قسمت اول

اطلاعات بسيار زياد و متناقضي در مورد سلامتي وجود دارد که گاهي واقعا همه را گيج مي‌کند! برخي مي‌گويند وزن بدن و سلامتي ارتباط کاملا مستقيم با هم دارند اما عده‌اي هم اصلا اين را قبول ندارند!

در مورد سلامت گوارش هم نظرات بسيار متنوعي وجود دارد، اما واقعيت اين است که تنها تعدادي از اين معيارها و سنجش‌ها، درست و واقعي هستند. محققان، کارشناسان و پزشکان تلاش کرده اند تا شاخص‌هاي سلامتي را جمع بندي کنند.

موهاي قوي و درخشان

همانطور که موهاي شکننده و خشک و نازک مي‌تواند علامت اين باشد که مشکلي در بدن وجود دارد (مثلا کم کاري تيروئيد، استرس يا عدم جذب مواد مغذي)، عکس اين قضيه هم صادق است: موهاي سالم هم نشانه‌اي از بدن سالم هستند.

موهاي شما نمودار سلامت عمومي‌تان هستند. موهاي خوب و سالم بستگي به توانايي بدن در رشد موهايي سالم دارد، درست مانند سلامت پوست و فوليکول‌ها. تغذيه‌ي خوب، بهترين شرايط را براي داشتن موهايي قوي و درخشان فراهم مي‌کند. تغذيه با عناصر کليدي غذايي مانند پروتئين، ويتامين‌ها و چربي‌هاي سالم، در موهاي شما انعکاس پيدا کرده و نشان مي‌دهد که بدن‌تان قادر است تمام مواد غذايي مفيد را جذب کند.

ناخن‌هاي محکم

نشانه‌ي ديگري از سلامتي شما، ناخن‌هاي‌تان هستند. اتفاق‌هاي زيادي مي‌تواند در ناخن‌ها روي بدهد که دلالت بر مشکلات سيستمي يا مشکلات پوستي دارد. درست همانطور که استرس مي‌تواند موهاي‌تان را تحت تاثير قرار بدهد، ناخن‌هاي‌تان هم فشارهاي وارد بر بدن‌تان را افشا مي‌کنند.

ناخن‌هايي با بستر صورتي که بد رنگي يا خطي در آن مشاهده نشود، شکستگي و ترک نداشته باشد و ضعيف به نظر نيايد، همگي علائمي از وضعيت خوب سلامتي هستند. تغييراتي که در ناخن روي مي‌دهد مي‌تواند بيانگر يک بيماري موضعي مانند قارچ يا علامتي از يک بيماري سيستمي مانند لوپوس يا کم خوني باشد.

دندان‌ها و لثه‌هاي سالم

سلامت دهان و دندان هم معياري براي سلامت عمومي است. دندان‌هاي محکم و سالم، لثه‌هاي صورتي که دچار التهاب نباشند، نقش مهمي در سالم بودن بدن و بهداشت مناسب دهان دارند. دهان شما هم مانند ساير قسمت‌هاي بدن‌تان مانند پوست و روده‌ها، پُر از باکتري‌هاست که البته بيشتر آنها بي‌ضرر و يا حتي مفيد هستند. دفاع طبيعي بدن و رعايت بهداشت دهان و دندان مثلا مسواک زدن روزانه و نخ دندان کشيدن، مي‌تواند باکتري‌هاي مضر را کنترل کند.

اما بدون رعايت بهداشت دهان و دندان، باکتري‌ها مي‌توانند به سطحي برسند که منجر به عفونت‌هاي دهاني بشوند، مانند پوسيدگي دندان و بيماري‌‌هاي لثه. همچنين اين احتمال وجود دارد که اين باکتري‌هاي خشن، همراه با التهاب ناشي از بيماري شديد لثه که به آن پريودونتيتيس مي‌گويند، در ابتلا به ساير بيماري‌ها مانند بيماري‌هاي قلبي و عروقي نقش داشته باشد. ضمنا اين عوارض براي زنان باردار مشکلاتي چون زايمان زودرس و وزن کم هنگام تولد را به دنبال خواهد داشت. پس يادتان نرود مرتبا نخ دندان بکشيد و به طور منظم هم به دندانپزشک مراجعه کنيد.

