سرانجام روز گذشته «تونی بلر»، نخستوزیر سابق بریتانیا، یکی از دو رهبر حمله نیروهای ائتلاف به عراق در سال 2003، درباره آغاز این جنگ سخن گفت و به دلیل اشتباهات جنگ عراق، عذرخواهی کرد.
تونی بلر اعتراف کرد حقایقی وجود دارد که نشان میدهد ایجاد گروه «داعش» پیامد مستقیم حمله آمریکا به عراق است. اما نخستوزیر سابق انگلیس بااینحال از عذرخواهی برای حمله به این کشور و سرنگونی «صدام»، دیکتاتور پیشین عراق، خودداری کرد.
تونی بلر در گفتوگو با «فرید زکریا»، خبرنگار «سیانان»، گفت: به خاطر برکناری صدام از قدرت عذرخواهی نمیکنم و فکر میکنم حتی امروز در سال 2015 خیلی بهتر است که این فرد نیست تا اینکه در عراق باشد. بلر همچنین گفته است میتواند بابت این حقیقت که اطلاعات دریافتی ما غلط بودند، عذرخواهی کند؛ اگرچه صدام از سلاحهای شیمیایی علیه مردم خودش و دیگران به مقدار زیاد استفاده کرد، اما برنامه شیمیایی او آنطور که ما فکر میکردیم، نبود. این سخنان نخستوزیر پیشین بریتانیا در حالی است که «هانس بلیکس»، مسئول وقت سرپرستی هیأت بازرسان تسلیحاتی سازمانملل در عراق، در آن زمان بارها هشدار داده بود عراق در سال 2003 تهدیدی به شمار نمیرود و هیأت بازرسان هیچ دلیل و مدرکی مبنی بر اینکه عراق سلاح کشتار جمعی در اختیار دارد، به دست نیاورده است.
نخستوزیر سابق انگلیس در ادامه گفت: من به خاطر برخی اشتباهات در طرحریزی و بهویژه اشتباه در درک رخدادهای پس از برکناری یک دولت عذرخواهی میکنم. در آنچه برخی میگویند خیزش داعش به حمله 2003 برمیگردد، حقایقی وجود دارد. البته نمیتوان گفت کسانی که در برکناری صدام در 2003 دست داشتند، هیچ مسئولیتی در قبال شرایط 2015 ندارند. اما درک این نکته هم مهم است بهارعربی که از سال 2011 شروع شد نیز تأثیراتی بر عراق امروز داشته است. البته این نکته را هم در نظر داشته باشید که خاستگاه داعش سوریه بود نه عراق.
به گفته بلر، قدرتهای غربی سه نگرش متفاوت را برای تغییر دولتها در عراق، سوریه و لیبی پیاده کردند. او گفت: ما در عراق مداخله کرده و نیروی نظامی پیاده کردیم. بدون نیرو در لیبی مداخله کردیم و بدون هیچ مداخلهای در سوریه و فقط با درخواست تغییر حکومت وارد شدیم. برای من معلوم نیست آیا سیاست ما کارآمد بوده یا خیر، سیاستهای جایگزین معمولا مکمل یکدیگر عمل میکنند. پیشتر تونی بلر چنین اظهاراتی را در پارلمان بریتانیا و همچنین در تحقیقات مربوط به این حمله بیان کرده بود.
نخستوزیر سابق بریتانیا و رهبر سابق حزب «کارگر» این کشور در پاسخ به پرسشی درباره اینکه حمله به عراق دلیل اصلی روی کارآمدن گروه داعش است، گفت: فکر میکنم رگههایی از حقیقت را بتوان در این دیدگاه مشاهده کرد. این سخنان بلر در حالی بیان میشود که در سال 2013، تونی بلر پس از متقاعدکردن نمایندگان مجلس بریتانیا به اینکه صدام، رهبر سابق عراق، سلاحهای کشتار جمعی در اختیار دارد و تهدیدی برای بریتانیاست، این کشور را وارد جنگ کرد. اگرچه او امروز از برخی اشتباهاتش عذرخواهی میکند، اما روزنامه «ساندیمیلز» در چند ماه گذشته با استناد به سندی که بهتازگی در آمریکا منتشر شده است، نوشت تونی بلر یک سال قبل از حمله سال 2003 به عراق، به «جورج بوش»، رئیسجمهوری وقت آمریکا، قول پیوستن به این جنگ را داده بود. در طول جنگ عراق و سرنگونی رژیم صدام، 170 انگلیسی جان خود را از دست دادند که 136 نفر از اینها حین عملیات کشته شدند. همچنین در این جنگ دهها هزار شهروند غیرنظامی عراقی نیز کشته شدند.
عذرخواهی تونيبلر به دلیل اشتباهات جنگ عراق
صاحبخبر -