شهروند| خبر درست بود. کارشناسان سازمان هواشناسی هفته گذشته گفته بودند که تهرانی‌ها شنبه و یکشنبه را سخت نفس می‌کشند و حالا شنبه و یکشنبه آلودگی تهران از راه رسیده است؛ آن‌قدر آلوده که باعث شد اورژانس‌ها به حالت آماده‌باش دربیایند و نخستین جلسه امسالِ کمیته هماهنگی مواقع اضطرار آلودگی هوای تهران تشکیل و تصمیمات جدیدی برای این روزها و البته شبیه روزهای آلوده سال‌های قبل پایتخت در آن
 گرفته شود.
یکی از تصمیمات دیروز جلسه کمیته هماهنگی مواقع اضطرار آلودگی هوای تهران، خبر داغ دیروز بود: تعطیلی 2روزه همه مدارس تهران و شهرری؛ موضوعی که البته جزییاتش به عهده وزارت آموزش‌وپرورش گذاشته شد و با وجود اعلام خبر 2روز تعطیلی مدارس تهران از زبان سخنگوی آموزش‌وپرورش تهران، مسئولان وزارت آموزش‌وپرورش، سازمان  بهزیستی و استانداری تهران اعلام کردند که فعلا روز یکشنبه همه مقاطع مدارس، پیش‌دبستانی و مهدهای کودک شهرهای تهران، ری و اسلامشهر تعطیل‌اند و تصمیم‌گیری درباره تعطیلی مدارس و مهدکودک‌ها در روز دوشنبه با توجه به شرایط هوا انجام خواهد شد. «حسن کریمی»، معاون عمرانی استاندار تهران دیروز با اعلام این‌که تمامی مقاطع مدارس شهر تهران، ری و اسلامشهر تنها روز یکشنبه تعطیل‌اند، گفت: درباره تعطیلی روز دوشنبه مدارس هم با بررسی شرایط جوی روز یکشنبه تصمیم‌گیری خواهد شد و به هیچ عنوان ادارات، بانک‌ها و دستگاه‌های دولتی فردا تعطیل نخواهند بود.
بعد از آن مدیر روابط ‌عمومی آموزش‌وپرورش شهرستان‌های استان تهران گفت که مدارس نواحی یک و دو ری، کهریزک، فشافویه، اسلامشهر و چهاردانگه در روز یکشنبه و به دلیل آلودگی هوا تعطیل است. از طرف دیگر دیروز مدیرکل مدیریت بحران استانداری البرز از تعطیلی تمام مقاطع تحصیلی استان به جز شهرستان‌های اشتهارد و طالقان به دلیل آلودگی هوا در روزهای یکشنبه و دوشنبه خبر داد.
«مهدی مهرور» در ادامه گفت که شروع به کار تمامی اداره‌های استانی به جز شهرستان‌های اشتهارد و طالقان در این 2روز با دوساعت تأخیر خواهد بود: «ساعت اداری دستگاه‌های اجرایی نیز طی 2روز مذکور با دوساعت تأخیر، 9 صبح، آغاز و 14:30 پایان خواهد یافت. در این 2روز باید تمامی مراکز اورژانس و درمانی استان در آماده‌باش بوده و طرح زوج و فرد خودروها نیز در محدوده خدمات شهری شهر کرج از ساعت 30/15 تا 21 شب اعمال می‌شود.»  جلسه دیروز کمیته هماهنگی مواقع اضطرار آلودگی هوای تهران تصمیمات دیگری هم داشت؛ مثلا تعطیلی کارخانه‌های شن و ماسه اطراف تهران تا پایان هفته، محدودیت‌های ترافیکی در سطح شهر تهران، توقف فروش مجوز طرح ترافیک روزانه و آمادگی لازم اورژانس و دانشگاه‌های علوم پزشکی. در این جلسه به مردم هم توصیه شده است که در این 2روز حداقل عبورومرور در سطح شهر تهران را داشته باشند و تنها در موارد ضروری در سطح شهر تردد کنند.
آلوده‌ترین و پاک‌ترین مناطق پایتخت
 تداوم آلودگی هوا تا پایان هفته
«تجمع آلاینده‌های ناشی از بروز پدیده وارونگی دما، بالا رفتن رطوبت هوا و پایداربودن وضع هوا و وجود نداشتن بارندگی در چند روز اخیر»؛ اینها دلایل آلودگی شدید هوای تهران در این روزهاست. به‌طوری که روز گذشته میانگین شاخص، عدد 142 را برای آلاینده‌های شهر تهران نشان می‌داد و طبق پیش‌بینی‌ها، غلظت آلاینده‌ها همچنان ادامه دارد و در روزهای آینده افزایش هم خواهد داشت.
