ حضور پیدا نکنند.»
گسترش بیماری و تعطیل نشدن بسیاری از ادارات و شرکت‌ها نگرانی‌هایی را هم در بین مردم به‌خصوص کارگران و کارمندان به‌وجود آورده است و سؤال بسیاری از آنها این است که چرا دولت و مسئولان وزارت بهداشت ادارات را تعطیل نمی‌کنند. سحر عقیلی، 35ساله متصدی بانک که ماسک روی صورت دارد با اشاره به اینکه هر روز با ده‌ها مراجعه‌کننده و با پول سروکار دارد، می‌گوید: «من متصدی بانک از کجا باید بدانم که چه‌کسی بیمار است و چه‌کسی نیست؟ چرا حداقل چند روز برای جلوگیری از گسترش بیماری همه ادارات را تعطیل نمی‌کنند. الان دولت، دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی را تعطیل کرده است؛ آیا کارمندانی مثل ما مریض نمی‌شوند؟» او در ادامه می‌گوید: «آموزش و پرورش به درستی مدارس را تعطیل کرد ولی اگر اداره‌ها تعطیل نباشد چه فایده‌ای دارد، خود من دختر 6ساله‌ام را پیش مادرم گذاشته‌ام و شب دوباره پیش او می‌روم و اگر خدای نکرده بیمار باشم او از من می‌گیرد.» او همچنین می‌گوید: «لطفا بنویسید که در بانک‌ها مایع ضدعفونی برای مراجعه مردم بگذارند وبه کارمندها هم دستکش و ماسک بدهند، این ماسک روی صورت را من خودم قبلا خریده بودم و حالا که شرایط به این شکل شده، زده‌ام.» یکی دیگر از کارمندان هم که با فرزندش به خیابان آمده و روی صورت دخترش ماسک است، می‌گوید: «چون کسی نبود که دخترم را در خانه نگه دارد و مدارس تعطیل شده، مجبور شدم با خودم صبح به شرکت ببرم و آنجا هم آنقدر حوصله‌اش سر رفت و بازیگوشی و سروصدا کرد که آخر مجبور شدم مرخصی بگیرم.» همچنین زن میانسالی که برای خرید میوه از خانه‌اش بیرون آمده است، می‌گوید: «فرزندم سرباز است و تازه از شهرستان برای مرخصی آمده تا به تهران رسید پدرش او را به بیمارستان امام خمینی برد تا تب و سلامتی‌اش چک شود که خدا رو شکر گفتند مشکلی ندارد ولی چند روز دیگر مرخصی‌اش تمام می‌شود و خیلی نگرانش هستم. پسرم می‌گوید که در پادگان‌شان امکانات بهداشتی وی‍ژه‌ای که باتوجه به شرایط کنونی لازم است وجود ندارد، کاش می‌شد مسئولان نظامی اقداماتی انجام دهند و حداقل سربازان شهرستانی فعلا به شهرهایشان برمی‌گشتند و به آنها مرخصی داده می‌شد.»





   دستور رئیس‌جمهور برای جلوگیری از شیوع کرونا
رئیس‌جمهور که پیش از این به وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی دستور تشکیل ستاد ملی مدیریت بیماری کرونا را داده بود، با صدور حکم و ابلاغ جدیدی به وی ماموریت داد تا ضمن تشکیل جلسات مستمر این ستاد، از تمام توان مجموعه‌های ذیربط به‌منظور کمک به جلوگیری از شیوع و ریشه‌کنی هر چه سریع‌تر این بیماری بهره گرفته و به‌طور مستمر به وی گزارش دهد. در دستور رئیس‌جمهور آمده است:« با عنایت به ضرورت همکاری همه دستگاه‌ها در موضوع مقابله و پیشگیری بیماری کرونا، به موجب این ابلاغ به جناب‌عالی ماموریت داده می‌شود، ستادی را به‌عنوان «ستاد ملی مدیریت بیماری کرونا» تحت نظر خود متشکل از وزرای کشور، راه و شهرسازی، آموزش و پرورش، علوم، تحقیقات و فناوری، میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، فرهنگ و ارشاد اسلامی، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح، دادستان کل کشور، رئیس سازمان برنامه و بودجه، رئیس سازمان صدا و سیما، رئیس سازمان حج و زیارت، سخنگوی دولت و فرمانده نیروی انتظامی تشکیل دهید. انتظار دارد ضمن برگزاری مستمر جلسات برای بررسی میدانی و اطلاعات دقیق، سیاستگذاری، لازم و به هنگام در ارائه خدمات بهداشتی، درمانی و دارویی، اطلاع‌رسانی محتوای آموزشی به عموم مردم، پزشکان، تیم‌های درمانی و کارکنان بیمارستان‌ها و دیگر اقدامات اجرایی مورد نیاز، از تمام توان مجموعه‌های ذیربط به‌منظور کمک به جلوگیری از شیوع و ریشه‌کنی هر چه سریع‌تر این بیماری استفاده نموده و به اینجانب گزارش مستمر داده شود.»

