به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، جواد علایی مقدم - سرپرست هیأت باستان شناسی با اشاره به اینکه در این بررسی که شامل شهرستان اراک و بخش‌هایی از شهرستان آشتیان در استان مرکزی بود بیش از 500 اثر شناسایی و ثبت شد، اظهارداشت:  برخی از آنها جزو شاخص ترین آثار استان و فلات مرکزی محسوب می‌شوند که متاسفانه تاکنون و در بررسی‌های پیشین مورد شناسایی و مطالعه قرار نگرفته بودند.

وی افزود: گروه باستان شناس در این بررسی با تنوع بالای آثار شناسایی شده شامل تپه‌ها، محوطه‌های گسترده، سنگ نگاره‌ها فراوان و متنوع و کتیبه‌های متعدد اسلامی، آتشکده، چهارتاقی، میل‌ها، بازار، کاروانسرا، قلعه، تپه قلعه، مساجد، تکایا، آب انبار، حمام، قنات‌های چند صد ساله، چاه‌ها و کانال‌های آب چند صد ساله، زاغه‌ها و دست کندها، منازل تاریخی، غار مسکونی، برج‌های آتش، معادن تاریخی، مقابر، امامزادگان، قبرستان‌های تاریخی و اسلامی و ... مواجه بود.

این باستان شناس اظهار داشت: محوطه‌های شناسایی شده در این بررسی محدوده زمانی هفت هزار ساله از دوران مس سنگی تا دوران قاجاریه را در بر می‌گیرند که البته احتمال شناسایی دوره‌های کهن تر (مربوط به نوسنگی) با حفاری در برخی از محوطه‌های بزرگ پیش از تاریخ منطقه بسیار بالا است.

علایی مقدم گفت: از جمله دستاوردهای قابل توجه در این بررسی، شناسایی محوطه‌های باستانی گسترده با وسعت بیش از 100 هکتار متعلق به اواخر ساسانی و دوران اسلامی، محوطه‌های چند ده هکتاری از دوران اشکانی، چندین محوطه شاخص از دوران پیش از تاریخ و قبرستان‌هایی با قدمت بیش از 2 الی 5 هزار سال است.

سرپرست هیأت باستان شناسی افزود: همچنین در این بررسی چندین قطعه از لوحه‌های سفالی تدفینی با نقوش گوزن، بز و درخت در محوطه‌های گورستانی دوران اشکانی بدست آمده که از منحصر به فردترین آثار یافت شده منطقه محسوب می‌شود.

وی گفت: دشت اراک و حوضه آبریز دریاچه میقان در واقع بخشی از دشت پهناور و تاریخی فراهان است که بخش شمالی آن در سال 1391 توسط همین تیم مورد بررسی جامع قرار گرفت و با پایان این دوره از بررسی‌ها، در مجموع بیش از 750 اثر تاریخی قابل ثبت و مطالعه شناسایی شد.

این باستان شناس اظهار داشت: علاوه بر این تعداد، با توجه به برخی گزارشات و همچنین شواهد اندک برجای مانده بیش از 200 مکان دیگر که دارای شواهدی تاریخی تخریب شده بود نیز مورد مطالعه قرار گرفت تا اطلاعات آن در زمینه پژوهش‌های بررسی الگوهای استقراری منطقه در ادوار مختلف و همچنین آسیب شناسی و بررسی روند و عوامل تخریب آثار این دشت مورد استفاده قرار گیرد.

وی افزود: دشت پهناور و تاریخی فراهان از جمله دشت‌های مهم و آباد فلات مرکزی است که با توجه به کمیت و کیفیت بالای محوطه‌های باستانی در آن، همجواری با منطقه زاگرس و وجود پدیده‌های طبیعی چون دریاچه میقان، اهمیت بسیار بالایی در مطالعات باستان شناسی فلات مرکزی ایران و ارتباطات آن با مناطق زاگرس دارد.

پروژه بررسی باستان شناختی دشت اراک و حوضه آبریز دریاچه میقان با مجوز ریاست پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری انجام گرفت.