از طرف دیگر دیروز مدیر واحد پایش و پیش‌بینی شرکت کنترل کیفیت هوا آلوده‌ترین و پاک‌ترین نقاط شهر تهران را اعلام کرد. «مریم نادری»، مدیر واحد پایش و پیش‌بینی شرکت کنترل کیفیت هوا درباره آلوده‌ترین و پاک‌ترین مناطق تهران به «خبرآنلاین» گفت: «طبق آنچه ایستگاه‌های ترافیکی شرکت کنترل کیفیت هوا نشان می‌دهند، روز شنبه ایستگاه شهرری، دانشگاه شریف و تهرانسر آلوده‌ترین مناطق شهر تهران بوده‌اند. همچنین ایستگاه‌های شادآباد در منطقه 11 و منطقه گلبرگ اعداد کمتری از آلاینده‌ها را به خود اختصاص داده‌اند.»
به گفته این مقام مسئول در شرکت کنترل کیفیت هوا نسبت به روز جمعه بر میزان غلظت آلاینده‌های ازن و دی‌اکسیدگوگرد اضافه شده و از میزان غلظت آلاینده‌های منواکسیدکربن، ذرات معلق کمتر از 10میکرون و ذرات معلق کمتر از 2ونیم میکرون کم شده است. درحال حاضر میانگین غلظت آلاینده ذرات معلق کمتر از 2ونیم میکرون بالاتر از حد مجاز بوده و شاخص کیفیت هوا هم‌اکنون به لحاظ آلاینده ذرات معلق کمتر از 2ونیم میکرون در شرایط ناسالم برای گروه‌های حساس است.
اهمیت صنعت خودرو، بیشتر از جان مردم
موضوع آلودگی هوای تهران دیروز آن‌قدر جدی بود که داد تعداد زیادی از مسئولان دراین‌باره باز هم در می‌آید. معاون حمل‌ونقل شهردار تهران یکی از مسئولانی بود که دیروز گلایه‌هایش را از وضع بد هوای تهران مطرح کرد. «جعفر تشکری‌هاشمی» دراین‌باره به ایسنا گفت که دولت‌ها در 10‌سال اخیر اراده‌ای برای توسعه حمل‌ونقل عمومی نداشتند: «بارها و بارها اعلام کرده‌ایم که آلودگی هوا، مهم‌ترین چالش تهران است که اگر تداوم پیدا کند، به یک فاجعه ملی بدل می‌شود. بیشترین آلایندگی پایتخت مربوط به منابع متحرک است که در این میان خودرو و موتورسیکلت‌های فرسوده بیشترین آلودگی را تولید می‌کنند.»
او با بیان این‌که باید مشخص شود مسئولیت کاهش آلودگی هوای پایتخت برعهده چه کسی است، گفت: باید مشخص شود که چه کسی و یا کسانی تهران را به این حال و روز انداخته‌اند. چرا مردم پایتخت باید سالانه صدها گرم ذرات آلاینده را استنشاق کنند؟ چرا باید میزان مرگ‌ومیر و متوفیان بهشت‌زهرا در روزهای آلاینده حدود 20‌درصد افزایش داشته باشد و از حدود 150 نفر به 180نفر برسد.»
تشکری‌هاشمی با بیان این‌که چرا باید عزت و کرامت مردم تهران برای سوارشدن به واگن مترو و اتوبوس شلوغ بی‌آرتی شکسته شود، ادامه داد: «دولت 2750‌میلیارد تومان وام برای خودروهای سواری پرداخت کرده است که با آن می‌توانستیم حداقل 2750 اتوبوس دو کابین وارد ناوگان اتوبوسرانی کنیم و حداقل روزانه 5.5‌میلیون نفر مسافر را جابه‌جا کنیم. در این میان بعضی دولت‌ها آب‌پاشی با هواپیما و فعال‌سازی فواره‌ها را راه‌حل آلودگی هوا می‌دانستند و به حمل‌ونقل عمومی کمک نمی‌کردند و بعضی دولت‌ها هم با علم کامل به توسعه حمل‌ونقل عمومی به‌عنوان تنها راهکار کاهش آلودگی هوا، باز هم کمکی نمی‌کنند و درعوض تزریق میلیاردها وام برای خرید خودروهای آلاینده را در دستورکار قرار می‌دهند و این درحالیست که این مسأله تنها به ورود ده‌ها‌ هزار خودروی آلاینده و بی‌کیفیت به خیابان‌ها
کمک می‌کند.»
  تشکری‌هاشمی با بیان این‌که کاش به جان کودکان و سالمندان پایتخت به اندازه صنعت خودرو اهمیت می‌دادیم، گفت: «با شرایط موجود پیش‌بینی روزهای بدتر از امروز، دور از انتظار نیست.»  معاون حمل‌ونقل شهردار تهران از افزایش متوفیان در روزهای آلوده تهران بعد از آن گله کرده است که 2روز پیش رئیس مرکز ارتباطات و امور بین‌الملل شهرداری تهران از بالارفتن آمار مرگ‌ومیر به دلیل آلودگی هوا خبر داد و گفت که هر روز که هوای تهران ناسالم‌تر است، تعداد متوفیات تهران به شکل معناداری افزایش پیدا می‌کند: «در روزهای عادی بهشت‌زهرا(س) به‌طور متوسط روزانه 150 میهمان دارد اما در روزهای دی‌ماه که آلودگی هوا به اوج می‌رسد، تعداد میهمانان بهشت‌زهرا به 180نفر در روز افزایش پیدا می‌کند.» او این را هم گفت که مرگ‌ومیر در کلانشهر تهران در روزهای آلوده، نسبت به روزهایی که هوای تهران عادی است، 20‌درصد افزایش می‌یابد.
