درحالی که سن بازیکنان ملی درکشورهای جهان رفته رفته پایین‌تر می‌رود و بازیکنان 19ساله و کمتر ازآن 40-30 بازی ملی دارند، در فوتبال ایران هنوز به بازیکن 25 ساله می‌گویند جوان. در اروپا و کشورهای پیشرفته به لحاظ فوتبالی، میانگین سنی تیم‌ها پایین و پایین‌تر می‌رود ولی در ایران همچنان ستاره‌ها بازیکنان بالای 30 سال هستند. در فصلی که تمام شد چند ستاره در لیگ برتر دیده شدند؟ چند بازیکن توانستند عملکردی فراتر از دیگر بازیکنان داشته باشند؟ آیا تعدادشان از انگشتان دست بالاتر می‌رود؟
تک ستاره
در دهه 70 آنقدر ستاره در فوتبال ایران بود که باشگاه‌ها برای خرید بازیکن باید غربال می‌کردند. استقلال و پرسپولیس به عنوان دو باشگاه محبوب و پرطرفدار با آپشن‌های زیادی مواجه بودند. بعضی فوتبالیست‌ها حاضر بودند بدون دریافت یک ریال پیراهن این دو باشگاه را به تن کنند. پایان رافت، مهاجم اسبق پرسپولیس در خاطراتش می‌گوید: «روز اول علی پروین یک لباس تیم را به من داد و گفت بیا این فعلا 10میلیون تومان.»یعنی لباس تیم‌ها ارزش داشت.بازیکنان ستاره هم بی‌هیچ چون و چرایی عاشقانه می‌خواستند پیراهن تیم محبوب‌شان را به تن کنند چون می‌دانستند اگر رد کنند، بازیکن دیگری در صف هست که سریعا جای‌شان را می‌گیرد. این بود که خیلی از باشگاه‌ها به راحتی استعدادها را جذب می‌کردندوحداقل بابت آینده نگران نبودند.وضعیت آن روزها را کنار این روزها بگذارید. ستاره نقل و انتقالات لیگ برتر ایران، آقایی‌پور مهاجم تیم استقلال خوزستان است که کلا یک فصل خوب در لیگ‌برتر داشته است. بعضی بازیکنان نامی در تلاشند تا به خارج از ایران بروند چون می‌گویند ممکن است پول بیشتری دریافت کنند. بعضی بازیکنان که اسم و رسمی در کرده‌اند ترجیح می‌دهند پیراهن تیم محبوب خودشان را بپوشند اما به شرط قرارداد خوب. بعضی دیگر هم ترجیح می‌دهند برای دستمزد بیشتر راهی باشگاه دیگری شوند. به طور مثال این اتفاق برای مهدی ترابی و دانیال اسماعیلی‌فر رخ داده است.
هایجک در هایجک برای جذب آقایی‌پور
باشگاه استقلال یکی از نخستین تیم‌هایی بود که با جواد آقایی‌پور وارد مذاکره شد و تلاش کرد تا او را جذب کند ولی این مهاجم 24 ساله به آبی‌های پایتخت اعلام کرد برنامه‌ای برای ماندن در فوتبال ایران ندارد و قصد دارد ابتدا پیشنهادهای خارجی خود را بررسی کند. ستاره جوان لیگ‌برتر در ادامه با باشگاه اورنبورگ روسیه به توافق رسید و آماده بود تا برای حضور در تست‌های پزشکی راهی این کشور شود ولی باشگاه استقلال در اقدامی ناگهانی مبلغ پیشنهاد خود را بالا برد تا آقایی‌پور پای پرواز از رفتن به روسیه منصرف شده و به میز مذاکره با استقلال برگردد.در شرایطی که به نظر می‌رسید کار حضور آقایی‌پور در استقلال تمام شده و این باشگاه او را از تیم روسی هایجک کرده، تیم سپاهان هم وارد عمل شد و با پیشنهادی سنگین توافق این مهاجم با استقلال را به‌هم زد. با توجه به رقم پیشنهادی سپاهان حالا این تیم دست بالا را در جذب آقایی‌پور دارد و ممکن است او را از استقلال هایجک کند. در این بین حتی باشگاه پرسپولیس هم پیشنهادهایی برای جذب این ستاره به استقلال خوزستان داده بود ولی با توجه به وضعیت مذاکرات در حال حاضر سپاهان و استقلال شانس بیشتری برای امضای قراردادبا آقایی‌پور دارند.نابودی یعنی این. یعنی بازیکن استقلال خوزستان حالا مشتری نزدیک به100میلیاردتومانی در بازار ایران دارد! فوتبال ایران آنقدر بی ستاره شده که مهاجمی جوان بدون اینکه حتی چند اردوی تیم ملی را تجربه کرده باشد، با چنین رقمی مواجه می شودوهیچ بعید نیست این پول کلان، زندگی حرفه ای‌اش را تحت تاثیر قرار دهد.
