به گزارش گروه اقتصاد بین‌الملل خبرگزاری فارس، نشریه آمریکایی نیوزویک طی گزارشی در این باره که ایران چگونه با کاهش قیمت نفت کنار می‌آید و چه تأثیری بر این کشور داشته است، نوشت: کاهش قیمت نفت از ماه ژوئن تاکنون تأثیر ملایمی بر اقتصاد ایران داشته اما درآمدهای پایین نفتی باعث شد حسن روحانی رئیس جمهور ایران،قیمت نفت در بودجه را کاهش و وابستگی به نفت را پایین آورد و شاید گام‌های بیشتری هم در آینده بردارد.
در ماه دسامبر روحانی بودجه سال 2015 را بر اساس میانگین قیمت نفت 72 دلار در بشکه به مجلس ارائه کرد که این قیمت نسبت به قیمت 100 دلار در بشکه سال 2014 پایین‌تر بود این در حالی است که فروش نفت بشکه‌ای زیر 50 دلار است و احتمالا از این هم پایین تر برود.
ایران قصد دارد قیمت نفت در بودجه را حتی به 40 دلار در هر بشکه کاهش دهد و روحانی با این کار می‌خواهد وابستگی کشور به نفت را از45 درصد به حدود 31.5 درصد برساند.
این در حالی است که ایران از سالها پیش از چالش‌های اقتصادی جدی به واسطه سوء مدیریت، فساد و تحریم‌های بین‌المللی رنج می‌برد. تورم اگرچه نسبت به سال گذشته نصف شده و به کمتر از 20 درصد رسیده اما همچنان بالاست.
پول رایج ایران یعنی ریال ارزش خود را نسبت به سال 2012، 50 درصد از دست داده است این در حالی است که تحریم‌های بین‌المللی هم شدیدتر شده اما ارزش ریال بعد از ریاست جمهوری روحانی در آگوست 2013 افزایش یافت.در پایان سال 2014 در بازارهای غیررسمی هر دلار 3500 تومان معامله می‌شد که این قیمت در پایان دوره احمدی‌نژاد 4 هزار تومان بود.
در اوایل ماه دسامبر ایران قیمت نان را در این کشور به آرامی افزایش داد که اصلاح یارانه‌ها می‌توانست در مسیر کمک به کنار آمدن ایران با کاهش درآمدهای نفتی باشد حتی زمانی که قیمت نفت در سالهای اخیر بالا بود تحریم‌ها آسیب جدی به اقتصاد ایران وارد کرد اما آسیب تحریم‌ها بر اقتصاد نسبت به کاهش قیمت نفت متفاوت است. درآمدهای نفتی ایران بیشتر از سوی کشورهای مشتری دایم آنها تأمین می‌شود که ایران می‌تواند از آنها جنس و کالا خریداری کند.
به مدت 2 سال درآمدهای نفتی ایران در بانک های خارجی به واسطه تحریم‌ها انباشته شد و تا ابتدای سال 2015 این رقم به ده‌ها میلیارد دلار از چین، هندوستان و سایر مشتری‌های عمده ایران رسید و کمک زیادی به اقتصاد ایران بود.
* کاهش قیمت نفت چه تأثیری بر روابط ایران با همسایگان حوزه خلیج فارس و سایر اعضای اوپک داشته است؟
روحانی در یک مصاحبه تلویزیونی اعلام کرد عربستان و آمریکا عامل کاهش قیمت نفت هستند. روحانی و بیژن نامدار زنگنه وزیر نفت ایران اعلام کردند که فروپاشی نفت یک بحث سیاسی است. آنهایی که نقشه دارند تا قیمت‌ها را کاهش دهند از تصمیم خود پشیمان خواهند شد.
اگر کاهش قیمت نفت برای ایران مشکل‌ساز است سایر کشورها مانند عربستان و کویت بیشتر از ایران آسیب می‌بینند.
دیگر مقامات مانند معاون وزیر امور خارجه ایران حسین امیرعبدالهیان به عربستان اعلام کرده است که به منظور بالا بردن قیمت تولید خود را کاهش دهد. در این راستا شکو‌ه‌های ایران برای ریاض کارساز نیست. عربستان به کاهش تولید و افزایش قیمت نفت از سوی خود و اعضای اوپک امیدواری نمی‌دهد.
عربستان بارها اعلام کرده است که می‌خواهد بازار به صورت خود تنظیم قیمت را اصلاح کند. آنها باور دارند این کار زمان می‌برد و دیگر کشورهای عضو اوپک مانند کویت و امارات متحده عربی از این استراتژی عربستان حمایت می‌کند. اخیرا وزیر انرژی امارات متحده عربی سهیل مزروعی گفته است ما نمی‌توانیم به حفظ قیمت ثابت در بازارهای بین‌المللی تأکید کنیم.
اخیرا رئیس‌جمهور ونزوئلا نیکولاس مادرو از ایران بازدید کرد و با رهبر ایران دیدار کرد.
وی در این دیدار گفت: دشمن مشترک ما از نفت به عنوان حربه سیاسی استفاده می‌کند و مشخصا آنها نقش جدی در کاهش قیمت نفت دارند.
* اقتصاد کشورهای حوزه خلیج فارس در مقایسه با اقتصاد ایران در برابر کاهش قیمت نفت
کشورهای حوزه خلیج فارس وابستگی بیشتری به درآمدهای نفتی نسبت به ایران دارند اما آنها اندوخته‌ای برای روز مبادا دارند که طی نیم قرن گذشته به دست آورده‌اند. عربستان سعودی، کویت، امارات متحده عربی و قطر با نقدینگی که دارند اقتصاد روانی ایجاد کرده‌اند بنابراین آنها تحمل بیشتری نسبت به کاهش قیمت نفت دارند. این شرایط پایین قیمت نفت برای بحرین و عمان بسیار چالش‌زا است.
از سوی دیگر برخلاف ایران کشورهای حاشیه خلیج فارس دسترسی آسانتری نسبت به منابع مالی بین و وام‌های بین‌المللی دارند. برخی تحلیلگران میانه‌رو معتقدند که فروپاشی قیمت نفت امکان کشورهای نفتی را برای سرمایه گذاری‌های نفت و گاز بیشتر خواهد کرد.
این گزارش تاکید کرده است که ایران چنین تجربه کاهش قیمت را 2 بار در سالهای 1999 و 2009 داشته است و مشکل چندانی برایش ایجاد نشده است.
انتهای پیام/
∎