«سلیمان عباسی»، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس یکی دیگر از کسانی بود که دیروز درباره آلودگی هوای تهران انتقاد کرد. او با بیان این‌که هوای تهران در وضع هشدار قرار دارد، گفت: مسئولان محیط‌زیست باید برنامه‌ریزی و طراحی قابل قبولی در زمینه کاهش میزان آلودگی هوا در یک پروسه زمانی مشخص ارایه دهند: «آلودگی هوا در تهران به عوامل مختلفی بستگی دارد که اگر منشأ آن کنترل نشود، انجام هر اقدام دیگری درجهت کاهش آلودگی هوا موثر واقع نخواهد داشت. در این زمینه مسئولان محیط‌زیست نیز باید برنامه‌ریزی و طراحی قابل قبولی در زمینه کاهش میزان آلودگی هوا در یک پروسه زمانی مشخص ارایه دهند.»
او ادامه داد: «به‌طور حتم یکی از مهم‌ترین عوامل گسترش آلودگی هوا تردد بی‌ضابطه خودروها در معابر عمومی است، همچنین فعالیت کارخانه‌های اطراف تهران نیز از دیگر عوامل رشد آلاینده‌ها در سطح شهر است، البته تغییرات محیط‌زیستی مانند خشکی هوا و وزش بادهای شدید هم نقش مؤثری در افزایش آلودگی هوا دارد. به‌طور قطع اگر به تدابیر گفته‌شده هیچ توجهی نشود، نمی‌توان آلودگی هوا را در سطح پایتخت کاهش داد و صحبت‌های مقطعی مسئولان هیچ تأثیری در کنترل آلودگی‌ها ندارد.»
جریمه ۳۰‌هزار تومانی و فک پلاک در انتظار رانندگان خودروهای دودزا
این‌بار آلودگی هوای تهران آن‌قدر جدی شده که پلیس راهنمایی و رانندگی هم دست به کار شده است. دیروز این «مراد مرادی»، رئیس مرکز اطلاع‌رسانی پلیس راهور فاتب بود که از برخورد ویژه پلیس راهور تهران با خودروهای دودزا و فاقد معاینه فنی خبر داد و گفت که جریمه ۳۰‌هزارتومانی و فک پلاک در انتظار رانندگان خودروهای دودزاست: «پلیس راهور برخورد با خودروهای دودزا و وسایل نقلیه فاقد معاینه فنی را به‌طور ویژه در دستور کار خود قرار داده است. با توجه به مضاعف‌شدن توان عملیاتی پلیس راهور فاتب براساس طرح ویژه سردار فرماندهی انتظامی تهران بزرگ، برخورد با خودروهای دودزا و خودروهای فاقد معاینه فنی به شدت انجام می‌شود.»
او درباره نحوه برخورد پلیس راهور با خودروهای دودزا گفت: «در وهله اول راننده خودرو دودزا 30هزارتومان جریمه می‌شود؛ ضمن اعمال قانون وسیله نقلیه دودزا فک پلاک شده و با پلاک تعمیری به تعمیرگاه مجاز هدایت می‌شود. بررسی‌های آماری از میزان عملکرد پلیس راهور فاتب در برخوردها با خودروهای دودزا و فاقد معاینه فنی نشان‌دهنده این مسأله است که این برخوردها نسبت به مدت مشابه در‌ سال گذشته حدود 70‌درصد افزایش
 داشته است.»
اما این فقط تهران نیست که روزهای آلوده‌ای را می‌گذراند. این روزها مردم اصفهان و شهرهای اطرافش هم سخت نفس می‌کشند. آن‌طور که «حسن خدابخش»، سرپرست اداره پیش‌بینی هواشناسی اصفهان گفته درحال حاضر هوای ۱۳ شهرستان اصفهان در وضع غبار آلودگی است: «از روز شنبه شرایط غبار آلودگی از روز گذشته در هوای اصفهان دیده شد و تا یكشنبه در كلانشهر اصفهان و مناطق صنعتی وجود دارد. هوای شهرستان‌های اصفهان، خمینی‌شهر، فلاورجان، نجف‌آباد، تیران، دهق و علویجه، مباركه، شهرضا، دهاقان، زرین‌شهر، نایین، ورزنه و شرق اصفهان در روزهای شنبه و یکشنبه غبارآلود است.»