فوتبال در سراشیبی
نقل و انتقالات ایران بیش از هر زمان دیگری خالی از بازیکن است چون خبری از تولید بازیکن نیست. با اینکه باشگاه‌هایی چون فولاد و سپاهان هنوز در کار بازیکن‌سازی هستند اما به نظر می‌رسد نسل فوتبالی در حال پسرفت است. باشگاه پرسپولیس در سال‌های گذشته تلاش کرده تا از امیدهای خود بازیکن بسازد که از قضا تا حدودی هم موفق بوده است ولی باشگاه استقلال که روزی روزگاری پیروز قربانی، مجتبی جباری،خسرو حیدری،امیرحسین صادقی و...را درآکادمی خود می‌ساخت تبدیل به یک مصرف‌کننده صرف شده است. معلوم نیست در آکادمی بعضی باشگاه‌ها چه می‌گذرد. خیلی از بازیکنان که در رده نوجوانان و جوانان ایران بازی می‌کنند هدر می‌روند. بازیکنان امید هم معمولا در لیست تیم‌های بزرگسال هستند و دعوت می‌شوند و بعضی از آنها هم محکوم به نابودی هستند. کارشناسان با علم به این مسائل می‌گویند بی‌دلیل نیست که نسل فوتبالی ایران به قهقرا رفته است. سیروس دین‌محمدی، مربی و کارشناس فوتبال می‌گوید: «تمام شد آن دهه 60 و70که فوتبال ایران پر از استعداد بود. آنموقع پول نبود. همه با عشق فوتبال بازی می‌کردند. الان فوتبال شده پول. همه دنبال درآمد هستند. متاسفانه سطح فوتبال ما هم پایین و پایین‌تر آمده. به همین دلیل می‌بینیم کیفیت لیگ بالا نیست.»حمید درخشان، سرمربی سابق پرسپولیس هم چنین اعتقادی دارد: «واقعا این سوال مهمی است که چرا در نقل و انتقالات بازیکنانی تاپ نداریم. باید خیلی به جوابش فکر کنیم وشک نکنید جوابش می‌تواند باعث پیشرفت شود. ببینیم کشورهای شرق آسیا یا همین کشورهای عربی چطور برای بازیکن‌سازی هزینه می‌کنند و بهترین مربیان را برای رشد استعدادها به خدمت می‌گیرند. الان کدام باشگاه ما این کار را می‌کند؟ باید پذیرفت که فوتبال ما رو به نابودی است.» اصغر مدیر روستا، بازیکن اسبق تیم‌ملی هم چنین نظری دارد: «شما کیفیت لیگ و بازیکنان را ببینید. هرسال پایین‌ترمی‌آید.من هم معتقدم فوتبال‌مان دارد نابود می‌شود. کدام استعداد چشم شما را گرفته؟ استعدادهای امروز را بگذارید کنار استعدادهای گذشته. اصلا قابل قیاس نیستند.»
سقف بودجه باز هم نادیده گرفته می‌شود؟
در روزهای اخیر ارقامی در حدود 20 تا 30 میلیارد برای رضایتنامه جواد آقایی‌پور شنیده شده و گفته می‌شود خود این بازیکن هم دستمزدی 30 میلیاردی طلب کرده است. مبالغی که باعث می‌شود تیم‌های خواهان این ستاره مجبور باشند رقمی در حدود 60 میلیارد برای در اختیار گرفتن او پرداخت کنند. در این شرایط پرسش اصلی و بزرگ این است که با وجود سقف بودجه حدود 400 میلیاردی، آیا تیم‌ها می‌توانند برای خرید یک بازیکن چنین ریخت‌وپاش کنند؟ به نظر می‌رسد باشگاه‌های لیگ برتر مانند فصل گذشته قصد دارند قانون سقف بودجه را دور بزنند و با توجه به مماشات فدراسیون با تیم‌های متخلف در فصل قبل، احتمالا نگرانی خاصی هم از این بابت ندارند.