   کاسبان کرونا
افزایش تعداد مبتلایان به بیماری کرونا در کشور و نگرانی‌های مردم از ابتلا به این بیماری باعث شده تا فضا برای سوءاستفاده‌های مختلف از این موضوع به‌وجود بیاید و گروهی در این بین به «کاسبان کرونا» تبدیل شوند و با احتکار ماسک و مواد ضدعفونی و گرانفروشی آنها تلاش کنند تا درآمد بیشتری کسب کنند. همچنین بخشی از داروخانه‌ها با سوءاستفاده از نگرانی‌های مردم و با تبلیغات گسترده تلاش می‌کنند تا محصولات دیگر  را به «عنوان راهکارهایی برای تقویت بدن در مقابل ویروس کرونا» و «پیشگیری از کرونا» به فروش برسانند.
رامین که روز گذشته برای خرید ماسک به چند داروخانه سر زده است درباره مشاهداتش می‌گوید:
« به هر داروخانه‌ای سر ‌زدیم می‌گفتند که ماسک نداریم، ژل ضد‌عفونی‌کننده نداریم و تنها دستکش یک‌بار مصرف برای فروش داشتند ولی نکته جالب این بود که متصدیان چند داروخانه اعلام می‌کردند ماسک زدن فایده ندارد و چرا از ویتامین استفاده نمی‌کنی و بعد بسته‌های ویتامین‌های مختلفی را پیشنهاد می‌دادند و قرص‌های تقویتی و می‌گفتند که اینها اثر بخش‌تر از ماسک زدن است باید بدنتان را تقویت کنید.» او با اشاره به اینکه یکی از داروخانه‌ها به او گفته است که اگر بخواهد برایش ماسک می‌تواند بیاورد ولی باید پول بیشتری بدهد، می‌گوید: «وقتی مسئول داروخانه اصرارم  را دید و شنید که می‌گویم بچه‌ام مریض است گفت اگر بخواهید فردا می‌توانم برایتان ماسک‌هایی بیاورم که مسافر قرار است از خارج برایم بیاورد، البته کمی گران هستند.»
علی 50ساله راننده شرکت واحد هم که از بیماری کلیوی رنج می‌برد و برای خرید ماسک دیروز به چند داروخانه سر زده است به همشهری می‌گوید:« هرجا رفتم گفتند ماسک نداریم و تنها در یک داروخانه الکل پیدا کردم، شغل من جوری است که هر روز با افراد زیادی سر و کار دارم، کاش حداقل مسئولان و مدیران به ما که وظیفه خدمات رسانی به مردم داریم، ماسک می‌دادند.» او می‌گوید:« چرا باید مسئولان اجازه بدهند که ماسک هم احتکار شود یا اگر هم پیدا شود با قیمت چندین و چند برابر به فروش برسد؟ درخواست مردم این است که بین مردم ماسک و مواد ضدعفونی‌کننده توزیع شود و پلیس و نهادهای امنیتی با محتکران برخورد کنند،   مگر چندشرکت ماسک تولید یا وارد می‌کنند؟ یعنی امکان نظارت بر عملکرد آنها وجود ندارد؟»
دراین بین نکته جالب این است که شرکت‌های تبلیغاتی هم تلاش می‌کنند تا از آب گل آلود کرونا برای خودشان ماهی‌های بزرگ صید کنند حتی صدا و سیما هم  فرصت سوءاستفاده را فراهم می‌کند. یکی از شهروندان در این‌باره می‌گوید: «دیروز در بین  برنامه شبکه سه  درخصوص ویروس کرونا خانمی وارد شد و اعلام کرد که ترس از ویروس کرونا می‌تواند روی پوست شما اثرات منفی بگذارد پس بهتر است از کرم‌های فلان شرکت برای تقویت پوستتان استفاده کنید و بعد هم شماره آن شرکت زیرنویس شد.»
 البته با توجه به اعتراضات مردم   به نایاب شدن ماسک در داروخانه‌ها از روز گذشته وزارت بهداشت اعلام کرد که توزیع ماسک در داروخانه‌ها متوقف خواهد شد و این وزارتخانه از طریق مراکز بهداشت به‌صورت گسترده توزیع ماسک در سطح شهرها را شروع خواهد کرد. همچنین وزیر بهداشت اعلام کرده است که باتوجه به شیوع ویروس کرونا در شهر قم این وزارتخانه بسته‌ای وی‍ژه را برای ساکنان این شهر آماده کرده  که از فردا پخش خواهد شد.