تلگرام به تدریج گوی سبقت را از حریفانش در فضای مجازی می رباید.  هر روز با توجه به قابلیت هایش بر تعداد کاربران این اپلیکیشن پیام رسان تلفن همراه افزوده می‌شود طوری که تازه ترین گزارش، از رد و بدل شدن روزانه 12میلیارد پیام در تلگرام و وجود ماهانه حدود 60میلیون کاربر فعال خبر می‌دهد.

 13میلیون کاربر ایرانی در تلگرام

همچون سایر نقاط جهان در ایران نیز روز به روز بر تعداد کاربران این شبکه اجتماعی افزوده می‌شود. به گفته دبیر سابق شورای عالی فضای مجازی، آخرین آمار ایرانی‌های عضو تلگرام حدود 13میلیون نفر است. این اپ همچون سایر شبکه‌های پیام رسان از جمله وایبر، واتس اپ و... ابتدا محلی برای تشکیل جمع‌های خانوادگی و دوستانه و یک شبکه سرگرمی بود ولی مدتی است که در ایران نوع کارکرد آن کمی متفاوت شده است. حالا دیگرخبرگزاری‌ها و سایت‌ها، خوب می‌دانند که با توجه به روند روزافزون علاقه مردم به این شبکه و دسترسی آسان و رایگان به آن، می‌توانند از این فضا بهترین بهره را برای خبررسانی ببرند و حتی اگرکاربر حوصله خواندن یک مطلب بلند در روزنامه یا مراجعه به سایت‌ها را ندارد، تیتر جذاب یک لینک خبری می‌تواند وی را قلقلک کند که در خلال تفریح، سری هم به این خبر بزند. بر این اساس، سایت‌های رسمی و غیررسمی به دنبال ایجاد لینک‌های خبری در تلگرام هستند. یکی دیگر از قابلیت‌های تلگرام که آن را برای ورود به عرصه خبر آماده تر می‌کند این است که از طریق این اپ به طور مستقیم می‌توان به توئیتر و... دسترسی داشت بدون اینکه نیازی به خارج شدن از تلگرام و ورود دوباره به آن باشد.  البته شاید جدیدترین امکانات تلگرام نیز خود دلیلی دیگر برای ورود موج سایت‌ها و لینک‌های خبری به آن باشد. درست بعد از اعلام تبادل روزانه 12میلیارد پیام در تلگرام، این شبکه پیام رسان تغییری در نسخه v3.2 ایجاد کرد و در تازه ترین آپدیت خود کانال جدیدی با URL‌های دائمی به قابلیت‌های این نرم افزار افزود که از طریق آن کاربر می‌تواند یک پیام را  به جمعیتی نامحدود ارسال کند. در کشورهای دیگر هم از تلگرام به عنوان یک کانال خبری استفاده می‌شود ولی به نظر می‌رسد کاربران ایرانی در این زمینه فعال تر هستند.

البته پیش از تلگرام، سایر اپلیکیشن‌های پیام رسان نیز تاکنون در خبررسانی نقش داشته‌اند، به عنوان مثال برای نخستین بار بی‌بی سی در سال 2013 اخبار مربوط به طوفان هایان فیلیپین را از طریق واتس اپ پوشش داد که بازخورد مناسبی داشت. در سال 2014 نیز در جریان برگزاری انتخابات پارلمانی هندوستان که با بیش از 800میلیون رأی دهنده، یکی از بزرگ ترین انتخابات دنیا نام گرفته بود از وی چت و واتس اپ استفاده شد.

 پردانلودترین اپ در 48کشور

تلگرام که در سال 2013 توسط پاول دورف Pavel Durov که به زوکربرگ روسیه معروف است و با حمایت بنیاد غیرانتفاعی آلمانی Durov Digital Fortress راه‌اندازی شد، حالا با رشد تعدادکاربران مواجه شده است و بنیانگذار آن معتقد است فیس بوک با خرید 19میلیاردی واتس اپ، بهترین موقعیت را برای تلگرام فراهم کرد، چرا که با این اتفاق، به یکباره 5میلیون نفر به این اپ روس مهاجرت کردند و به این ترتیب تلگرام به عنوان یکی از پردانلودترین اپ‌ها برای آیفون در 48کشور مطرح شد.  بنیانگذار تلگرام می‌گوید: تعداد ماهانه کاربران فعال حدود 60میلیون نفر است که مدتی است تغییر چندانی نداشته ولی در مقابل بر تعداد پیام‌های رد و بدل شده در این اپ افزوده شده و این بدان معناست که مردم بسیاری از فعالیت‌های خود را به این شبکه انتقال داده‌اند.

 خانه به دوش بین‌المللی

زوکربرگ روسیه، ایده شکل‌گیری این شبکه اجتماعی را به سال 2013 مربوط می‌داند که سرویس امنیت فدرال روسیه از وی خواسته بود از فعالیت اپوزیسیون مخالف دولت در شبکه اجتماعی Vkontakte جلوگیری کند و اطلاعات آنها را نیز در اختیار دولت قرار دهد؛ شبکه‌ای که به عنوان محبوب ترین شبکه اجتماعی در روسیه و کشورهای همسایه روس زبان بیش از 100میلیون کاربر فعال داشت و وی شخصاً آن را راه‌اندازی کرده بود. با امتناع وی از نقض حریم خصوصی، فشارها بر وی بیشتر شد و سرانجام تصمیم به خروج از روسیه و راه‌اندازی یک شبکه با درجه امنیت بالا در جایی غیر از این کشور گرفت. حالا دیگر او را بسیاری، یک خانه به دوش بین‌المللی می‌دانند، چرا که همراه با 4 مهندس که هسته مرکزی تیمش را تشکیل می‌دهند بیش از دو، سه ماه در یک شهر باقی نمی‌مانند و محل خود را عوض می‌کنند. از سال گذشته تاکنون آنها در سانفرانسیسکو، نیویورک، لندن و پاریس بوده‌اند، حالا هم در برلین حضور دارند و قرار است بزودی راهی فنلاند شوند.