تک ستاره
در دهه 70 آنقدر ستاره در فوتبال ایران بود که باشگاه‌ها برای خرید بازیکن باید غربال می‌کردند. استقلال و پرسپولیس به عنوان دو باشگاه محبوب و پرطرفدار با آپشن‌های زیادی مواجه بودند. بعضی فوتبالیست‌ها حاضر بودند بدون دریافت یک ریال پیراهن این دو باشگاه را به تن کنند. پایان رافت، مهاجم اسبق پرسپولیس در خاطراتش می‌گوید: «روز اول علی پروین یک لباس تیم را به من داد و گفت بیا این فعلا 10میلیون تومان.»یعنی لباس تیم‌ها ارزش داشت.بازیکنان ستاره هم بی‌هیچ چون و چرایی عاشقانه می‌خواستند پیراهن تیم محبوب‌شان را به تن کنند چون می‌دانستند اگر رد کنند، بازیکن دیگری در صف هست که سریعا جای‌شان را می‌گیرد. این بود که خیلی از باشگاه‌ها به راحتی استعدادها را جذب می‌کردندوحداقل بابت آینده نگران نبودند.وضعیت آن روزها را کنار این روزها بگذارید. ستاره نقل و انتقالات لیگ برتر ایران، آقایی‌پور مهاجم تیم استقلال خوزستان است که کلا یک فصل خوب در لیگ‌برتر داشته است. بعضی بازیکنان نامی در تلاشند تا به خارج از ایران بروند چون می‌گویند ممکن است پول بیشتری دریافت کنند. بعضی بازیکنان که اسم و رسمی در کرده‌اند ترجیح می‌دهند پیراهن تیم محبوب خودشان را بپوشند اما به شرط قرارداد خوب. بعضی دیگر هم ترجیح می‌دهند برای دستمزد بیشتر راهی باشگاه دیگری شوند. به طور مثال این اتفاق برای مهدی ترابی و دانیال اسماعیلی‌فر رخ داده است.
هایجک در هایجک برای جذب آقایی‌پور
باشگاه استقلال یکی از نخستین تیم‌هایی بود که با جواد آقایی‌پور وارد مذاکره شد و تلاش کرد تا او را جذب کند ولی این مهاجم 24 ساله به آبی‌های پایتخت اعلام کرد برنامه‌ای برای ماندن در فوتبال ایران ندارد و قصد دارد ابتدا پیشنهادهای خارجی خود را بررسی کند. ستاره جوان لیگ‌برتر در ادامه با باشگاه اورنبورگ روسیه به توافق رسید و آماده بود تا برای حضور در تست‌های پزشکی راهی این کشور شود ولی باشگاه استقلال در اقدامی ناگهانی مبلغ پیشنهاد خود را بالا برد تا آقایی‌پور پای پرواز از رفتن به روسیه منصرف شده و به میز مذاکره با استقلال برگردد.در شرایطی که به نظر می‌رسید کار حضور آقایی‌پور در استقلال تمام شده و این باشگاه او را از تیم روسی هایجک کرده، تیم سپاهان هم وارد عمل شد و با پیشنهادی سنگین توافق این مهاجم با استقلال را به‌هم زد. با توجه به رقم پیشنهادی سپاهان حالا این تیم دست بالا را در جذب آقایی‌پور دارد و ممکن است او را از استقلال هایجک کند. در این بین حتی باشگاه پرسپولیس هم پیشنهادهایی برای جذب این ستاره به استقلال خوزستان داده بود ولی با توجه به وضعیت مذاکرات در حال حاضر سپاهان و استقلال شانس بیشتری برای امضای قراردادبا آقایی‌پور دارند.نابودی یعنی این. یعنی بازیکن استقلال خوزستان حالا مشتری نزدیک به100میلیاردتومانی در بازار ایران دارد! فوتبال ایران آنقدر بی ستاره شده که مهاجمی جوان بدون اینکه حتی چند اردوی تیم ملی را تجربه کرده باشد، با چنین رقمی مواجه می شودوهیچ بعید نیست این پول کلان، زندگی حرفه ای‌اش را تحت تاثیر قرار دهد.
