صاحب‌خبر - نقدی به برنامه های کارشناسی فوتبال در تلویزیون چه کسی تاکتیک های زیدان و کلوپ را نقد می‌کند؟ سهراب صداقت امشب فینال لیگ قهرمانان فوتبال اروپا از شبکه سه تلویزیون ایران پخش می‌شود اما بحث این یادداشت درمورد بازی امشب و شرایط فنی تیم‌های فینالیست نیست. اشاره ما مربوط به تفاوت عملکرد و سخنان میهمان‌های برخی برنامه‌های ورزشی تلویزیون است. برنامه‌های ورزشی تلویزیون ایران «خط قرمز» به مراتب کمتری در قیاس با سایرعرصه‌ها -حتی سینما- دارند. برای مثال برنامه هفت به رغم چند بار تغییر رویکرد و تعویض مجری‌هایش، سرانجام تعطیل شد. ولی تعداد برنامه‌های ورزشی تلویزیون درشبکه‌های مختلف زیاد است که البته به جز برنامه نود بقیه مخاطبانی اندک دارند و مجری‌ها و گزارشگرهایی پراشتباه و برخی برنامه‌ها نیز همراه با حاشیه و پرحرف و حدیث. امروز به این مسائل هم نمی‌پردازیم و تحلیل محتوا و رویکرد برنامه‌های ورزشی تلویزیون ایران درشبکه‌های مختلف را به فرصتی دیگرموکول می‌کنیم‌ اما ازکسانی که میهمان‌های همیشگی و دایمی بعضی برنامه‌های ورزشی هستند باید نوشت. چرا که مربیان شاغل در لیگ فوتبال هیچ کشوری در دنیا به برنامه‌ای تلویزیونی برای تحلیل مسابقه‌های داخلی و یا قاره‌ای نمی‌روند و کسانی «کارشناس» معرفی می‌شوند که تیم ندارند و البته درگذشته مربی موفق و یا مدرس دانا و توانا بوده‌اند و صاحب تجربه و اشتهار و اعتباری فراوان هستند. چه غیرممکن و حتی خنده‌دار است که برای مثال سرمربی یا مربی تیم لوانته در یک برنامه تلویزیونی به‌عنوان کارشناس بازی اسپانیول و سوسیداد دعوت شود و یا مربی تیم برایتون درباره مسابقه وستهام و نیوکاسل صحبت کند، چه رسد که آنها به تحلیل و نقد فنی پیکار منچسترسیتی و لیورپول درلیگ قهرمانان اروپا بپردازند. بلافاصله مورد پرسش مخاطبان قرار می‌گیرند که با کدام صلاحیت و اهلیت فنی و سابقه موفقیت آمیز از تدابیر و برنامه‌های تاکتیکی بزرگترین مربیان فوتبال جهان انتقاد می‌کنند؟ و چرا از دانش و دانایی بسیا‌ر خود برای کامیابی تیم‌های شان سود نمی‌برند؟ به همین جهت کارشناس فوتبال در تمام نقاط دنیا همچون کارشناس دیگر عرصه‌ها، برخوردار از ویژگی‌های ممتاز و البته شناخته شده‌ای است‌. کسی که سال‌های زیادی در میادین مختلف با موفقیت حضور داشته و دست کم درکشورش صاحب جام و افتخار شده و یا مدیریت و تدریس در معتبرترین کلاس‌های مربیگری را عهده دار بوده است اما دربرنامه‌های ورزشی تلویزیون ایران به هیچ وجه چنین نیست و عجیب اینکه مربیان تیم‌هایی با امکانات فراوان و پول بسیار در طول حدود دو دهه تنها یک بار موفق شده‌اند و در تمام سال‌های دیگرشکست خورده‌اند و به رغم حمایت‌هایی که از آنان از همه سو شده و می‌شود، همین فصل اخیر پایین‌تر از یک تیم با سابقه سه – چهار ساله قرارگرفته‌اند. ولی نه فقط خودشان بلکه حتی دستیاران اول و دوم آنها هم در مهم‌ترین مسابقه‌های باشگاهی فو‌‌‌تبال جهان دربرنامه ورزشی شبکه سه تلویزیون ایران حضور یافته و بی‌محابا و شجاعانه از گواردیولا و زیدان و کلوپ و مورینیو انتقاد می‌کنند! ماجراهای عجیب‌تری هم وجود دارد. یک مربی حدود ده سال در فوتبال ایران مشغول کار است و فقط در یک تیم موفق بوده و همین فصل گذشته در دو تیم ناکام مانده و حتی در لیگ یک نیز نتایج ضعیفی گرفته و به تازگی مربی دیگری به جایش آمده است. او در یک بازی خانگی کارش با سرمربی تیم میهمان به درگیری لفظی و سپس پرتاب متقابل آب معدنی به سوی یکدیگر کشید . اما به رغم این رفتار و آن نتایج ضعیف درمیدان، شب بعد از آن حادثه در مسابقه خانگی از سوی مجری برنامه ورزشی شبکه سوم تلویزیون که البته عضو کمیته موسوم به انضباطی فدراسیون فوتبال ایران نیز هست، برای نقد و تحلیل فنی مسابقه‌ای درفوتبال باشگاهی اروپا دعوت شد و از برنامه‌ها و تاکتیک‌های یک مربی موفق و صاحب سبک انتقاد کرد! یا شب پس از پایان لیگ فوتبال ایران و سقوط یک تیم تهرانی، سرمربی‌اش در همین برنامه ورزشی تلویزیون حضور یافت و کلی از مربیان دو تیم اسپانیایی و ایتالیایی ایراد گرفت! عجیب‌تر از همه، دعوت تهیه کننده و مجری این برنامه خاص فوتبال خارجی، دعوت از یک مربی جوان است که تیمش در دسته دوم فوتبال ایران میان شش تیم پنجم شد و دو روز بعد ماموریت تحلیل فنی بازی بسیار حساسی در لالیگا را به عهده گرفت. از این مثال‌ها تا هر تعداد که بخواهید می‌توان بر صفحه کاغذ آورد و به همین دلیل بیش از نود درصد دوستداران فوتبال فقط در همان نود و چند دقیقه برگزاری مسابقه چشم به گیرنده‌های خود می‌دوزند‌. برای دوستداران فوتبال بسیار عجیب است که مربیان شاغل در لیگ ایران و گاه حتی دستیاران‌شان که البته اغلب آنان با تیم‌های خود در یک دهه اخیر شکست خورده و موفقیتی به دست نیاورده‌اند، چگونه و بر اساس کدام مولفه‌ها و معیارها به‌عنوان کارشناس فنی فوتبال در تلویزیون ایران بخصوص برنامه‌های ورزشی شبکه سه معرفی می‌شوند و به انتقاد از تدابیر و تاکتیک‌های بزرگترین و موفق‌ترین مربیان فوتبال اروپا و جهان می‌پردازند؟ ضرورت تغییر تهیه کننده و مجری‌ها و دعوت از کارشناسان خبره که تعدادشان کم نیست، برای اجرای برنامه‌های ویژه جام جهانی ۲۰۱۸ و تحلیل و بررسی درست و دقیق کیفیت فنی ۳۲ تیم حاضر در روسیه، از مدت‌ها قبل به مطالبه جدی دوستداران فوتبا‌ل در ایران تبدیل شده است؛ مطالبه‌ای که تلویزیون مثل بقیه مطالباتی که از آن وجود دارد، پاسخی برایش ندارد.∎​