 تلگرام درآمدزایی ندارد

بنیانگذار تلگرام بدون وابستگی به تبلیغات و دولت‌های مختلف کار خود را ادامه می‌دهد و اگر دولت‌ها می‌خواهند به اطلاعات کاربری دسترسی داشته باشند می‌توانند سراغ گوگل یا اپل بروند، چرا که از تلگرام نمی‌توانند هیچ اطلاعاتی کسب کنند. وی همچنین می‌گوید: این شبکه پیام رسان برای من هیچ درآمدزایی ندارد در حالی که تهیه تجهیزات،حقوق کارمندان و ترافیک دیتا ماهانه حدود یک میلیون دلار هزینه در بر دارد ولی مهم نیست. تاکنون کمپانی‌ها و سرمایه گذارانی هم تمایل به همکاری با ما داشته‌اند ولی ما هنوز به هیچ کدام پاسخ مثبت نداده ایم. اگر هم روزی از نظر مالی دچار مشکل شدیم بی‌شک از کاربران کمک می‌گیریم و از آنها می‌خواهیم که به دلخواه به بقای این شبکه پیام رسان کمک کنند. این شبکه آنقدر علاقه‌مند دارد که در هر شرایطی بتواند سر پا بایستد. این در حالی است که در سال 2012 وی و همکارانش اسکناس‌های 5هزار روبلی(90دلاری) را به شکل موشک درآورده و از پنجره دفتر کارشان در سن پترزبورگ به بیرون پرتاب می‌کردند که در خیابان دعوا و بلوا به پا کرد، پس به نظر می‌رسد این مبتکر می‌تواند فعلاً از پس هزینه‌های این شبکه بربیاید.

 روس‌ها یک درصد کاربران تلگرام

شبکه پیام رسان تلگرام با چشم اندازی بین‌المللی طراحی شده است و با اینکه بنیانگذار آن روس است، هنوز نسخه‌ای به زبان روسی به بازار ارائه نشده است. سایت App Annieگزارش داده  تلگرام یکی از اپ هایی است که بیشترین دانلود را در 48کشور جهان داشته است. در این گزارش همچنین آمده است با خرید واتس اپ توسط فیس بوک، در مدت 9 ماه یعنی از مارس تا دسامبر 2014 بر تعداد کاربران فعال 15میلیون نفر افزوده شد(از 35میلیون به 50میلیون). در این میان کاربران روس یک درصد کاربران روزانه این اپ را تشکیل می‌دهند و تعداد بالای کاربران را می‌توان در امریکای لاتین،اروپا، هندوستان، جنوب شرق آسیا و کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس دید.

 قابلیت‌های تلگرام

از قابلیت‌های تلگرام می‌توان به این موضوع اشاره کرد که ارسال پیام‌ها از طریق این نرم افزار پیام‌رسان بسیار ایمن است. البته ابتدا برخی نسبت به امنیت تلگرام به دلیل مشخص نبودن مکانیسم آن تردید داشتند و به همین دلیل هم بنیانگذار تلگرام، یک جایزه 300هزار دلاری برای کسی در نظر گرفته است که بتواند اطلاعات رمزگذاری شده این شبکه پیام رسان را هک کند و این موضوع، نشان دهنده اطمینان بالای مؤسسان این شبکه اجتماعی نسبت به عملکرد و امنیت آن است.  تلگرام علاوه بر داشتن یک سرور هاب و مرکزی همچون سایر پیام رسان‌ها، شبکه‌ای از سرورها را نیز در مناطق مختلف در اختیار دارد و این موضوع بر امنیت آن می‌افزاید. همچنین قابلیتی به نام «چت سری» در این پیام‌رسان دیده شده است که کاربر با کمک آن می‌تواند پیام هایش را به گونه‌ای تنظیم کند که در یک بازه زمانی محدود، از یک ثانیه تا یک هفته پس از باز شدن، به طور اتوماتیک از بین برود به صورتی که با تمام شدن زمان مشخص، هیچ اثری از پیام باقی نمی‌ماند. از سوی دیگر باید گفت تلگرام بر خلاف واتس اپ بر پایه سیستم‌های ابری کار می‌کند، پس کاربر می‌تواند اطلاعات، فیلم و... را بین وسایل مختلف سینک کند. همچنین برنامه سازان  می‌توانند از پلت فرم تلگرام برای اجرای برنامه‌های آموزشی مثل آموزش زبان چینی و... بهره ببرند که خود در فراگیر شدن آموزش آنلاین رایگان بسیار تأثیرگذار است. به هرحال با توجه به اینکه پیش‌بینی می‌شود تعداد کاربران شبکه‌های اجتماعی مختلف در جهان از79/1میلیارد نفردر سال 2014 به 44/2میلیارد نفر در سال 2018 برسد، حضور در این شبکه‌ها و استفاده کاربران از آنها امری بدیهی است و بهتر است تلاش کرد تا از این بستر بهترین بهره را در زمینه آموزش، خبر، اطلاع‌رسانی و... گرفت.

منبع: روزنامه ایران/ میترا جلیلی