فوتبال در سراشیبی
نقل و انتقالات ایران بیش از هر زمان دیگری خالی از بازیکن است چون خبری از تولید بازیکن نیست. با اینکه باشگاه‌هایی چون فولاد و سپاهان هنوز در کار بازیکن‌سازی هستند اما به نظر می‌رسد نسل فوتبالی در حال پسرفت است. باشگاه پرسپولیس در سال‌های گذشته تلاش کرده تا از امیدهای خود بازیکن بسازد که از قضا تا حدودی هم موفق بوده است ولی باشگاه استقلال که روزی روزگاری پیروز قربانی، مجتبی جباری،خسرو حیدری،امیرحسین صادقی و...را درآکادمی خود می‌ساخت تبدیل به یک مصرف‌کننده صرف شده است. معلوم نیست در آکادمی بعضی باشگاه‌ها چه می‌گذرد. خیلی از بازیکنان که در رده نوجوانان و جوانان ایران بازی می‌کنند هدر می‌روند. بازیکنان امید هم معمولا در لیست تیم‌های بزرگسال هستند و دعوت می‌شوند و بعضی از آنها هم محکوم به نابودی هستند. کارشناسان با علم به این مسائل می‌گویند بی‌دلیل نیست که نسل فوتبالی ایران به قهقرا رفته است. سیروس دین‌محمدی، مربی و کارشناس فوتبال می‌گوید: «تمام شد آن دهه 60 و70که فوتبال ایران پر از استعداد بود. آنموقع پول نبود. همه با عشق فوتبال بازی می‌کردند. الان فوتبال شده پول. همه دنبال درآمد هستند. متاسفانه سطح فوتبال ما هم پایین و پایین‌تر آمده. به همین دلیل می‌بینیم کیفیت لیگ بالا نیست.»حمید درخشان، سرمربی سابق پرسپولیس هم چنین اعتقادی دارد: «واقعا این سوال مهمی است که چرا در نقل و انتقالات بازیکنانی تاپ نداریم. باید خیلی به جوابش فکر کنیم وشک نکنید جوابش می‌تواند باعث پیشرفت شود. ببینیم کشورهای شرق آسیا یا همین کشورهای عربی چطور برای بازیکن‌سازی هزینه می‌کنند و بهترین مربیان را برای رشد استعدادها به خدمت می‌گیرند. الان کدام باشگاه ما این کار را می‌کند؟ باید پذیرفت که فوتبال ما رو به نابودی است.» اصغر مدیر روستا، بازیکن اسبق تیم‌ملی هم چنین نظری دارد: «شما کیفیت لیگ و بازیکنان را ببینید. هرسال پایین‌ترمی‌آید.من هم معتقدم فوتبال‌مان دارد نابود می‌شود. کدام استعداد چشم شما را گرفته؟ استعدادهای امروز را بگذارید کنار استعدادهای گذشته. اصلا قابل قیاس نیستند.»
سقف بودجه باز هم نادیده گرفته می‌شود؟
در روزهای اخیر ارقامی در حدود 20 تا 30 میلیارد برای رضایتنامه جواد آقایی‌پور شنیده شده و گفته می‌شود خود این بازیکن هم دستمزدی 30 میلیاردی طلب کرده است. مبالغی که باعث می‌شود تیم‌های خواهان این ستاره مجبور باشند رقمی در حدود 60 میلیارد برای در اختیار گرفتن او پرداخت کنند. در این شرایط پرسش اصلی و بزرگ این است که با وجود سقف بودجه حدود 400 میلیاردی، آیا تیم‌ها می‌توانند برای خرید یک بازیکن چنین ریخت‌وپاش کنند؟ به نظر می‌رسد باشگاه‌های لیگ برتر مانند فصل گذشته قصد دارند قانون سقف بودجه را دور بزنند و با توجه به مماشات فدراسیون با تیم‌های متخلف در فصل قبل، احتمالا نگرانی خاصی هم از این بابت ندارند.
نظر شما