واژه «روضه» از کتاب «روضت الشهدا» اثر ملاحسین واعظ کاشفی، یکی از علمای دینی معاصر سلطان حسین بایقرا از آخرین امرای سلسله تیموریان میان مردم باب شد. عمدتاً روضه‌خوانی موعظه، ذکر مصیبت و شهادت امام حسین(ع) و 72 تن از یاران باوفایش در واقعه کربلاست. واعظ کاشفی با صوتی خوش آیات قرآن و احادیث نبوی را تعریف می‌کرد و می‌خواند و به همین دلیل جزو نخستین افرادی بود که او را واعظ و روضه‌خوان نامیدند. براساس دستنوشته مورخان نخستین اجرای‌های غم‌انگیز در وصف امام حسین(ع) در کربلا با ظهور فرقه توابین و روی کارآمدن عباسیان توسط یک شاعر برگزار شد که او را نایح (نوحه گر) می‌نامیدند. در دوره آل بویه برپایی این سبک عزاداری قوت گرفت و در دوره صفویان روضه‌خوان‌ها به دو صنف تبدیل شدند. یک عده واعظ و دیته دوم روضه‌خوان بودند که وارد ذکر مصیبت می‌شدند. برای واعظان، سواد از لوازم کار بود. روضه خوانان یا ذاکران اغلب خوش صدا بودند و با لحن و بیانی شیوا شعرهای زیبایی را می‌خواندند. 
در مجالس روضه دعوت کردن از روضه‌خوان‌های خوش صدا و وعاظ درجه اول یک امتیاز ویژه برای ‌بانی آن محسوب می‌شد و چون جمعیت بیشتری در آن شرکت می‌کردند همین موضوع باعث تشویق افرادی می‌شد که ته صدایی برای خوانندگی داشتند. 
هر کدام از روضه‌خوان‌ها خوش‌صداتر بودند شهرت بیشتری پیدا می‌کردند و در نتیجه درآمد بیشتری هم کسب می‌کردند. حاجی میرزا لطف‌الله‌اصفهانی معروف به «دسته بنفشه» و حاجی تاج نیشابوری ملقب به تاج الواعظین، شیخ علی زرگر (فرزند زرگر باشی)، حاجی شیخ زین‌العابدین از جمله روضه‌خوان‌های مشهور بودند. در تهران هم حاجی «سیدحسن»، سرسلسله سادات شیرازی بود که صوتی خوش و رسا داشت. البته این صدای خوش برای خواندن شیرازی‌ها ارثیه خدادادی بود و به همین واسطه جماعتی از روضه‌خوان‌های معروف شمال تهران را تشکیل می‌دادند. 
 سید باقر جندقی و شیخ طاهر خراسانی ملقب به ضیاءالذاکرین، حاجی میرزا حبیب‌الله ‌ملقب به شمس کاشانی و سیف الذاکرین تبریز از دیگر روضه خوانان سرشناس بودند. اما در میان این نامداران تاریخ روضه‌خوانی بزرگانی هم در شهر تهران بودند که سبک و ابداعات جالبی و ماندگاری داشتند. برای مثال «شیخ عبدالحسین سردادو» که از خوانندگان منبری بود و صدایی صاف و رسا داشت و دانش‌آموخته مکتب «اقبال آذر» بود. معمولاً در ایام عزاداری‌ها منبر داشت و در بقیه ایام شغلش دلالی در بازار تهران بود. او از افراد مطلع و آشنا به ردیف‌های آوازی موسیقی بود. عبدالحسین خان در خواندن دستگاه 3 امتیاز داشت و به «بلبک» معروف بود. 
شیخ عبدالله تاج (کاظمینی) از دیگر استادان فن روضه‌خوانی در تهران بود. تاج که کارش را با شاگردی تاج نیشابوری شروع کرد ابتدا به «نیم تاج‌» و بعد از مرگ استادش به «تاج» معروف شد و از تعلیمات سید عزیزالله ملک برخوردار شد. «عبد‌الحسین صدر اصفهانی» هم جز روضه خوانان باذوق و سلیقه تهران بود که صدایی گرم و پرشور داشت و خیلی زود نامش در تهران سر زبان‌ها افتاد. او گوشه‌هایی از موسیقی را برای مردم تهران می‌خواند که جدید بود و امروز به آن سبک صدری می‌گویند.