در همین حال فعالان آمریکایی قصد دارند از امروز دوشنبه راهپیمایی دهروزهای را با هدف محکومیت برتریطلبی نژادی و درخواست برای برکناری دونالد ترامپ از ریاست جمهوری آغاز کنند. این راهپیمایی از شارلوتزویل در ایالت ویرجینیا شروع میشود و روز چهارشنبه هفته آینده (15 شهریور) در شهر واشنگتن به پایان میرسد.
در تارنمای سازمان دهندگان این راهپیمایی آمده است: زمان مقابله با برتریطلبی سفیدپوستان در دولت و تاریخ ما فرارسیده است. ما میخواهیم رئیسجمهور ترامپ به دلیل همراهی این ایدئولوژی برکنار شود و خواهان دستورکاری هستیم که ضربه وارد شده بر کشور و مردم جبران شود و این یک نافرمانی مدنی است.
ترامپ، فردی که به تنفر نژادی دامن میزند
چندی پیش خشونتها در شارلوتزویل آغاز شد. در جریان تظاهراتی که علیه نژادپرستی برگزار شد فردی که ظاهرا با ملیگرایان سفیدپوست ارتباط داشت با خودرو به میان معترضان رفت. در این حمله یک زن 32 ساله کشته و 19 نفر دیگر زخمی شدند.
هنگامی که ترامپ گفت «طرفهای زیادی» در این خشونت دست داشتند، تنشها شدت گرفت. او نژادپرستان را بصراحت محکوم نکرد. گرچه او پس از آنکه متوجه اشتباه فاحش خود شد سعی در لاپوشانی این اشتباه مهلک داشت و در سخنرانی دیگری اعلام کرد به هیچ وجه از واژه «طرفهای زیادی» استفاده نکرده اما فیلم ضبطشده بخوبی دروغ بودن ادعای وی را روشن میکرد.
به دنبال آن، معترضان علیه برتریطلبی سفیدپوستان دست به تظاهرات زدند و در برخی نواحی از جمله در «دورهام» کارولینای جنوبی یک مجسمه دوران بردهداری در آمریکا را سرنگون کردند. شهرهای دیگری نیز دست به اقدام مشابه زدند یا سعی کردند این مجسمهها را بپوشانند.
درخواست استیضاح آقای رئیس
در حالی که برخی از کارشناسان و تحلیلگران مسائل داخلی آمریکا نسبت به استیضاح ترامپ هشدار میدهند و بر این باورند که این اقدام میتواند تنفر و تنشهای نژادی از سوی طرفداران او را در داخل افزایش دهد، اما برخی دیگر بر این باورند که استیضاح رئیسجمهور میتواند بهترین راه برای آرامش کشور از التهابات ناشی از اظهارات نسنجیده وی باشد.
نتایج یک نظرسنجی مشترک ماهانه از سوی مرکز مطالعات سیاسی دانشگاه هاروارد و شرکت تحقیقات بازاری جهانی «هریس» نشان میدهد که 43درصد آمریکاییها استیضاح را بهترین واکنش در قبال اقدامات رئیسجمهور کشورشان میدانند.
وب سایت مجله معتبر نیوزویک در گزارش خود بر اساس این نظرسنجی مینویسد: 42 درصد معتقد بودند که به هیچ اقدامی نیاز نیست و 12 درصد بیان کردند باید از سوی کنگره بشدت محکوم شود.
در بحبوحه تحقیقات متعدد درباره تبانی احتمالی تیم ترامپ با روسیه در انتخابات ریاست جمهوری سال 2016، اخراج تعدادی از مقامهای عالیرتبه دولتی آمریکا و اظهارات اخیر ترامپ در واکنش به خشونتهای تبعیضآمیز در شهر شارلوتزویل ایالت ویرجینیا، موضوع برکناری ترامپ قوت گرفته است و برخی سیاستمداران آمریکایی چنین فرآیندی را آغاز یا قصد خود را برای انجام چنین کاری ابراز کردهاند. اما بسیاری از حامیان و منتقدان ترامپ درباره عواقب چنین اقدامی برای کشور هشدار دادهاند.
قانونیترین شیوه برای برکناری رئیسجمهور
طبق قانون اساسی آمریکا، مهمترین روش قانونی برای زیرسوال بردن یا برکناری رئیسجمهور این کشور استیضاح است. این روند از کنگره آغاز میشود و سپس با برگزاری جلسهای مانند دادگاه در سنا برای بررسی اتهامهای رئیسجمهور نتیجه آن مشخص میشود. اکنون انواع اتهامها همچون نداشتن کفایت سیاسی، ارتباط با روسیه و تحریک و حمایت نژادپرستان علیه ترامپ مطرح شده که موجب طرح موضوع برکناری وی گردیده است.
قانونگذاران این کشور به دنبال استفاده از تبصره 25 قانون اساسی به عنوان راه دیگری برای برکنار کردن رئیسجمهور هستند که در این صورت از روند طولانی استیضاح وی، جلوگیری خواهد شد. «زو لوفگرن» نماینده دموکرات کنگره از کالیفرنیا، بتازگی لایحهای را به «مایک پنس» معاون رئیسجمهور و مدیریت کاخ سفید ابلاغ کرد و خواستار استعفای ترامپ شد. تبصره 25 در سال 1967 به قانون اساسی اضافه شده و از آن تاریخ شش بار مورد استفاده قرار گرفته است. به موجب این تبصره از معاون رئیسجمهور و هشت عضو دولت آمریکا خواسته میشود رئیسجمهور را در صورتی که از انجام وظایف قانونی ناتوان باشد، از ریاست کاخ سفید برکنار کنند. این تبصره وقتی که رئیسجمهور تحت عمل جراحی قرار میگیرد، استفاده میشود. این قاعده سه بار وقتی رونالد ریگان و جورج بوش پدر مورد عکسبرداری روده بزرگ قرار گرفتند، استفاده شده است.
این تبصره سه بار هم در دوره ریچارد نیکسون استفاده شده است: یک بار در 27 نوامبر 1973 که جرالد فورد معاون رئیسجمهور وقت، تصدی امور را به عهده گرفت تا از جانشین شدن فرمانده کل ارتش آمریکا که جمهوریخواه بود، جلوگیری کند.