دور کمر متناسب

خوشبختانه شاخص توده‌ي بدني (BMI) معياري براي تعيين سلامت نيست. شاخص توده‌ي بدني، وزن بدن را نسبت به قد سنجيده و معمولا براي ارزيابي مقدار چربي اضافي بدن فرد به کار برده مي‌شود. تا چند سال پيش، شاخص توده‌ي بدني معياري بود که سالم يا ناسالم بودن فرد را مشخص مي‌کرد اما در سالهاي اخير با توجه به نتايج مطالعات انجام شده، اين معيار از اعتبار افتاد.

مثلا مطالعه‌اي که نتايج آن در نشريه‌ي بن المللي Obesity منتشر شد اعلام کرد بعد از آزمايش وضعيت سلامت قلب و عروق در ارتباط با BMI، معلوم شد نيمي از افراد دچار اضافه وزن و 29 درصد از افراد چاق از لحاظ متابوليکي سالم بودند. ضمنا بيش از 30 درصد از افراد با وزن ايده‌ آل، از نظر متابوليکي و قلبي مشکلاتي داشتند.امروزه پزشکان بيشتر به اندازه‌ي دور کمر به عنوان شاخصي از سلامتي تکيه مي‌کنند. بنا بر پژوهش‌هاي اخير، تجمع چربي در ناحيه‌ي شکم، ريسک فاکتور بزرگ‌تري از صرفا اضافه وزن داشتن طبق استانداردهاي BMI است. مطالعه‌اي که در سال 2008 انجام شد نشان داد حتي در ميان آنهايي که چاق يا دچار اضافه وزن تلقي نمي‌شدند، دورِ کمرِ بيشتر، مرتبط با احتمال بيشتر مرگ زودرس بوده است. به گفته‌ي محققان دليلش مي‌تواند اين باشد که چربي جمع شده در ناحيه‌ي کمر و شکم، نسبت به چربي زير پوست، از لحاظ متابوليکي فعال‌تر بوده، بنابراين هورمون‌ها و سلول‌هايي توليد مي‌کند که بر بيوشيمي بدن تاثير مي‌گذارد. حتي در افرادي که BMI نرمال دارند، داشتن دور کمر زياد به اين معني است که بيشتر در معرض بيماري‌ها هستند.

خواب کافي

همه‌ي ما مي‌دانيم خواب کافي نداشتن چه عواقبي دارد. کمبود خواب، شما را در معرض بيماري‌هاي زيادي چون ديابت، افزايش وزن و بيماري قلبي قرار داده و حتي طول عمرتان را کوتاه مي‌کند. داشتن خواب کافي و با کيفيت شبانه، براي عمر طولاني و سالم ضروري است. پژوهش‌هاي زيادي ثابت کرده است که خواب، نقش اساسي در عملکرد سيستم ايمني، متابوليسم، حافظه، يادگيري و ساير عملکردهاي حياتي دارد.يک تئوري که طرفداران زيادي دارد اين است که خواب، پروسه‌اي احيا کننده است که به بدن اجازه مي‌دهد خودش را ترميم و بازيابي کند. بسياري از عملکردهاي احياگر در بدن مانند رشد عضلات، ترميم بافت، توليد پروتئين و ترشح هورمون رشد، اساسا و در برخي موارد فقط هنگام خواب روي مي‌دهند. بنابراين خواب کافي و احساس طراوت و انرژي داشتن بعد از بيدار شدن از خواب، نشانه‌اي از سلامتي است.

منبع : دکتر سلام

ادامه دارد...